Substancje silnie działające na organizm człowieka Wykonała: Natalia Staniszewska Izabella Kaczmarczyk CO TO JEST UZALEŻNIENIE? Duża grupa związków chemicznych działa pobudzająco lub uspokajająco na układ nerwowy i psychikę człowieka. Ich przyjmowanie powoduje uzależnienia, czyli zaburzenia zdrowia polegające na tym, że człowiek czuje silną potrzebę lub przymus ciągłego zażywania danego środka. Spośród najczęściej występujących uzależnień można wyróżnić: •Alkoholizm (uzależnienie od etanolu) •Lekozależność – lekomania (uzależnienie od leków, środków medycznych np. Nasennych, dopingujących, pobudzających, uspokajających) •Nikotynizm (uzależnienie od nikotyny) •Narkomania (uzależnienie od narkotyków,środków odurzających np marihuany, haszyszu, amfetaminy, morfiny, kokainy,heroiny ALKOHOLIZM Jest to uzależnienie od alkoholu etylowego. Dawką śmiertelną, porażającą ośrodek oddechow, jest dla dorosłego człowieka około 450 g czystego etanolu (powyżej 4 promili we krwi), czyli około 900 g wódki. Objawy zatrucia zależą od wieku, płci i stanu zdrowia osoby, która pije alkohol. Spożywanie zazwyczaj dużych ilości alkoholu przez alkoholika jest spowodowane przymusem o charakterze psychicznym i somatycznym i nie podlega jego woli. Mechanizm powstawania uzależnienia nie jest do końca wyjaśniony, ale ma bezpośredni związek z nadużywaniem alkoholu. Ryzykownie nadużywa alkoholu około 16% polskiego społeczeństwa.!! DZIECIOM NIE POWINNO PODAWAĆ SIĘ ALKOHOLU, GDYŻ NAWET MAŁA DAWKA MOŻE BYĆ DLA NIICH ŚMIERTELNA !!!!!!!!!!!!! NEGATYWNY WPŁYW ALKOHOLU NA ORGANIZM CZŁOWIEKA LEKOZALEŻNOŚĆ Uzależnienie od leków czyli lekozależność(lekomania) dotyczy nie tylko leków,ale też placebo. Jest to tabletka niezawierająca żadnego leku, lecz tylko glukozę lub inną substancję neutralną. Zażywająć placebo, pacjent jest przekonany, że pomaga mu ono zwalczyć dolegliwości. PLACEBO Lekomania jest jednym z uzależnień, które polega na przyjmowaniu coraz większych dawek leku, aby utrzymać stały jego poziom. Lekomania jest rodzajem toksykomanii, która prowadzi do uzależnienia psychicznego i w dalszej kolejności uzależnienia fizycznego. W sytuacji przewlekłego przyjmowania danego leku organizm uzależnia się od niego w pierwszej kolejności psychicznie, a dopiero za tym idzie uzależnienie somatyczne, objawiające się szczególnie w przypadku odstawienia leku. Nagłe odstawienie leku może wywołać w organizmie bardzo silne reakcje, których objawem może być: zmiana pracy narządów, a z tym wiązać się może zaburzenie ciśnienia krwi, czynności serca, płuc czy układupokarmowego. Osoby uzależnione od leków najczęściej przyjmują nadmierne ilości leków, a wśród nich są to leki: nasenne, przeciwbólowe, uspokajające, dopingujące, hormonalne. Lekomanię można leczyć. W pierwszym etapie konieczna jest detoksykacja organizmu. Obowiązkowe jest uczęszczanie w terapii. Uzależniająco mogą również działać środki dopingujące. Ich działanie jest złudne, ponieważ podwyższenie aktywności centralnego układu nerwowego i redukcja przykrych stanów napięć psychicznych trwają krótko. Natomiast stałe stosowanie tych środków lub ich nadużywanie prowadzi do zaburzeń i chorób psychicznych. Szkodliwy wpływ zależy oczywiście od samego środka, dawki, sposobu przyjmowania i od osobniczych właściwości danego organizmu. Zawsze jednak skutkiem ich zażywania jest trwała zmienność nastrojów, rozdrażnienieoraz brak koncentracji. Osoby uzależnione od leków najczęściej przyjmują nadmierne ilości leków, a wśród nich są to leki: nasenne, przeciwbólowe, uspokajające, dopingujące, hormonalne. Lekomanię można leczyć. W pierwszym etapie konieczna jest detoksykacja organizmu. Obowiązkowe jest uczęszczanie w terapii. NIKOTYNIZM Nikotynizm to nałóg palenia lub żucia tytoniu. Jest to najbardziej rozpowszechniony rodzaj uzależnienia, a Polska należy do krajów przodujących w niechlubnych statystykach. Papierosy zawierają drobno pocięte, przefermentowane w odpowiednich warunkach i wysuszone liście tytoniu – rośliny zawierającej nikotynę. NIKOTYNA Nikotyna – to związek chemiczny, alkaloid (o wzorze sumarycznym C10H14N2), będący bardzo silną trucizną. Jest bezbarwną cieczą, oleistą i higroskopijną. W małych dawkach pobudza układ nerwowy, w większych zaś wpływa negatywnie na pracę układu nerwowego i mięśnia sercowego, powoduje kurczenie się naczyń krwionośnych, czyli podwyższa ciśnienie krwi. Skutki palenia papierosów Jeden palacz na czterech skraca swoje życie o 20 lat i umiera przed 65 rokiem życia. Pomimo tych niepokojących wyników, osoby palące często bagatelizują niebezpieczeństwa, jakie niesie ze sobą uzależnienie od nikotyny. Mimo wielu przestróg i kampanii antynikotynowych, wielu ludziom trudno wyrwać się z sideł nałogu. Palą papierosy, gdyż uzależnili