Maraton wiedzy – historia Karta pracy nr 1 1. Chronologia dziejów. W jakiej epoce historycznej miały miejsce te wydarzenia? Rozbiory Polski nastąpiły w XVIII w. Pierwszy polski uniwersytet został założony w XIV w. Gajusz Juliusz Cezar został zamordowany w Senacie w 44 r. p.n.e. Pierwszym prezydentem Trzeciej Rzeczypospolitej wybranym przez naród został w 1990 r. Lech Wałęsa. Podział Polski na dzielnice nastąpił w XIII w. Epoka (czasy) 2. Cywilizacje Bliskiego Wschodu. Cechy charakterystyczne dla okresu zwanego paleolitem: Cechy charakterystyczne dla okresu zwanego neolitem - Uszereguj chronologicznie przodków człowieka, wpisując cyfry od 1 do 5. AUSTRALOPITEK --------- CZŁOWIEK ROZUMNY ----------- NEANDERTALCZYK ---------- CZŁOWIEK ZRĘCZNY ---------- CZŁOWIEK WYPROSTOWANY -------Jaka różnica istniała pomiędzy narzędziami z epoki kamienia łupanego i epoki kamienia gładzonego? ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… Najstarszą cywilizację w dziejach ludzkości stworzyli …………………………..Obszar, na którym cywilizacja ta się rozwijała, nazwano …………………………………….Oznacza to inaczej „kraj między dwiema rzekami”. Są to rzeki ……………………… i ……………………………………….. Wymień osiągnięcia cywilizacyjne Sumerów:………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… Opisz kulturę Babilonu……………………………………………………………………………………………………………………………………….. Szereg, w którym uporządkowano poprawnie grupy ludności do hierarchii w społeczeństwie starożytnego Egiptu – od najwyżej postawionych do najniższych – to: 1 o Chłopi-kapłani-władca-niewolnicy o Władca-kapłani-chłopi-niewolnicy o Kapłani-chłopi-niewolnicy-władca Uzupełnij: Dusze zmarłych zdawały relacje ze swego życia przed bogiem ……………………………………………………. Spośród poniższych wydarzeń, wybierz wydarzenie chronologicznie pierwsze i wydarzenie chronologicznie ostatnie: Początki cywilizacji egipskiej Panowanie Hammurabiego Powstanie Zjednoczonego Królestwa Izraela Upadek imperium asyryjskiego Założenie pierwszych miast-państw przez Sumerów Mieszkańcy Egiptu czcili wielu bogów byli więc wyznawcami religii ……………………………………..Nadawali wyobrażeniom bóstw cechy antropomorficzne czyli ……………………………….. i zoomorficzne czyli ………………………………………. Wymień najważniejszych bogów Egiptu: ………………………………………………………………………………………………………………… Wymień osiągnięcia cywilizacyjne Egipcjan: Uzupełnij tabelę. Mezopotamia Egipt Rodzaj pisma Materiał piśmienny 2 3. Starożytny Izrael. Wyjaśnij pojęcie monoteizm na przykładzie religii żydowskiej. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. Słowo „Izrael” oznacza ………………………………………………………………………………… Uporządkuj chronologicznie podane w tabeli wydarzenia związane z dziejami Żydów. Ucieczka z Egiptu pod przewodem Mojżesza Wędrówka pod przewodem Abrahama Niewola babilońska Powstanie państwa izraelskiego Zdobycie Jerozolimy przez Rzymian Wyjaśnij: Tora – Talmud – Rabin – Menora – Szabat – Pascha – Synagoga – 4. Cywilizacja grecka. Uzupełnij tabelę dotyczącą ustroju politycznego Sparty Organ władzy i urzędnicy Zadania i kompetencje Królowie Rada starszych (geruzja) Zgromadzenie ludowe (apella) Efor 3 Uzupełnij tabelę dotyczącą ustroju politycznego Aten Organ władzy i urzędnicy Zadania i uprawnienia Zgromadzenie Ludowe Rada pięciuset Sądy ludowe Urzędnicy: strateg archont Cywilizacja minojska – Cywilizacja mykeńska – Polis – Hellada – O jakim prawie mówi poniższy tekst? Zasady te tylko pozornie wyglądały na uczciwe, gdyż okrutne kary za kradzież czyjejś własności chroniły tylko uprzywilejowanych, którzy tą własność mieli. Tekst