temat i - Wkuwanko.pl

TYTUŁ
TEMAT I
POJĘCIE RYNKU
-pkt widzenia ekonomicz.
Stanowi
ogół
stosunków
wymiennych
między
inst.
i
osobami sprzedającymi towary i
usługi (podaż) a osobami i inst.
nabyw. towary i usługi (popyt). W
ten sposób poj. rynku sprowadza
się do stos. i współzależn. 3
kategorii: popytu. podaży i ceny.
Pojęcie
rynku
tworzy
więc
nierozerwalny ograniczony związek
tzw. triadem i zmiana w jednym
ogniwie tego związku powoduje
zmiany w innych ogniwach tego
rynku.
-pkt. widzenia geograficz.
W tym znaczeniu rynek oznacza
terytorium, na którym panuje
układ poszczególnych elementów
rynku.
Aby mógł dobrze funkcjonować
mószą być dwa warunki:
1.Muszą istnieć dobra i usługi oraz
i cena.
2.Wymiana tow.-pieniężna
W tym ujęciu rynek to pewna
powierzchnia, na którym kupujący
i sprzedający są w tak bliskim
kontakcie, że ceny możliwe do
uzyskania w tej części rynku
wpływają na ceny płacone w
innych jego częściach. Rynek w
tym pojęciu rozumiany jest jako
miejsce, w którym kupuje się i
sprzedaje towary ( inaczej m.
transakcji). To co ma cenę ma
także rynek.
PODZIAŁ RYNKU
1) Kryt. społ-organizacyj.
-rynek państwowy
-rynek spółdzielczy
-rynek prywatny
-rynek scentralizowany
-rynek zdecentralizowany
2) Kryt. zależn. pomiędzy podażą a
popytem:
-r. sprzedawcy
-r. nabywcy
3) Kryt. terytorialne:
-r. lokalny
-r. krajowy
-r. międzynarodowy i światowy.
4) Kryt. branżowe:
-r. przemysłowy
-r. rolny
-r. maszynowy
-r. budowlany itd.
5) kryt. pojedyn. dóbr:
-r. zbożowy, mlecz, samochodowy
itd.
6) Kryt konkurencyjności:
-r. wolnokonkurencyjny
Występuje wówczas, gdy każdy
kup. i sprzed. może sprzedać i
kupić od każdego. Na takim rynku
wyst. tendencje do kształtów. się
ceny
towaru
na
podobnym
poziomie.
Cechy r. wolnokonkuren:
1.Nikt
nie
korzysta
z
uprzywilelowania.
2.Cena sprzedawców i nabywców
jest niezależna, może wzrastać i
maleć w reakcji na zmianę popytu i
podaży.
3.Istnieje
pełna
mobilność
producentów.
4.Nie ma towarów tych samych,
które mogą być uprzywilejowane.
-r. monopolistyczny
To taki gdzie występuje tylko
jeden sprzedawca i nie ma
substytutów.
Cechy r. monopolistycz.
1.Jest
jednym
przedsięb.,
producentem dost. produkt na
rynek.
2.Monopol;ista
może
dowolnie
ustalać ceny.
3.Kupujący
nie
mają
możliw
nabycia innego towaru.
4.Siła monopolu jest oparta na
ogr. podaży. podwyższeniu ceny i
uzysk. max zysku.
-r. niedoskonałej konkur.
Na tym rynku mósi istnieć więcej
niż jedno przedsię., a najczęściej
jest ich kilka lub kilkanaście.
Cechy r. niedosk. konkur.
1.Posiada pewne cech monop. i
dosk. konkur.
2.Przedsięb, zakł. czy producenci
konkurują ze sobą poprzez ceny.
3.Ustala się niekiedy min. ceny
tego samego produktu różnych
monop.
4.Tworzą niekiedy min. ceny i
limity produkcyjne.
ROLA RYNKU
Polega na:
1.Zabezp. państwu i jego org.
skupu, gwarancji zgromadzenia
produktów, zapewnienie usług aby
zaspokoić potrzeby społeczne.
2.Polega
na
regulacji
cen,
zabezpieczeniu
przez
państwo
odpowiednich cen na prod. i usługi
gwarantuj. równowagę rynkową i
poszczegól. gałęzi produkcji.
3.Na zainteresow. produc.
i świadczących usługi, aby był
wzrost produkcjii, podaży zgodnie
z potrzebami społecznymi.
Z jednej strony producenci z
drugiej
uspołecznione
przedsiębiorstwa i instytu.
