Otoczenie systemu produkcyjnego Przygotowała: Marta Gruszyk Materiały pomocnicze do przedmiotu Zarządzanie produckją i usługami (wykładowca L. Wicki) Ogólny schemat otoczenia systemu produkcyjnego Funkcjonowanie systemu produkcyjnego ściśle zależne jest od dwustopniowego otoczenia systemowego. Materiały pomocnicze do przedmiotu Zarządzanie produckją i usługami (wykładowca L. Wicki) Skład otoczenia System produkcyjny funkcjonuje w określonym otoczeniu, które ma wpływ na jego funkcjonowanie, a jednocześnie system ten wpływa na charakter otoczenia. W skład otoczenia bliższego – pierwszego stopnia – wchodzi wnętrze zakładu przemysłowego, w ramach którego dany system funkcjonuje. Otoczeniem dalszym – stopnia drugiego – nazywamy otoczenie owego zakładu, którym z reguły jest gospodarka kraju lub regionu. Materiały pomocnicze do przedmiotu Zarządzanie produckją i usługami (wykładowca L. Wicki) Funkcjonowanie procesu produkcyjnego w dwustopniowym otoczeniu Materiały pomocnicze do przedmiotu Zarządzanie produckją i usługami (wykładowca L. Wicki) Czynniki, mające istotny wpływ na organizację systemu produkcyjnego w zakładzie oraz wyniki jego eksploatacji: Otoczenie bliższe: Struktura zarządzania firmą Zatrudniony personel wykonawczy i zarządzający Prowadzone prace badawcze i rozwojowe Posiadany poziom techniki dla wykonywania operacji Posiadany poziom techniki dla Organizacja zbytu i innej działalności handlowej Wykorzystywane środki marketingu Organizacja zaopatrzenia i gospodarki materiałowej Posiadane środki finansowe firmy oraz szybkość ich rotacji Służby ekonomiczne i księgowe Metody i formy zarządzania systemami produkcyjnymi Materiały pomocnicze do przedmiotu Zarządzanie produckją i usługami (wykładowca L. Wicki) Czynniki, mające istotny wpływ na organizację systemu produkcyjnego w zakładzie oraz wyniki jego eksploatacji: Otoczenie dalsze: Poziom techniki, dystrybucji i obsługi serwisowej Poziom nowoczesności i jakości oraz cena maszyn i urządzeń produkcyjnych Poziom nowoczesności środków przetwarzania i przekazywania informacji System bankowy i jego funkcjonowanie Możliwości produkcyjne dostawców Poziom i możliwości konkurencji Kondycja ekonomiczna kraju Regulacje państwowe dotyczące gospodarki i ekonomiki Środowisko społeczno-polityczne Środowisko naturalne Metody i formy zarządzania i sterowania produkcją przez naczelne władze Materiały pomocnicze do przedmiotu Zarządzanie produckją i usługami (wykładowca L. Wicki) Oznacza to, że: Porównywanie nawet podobnych systemów produkcyjnych może prowadzić do błędnych ocen i wniosków, jeśli nie uwzględni się podwójnego otoczenia tych systemów Systemy produkcyjne mogą ze sobą sprawnie współdziałać tylko wówczas, jeśli funkcjonują w podobnym lub identycznym otoczeniu systemowym Otoczenie systemowe stopnia I i II muszą być zbieżne w podstawowych parametrach swojego funkcjonowania, aby uzyskać pożądany efekt produkcyjny w obszarze analizowanego systemu produkcyjnego. Materiały pomocnicze do przedmiotu Zarządzanie produckją i usługami (wykładowca L. Wicki) Sfery otoczenia dalszego: Środowisko naturalne – złoża Środowisko naturalne to wszystko, co nie może być stworzone przez człowieka, lecz tylko przez przyrodę. Człowiek korzysta z dóbr natury i powinien starać się wyrównywać to np. poprzez zmniejszanie emisji CO2 lub utylizację odpadów. Materiały