x60Przymierze z Bogiem · Przymierze – Bóg chce doprowadzić człowieka do jedno¶ci ze sob±. Swoj± pełnię przymierza człowieka z Bogiem osi±ga w Chrystusie.a) Stary Testament: Po złamaniu pierwszego przymierza (Eden) Bóg nie pozbawił człowieka jego istotnych przymiotów – człowiek nie przestał być człowiekiem. Historia człowieka przed odkupieniem ukazuje nieustanne wysiłki ludzkie, aby na drodze składania ofiar przebłagać Boga i uwolnić się od grzechu i winy.Bóg zawiera przymierze najpierw z pojedynczymi osobami, Noe, Abraham, Izaak., Jakub, aby w końcu zawrzeć je ze wszystkimi ludĽmi, a wcze¶niej z Izraelem – narodem, który po ludzku wcale na to nie zasługiwał. * Przymierze Synajskie – Bóg wychodzi do Izraela który staje się przedmiotem wyboru i dziedzicem obietnicy. Wyj¶cie z Egiptu jest potwierdzeniem obietnic Bożych. Na Horebie Bóg pokazuje, że jest Panem Izraela, a Izrael odpowiada na to wiar±. Zamiary Boże s± wielkie: „Wy będziecie moj± szczególn± własno¶ci± po¶ród narodów”(Wj 19,5). To wybranie jest darmowe. Jest aktem Bożej miło¶ci i nie jest motywowane zasługami Izraela. To wybranie zobowi±zywało do uznania Jahwe jako Boga i zachowania Jego przykazań. Formuła przymierza mówi wyraĽnie, że Izrael jest wybrany do odpowiedzialno¶ci i zobowi±zań. Przymierze dało pocz±tek Izraelowi jako narodowi.W królestwie Judzkim Przymierze zast±piono paktem Jahwe z domem Dawida. Termin Przymierze zjawia się ponownie wraz z Jeremiaszem. W Pwt przymierze jest pojmowane jako Ľródło zobowi±zań, a gdy one zostan± wypełnione – błogosławieństw.Jeżeli Jahwe karze Izrael, gdy ten łamie pakt, pokazuje, że On jest wierny paktowi.· Prawo Przymierza – Dekalog jest fundamentem prawa, zobowi±zania przymierza s± objawieniem woli Jahwe, która była autorytetem najwyższym w społeczno¶ci przymierza,W Pwt znajdujemy wyraĽny kierunek, który zmierza do organizowania życia izraelskiego na bazie prawa przymierza.Kodeks Pwt prezentuje przepisy prawne, które uznawana za niezbędne dla zachowania Przymierza.· Przymierze a kult – W Kulcie Przymierze jawi się jako akt wiary, który potwierdza jego podstawowe znaczenie.Kult izraelski realizował kult pojęty jako spotkanie z Bogiem i wyznanie wiary całej społeczno¶ci, zaznaczaj±c w ten sposób aktywno¶ć Jahwe jako Boga Izraela.· Analogie ukazuj±ce relacje Jahwe – Izrael1) Ojciec – Syn: Jahwe nigdy nie jest nazwany przodkiem fizycznym Izraela. On zdradza Izrael, formułuj±c naród. Postawa Ojca i Syna s± personalnymi postawami miło¶ci, pobożno¶ci, posłuszeństwa a nie relacjami pokrewieństwa cielesnego.2) Analogia małżeństwa – podkre¶la inicjatywę Jahwe, wierno¶ć Izraela jest aktem miło¶ci, a niewierno¶ć obelg± skierowan± w stronę Jahwe.3) Pasterz stada – uwypuklona troska Jahwe i Jego opieka nad Izraelem.4) Analogia Przymierza – podstawowa i kluczowa w ówczesnych czasach pakt był zawierany przez układ ustny pomiędzy osobami.5) Analogia pokrewieństwa – Jahwe nazwany jest „m¶cicielem Izraela”, nawi±zanie do zwyczaju i „zemsty krwi”.6) Analogia: Król- poddany –obecna wprost w tytule Pan, gdy tytuł króla przypisuje się Jahwe, wówczas podkre¶la się Jego wolę Zbawienia. Za niewierno¶ć Bóg zapowiada karę. Skutkiem zerwania Przymierza było zburzenie Jerozolimy, upadek królestwa, wygnanie. przymierze zostaje zacie¶nione