mgr Paweł Dąbrowski Prawo administracyjne Kontrola administracji – pojęcie i rodzaje • Kontrola administracji polega na badaniu jej stanu organizacyjnego oraz zachowania się (działania lub niedziałania) ze względu na określone kryteria. • Możliwe kryteria: – Legalność; – Gospodarność; – Celowość; – Rzetelność Kryteria kontroli • Art. 203 ust. 1 Konstytucji: „Najwyższa Izba Kontroli kontroluje działalność organów administracji rządowej, Narodowego Banku Polskiego, państwowych osób prawnych i innych państwowych jednostek organizacyjnych z punktu widzenia legalności, gospodarności, celowości i rzetelności.” • Art. 171 ust. 1 Konstytucji: „Działalność samorządu terytorialnego podlega nadzorowi z punktu widzenia legalności.” Rodzaje kontroli • Kontrola wewnętrzna i zewnętrzna; • Kontrola społeczna i zawodowa; • Kontrola wewnętrzna jest wykonywana przez pracownika, wewnętrzną jednostkę organizacyjną danego podmiotu. • Kontrola zewnętrzna jest wykonywana przez osoby fizyczne i prawne oraz inne jednostki organizacyjne, niepaństwowe i państwowe. Rodzaje kontroli cd. • Kontrola społeczna jest sprawowana przez osoby fizyczne, organizacje społeczne, a także organy państwowe, jeżeli w ich skład wchodzą przedstawiciele społeczeństwa wykonujący swoje funkcje niezawodowo. • Kontrola zawodowa jest sprawowana przez pozostałe organy państwowe i państwowe jednostki organizacyjne, a także pracownika organizacji społecznej. Kontrola zewnętrzna niepaństwowa • Art. 63 Konstytucji: „Każdy ma prawo składać petycje, wnioski i skargi w interesie publicznym, własnym lub innej osoby za jej zgodą do organów władzy publicznej oraz do organizacji i instytucji społecznych w związku z wykonywanymi przez nie zadaniami zleconymi z zakresu administracji publicznej. Tryb rozpatrywania petycji, wniosków i skarg określa ustawa (Kodeks postępowania administracyjnego) Kontrola zewnętrzna niepaństwowa • Art. 33 ust. 1. „Organizacje ekologiczne, które, uzasadniając to miejscem swojego działania, zgłoszą chęć uczestniczenia w określonym postępowaniu administracyjnym wymagającym udziału społeczeństwa i złożyły uwagi lub wnioski w ramach tego postępowania, uczestniczą w tym postępowaniu na prawach strony.” Kontrola zewnętrzna - państwowa • Kontrolę tę sprawują przede wszystkim: – – – – – – – – – Sejm RP; Prezydent RP; Trybunał Konstytucyjny; Trybunał Stanu; Najwyższa Izba Kontroli; Rzecznik Praw Obywatelskich; Państwowa Inspekcja Pracy; Generalny Inspektor Danych Osobowych; Sądy administracyjne i powszechne. Kontrola NIK Przebieg procedury kontrolnej: 1. Kontrola w siedzibie kontrolowanej jednostki; 2. Przedstawienie wyników kontroli w protokole kontroli; 3. Kierownik jednostki kontrolowanej może zgłosić umotywowane zastrzeżenia, co do ustaleń zawartych w protokole; 4. W razie nieuwzględnienia zastrzeżeń, kontroler przekazuje swoje stanowisko kierownikowi jednostki; 5. Kierownik może zgłosić umotywowane zastrzeżenia do dyrektora jednostki NIK, w celu rozpatrzenia ich przez Komisję Odwoławczą; 6. Komisja Odwoławcza podejmuje uchwałę, która następnie jest zatwierdzana przez Prezesa NIK (wiceprezesa) Kontrola NIK 7. W razie niezatwierdzenia uchwały Komisji Odwoławczej, Prezes powołuje Komisję Rozstrzygającą, w składzie 3 pracowników. Uchwała Komisji jest ostateczna. 8. Na wniosek kontrolera kierownik jednostki kontrolowanej zwołuje naradę pokontrolną; 9. Po kontroli NIK przekazuje kierownikowi (i ewentualnie organom nadrzędnym) wystąpienie pokontrolne; 10. Protokoły kontroli oraz wystąpienia pokontrolne stanowią podstawę do opracowania informacji o wynikach przeprowadzonej kontroli. Informację taką NIK przekazuje m.in. Sejmowi, Prezydentowi RP, Prezesowi RM.