Metoda ABC

Techniki: ABC, EWZ
L. Wicki
Analiza ABC
z Reguła 80/20
Metoda ABC
Logistyka
z Twórcą tej reguły - nazywanej także od jego nazwiska regułą Pareto
- jest XIX wieczny ekonomista włoski Vilfredo Pareto. Badając
dystrybucję dochodów we Włoszech zaobserwował on w 1887 r., iż
80% majątku całego kraju było własnością 20% ludności.
Na przestrzeni lat stwierdzono, że ta prosta reguła doskonale sprawdza
się w wielu innych przypadkach praktyki gospodarczej, dla
przykładu:
z 20% pozycji zapasów stanowi 80% ich skumulowanej wartości,
z 20% klientów generuje 80% wartości rocznego obrotu,
z 20% części stanowi 80% wartości produktu,
z 20% przyczyn decyduje o powstawaniu 80% braków.
z Uogólniając, zasada 80/20 mówi, iż w zbiorowości
niejednorodnej 20% elementów reprezentuje 80%
skumulowanej wartości cechy, która służy jako kryterium
klasyfikacji.
z Analiza ABC dzieli efekty
pod kątem ich ważności
(zaznaczono także na
rysunku). Skoro 20%
przyczyn decyduje aż o
80% wszystkich efektów,
to sugeruje to odmienne
podejście do
sterowania tymi 20%
przyczyn dla wpływania
na cały proces.
z Zasadę Pareto należy traktować jako ogólną zasadę
nierównomierności, wartości liczbowe traktować trzeba
elastycznie, zgodnie z warunkami badanych zjawisk.
Metoda ABC pozwala nam określić owe 20 procent
szczególnie ważnych problemów, wartych dalszych
badań.
z W rzeczywistości mogą występować znaczne
odchylenia od tej proporcji, np. zależność 30 : 70,
40 : 65.
L. Wicki (2008)
Etapy analizy ABC
z I etap: ustalenie liczby elementów będących przedmiotem analizy.
z II etap: przypisanie poszczególnym elementom wartości parametrów różnicujących
ich znaczenie.
A
80%
Cel analizy ABC
B
C
Skutki
Analiza ABC
20%
L. Wicki (2008)
Przyczyny
L. Wicki (2008)
L. Wicki (2008)
Przykład do analizy ABC – według
obrotu
z (obliczyć średni zapas w złotych, ustalić kolejność
według wartości oraz podzielić na grupy ABC)
z III etap: uporządkowanie zbioru element ów według malejącej wartości parametru.
z IV etap: określenie udziału poszczególnych elementów w łącznej liczbie elementów.
z V etap: obliczenie skumulowanego procentowego udziału elementów w łącznej liczbie
elementów.
z VI etap: obliczenie skumulowanej wartości parametrów.
z VII etap: obliczenie skumulowanego procentowego udziału wartości parametrów w
ogólnej wartości parametrów.
z VIII etap: wykreślenie krzywej ABC
z IX etap: podział zbioru na trzy podzbiory A, B, C obejmujące A: 75–80% udziału
wartości parametru, B: 75–90% udziału wartości parametru, C: 90–100% udziału
wartości parametru. Wyznaczając powyższe podzbiory należy szczegółowo
przeanalizować kształt krzywej. Punktami wyznaczającymi poszczególne podzbiory
są punkty, w których następuje wyraźna zmiana przebiegu krzywej.
z X etap: analiza wyników i przyjęcie odrębnych strategii postępowania w stosunku do
poszczególnych podzbiorów. Podzbiór A zawiera elementy kluczowe dla danego
L. Wicki
(2008)
problemu. Dalsze badania szczegółowe
powinny
koncentrować się na elementach
tego podzbioru.
cw.4
L. Wicki (2008)
1
Techniki: ABC, EWZ
L. Wicki
Metoda EWZ
Ekonomiczna wielkość
zamówienia
Logistyka
z Metoda Ekonomiczna Wielkość Zamówienia (EWZ) to
najbardziej klasyczną metodą optymalizacji wielkości
zamówienia.
z Metoda ta opiera się na kryterium minimalnego łącznego
kosztu uzupełniania i utrzymania zapasu rotującego tj.
minimalnego kosztu całkowitego (globalnego).
z Koszty całkowite uzupełniania i utrzymania zapasu
określa się jako sumę stałych i zmiennych kosztów
uzupełnienia zapasów oraz stałych i zmiennych kosztów
utrzymania zapasów.
