Aleksander Suski Maciej Hampel Opcja – pochodny instrument finansowy dający prawo (nie obowiązek) zakupu lub sprzedaży instrumentu bazowego po ustalonej cenie (cena wykonania) w danym okresie (termin wykonania opcji). Opcja występuje w postaci zarówno umowy zawieranej na rynku nieregulowanym jak i przedmiotu obrotu na giełdzie. Źródło: http://www.theoptionsguide.com Kupno opcji kupna (long call) Sprzedaż opcji kupna (short call) Źródło: http://www.theoptionsguide.com Kupno opcji sprzedaży (long put) Sprzedaż opcji sprzedaży (short put) Inwestor przewiduje, że ceny na giełdzie będą miały tendencje do lekkiego wzrostu Nabycie opcji kupna instrumentu o określonej cenie wykonania i jednoczesna sprzedaż opcji kupna tego samego instrumentu z wyższą ceną wykonania Maksymalny zysk ograniczony Maksymalna strata ograniczona Inwestor przewiduje, że ceny na giełdzie będą miały tendencje do lekkiego spadku Nabycie opcji sprzedaży instrumentu o określonej cenie wykonania i jednoczesna sprzedaż opcji sprzedaży tego samego instrumentu z niższą ceną wykonania. Maksymalny zysk ograniczony Maksymalna strata ograniczona Stosowana, gdy inwestor oczekuje stabilizacji ceny instrumentu bazowego Nabycie opcji kupna o stosunkowo niskiej cenie wykonania (t1) oraz nabycie opcji kupna o relatywnie wyższej cenie wykonania (t3), oraz: Sprzedaż dwóch opcji kupna o cenie zbliżonej do aktualnej ceny instrumentu bazowego (t2), tak by: t1<t2<t3 Strata jest ograniczona nawet przy dużych wahaniach ceny instrumentu bazowego Stosowana, gdy inwestor oczekuje dużych zmian w cenie instrumentu bazowego w dowolnym kierunku Nabycie opcji kupna i sprzedaży o tej samej cenie wykonania oraz o tej samej dacie wygaśnięcia opcji Zysk jest potencjalnie nieograniczony Strata jest ograniczona tylko do wysokości sumy zapłaconych premii Indywidualny charakter – dopasowanie do wybranej strategii poprzez dodawanie dodatkowych warunków – przynajmniej jedna różnica odróżnia opcje egzotyczne od standardowych Nie są przedmiotem obrotu na tradycyjnych „parkietach” giełdowych Oferowane są głównie przez banki dla klientów (brak działań międzybankowych) – dostosowanie do indywidualnych potrzeb. Wypłata zależy od średniej wartości instrumentu bazowego w danym okresie (śr. arytmetyczna/śr. geometryczna) Pierwsza opcja wystawiona na sprzedaż przez Bankers Trust – Tokio Zdecydowanie tańsze od opcji europejskich Jeżeli cena instrumentu na koniec okresu przewyższa wartość średnią z całego okresu ⇒ zysk dla inwestora Niższy koszt zabezpieczenia średniego kursu ceny instrumentu bazowego Dywersyfikacja ryzyka poprzez uzależnienie wyniku transakcji od więcej niż jednego instrumentu bazowego Używane w okresie dużej niepewności co do zachowań instrumentu bazowego w przyszłości Wybór instrumentów bazowych o najmniejszej możliwej korelacji ⇒ ograniczenie ryzyka gwałtownych fluktuacji Wykonanie zależy od ceny instrumentu bazowego (osiągniecie lub przekroczenie pewnego poziomu) Elastyczne rozwiązanie dla inwestorów, którzy chcą się zabezpieczyć przed fluktuacjami na rynku Down & In Call/Put – prawo do zakupu lub sprzedaży waluty po kursie realizacji opcji jeżeli kurs na rynku spadnie poniżej poziomu bariery Down & Out Call/Put - prawo do zakupu lub sprzedaży waluty po kursie realizacji opcji jeżeli kurs na rynku nie spadnie poniżej poziomu bariery Up & In Call/Put - prawo do zakupu lub sprzedaży waluty po kursie realizacji opcji jeżeli kurs na rynku wzrośnie powyżej poziomu bariery Up & Out Call/Put - prawo do zakupu lub sprzedaży waluty po kursie realizacji opcji jeżeli kurs na rynku nie wzrośnie powyżej poziomu bariery Bariery amerykańskie – obserwowane przez całą długość trwania kontraktu Bariery europejskie – obserwowane w dniu zapadalności kontraktu (najczęściej o określonej godzinie) Na początku zawarcia kontraktu decyzje ograniczają się do ustalenia: ◦ Typu instrumentu bazowego ◦ Ceny wykonania ◦ Terminu wykonania ◦ Wartości premii Inwestor w trakcie trwania kontraktu ma prawo do wyboru czy zakupiony instrument będzie opcją kupna czy opcją sprzedaży Podobna do strategii Stelaża ⇒ różnica dotyczy określenia kierunku transakcji przez inwestora Inwestor stosuje tą opcję gdy oczekiwane są duże zmiany w cenie instrumentu, jednak nie można zdefiniować kierunku tych zmian