do „reszty”. jednak i po powrocie Izrael okazuje się niewierny, dlatego obietnice przenoszone s± na czasy mesjańskie. Zostaje zapowiedziane Nowe Przymierze.b) Nowy Testament – na okre¶lenie przymierza posługuje się terminem gr. diatheke – słowo to oznacza akt (w dalszym rozumieniu testament)Jezus identyfikuje się z tajemniczym Sług± Jahwe. jego ¶mierć jest ofiar± przebłagaln± Nowego Przymierza. On sam jest Jego po¶rednikiem.Podobnie jak na Synaju Znakiem Przymierza jest krew – tu jednak krew Osoby! Jest to Krew Nowego i Wiecznego Przymierza. Jezus swoje ciało i krew pozostawia nam w Eucharystii. Podejmuje ¶mierć na odkupienie wielu. uczestnictwo w Eucharystii przez wiarę, jednoczy chrze¶cijanin najbardziej z tajemnic± Nowego Przymierza i daje udział w jego dobrodziejstwach. Ze strony człowieka Bóg pragnie miło¶ci, zjednoczenia się z Nim, wierno¶ci przykazaniom.Jezus wypełnia i urzeczywistnia wszystkie figury ST; Jer. i Ez – nowe serce i Duch.Jezus wyraĽnie mówi o krwi Nowego i Wiecznego Przymierza. Składa w ofierze siebie, staje się żertw± ofiarn± a krwi± swoj± przypieczętowuje Nowe Przymierze.Możemy powiedzieć, że całe życie Jezusa, Jego Pascha s± Nowym Przymierzem.MK 14,14 „To jest moja Krew Przymierza ...”Mt 26,28 dorzuca „...na odpuszczenie grzechów”¦w. Paweł – zaznacza, że Nowe Przymierze przewyższa stare. jest ono nie z litery, lecz z ducha (2 Kor 3,6), gładzi grzechy, daje wolno¶ć dzieci Bożych (Gal). Przywraca przez krew Jezusa jedno¶ć rodzaju ludzkiego.W li¶cie do Hebrajczyków Jezus jest ukazany jako nowy arcykapłan, który własn± krwi± odkupił człowieka. Jest najlepszym Po¶rednikiem. Stare Przymierze było niedoskonale; w Nowym Jezus zapewnił raz na zawsze dostęp do Boga.Apokalipsa – Przymierze zostanie ostatecznie spełnione w Niebieskim Jeruzalem kiedy nast±pi± za¶lubiny Baranka z Ko¶ciołem.2. Aspekt dogmatyczny1. Sobór Watykański II – konstytucja dogmatyczna o ko¶ciele – KK9W rozdziale dotycz±cym Ludu Bożego Sobór przypomina, że Bóg pragnie zbawić ludzi nie pojedynczo, lecz uczynić z nich lud, który by Go poznawał, mu służył. Dlatego Bóg wybrał naród izraelski i zawarł z nim przymierze. Dalej sobór zaznacza, że „wszystko to wydarzyło się jako przygotowanie i jako typ przymierza nowego i doskonałego, które miało być zawarte w Chrystusie”. Jezus ustanowił Nowe Przymierze, a mianowicie nowy testament we krwi swojej, powołuj±c spo¶ród Żydów i pogan lud, który nie wedle ciała, lecz dzięki Duchowi zró¶ć miał się w jedno i być nowym Ludem Bożym.2. Jan Paweł II Katechezy „Bóg Ojciec”W katechezie „Bóg Przymierza” zaznacza, że Jahwe objawia siebie nade wszystko jako Boga Przymierza. Wszystkie przymierza zawarte po grzechu pierworodnym potwierdzaj± ze strony Boga wole zbawienia. Bóg Przymierza – to Bóg udzielaj±cy Siebie w tajemniczy sposób człowiekowi. Bóg Objawienia i równocze¶nie Bóg łaski, to Bóg nie tylko daj±cy człowiekowi poznać siebie, ale równocze¶nie Bóg czyni±cy go uczestnikiem Bożej natury.Przymierze osi±ga swój ostateczny etap i kształt w Jezusie, jest to „nowe” i „wieczne” przymierze. Bóg potwierdza w nim ostatecznie siebie jako Boga Przymierza.W Przymierzu Bóg daje się poznać ludziom, ukazuje stopniowo wg zasad swojej pedagogiki wła¶ciwo¶ci swojej Istoty. S± to przede wszystkim przymioty