Kurs walutowy i rynek walutowy

Kurs walutowy i rynek walutowy
Kurs walutowy jest ważnym i niezbędnym instrumentem do utrzymania
stosunków między krajami. Potrzeba jego istnienia wynika z faktu używania w
poszczególnych krajach rożnych walut. Posiadanie własnej waluty narodowej jest
współcześnie traktowane jako ważny atrybut suwerenności.
Ogólnie – kurs walutowy to nic innego jak cena jednej waluty wyrażona w
drugiej walucie. Przedstawia się go w sposób skrótowy najczęściej z użyciem
symbolu danej waluty (1EUR = 3,92 PLN). Ze względu na tradycję o rolę jaką
poszczególne waluty odgrywają w międzynarodowych stosunkach finansowych
porównując dolar amerykański z jakąkolwiek inna walutą zwykle dolar wymieniany
jest jako pierwszy ( tzw. waluta bazowa). Wyjątek stanowi funt brytyjski. Relację
wymienne walut nie są odbiciem ani siły określonego pieniądza narodowego, ani
danej gospodarki narodowej, gdyż o sile danej waluty świadczy przede wszystkim
trwałość jej kursu oraz to, czy dany kraj ma trudności z jego utrzymaniem.
Narzędziem ukazującym zachowanie waluty danego kraju w stosunku do jego
głównych partnerów handlowych jest tzw. kurs efektywny. Jest to średni kurs
ważony, w którym funkcję wagi pełni względny udział poszczególnych partnerów w
całkowitym eksporcie i imporcie danego kraju.
Główne funkcje kursu walutowego:
 Informacyjna- informacja dla podmiotów gospodarczych państwa i osób
prywatnych, na podstawie, których podejmują oni decyzję gospodarcze (
rozważając zakup samochodu z importu, ważne jest dla nas czy ten import
jest dla nas opłacalny w danym momencie, czy może lepiej wstrzymać się z
zakupem jakiś czas);
 Cenotwórcza-, gdy kurs walutowy staje się faktycznym przelicznikiem
służącym do wyrażenia ceny dobra eksportowanego czy importowanego w
pożądanej walucie);
Jeżeli przyjęliśmy, że kurs walutowy jest ceną pieniądza narodowego wyrażoną
w innej walucie, będzie on zależał od wielkości podaży i popytu, czyli kształtuje się
ona na rynku. nazywamy go rynkiem walutowym. Innymi słowy jest to rynek
międzynarodowy na którym dokonują się przepływy walut między krajami. W
odróżnieniu od giełd, nie na on ściśle określonej lokalizacji, ani struktury
organizacyjnej. Od strony technicznej jest to sieć połączeń telefonicznych i
komputerowych, łączących ze sobą zlokalizowane w różnych krajach podmioty
zajmujące się kupnem i sprzedażą walut. Zdecydowana większość transakcji
zawieranych na tym rynku na formę obrotu bezgotówkowego, sprowadzających się
do zapisów na rachunkach bankowych. Bezpośrednimi uczestnikami tego rynku są
przede wszystkim banki komercyjne, banki handlowe, oraz brokerzy specjalizujący
się w operacjach walutowych. Główne ośrodki to Nowy Jork, Londyn, Tokio,
Hongkong, Frankfurt, San Francisco. Podmiotami, które najczęściej dokonują
transakcji są banki, przedsiębiorstwa, agendy rządowe, organizacje międzynarodowe
i pozarządowe, a także (choć rzadko – osoby prywatne).wynika z tego, że popyt
zwykle zgłaszany jest przez importerów zagranicznych dóbr i usług, a także osoby
udające się podróż zagraniczną, lub tez podmioty zamierzające kupić zagraniczne
aktywa (akcje, obligacje). Nie bez znaczenia są też najważniejsze motywy
skłaniające poszczególne podmioty do tworzenia podaży obcych walut. Największą
część podaży obcych walut na polskim rynku będą składały podmioty
zainteresowane zakupem polskich dóbr i usług. Pojawia się również gdy chętni do
kupienia polskich aktywów, zechcą zamienić swoje waluty na złote. Są to np.
zagraniczni nabywcy polskich obligacji rządowych czy tez inwestorzy kupujący akcje
prywatyzowanych polskich spółek.
Można też wyróżnić takich, którzy zainteresowani są kursami walut z chęci
zysku. Możemy wyróżnić dwa rodzaje transakcji z takich pobudek:
 Transakcje spekulacyjne – czyli takie które wynikają się z chęci uzyskania
dochodu biorącego się ze zmian kursu walut,
 Transakcje hedgingowe – czyli te które mają na celu przede wszystkim
wyeliminowanie ryzyka walutowego;
Jak ustala się kurs walut?
Z racji tego, ze rynkiem walut rządzą dokładnie takie same mechanizmy jak innymi
rynkami, kurs poszczególnych walut będą zależeć od popytu i podaży. Popyt wzrasta
wraz ze spadkiem cen , a podaż wzrasta wraz ze wzrostem ich cen. Punkt przecięcia
dwóch krzywych – podaży i popytu wyznacza kurs jednej waluty wyrażonej w
wartości drugiej. Jeżeli poziom inwestycji zagranicznych np. japońskich w Polsce
spadnie, automatycznie zmniejszy się ilość jenów japońskich na polskim rynku co
zaowocuje wzrostem ich wartości wyrażonym w złotych. Biorąc pod uwagę wynik
tego typu operacji możemy mówić o dwóch zjawiskach:
 Aprecjacji waluty – czyli wzrostu wartości jednej waluty względem innej na
rynku walutowym ( aprecjacja jena względem złotówki);
 Deprecjacji waluty – czyli spadku wartości waluty względem innej waluty (w
naszym przykładzie deprecjacji złotego względem jena)
Zjawiska te zawsze występują łącznie! Różnica zależy od tego z perspektywy której
waluty będziemy analizować wahania na rynku walutowym.
Bibliografia:
1.A. Budnikowski Międzynarodowe stosunki gospodarcze, wyd. II zmienione, PWE,
Warszawa 2003r.
2. P. Bożyk, J. Misala, M. Puławski, Międzynarodowe stosunki ekonomiczne, PWE,
Warszawa 2002r.