OPCJE na GPW

OPCJE na GPW
Opcje, wbrew ogólnej opinii, wcale nie są skomplikowanymi instrumentami. Dają one
możliwość budowania różnych strategii inwestycyjnych, dzięki którym Inwestor może
zarabiać zarówno podczas wzrostu, jak i spadku wartości instrumentu bazowego, a
ponadto efektywnie inwestować w trendzie bocznym.
CO TO JEST OPCJA?
Jest jednym z instrumentów pochodnych notowanych na giełdzie. Decydując się na
inwestycje w opcje Inwestor nabywa prawa do zakupu lub sprzedaży w przyszłości
instrumentu bazowego (instrumentem bazowym może być np. indeks, akcja lub waluta).
Oznacza to, że Inwestor będzie upoważniony do dokonania transakcji po określonej cenie
w przyszłości, a dodatkowo nabywa „ubezpieczenie” na niekorzystne dla niego zmiany cen
instrumentu bazowego. W zamian za uzyskanie prawa nabywca ponosi koszt w postaci
premii, czyli płaconej ceny rynkowej za opcje.
Inaczej przedstawia się sytuacja w przypadku wystawienia opcji. W zamian za otrzymaną
premię opcyjną, wystawca ponosi ryzyko kursowe wynikające ze zmienności ceny
instrumentu bazowego. Na przykład decydując się na wystawienie opcji kupna ryzyko dla
Inwestora jest nieograniczone, natomiast potencjalny zysk ogranicza się do otrzymanej
premii za ryzyko. W sytuacji wystawienia opcji sprzedaży ryzyko Inwestora jest ograniczone
do ceny wykonania (minimalna cena instrumentu bazowego wynosi zero), a potencjalny
zysk równa się otrzymanej premii za ryzyko.
OPCJE NA GPW
Na dzień 02.01.2012 na GPW w Warszawie inwestować można jedynie w opcje na indeks
największych spółek – WIG20. Inwestor może zajmować zarówno pozycję długą (nabyć
opcję) oraz krótką (wystawić opcję) w dwóch rodzajach opcji – kupna (call) lub sprzedaży
(put) instrumentu bazowego.
Opcje na indeks WIG20 są opcjami rodzaju europejskiego, co oznacza, że mogą być
wykonane jedynie w terminie wygaśnięcia opcji. Na GPW w Warszawie wygasają one w
trzeci piątek miesiąca, w którym wygasają opcje danej serii. Jeśli w tym dniu nie odbywa się
sesja giełdowa, rozliczane są one w poprzedni dzień sesyjny. Rozliczenia opcji dokonywane
są pieniężnie, a każdy punkt indeksowy warty jest 10 zł.
W przypadku korzystnego dla nabywcy kursu w dniu wygaśnięcia opcji (tj. wyższego od
kursu wykonania dla opcji kupna oraz niższego dla opcji sprzedaży), wykonanie opcji
dokonuje się automatycznie. Właściciel opcji ma jednak prawo do rezygnacji z wykonania
opcji. Rozliczenie opcji dokonywane jest w następnym dniu roboczym po dniu wygaśnięcia.
Zasady zapisywania opcji zaprezentowano poniżej:
OXYZkrccc, gdzie:
O - rodzaj instrumentu (opcja)
XYZ - nazwa instrumentu bazowego (obecnie tylko indeks WIG20, zapisany W20)
k - typ opcji oraz miesiąc wygaśnięcia
r - ostatnia cyfra roku wygaśnięcia
ccc – trzy pierwsze cyfry kursu wykonania
miesiąc
Marzec
Czerwiec
Wrzesień
Grudzień
kod opcji kupna
C
F
I
L
kod opcji sprzedaży
O
R
U
X
PRZYKŁAD I
OW20F2290
Opcja kupna indeksu WIG20, wygasająca w czerwcu 2012 roku, z kursem wykonania na
poziomie 2900 punktów
PRZYKŁAD II
OW20X1300
Opcja sprzedaży indeksu WIG20, wygasająca w grudniu 2011 roku, z kursem wykonania
3000 punktów.