porz±dku moralnego, w których odsłania się Bóg – Miło¶ć (prawodawca, sprawiedliwo¶ć, łaskawo¶ć, miłosierdzie).Powszechne kapłaństwoChrystus jedyny Kapłan Nowego Przymierza, dopuszcza ludzi do udziału w swej misji i funkcjach kapłańskich. udział w kapłańskiej misji Chrystusa maj± wszyscy wierni, cały Lud Boży. Ten dar którym Chrystus ubogaca swój lud stanowi zarówno uzdolnienie, jak i powołanie zawieraj±ce okre¶lone zobowi±zania.Kapłaństwo wiernych jest udziałem w kapłaństwie Chrystusa. Chrystus – Arcykapłan ustanowił Ko¶ciół, aby kontynuować swoje dzieło zbawcze. Funkcja kapłańska ko¶cioła polega na głoszeniu ludziom Ewangelii zbawienia, kierowaniu ich ku pełni życia w Bogu, u¶więcaniu w sakramentach i składaniu miłej Bogu ofiary. „Wy również niby żywe kamienie jeste¶cie budowani jako duchowa ¶wi±tynia, by stanowić ¶więte kapłaństwo dla składania duchowych ofiar przyjemnych Bogu przez Jezusa Chrystusa.” (1 P 2,410)Podstawy biblijnePodstawowe teksty biblijne które mówi± o tym, że Jezus swój lud uczynił ludem kapłańskim to 1 P2,4-10 i Ap 1,6 (to samo Ap 5,10;20,6) „i uczynił nas królestwem kapłanami dla Boga i Ojca swojego”.„Wy również niby żywe kamienie, jeste¶cie budowani jako duchowa ¶wi±tynia, by stanowić ¶więte kapłaństwo dla składania duchowych ofiar przyjemnych Bogu przez Jezusa Chrystusa. Wy za¶ jeste¶cie wybranym plemieniem, królewskim kapłaństwem, ¶więtym narodem, ludem Bogu na własno¶ć przeznaczonym, aby¶cie ogłaszali dzieła potęgi Tego, który was wezwał z ciemno¶ci do przedziwnego swojego ¶wiatła. (IP 2,5,9)Chrystus uczynił nas królestwem – kapłanami Bogu i Ojcu swojemu (Ap 1,6) Ko¶ciół Chrystusa jest duchow± transpozycj± kapłaństwa Izraela (Wj 19,6). Przejmuje od Izraela zadanie ¶wiadczenia o Bogu (I P 3,15), prowadzenia ludzi do ¶więto¶ci i składania Bogu ofiary i czci (Rz 12,1; Dz 2,4247).¦wiadomo¶ć prawdy o powszechnym kapłaństwie była żywa w czasach patrystycznych. Teologicznie pogłębiła j± nauka ¶redniowiecza. Po Soborze Trydenckim, który podkre¶lił w polemice z Reformacj± rolę kapłaństwa sakramentalnego, prawda ta została odsunięta w cień. Ruch odnowy w XXw. odkrył j± na nowo. Doszło przy tym do błędnych stwierdzeń, które za Piusem XII wyja¶nił Sobór Watykański II w KK 10. Wprowadzenie do Ludu Kapłańskiego Udział w kapłańskiej funkcji Chrystusa otrzymuje wierz±cy przez wiarę i chrzest (KKK 1268; KK 31). Liturgicznym znakiem wł±czenia w lud kapłański jest namaszczenie. Dopełnieniem otrzymanego na chrzcie wł±czenia w kapłaństwo Chrystusa jest sakrament bierzmowania. każdy chrze¶cijanin zostaje w tych sakramentach namaszczony Duchem ¦więtym, który sprawia u¶więcenie – konsekrację. Jest to darmowy dar Boży.Nie oznacza to, że wierny przez chrzest staje się kapłanem (to okre¶lenie zarezerwowane jest dla przyjmuj±cych sakrament ¶więceń). To kapłaństwo obejmuje cały ko¶ciół, a poszczególni jego członkowie maj± udział w powszechnym kapłaństwie.Kapłaństwo powszechne różni się od urzędowego, sakramentalnego (= służebnego) co do istoty nie tylko co do stopnia(KK 10). Dar i zadanie wynikaj±ce z powszechnego kapłaństwa chrze¶cijan1. Składanie Bogu czciWierni ochrzczeni s± uzdolnieni do pełnego, ¶wiadomego i czynnego udziału w liturgii Ko¶cioła (KL 10), która jest oddaniem Bogu czci. Mog± współdziałać