O sprawności rynku świadczy fakt,
w jakim stopniu rynek przycz. się
do zaspok. ludu przy danym
dochodzie ludn. i rozw. czyn. prod.
CHARAKTERYSTYKA
RYNKU
ROLNEGO
1.Rnek rolny charakteryz. się małą
elastycznością podaży, wynika to z
długiego cyklu produkcyj. (od kilku
tyg. do kilku lat)
2.Popyt jest bardziej aktywnym
elementem niż podaż.
3.Rynek rolny rozwija się szybciej
niż prod. rolna.
4.Akty kupna-sprzedaży odbywają
się w różnych porach roku, co
powoduje dużo sezonowości rynku
rolnego.
5.Nietrwałość produktów rolnych.
6.Wysoki koszt transportu do
przechw, przetwórstwa.
7.Jakościowo
zróżnicowane
dostawy przez różnorodnych i
drobnych dostawców, co wymaga
odmienności
selekcjonow.i
kompletow.
FUNKCJE RYNKU
-funkcja fizyczna
Sprowadza
się
do
skupu
i
magazynowania, przechowywania,
przemoeszczania,
transportu,
standaryzacji, uszlachetniania.
-funkcja alokacyjna
Polega
na
permanentnym
przekazywaniu inf. rynk. między
ceną (tych relacji) podaży i
popytem. Inform. też o stanie
równowagi
rynk.
pomiędzy
producent. a konsumentem.
Zadania funkcji rynku:
1.Wpływanie na poziom i strukturę
prod. glob. oraz towarowej.
Wielkość dostaw np. śr. prod.
decyduje o jej rozmiarach.
Struktura zaop. produk. wpływa na
strukt. produk.
2.Bezpośr.
lub
pośrednio
zaspokaja efektyw. popytu np. na
prod. rolne przy równoczesnym
zapewn.
odpowiedn.
dochodu
ludności w ogóle i w porównaniu z
innymi działami gosp. narodowej.
3.Wyrównyw. rozpiętości w czasie
między
produkcją
podaży
i
popytem oraz przystosow. podaży
do wymog. spoż.
Funkcje rynku osiągane są przez:
1.Skup,
magazynowanie,
przechowywanie,
uszlachetn,
przetwarz. itd.
2.Wyrównywanie
rozpiętości
w
czasie i przestrzeni popytu i
podaży
3.Klasyfikowanie
(sortowanie
towaru) wg norm jakościowych w
powiązaniu z gwarancją cen.
ZAKRES RYNKU
Obszary rynku
w
gospodarce
wolnorynkow:
1.Rynek
towarów
i
usług,
złożonego z r. konsumpcyj i dóbr
inwestycyjnych.
2.Rynek pracy
3.Rynek kapitałowy
Na
tych
3
obszarach
rynk.
funkcjon. 3 podm. rynk.:
1.Przedsiębiorcy, którzy angażują
swe kapitały na rynku.
2.Konsumenci
zużywający
produkty, wyroby.
3.Państwo (najważniejszy arbiter,
źródło prawa i prawodawca.
ISTOTA RYNKU
To mechanizm rynkowy, pod
pojęciem którego należy rozumieć
prawa rynku i własność prywatną
W
gosp.
rynk.
szczególnie
przestrzega się prawa własności
jako jedno z naturaln. praw
człowieka.
Najważniejszą rolę speł. tu
podmioty
prywatne,
natomiast
państwowe, spółdzielcze, fundacje
są tylko uzupełnieniem rynku
kapitału prywatnego.
TEMAT II
GIEŁDA
jest to jedna z form
zorganizowanych
rynków
hurtowych. Do nich zalicza się:
aukcja, przetargi i wystawy o
różnym zasięgu
GIEŁDA TOWAROWA
Regularnie odbywająca się w
określonym
czasie
podporządkow.
i
miejscu,
określonym
zasadom.
Spotkanie osób pragnąc. zawrzeć
trans. kupna-sprzedaży oraz osób
pośredniczących
w
zawieraniu
transakcji, przy czym ceny w
owych trans. ustalane są na podst.
istniejącego w danej chwili układu
podaży
i
popytu.
Następ.
podawane
do
publicznej
wiadomości
Giełda towarowa to taki rynek
formalny, na którym w określ.
czasie i miejscu dochodzi do
przeciwstaw. podaży i popytu oraz
do
kupna-sprzedaży
towarów
masowych
i
to
wysoce
ujednoliconych pod wzgl. stopnia
jakości tych towarów
Cele giełdy jako instytucji.
1.Usprawnianie obr. tow., zarówno
w
skali
krajowej
jak
i
międzynarodowej.
