Załącznik Nr 1 do zarządzenia Nr 84./2006/K PREZYDENTA MIASTA POZNANIA z dnia 28.12.2006r. INSTRUKCJA łączenia i konsolidacji sprawozdań finansowych grupy samorządowej i kapitałowej Miasta Poznania I. Podstawy prawne 1. Ustawy: 1) ustawa z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym (Dz. U. Nr 142 z 2001r. poz. 1591 z późniejszymi zmianami); 2) ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. Nr 91 poz. 578 ze zm.); 3) ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2002 r. Nr 76 poz. 694 ze zm.); 4) ustawa z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 249 poz.2104 ze zm.). 2. Rozporządzenia: 1) rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 12 grudnia 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad sporządzania przez jednostki inne niż banki i zakłady ubezpieczeń sprawozdania finansowego jednostek powiązanych (Dz. U. Nr 152 poz.1729); 2) rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 lipca 2006 r. w sprawie szczegółowych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek sektora finansów publicznych (Dz. U. Nr 142 poz.1020). 3. Inne – pomocniczo: 1) Międzynarodowy Standard Rachunkowości 27 „Skonsolidowane i jednostkowe sprawozdania finansowe”; 1/5 2) Międzynarodowy Standard Sprawozdawczości Finansowej 5 „Aktywa trwałe przeznaczone do sprzedaży oraz działalność zaniechana”. II. Grupa samorządowa i kapitałowa 4. W skład grupy samorządowej jednostki samorządu terytorialnego Miasta Poznania wchodzą: 1) Urząd Miasta Poznania; 2) inne jednostki organizacyjne Miasta: a) jednostki budżetowe, b) zakłady budżetowe, c) gospodarstwa pomocnicze jednostek budżetowych; 3) posiadające osobowość prawną jednostki finansów publicznych, dla których obowiązek nadzoru i finansowania przez Miasto Poznań wynika z odrębnych przepisów (samorządowe jednostki kultury i zakłady opieki zdrowotnej). 5. Nie wchodzą w skład grupy samorządowej jednostki z zakresu administracji zespolonej: straż pożarna oraz nadzór budowlany. 6. W skład grupy kapitałowej Miasta Poznania – jednostki dominującej, wchodzą: 1) jednostki grupy samorządowej; 2) spółki prawa handlowego, dla których Miasto Poznań jest jednostką dominującą lub inwestorem, przy czym posiadanie akcji lub udziałów nie wiąże się z zamiarem ich sprzedaży w ciągu 12 miesięcy od dnia bilansowego. 7. Wykaz jednostek organizacyjnych oraz spółek prawa handlowego, których akcje lub udziały posiada Miasto Poznań, publikuje corocznie Prezydent Miasta Poznania w obwieszczeniu. 8. Funkcje jednostki dominującej w grupie kapitałowej Miasta Poznania pełni Urząd Miasta Poznania. III. Łączenie sprawozdań 9. Łączeniu w sprawozdanie łączne podlegają jednostkowe sprawozdania finansowe jednostek grupy samorządowej, z wyjątkiem określonych w ust. 4 p.3. 2/5 10. Łączeniu podlegają: 1) bilanse; 2) rachunki zysków i strat; 3) zestawienia zmian w funduszu jednostki na dzień zamknięcia ksiąg rachunkowych. 11. Łączenia sprawozdań jednostkowych dokonuje Urząd Miasta Poznania: 1) wydziały Urzędu nadzorujące poszczególne obszary zadań dokonują połączenia sprawozdań finansowych z nadzorowanych jednostek, w podziale na typy tych jednostek; 2) ostatecznego połączenia sprawozdań dokonuje Wydział Finansowy Urzędu Miasta Poznania, w podziale na typy jednostek oraz sprawozdanie z wykonania budżetu (organu). 12. Załącznik Nr 1 do niniejszej Instrukcji stanowią wzory sprawozdań finansowych: 1) bilansu z wykonania budżetu Miasta Poznania; 2) bilansu jednostki budżetowej, zakładu budżetowego, gospodarstwa pomocniczego jednostki budżetowej; 3) rachunku zysków i strat – wariant porównawczy; 4) zestawienia zmian w funduszu jednostki, które zawierają przykładowe powiązania pozycji sprawozdań z kontami księgowymi i klasyfikacją budżetową. Powiązania te powinny być traktowane jako wskazówki, pomocne do opracowania sprawozdań z uwzględnieniem istniejących rozwiązań polityki rachunkowości w jednostkach. 13. Tryb i terminy przekazania sprawozdań jednostkowych do Urzędu Miasta Poznania oraz sposób ich łączenia wynikają z przepisów lub odrębnych ustaleń. IV. Konsolidacja sprawozdań 14. Konsolidacji podlegają bilanse jednostek grupy kapitałowej Miasta Poznania. 15. Wyłączeniu z konsolidacji podlegają spółki prawa handlowego, nad którymi Miasto Poznań sprawuje ograniczoną kontrolę lub współkontrolę lub jeżeli ich dane finansowe są nieistotne dla przedstawienia w sposób rzetelny i jasny sytuacji majątkowej jednostki. Lista takich jednostek powstaje w trakcie prac konsolidacyjnych w Biurze Nadzoru Właścicielskiego Urzędu Miasta Poznania. 