się fizycznie i psychicznie od dawek nikotyny. Jakie zagrożenia niesie ze sobą długotrwałe nałogowe palenie papierosów? Abstrahując od faktu, że traci się mnóstwo pieniędzy na paczki papierosów, szybciej starzeje się skóra, ma się nieświeży oddech i nieładny zapach ubrań, pojawia się szereg komplikacji zdrowotnych, np. ryzyko zachorowania na raka płuc, chorobę niedokrwienną serca, nadciśnienie tętnicze, udar mózgu czy miażdżycę. Wpływ palenia papierosów na zdrowie Trzy podstawowe grupy zaburzeń związanych z nikotynizmem, to: choroby nowotworowe, niewydolność płuc i choroba wieńcowa serca. Wśród problemów zdrowotnych, powiązanych z nałogiem nikotynowym, wymieniane są : nowotwory, choroby serca i naczyń krwionośnych, zębów, oczu, skóry,okresu okołoporodowego, układu pokarmowego, oddechowego, hormonalnego, rozrodczego i oddechowego. Skutki biernego palenia Specjaliści alarmują, że narażenie na kontakt z dymem papierosowym może być równie zagrażające. Biernie wdychany dym tytoniowy zawiera 35 razy więcej dwutlenku węgla i 4 razy więcej nikotyny niż dym trafiający do płuc aktywnych palaczy. Rodzice palący papierosy nie tylko kształtują u swoich dzieci nawyk palenia, ale także zwiększają prawdopodobieństwo zachorowania przez dzieci na raka płuc, chorobę niedokrwienną serca czy przewlekłe zapalenie ucha środkowego. Narkomania Narkotyki są naturalnymi lub syntetycznymi związkami chemicznymi, które silnie działają na organizm w różny sposób: niektóre pobudzająco, inne nasiennie, znieczulająco czy halucynogennie. W większości są truciznami i powodują uzależnienie. Zażywanie narkotyków niszczy człowieka psychicznie i fizycznie, pozbawia godności, powoduje degenerację i często prowadzi do śmierci. Dzieci urodzone przez matki uzależnione od narkotyków już w chwili narodzin wykazują uzależnienie narkotyczne. Uzależnienie od narkotyków jest poważnym problemem społecznym. Kokaina- C17H21NO4. Jest to związek chemiczny należący do estrów. Ma działanie pobudzające i znieczulające (poraża zakończenia nerwów czuciowych), silnie pobudza psychicznie i ruchowo. Kokainę stosuje się w laryngologii i okulistyce jako lek znieczulający miejscowo. Używana jako środek odurzający, może powodować groźne uzależnienie (kokainizm) Morfina- C17H19NO3. To związek chemiczny zaliczany do amin. Jest jednym z najsilniejszych środków przeciwbólowych i podaje się go jedynie w wypadkach nierokujących poprawy, ponieważ wielokrotne użycie prowadzi do silnego uzależnienia. Najbardziej wrażliwe na działanie morfiny są dzieci. Przenika ona też do płodu i pokarmu matki Heroina – C21H23NO5. Postęp chemii umożliwił uzyskanie pochodnych związków chemicznych naturalnie występującej morfiny. Otrzymano w ten sposób silniej i szybciej działającą pochodną morfiny, która nie występuje w stanie naturalnym. Heroina działa silniej przeciwbólowo niż morfina, ale też szybciej i silniej uzależnia, dlatego w medycynie stosuje się ją jedynie w wypadku zawału mięśnia sercowego. Amfetamina – C9H13N. Pojawiła się w latach 30. XX wieku jako uboczny produkt rozwoju chemii. Jest groźna, ponieważ bardzo mocno oddziałuje na organizm. Narkotyk ten powoduje m.in. Bezsenność, niepokój i zaburzenie procesów myślowych. KOFEINA Kofeina – organiczny związek chemiczny, alkaloid purynowy znajdujący się w surowcach roślinnych. Może również być otrzymywana syntetycznie. Kofeina jest środkiem psychoaktywnym z grupy stymulantów. Jest stosowana jako dodatek do niektórych produktów, w tym napojów energetyzujących tzw. energy drinków, a także do innych napojów, przede wszystkim gazowanych, takich jak cola. Po dłuższym okresie regularnego przyjmowania kofeiny występuje zjawisko tachyfilaksji (tolerancji), czyli stopniowego osłabienia odpowiedzi biologicznej ustroju. NEGATYWNE SKUTKI KOFEINY Badania wykazują także negatywne skutki picia kawy. Wiążą się one przede wszystkim z zawartą w niej kofeiną. Zwykle dotyczą przypadków spożywania kawy w zbyt dużych ilościach. *Spożycie zbyt dużej ilości kawy może wywoływać uczucie nerwowości, niepokoju i rozdrażnienia *Podobnie jak herbata wpływa na żółknięcie zębów i może prowadzić do próchnicy *Ze względu na swoje właściwości pobudzające u większości ludzi utrudnia zasypianie (u nielicznych występuje efekt przeciwny). *Nieznacznie zmniejsza płodność zarówno u mężczyzn jak i u kobiet *Spożycie dużej ilości kawy przez kobietę w ciąży może zwiększać prawdopodobieństwo martwego urodzenia. *Gotowana kawa może w dużym stopniu wpływać na podniesienie poziomu cholesterolu. *Kawa może zwiększać prawdopodobieństwa ataku serca u osób o wolniejszym metabolizmie *Spożycie dużej ilości kawy może zwiększyć prawdopodobieństwo niektórych chorób serca BIBLIOGRAFIA -www.sfd.pl -www.portal.abczdrowie.pl -pl.wikipedia.org