SFG ćwiczenia 4 Rynek walutowy Rynek walutowy

SFG
ćwiczenia 4
UNIWERSYTET WARSZAWSKI
WYDZIAŁ ZARZĄDZANIA
Systemy finansowe gospodarki
Rynek walutowy
Marcin Ignatowski
Warszawa 2012
SFG
ćwiczenia 4
Rynek walutowy
Rynek walutowy – przedmiotem obrotu są waluty (dewizy) różnych państw
• warunkiem koniecznym istnienia rynku walutowego jest wymienialność waluty
danego państwa.
• sposób funkcjonowania rynku walutowego zależy od zasad polityki kursowej państwa,
oraz stopnia wymienialności waluty
Rynki walutowe ze względu na skalę obrotów można podzielić na:
- detaliczne rynki walutowe (usługi kantorowe) – sprzedaż i skup walut przez banki
i kantory
- międzybankowe, hurtowe oraz krajowy rynek walutowy (FOREX)
- międzynarodowe rynki walutowe
2
SFG
ćwiczenia 4
Polityka kursowa
1) Polityka stałego kursu walutowego - mechanizm kursu stałego polega na tym, że
bank centralny ogłasza po jakim kursie będzie sprzedawać lub skupywać dowolną ilość
obcych walut. Tak wyglądała np. polityka NBP w roku 1990 (dolary były sprzedawane
lub skupowane po 9500 starych złotych). Oczywiście, nie ma wówczas pewności, czy
bank skupi dokładnie tyle samo walut, ile sprzeda, więc codziennie zmienia się poziom
rezerw dewizowych
2) Mechanizm kursu płynnego - mechanizm kursu płynnego polega na tym, że bank
centralny pozwala, aby kurs walutowy wyznaczany był na rynku walutowym, w oparciu
o wolną grę podaży i popytu na waluty zagraniczne. Jeśli popyt przeważa nad podażą,
waluta krajowa ulega osłabieniu. Jeśli podaż przeważa nad popytem waluta krajowa
umacnia się. Każdego dnia ustala się więc cena równowagi, a rezerwy dewizowe banku
centralnego pozostają na stałym poziomie – na zmianę ich wielkości wyrażonej w
jednej walucie (np. w dolarach USA) mogą wpływać jedynie zmiany kursów krzyżowych
różnych walut, wchodzących w skład rezerw (tak wygląda obecna polityka NBP)
SFG
ćwiczenia 4
Polityka kursowa
3) Mechanizm niepełnej płynności - (mechanizm kursu płynnego w określonym
paśmie) polega na tym, że bank centralny pozwala, aby kurs walutowy wyznaczany był
na rynku walutowym. Jednocześnie ustala jednak poziom kursu, którego chciałby
bronić (tzw. parytet), oraz maksymalne odchylenie kursu rynkowego od parytetu (np.
+/-15%). Jeśli kształtowanie się podaży i popytu grozi tym, że kurs mógłby odchylić się
od parytetu silniej, bank ma obowiązek interweniować – czyli wpływać na poziom
rynkowy kursu poprzez sprzedaż lub skup dewiz. Rezerwy dewizowe zmieniają się tylko
wówczas, gdy bank interweniuje.
Polityka kursowa w Polsce w okresie transformacji:
1)Polityka sztywnego kursu walutowego – od 1990 do X 1991,
2)System pełzającej dewaluacji – od X 1991 do V 1995,
3)System pełzającego pasma wahań kursów rynkowych walut obcych,
4)System płynnego kursu walutowego
4
Źródło: nbportal.pl
SFG
ćwiczenia 4
Polityka kursowa
5
SFG
ćwiczenia 4
FOREX
FOREX czyli rynek wymiany walut to dzisiaj największy na świecie rynek finansowy z dziennym
obrotem przewyższającym 4 biliony dolarów. Jego podstawą są realizowane przez 24 godziny na
dobę transakcje między bankami i instytucjami finansowymi, które nazywamy Interbankiem.
Interbank rozpoczyna swój dzień w Sydney, a następnie wraz z pobudką kolejnych stolic
finansowych obiega Tokio, Londyn i Nowy Jork.
Rynek Forex jest rynkiem OTC (Over The Counter) co oznacza, że transakcje są realizowane przez
dwie strony za pośrednictwem telefonu i/lub elektronicznych systemów, a obrót nie jest
scentralizowany przez żadną giełdę.
Podstawą zarabiania na rynku FOREX jest zmienność kursów walutowych. Każdej
międzynarodowej wymianie towarowej towarzyszą transakcje wymiany walut w bankach i
przelewy środków pieniężnych. Mimo to, transakcje walutowe związane z wymianą gospodarczą
to dzisiaj tylko około 10% wszystkich transakcji na rynku FOREX, pozostałe 90% to transakcje
spekulacyjne. Pełnią one bardzo ważną rolę w systemie gospodarczym zapewniając płynność
międzynarodowym rozliczeniom walutowym, możliwość kontroli ryzyka walutowego,
równoważenie bankowych bilansów walutowych i zarządzanie międzynarodowymi portfelami
papierów wartościowych.