2.Zapewn. ujednoliconych reguł,
zasad i standardów prowadzenia
handlu.
3.Wprowadz.
mechaniz.
rozstrzygania
sporów
między
uczestn. giełdy.
4.Ogłoszenie notowań.
5.Przyczynianie
się
do
powstawania
standardów
klasyfikacyjn.
używanych
w
praktyce także poza giełdami.
6.Zapewn. zorganizow. miejsca i
ustalanie
czasu
zawierania
transakcji.
www.wkuwanko.pl
7.Wprowadzenie mech. gwarantuj.
rozliczenie kontraktów i płatności
zobowiązań finansowych z nich
wynikającymi.
Cele te osiąga się przez spełnienie
ważnych dla życia gosp. funkcji:
FUNKCJE GIEŁDY
1.Zawieranie
i
wykonanie
transakcji
2.Udostępnienie i zabezp. wymiany
towarowej.
3.Ustanawianie
stałych
sądów
polubownych.
PODZIAŁ GIEŁD ze względu na:
1.Przedmiot obrotów.
Dzielą się na:
-towarowe, gdzie handluje się
towarami masowymi, dla których
można ustalić cechy typowe.
Można więc je wystandaryzować
(wyselekcjonować) nadając im w
ten sposób walor zamienności.
-usługowe
(frachtowe),
na
których zawierane są kontrakty
przewozowe, ubezpieczeniowe lub
dotyczące premii ubezp.
2.Ze względu na znaczenie
-o zasięgu międzynarod. (np. g.
cukr. w Londynie)
-o znaczeniu lokalnym
3.Status prawny
Giełdy
organizowane
przez
państwo otrzym. status w drodze
ustawowej
Działalność
swą
prowadzą w granicach określonych
ściśle przez państwo i podlega jego
nadzorowi.
Wyraża się to w formie:
1)przymus. ustanowienia organu
specjalnego wewnętrznego giełdy,
działającego obok zwykł. org. jakie
funkcjonują
na
giełdzie.
Kompetencje jego nie ograniczają
się jedynie do funkcji kontrolnych
ale biorą także czynny udział w
pracach giełdy.
2)W wpływie na skład osobowy
człon. zarządu czy rady giełdowej.
3)W
możliwości
zawieszania
działalności zarządu rady giełdowej
oraz ogólnych zebrań giełdowych.
4)Prawa do rozwiązyw. giełdy
-giełdy
korporacyjne
tworzone
przez
zrzeszenie
kupców
i
przemysłowców, organizow. przez
spółki
akcyjne.
Są
to
więc
zrzeszenia
prywatne
i
samorządowe
oraz
spółki
kapitałowe
mające
osobowość
prawną. Giełdy te są giełdami
wolnymi, niezależnymi od władzy
państwowej. Prowadzą działalność
wg swoich statusów.
4.Zakres dokon. operacji
1)Papierów wartościow.,
2)Giełdy towarowe, na których
koncentruje się handel określ.
towarami pewnej grupy, tzw.
specjalne , wyspecjalizow. np.
cukrowe, zbożowe .
5.Dostęp do członkostwa.
1)Otwarte- których człon. może
zostać każdy, który spełni określ.
regulamin. warunki.
2)Zamknięteo
utrudnion.
dostępie do członkowstwa.
Uczestnicy giełdy
1.Członkowie giełdy
2.Uczestnicy giełdy
3.Maklerzy (brokerzy)
4.Goście
Ad.1 Członkowie giełdy mają
prawo do zawierania transakcji.
Umożliwia to im prowadzenie
zyskownych interesów na własny
rachunek. Mogą pośredniczyć w
charakt. maklera w interesach nie
członków giełd.
Członek
giełdy
ma
prawo
uczestniczyć w zebraniach oraz ma
prawo wyborcze do władz giełdy.
Członkowie giełdy są to zazwyczaj
przedsiębior.
produkujące
lub
handluj.
towarem
będącym
przedmiotem obrotu na danej
1
TYTUŁ
giełdzie. Dokładniej interpretując
to członkami giełdy mogą być
osoby fizyczne, które reprezent. te
przedsiębiorstwo, są zazwyczaj
pracownikami lub udziałowcami
spółek przem.-handl. i przedsięb.
innego typu związanych z obr.
giełdowym. Bywa też, że niektóre
osoby są członk. więcej niż jednej
giełdy. Jest wiele przeds., których
reprezentanci
są
członkami
wszystkich giełd w danym kraju.