w składaniu ofiary Eucharystii, przyjmować inne sakramenty, składaj± Bogu cze¶ć przez modlitwę i dziękczynienie. Z uzdolnienia do przyjmowania sakramentów wynikaj± obowi±zki względem nich obowi±zek udziału w niedzielnej Eucharystii, uczestnictwo ¶wiadome, pełne i czynne, przyjmowanie sakramentów, pielęgnowanie modlitwy osobistej i wspólnej (szczególnie rodzinnej)). Tre¶ci przeżywane w liturgii powinny przenikać całe życie chrze¶cijanina. W Eucharystii wierz±cy, który wł±cza się w ofiarę Chrystusa, składa Bogu w ofierze samego siebie i w ten sposób oddaje Bogu cze¶ć. „Złóżcie ciała swoje na ofiarę żyw±, ¶więt±, Bogu przyjemn±, jako wyraz waszej rozumnej służby Bożej”. (Rz 12,1).Ofiara ta powinna dotyczyć wszystkich sfer życia chrze¶cijańskiego. Wymaga rozwoju cnót chrze¶cijańskich i unikania grzechu oraz oczyszczania się z niego w sakramencie pokuty (ma to być „ofiara ¶więta”). Powszechne kapłaństwo jest jednym z motywów rozwoju wiary i moralno¶ci chrze¶cijanina.Z powszechnego kapłaństwa wiernych wynikać powinno też umiłowanie i cze¶ć dla Ko¶cioła. Wierni ¶wieccy maj± prawo i obowi±zek współpracować z hierarchi± szczególnie gdy zostan± do tego powołani przez Boga.2. Głoszenie prawdy o BoguPrzez chrzest chrze¶cijanin zostaje uzdolniony do głoszenia Ewangelii („... aby¶cie ogłaszali dzieła potęgi Tego, który was wezwał z ciemno¶ci do przedziwnego swojego ¶wiatła” – I P 2,10b). Misje tę realizuje każdy chrze¶cijanin w swoim ¶rodowisku życia przez słowo, ale przede wszystkim przez ¶wiadectwo życia ¶wi±tobliwego, zaparcie się siebie i czynn± miło¶ć.Pierwszym miejscem ¶wiadczenia o Bogu jest rodzina. Zadanie chrze¶cijańskiego wychowania dzieci i wspierania siebie nawzajem we wierze i miło¶ci jest zadaniem małżonków, do którego otrzymuj± specjaln± łaskę sakramentaln±.Boża prawda powinna też przenikać inne sfery życia: ¶wiat kultury, sztuki, mediów, gospodarki i polityki. Wszystkie dziedziny życia powinny być przenikane chrze¶cijańskimi warto¶ciami. To zadanie szczególnie dla ¶wieckich, wynikaj±ce z ich powszechnego kapłaństwa.Powszechne kapłaństwo powinno też pobudzać zapał misyjny. Chrze¶cijanin powinien wspierać działania misyjne Ko¶cioła swoj± ofiar±, modlitw±, a także, je¶li trzeba, osobistym zaangażowaniem (I P 3,15).3. Aspekt moralny Z Przymierza wypływały dla Narodu wybranego konkretne zobowi±zania moralne i dotycz±ce wiary.Również i z Nowego Przymierza dla nowego Ludu Bożego wypływaj± pewne zadania i zobowi±zania.Jezus, jedyny kapłan Nowego Przymierza dopuszcza ludzi do udziału w swojej misji i funkcjach kapłańskich.Ten dar jest uzdolnieniem, powołaniem ale i zadaniem.Na mocy Nowego Przymierza jako lud kapłański jeste¶my wezwani jak powie ¶w. Piotr (1P 2,4-10) do „składania duchowych ofiar. przyjemnych Bogu przez Jezusa...”Dlatego naszym zadaniem jest trwać w przymierzu z Bogiem, to Przymierze pogłębiać przez życie Sakramentalne i modlitewne, a nade wszystko oddawać Bogu chwałę przez współdziałanie w składaniu ofiary Eucharystii, rozwijanie cnót, unikanie grzechu.Jeste¶my tez wezwani, by głosić prawdę o Bogu. Przez chrzest zostali¶my uzdolnieni do głoszenia Ewangelii.Tę misje możemy realizować w swoim ¶rodowisku życia przez słowo, a nade wszystko przez ¶wiadectwo życia, zaparcie się siebie i czynn± miło¶ć.