6
Źródło: Dr Jakub Górka
SFG
ćwiczenia 4
Uczestnicy rynku FOREX
PODAŻ WALUTY ZAGRANICZNEJ
POPYT NA WALUTĘ KRAJOWĄ
POPYT NA WALUTĘ ZAGRANICZNĄ
PODAŻ WALUTY KRAJOWEJ
1. Eksporterzy zamieniający swoje
zagraniczne przychody walutowe na
pokrycie kosztów krajowych
2. Inwestorzy zagraniczni inwestujący w kraju
w instrumenty finansowe denominowane w
walucie krajowej
3. Podmioty krajowe pożyczające za granicą
na pokrycie kosztów krajowych
4. Inwestorzy krajowi wychodzący z
inwestycji zagranicznych
5. Banki komercyjne skracające pozycje
walutowe
6. Bank centralny wpływający na obniżenie
kursu waluty zagranicznej wyrażonego w
walucie krajowej
1. Importerzy zamieniający przychody
krajowe ze sprzedaży na pokrycie kosztów
zagranicznych
2. Inwestorzy zagraniczni wychodzący z
inwestycji krajowych, zamiana waluty
instrumentów krajowych
3. Podmioty krajowe spłacające długi
zagraniczne
4. Inwestorzy krajowi inwestujący za granicą
5. Banki komercyjne wydłużające pozycje
walutowe
6. Bank centralny wpływający na wzrost
kursu waluty zagranicznej wyrażonego w
walucie krajowej
SFG
ćwiczenia 4
Kurs walutowy
Kurs walutowy - wartość jednej waluty wyrażona w innej walucie
(nominalny/rynkowy kurs walutowy oznaczamy literą E)
USD/PLN czy PLN/USD
Kwotowanie bezpośrednie – ile jednostek waluty krajowej kosztuje jednostka waluty obcej
(kwotowanie amerykańskie)
1 USD = x PLN
Kwotowanie pośrednie – ile jednostek waluty zagranicznej przypada na jednostkę waluty
krajowej
1 PLN = x USD
8
SFG
ćwiczenia 4
Kurs walutowy
SFG
ćwiczenia 4
Wpływ uczestników FOREX na kurs walutowy
APRECJACJA WALUTY KRAJOWEJ
SPADEK KURSÓW WALUT OBCYCH
1. Eksport
2. Krajowe inwestycje podmiotów
zagranicznych
3. Zamykanie zagranicznych inwestycji
podmiotów krajowych
4. Zaciąganie zagranicznych pożyczek przez
podmioty krajowe
DEPRECJACJA WALUTY KRAJOWEJ
WZROST KURSÓW WALUT OBCYCH
1. Import
2. Zamykanie krajowych inwestycji przez
podmioty krajowe
3. Inwestycje zagraniczne podmiotów
krajowych
4. Spłata długu zagranicznego przez podmioty
krajowe
SFG
ćwiczenia 4
Fundamentalne równanie modelu monetarystycznego
w kategoriach tempa wzrostu
Wnioski :
Waluta krajowa deprecjonuje się, gdy:
a) Podaż pieniądza w kraju rośnie szybciej niż zagranicą
b) Dochód krajowy rośnie wolniej niż zagraniczny
c) Nominalna stopa procentowa w kraju rośnie
SFG
ćwiczenia 4
Realny kurs walutowy
Realny a nominalny kurs walutowy
Realny kurs walutowy uwzględnia cenę i zmianę ceny (inflację) w dwóch krajach.
Realny kurs walutowy (Real Exchange Rate) jest to cena zagranicznego koszyka konsumpcyjnego
wyrażona w walucie krajowej w relacji do ceny krajowego koszyka konsumpcyjnego
Realnie deprecjonuje się waluta kraju z niższą inflacją, a realnie aprecjonuje się waluta kraju z
wyższą inflacją (uwaga: przy założeniu, że nominalny kurs wymiany jest stały).
Aprecjacja i deprecjacja kursów walutowych wpływają na rentowność inwestycji zagranicznych
w danym kraju:
- Aprecjacja powoduje wyższe stopy zwrotu w walutach zagranicznych w porównaniu ze stopą
zwrotu w walucie krajowej
- Deprecjacja obniża rentowność inwestycji zagranicznych w walutach obcych w porównaniu z
krajową stopą zwrotu
SFG
ćwiczenia 4
SPREAD
Spread - różnica między kursem kupna (bid) oraz kursem sprzedaży (ask, offer).
Broker walutowy (czyli pośrednik za pomocą którego zawieramy transakcje na FOREXie) zarabia
na spreadzie, nie pobierając z reguły innych opłat (prowizji). Klient sprzedaje po kursie kupna
(bid), a kupuje po kursie sprzedaży (ask, offer). Różnica to zysk pośrednika.
- Wąski spread – spokojny rynek, wysoka płynność walut
- Szeroki spread – nerwowy rynek, niska płynność walut;
- Przykład: spread EUR/USD na FOREXie – 2-3 pipsy.
0,0001 – 1 pips lub 1 punkt
0,0010 – 10 pipsów lub 10 punktów
0,0100 – 100 pipsów, czyli 1 figura
0,1000 – 10 figur, czyli duża figura.
Źródło: Dr Jakub Górka
SFG
ćwiczenia 4
Parytet siły nabywczej (PPP)
Parytet siły nabywczej (Purchasing Power Parity) - wywodzi się s prawa jednej ceny
Prawo jednej ceny – homogeniczny produkt na jednym rynku powinien być sprzedawany po
jednakowej cenie, niezależnie od kraju pochodzenia
Wersja abosolutna: poziom cen we wszystkich krajach jest taki sam w przeliczeniu na wspólną
walutę
– jeśli pewien koszyk konsumpcyjny kosztuje w Europie 100 euro oraz ten sam koszyk
kosztuje w USA 133 dolary to kurs walutowy powinien wynieść 133/100 = 1.33 USD/EUR
Wersja względna: zmiana poziomów cen mierzona w jednej walucie we wszystkich krajach
powinna być taka sama
- jeśli ceny w strefie euro wzrosły przeciętnie o 3%, a w USA o 2.4% to euro ulegnie
deprecjacji w stosunku do dolara o około 0.6%
Źródło: zasoby Wydziału Nauk Ekonomicznych
SFG
ćwiczenia 4
Burgernomics
15
16
SFG
ćwiczenia 3
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ
17