pomocnicze do przedmiotu Zarządzanie produckją i usługami (wykładowca L. Wicki) cd. Środowisko społeczne Środowiskiem społecznym jest zarówno system polityczny i prawny, jak i struktura społeczeństwa pod względem kultury, wyznania, pochodzenia itp. System polityczno-prawny gwarantuje swobodne prowadzenie działalności gospodarczej, ustala reguły obrotu gospodarczego i przewiduje jego konsekwencje. Materiały pomocnicze do przedmiotu Zarządzanie produckją i usługami (wykładowca L. Wicki) cd. Środowisko technologiczne Postęp techniczno-technologiczny odgrywa bardzo ważną rolę w rozwoju systemu produkcyjnego, a sprzężenia zwrotne związane z tworzeniem nowych przedsiębiorstw powodują: ◦ zwiększone zapotrzebowanie na środki finansowe ◦ zmniejszającą się skuteczność ochrony własnych wyników ◦ skrócenie cyklu życia produktu Materiały pomocnicze do przedmiotu Zarządzanie produckją i usługami (wykładowca L. Wicki) cd. Środowisko ekonomiczne Wiąże się ono z systemem gospodarczym państwa, w którym pojedyncza firma jest tylko małym trybikiem. Najważniejszym dla niej elementem otoczenia ekonomicznego jest sektor, w którym się dana firma znajduje. Materiały pomocnicze do przedmiotu Zarządzanie produckją i usługami (wykładowca L. Wicki) Czynniki rozbieżnych interesów miedzy otoczeniem I a II stopnia: Rozbieżność celów funkcjonowania systemów produkcyjnych. Trzeba pamiętać, że celem państwa jest wzrost jego produktywności i uzyskanie przez nie wysokich dochodów. Firma natomiast, mimo że także dąży do jak najwyższej produktywności, stara się też ograniczyć podatki, aby pozostawić większą część zysku dla siebie. Materiały pomocnicze do przedmiotu Zarządzanie produckją i usługami (wykładowca L. Wicki) cd. Przemiany społeczne warunkujące funkcjonowanie i rozwój systemów produkcyjnych. Społeczeństwa państw świata różnią się od siebie pod względem rozwinięcia. Ludzie mieszkający w USA, Japonii czy krajach Europy Zachodniej wybiegają daleko w przód pozostawiając w tyle inne kraje, których problemem staje się bezrobocie. Materiały pomocnicze do przedmiotu Zarządzanie produckją i usługami (wykładowca L. Wicki) cd. Ograniczenie konsumpcji, wzrost inwestycji. Każda firma chciałaby się rozwijać, wiąże się to jednak ze zwiększeniem oszczędzania, a co za tym idzie – ze zmniejszeniem konsumpcji, która powinna być wysoka dla dobra gospodarki. Materiały pomocnicze do przedmiotu Zarządzanie produckją i usługami (wykładowca L. Wicki) cd. Zagadnienia ochrony środowiska. Coraz większy rozwój produkcji wiąże się z problemem utylizacji odpadów. Przedsiębiorstwo rozwijając się, produkuje ich coraz więcej, co staje się problemem dla władzy, która musi je niszczyć, troszcząc się o czystość środowiska. Materiały pomocnicze do przedmiotu Zarządzanie produckją i usługami (wykładowca L. Wicki) Wnioski System produkcyjny nie jest odrębną jednostką, która może sama funkcjonować. Zależy on od ludzi, maszyn, informacji i praw, które znajdują się w jego otoczeniu. Warto zauważyć, że jest to skomplikowana sieć zależności, a nie pojedyncza zależność. Materiały pomocnicze do przedmiotu Zarządzanie produckją i usługami (wykładowca L. Wicki) Literatura Ireneusz Durlik - "Inżynieria Zarządzania. Strategia i projektowanie systemów produkcyjnych„ notatki z wykładów Materiały pomocnicze do przedmiotu Zarządzanie produckją i usługami (wykładowca L. Wicki)