mówi o ……………………………………………………………………………………………….. Uzupełnij: Pod koniec VI w. p.n.e. obalono tyranię i w wyniku reformy przeprowadzonej przez Klejstenesa nastał ustrój zwany …………………………………………………. W połowie V w. p.n.e. za czasów ……………………………………, ateńska demokracja przeżywała rozkwit. Uzupełnij: Społeczeństwo ateńskie ……………………………………………….. ……………………………………………… ……………………………………. wszyscy wolni mężczyźni, którzy cudzoziemcy, nieposiadający praw politycznych ludność niewolna (jeńcy lub dłużnicy),nieposiadająca żadnych praw ukończyli 20. rok życia, zróżnicowani majątkowo Zajęcia: Zajęcia: 4 Społeczeństwo spartańskie ……………………………………………………….. ……………………………………… ………………………………………. wszyscy pełnoprawni obywatele, ludność wolna, nieposiadająca praw politycznych, posiadająca pewne swobody ludność niewolna, nieposiadająca żadnych praw Zajęcia: Zajęcia: Którzy ukończyli 30. Rok życia, posiadali równe nadziały ziemi Zajęcia: Bóg/bogini Atrybut dziedzina Zeus Posejdon Hades Demeter Apollo Artemida Dionizos Ares Persefona Czynniki integrujące starożytnych Greków – scharakteryzuj: Język – Wierzenia – Teatr – Igrzyska olimpijskieLiteratura - Do czego służyły ostrakony (ostraki), kiedy i gdzie używano ostrak? ………………………………………………………………………………………….. 5 Dokończ poniższe zdanie Na zdobytych przez Aleksandra terytoriach dominowała kultura ……………………………. Oceń, które z poniższych zdań jest fałszywe: Do dyscyplin olimpijskich zaliczały się biegi, zapasy, rzut dyskiem, rzut oszczepem, skok w dal Igrzyska olimpijskie organizowano na cześć Zeusa Zawodnicy rywalizowali w specjalnie przygotowanych strojach państwowych Oceń, czy poniższe zdania są prawdziwe, czy fałszywe Największy wpływ kultury cywilizacji greckiej na współczesność miały: o Demokracja, system wodociągów, łuki triumfalne o Teatr, olimpiada, filozofia Wojny grecko-perskie – uzupełnij miejsce bitwy. miejsce bitwy grecki dowódca perski dowódca data zwycięzca Miltiades (wódz Ateńczyków) Datis 490 r. p.n.e. Grecy (Ateńczycy) Leonidas (wódz Spartan) Mardonis 480 r. p.n.e. Persowie Temistokles (wódz Ateńczyków) Kserkses 480 r. p.n.e. Grecy (Ateńczycy) Pauzaniasz (wódz Spartan) 479 r. p.n.e. Grecy (Spartanie) Mardonis Kultura hellenistyczna – Aleksander Wielki zw. Macedońskim – 5. Cywilizacja rzymska. Scharakteryzuj społeczeństwo rzymskie: a. obywatele: - patrycjusze – - plebejusze – Uzupełnij tabelę dotycząca ustroju politycznego Rzymian Organ władzy Zadania i uprawnienia Zgromadzenie Urzędnicy - konsulowie - pretorzy 6 - cenzorzy - kwestorzy - trybuni ludowi - dyktator Senat Republika – Cesarstwo – Pryncypat – Dominat – Wymień przyczyny upadku cesarstwa zachodniorzymskiego; podaj datę i wyjaśnij co symbolizuje. Wymień osiągnięcia cywilizacji rzymskiej: Podaj przykłady Zabytki – Architektura – Sztuka – Literatura – Kalendarz – Język – Prawo – Imiona – 7 Co według Ciebie współcześni zawdzięczają starożytnym Rzymianom? Podaj 4 przykłady. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 6. Chrześcijaństwo. Podaj datę. Wydanie edyktu mediolańskiego -………………………… Ogłoszenie religii chrześcijańskiej religią państwową -………………………….. Wymień przyczyny prześladowań chrześcijan przez Rzymian: …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. Formy (przykłady) prześladowań:…………………………………………………………………………………………………………………………… Wymień 5 filarów (zasad) islamu: Wyjaśnij: Koran – Meczet – Islam – Kalif – Arabeski – Scharakteryzuj kulturę Arabów ………………………………………………………………………………………………………………………….. Mahomet w świecie arabskim jest uznawany za ………………………. . 8