L. Wicki (2008)
L. Wicki (2008)
Ekonomiczna wielkość zamówienia
Ekonomiczna wielkość zamówienia
z ZAŁOŻENIA TEORETYCZNE FORMUŁY EWZ
z PRAKTYKA
{ Wielkość popytu (zużycia) jest stała, powtarzalna i znana,
{ Czas dostawy towarów jest stały i znany,
{ Towary są zamawiane w partiach, cala partia jest umieszczana
w magazynie w tym samym czasie,
{ Koszt jednostkowy towaru jest stały,
{ Koszty utrzymywania zapasów zależy liniowo od ich średniego
poziomu,
{ Zamawianym towarem jest pojedynczy produkt,
{ Nie są dozwolone przypadki wyczerpania się zapasów.
{Mimo niespełnienia restrykcyjnych założeń formuła
EWZ jest użytecznym narzędziem sterowania
zapasami, stosowanym w praktyce,
{Wiele założeń można „obejść” przez stosowanie
formuł zmodyfikowanych,
{Krzywa globalnych kosztów zapasów ma bardzo
plaski przebieg w pobliżu punktu minimum, dzięki
czemu formuła EWZ daje możliwość stosunkowo
elastycznego ustalania wielkości zamówienia.
L. Wicki (2008)
L. Wicki (2008)
Formuła EWZ
Formuła EWZ
z Koszt zamawiania jest równy (R×A)/Q
z Łączne koszty zamawiania i utrzymania
zapasów wynoszą więc
z Koszt utrzymywania zapasów jest równy 0,5×QVW
z gdzie:
z Q – wielkość zamówienia lub partii dostawy
z R – roczna wielkość popytu lub zapotrzebowanie w
danym okresie
z A – koszt zamówienia (w zł na zamówienie)
z V – wartość lub koszt jednostki zapasów
Kc = (R×A)/Q + 0,5×QVW
z Minimum kosztów występuje, gdy pierwsza
pochodna funkcji wynosi 0, należy więc
pochodną przyrównać do 0
Kc = min => [(R×A)/Q + 0,5×QVW]/dQ = 0
z W – udział procentowy kosztów utrzymania zapasów w
rocznej wartości zapasów
L. Wicki (2008)
cw.4
L. Wicki (2008)
2
Techniki: ABC, EWZ
L. Wicki
Graficzne określenie ekonomicznej
wielkości zamówienia
Formuła EWZ
z gdzie:
z Q – wielkość zamówienia lub partii dostawy
z R – roczna wielkość popytu lub zapotrzebowanie w danym okresie
z A – koszt zamówienia (w zł na zamówienie)
z V – wartość lub koszt jednostki zapasów
z W – udział procentowy kosztów utrzymania zapasów w rocznej wartości zapasów
L. Wicki (2008)
L. Wicki (2008)
Przykład obliczenia ekonomicznej
wielkości zamówienia
z Założenia:
z R – 3600 jednostek (roczna wielkość popytu lub zapotrzebowanie w danym
okresie)
z A – 400 zł/zamówienie (koszt zamówienia – w zł na zamówienie)
z V – 50 zł/jednostkę (wartość lub koszt jednostki zapasów)
z W – 25% (udział procentowy kosztów utrzymania zapasów w rocznej
wartości zapasów)
Q=
= 480 jednostek
L. Wicki (2008)
cw.4
3