3/5 16. Konsolidacji bilansów dokonuje się w następującym trybie: 1) spółki prawa handlowego konsolidują bilanse jednostek zależnych wszystkich szczebli, stosując odpowiednio zasadę określoną w ust.15; 2) wydziały Urzędu Miasta Poznania, nadzorujące poszczególne obszary zadań, dokonują konsolidacji bilansów otrzymanych z nadzorowanych jednostek; 3) ostatecznej konsolidacji dokonuje Wydział Finansowy Urzędu Miasta Poznania. 17. Jednostki grupy samorządowej podlegają konsolidacji według metody konsolidacji pełnej. Inne jednostki objęte konsolidacją podlegają jej w zależności od stopnia dominacji: konsolidacji pełnej lub proporcjonalnej, z zastrzeżeniem możliwości prezentacji za pomocą metody praw własności. 18. W ramach konsolidacji sporządzany jest skonsolidowany bilans jednostki samorządu terytorialnego. 19. Okresem sprawozdawczym dla bilansu skonsolidowanego jest rok kalendarzowy. 20. Konsolidacji dokonuje się według zasad zawartych w ustawie z dnia 29 września 1994r. o rachunkowości i w rozporządzeniu, o którym mowa w ust.2 p.1. 21. Bilanse podlegające konsolidacji powinny być sporządzone według zasad obowiązujących w polityce rachunkowości Urzędu Miasta Poznania. Zasady tej polityki, istotne dla konsolidacji, są następujące: 1) składniki majątku trwałego i inwestycje (udziały i akcje) wycenia się według ceny nabycia; 2) amortyzacji podlegają składniki majątkowe o wartości powyżej 3.500,- zł; 3) należności wycenia się na dzień bilansowy w kwocie wymagającej zapłaty (z odsetkami); 4) rachunek zysków i strat tworzony jest w wariancie porównawczym. 22. Jednostki grupy kapitałowej Miasta Poznania powinny dostosować politykę rachunkowości do potrzeb wynikających z konsolidacji bilansów (do zasad polityki rachunkowości obowiązujących w Urzędzie Miasta Poznania) poprzez dostosowanie m.in.: zasad wyceny, zasad tworzenia analityk kont rozrachunkowych, dokonanie odpowiedniego podziału kont przychodowych i kosztowych. 23. Jednostki objęte konsolidacją powinny doprowadzić do pełnej zgodności sald rozrachunków na dzień bilansowy z innymi jednostkami grupy kapitałowej. W tym celu powinny, w ramach możliwości wynikających z obowiązujących przepisów, m.in. dostosować emisję faktur dla innych jednostek grupy kapitałowej. 4/5 24. Warunki wyłączenia z konsolidacji ze względu na nieistotność, o których mowa w ust.15, są następujące: 1) łączna suma aktywów jednostek „nieistotnych” jest mniejsza niż 1% sumy aktywów jednostki dokonującej konsolidacji na danym poziomie, lub 2) łączna suma przychodów tych jednostek jest niższa niż 0,5 % sumy przychodów jednostki dokonującej konsolidacji na danym poziomie; pod warunkiem jednak, że: 1) łączny wynik finansowy netto tych jednostek jest nie wyższy niż 3% wyniku jednostki dokonującej konsolidacji, lub 2) nie występują inne przyczyny, z których wynika wysoka wartość danej jednostki dla jednostki dominującej. 25. Szczególnie istotne jest prawidłowe dokonanie wyłączeń w konsolidowanych bilansach. Wszystkie jednostki grupy kapitałowej zobowiązane są do dokonania uzgodnień sald z innymi jednostkami grupy zarówno w zakresie zobowiązań, jak i należności. Jednostki zobowiązane są do sporządzenia not konsolidacyjnych lub informacji dodatkowych, zawierających m.in.: 1) wzajemne należności i zobowiązania oraz inne rozrachunki o podobnym charakterze z innymi jednostkami grupy; 2) dane o dokonanych transakcjach z innymi jednostkami grupy kapitałowej; 3) dane o wartości księgowej brutto i umorzeniach, jeżeli przedmiotem transakcji były środki trwałe (zyski i straty powstałe w wyniku operacji gospodarczych dokonanych między jednostkami objętymi konsolidacją, zawarte w wartości aktywów podlegających konsolidacji); 4) informacje o zmianach w wielkości udziałów w innych jednostkach i ich wpływie na konsolidację (np.: wycena aktywów netto przejmowanych jednostek i porównanie ich z wartością udziałów w cenie nabycia w celu ustalenia wartości firmy – w przypadku nowych inwestycji kapitałowych); 5) inne istotne informacje dla dokonania konsolidacji bilansów. 26. Harmonogram prac konsolidacyjnych ustala Skarbnik Miasta Poznania na wniosek Dyrektora Wydziału Finansowego. 27. Wzór noty konsolidacyjnej stanowi załącznik Nr 2 do niniejszej Instrukcji. 5/5