TEMAT III
Główne dziedziny polityki społ.ekonomicznej, systematyka:
1.Ogólny podział
Makroekonomiadotyczy
całokształtu proc. gosp. lub jego
znacznych części. Jest ona realiz.
głównie za pomocą pieniądza i
budżetu państwa.
Mikroekonomiazajmuje
się
szczegół
zagadn.
gosp.,
jej
poszczególn. gałęziami, strukt.
prod oraz rynku.
2.Dziedzina rozwoju
1)Wzrostuto
dynamizow.
społecznych proc. gosp. w skali
długookresowej.
Ta
polityka
przeciwdziała
tendencjom
hamującym czy też osłabiającym
rozwój gospodarczy.
2)Strukturalna- to polityka która
preferuje rozwój niektórych gałęzi
(wybranych sektorów)
3)Regionalna- w swoich celach
uwzględnia politykę zróżnicowań
regionalnych.
4)Ekologicznaprzeciwdz.
narastającym zagrożeniom środ.
naturalnego.
3.Sektorowa.
-przemysłowa,
-rolna,
-handlowa,
-komunikacyjna,
-turystyczna,
-mieszkaniowa,
społeczna.
4.Instrumentalna
-pieniężna
-budżetowa
-inwestycyjna
-zatrudnienia
-cenowo-dochodowa
-naukowa i innowacyjna
PRAWO EKONOMICZNE
P.E.- to szereg współza- leżności
wymusz. równość ekonomiczną w
gosp. ryn.
To podstawa nauki ekonomii.
Powinno ono być podst. polityki
ekonom. państwa.
Jest drogowskazem w reformach
gosp. i utrzym. jej równow.
ekonomicznej
Głównym
powodem
kryzysów
ekonom. i polit. jest nieznajomość
lub nieprzestrzeganie P.E.
Prowadzi to do zachwiania gosp.
rynkowej w efekcie tego słabnie
gospodarka, produkuje się coraz
mniej i gorzej.
Elementy P.E.
1.Konkretna własność majątku, śr.
prod.
oparta
na
pluralizmie
własnościowym
i
rach.
ekonomiczn.
i
zdolna
do
konkurencji między sobą różnych
działów.
2.Pełna samodzielność właścicieli
przedsięb. org. gosp. pracujących
na własny rachunek, którzy mają
prawo bogacenia się i bankructwa.
3.Produkcja i usługi na sprzedaż
dla osiągania zysku, muszą być
dobre jakościowo.
4.Wolny rynek konkurenc, kto
lepiej, taniej i nowocz. produkuje
ten ma rację bytu.
5.Własny pieniądz pow-szechnie
wymienialny
jako
miernik
i
wskaźnik wart. ekonomicznych i
gospodarki państwa. Bez takiego
pieniądza nie ma prawidłowego
rynku wew. ani zewnętrznego.
6.Cena nauki, pracy, tow. i usługkształt. się ona wg reguł popytu i
podaży bowiem zaniżone płace i
zawyżone ceny to stagnacja w
gosp., czyli brak siły nabywczej
7.Koszta prod. muszą zawierać
zysk,
który
by
satysfakcjon.
producenta i stanowił atrakcyjną
cenę dla klienta.
8.Zysk jako wartość dodat. musi
być wypracowany gospodarnością,
a nie dopisywaniem sztucznie do
rodz.
kosztów
jako
efekt
niedbalstwa i rozrzutności.
9.Pełna swob. bogacenia się i
posiadania przy pomocy uczciwej
pracy. Jednak nad uczciwością
bogacenia się
winien
czuwać
odpowiedni
wymiar
sprawiedliwości.
10.Konkurencja w gosp. rynk. – to
podstawowy czynnik P.E.. Musi on
obejmować wszystkie dziedziny
życia społ, gosp, i kulturalnego.
11.Płace winny kształtow. się wg
rynmkow.
wartości
pracy
i
dochodów przeds. i możliw. kraju.
Bowiem istnieje ścisła współzależn.
między
kondycj.
ekonom.
przedsięb. a zarobkami.
12.Satysfaktcja
materialna
i
moralna (z nauki, pracy, post.
techn., dobrej roboty, dyscypliny)
13.Ryzyko istnieje w każdym
przedsięwzięciu,
można
go
łagodzić wiedzą, umiejętnością,
przedsiębiorczością,
gospodarnością.
14.Podatek- winny płacić wszystkie
podmioty
gosp.
na
pokrycie
niezbędnych kosztów utrzymania i
działalności
państwa
i
jego
organów. To narzędzie państwa w
celu
utrzym.
równości
ekonomicznej. Wymiar podatku
winien
być
prosty,
jednolity,
proporcjonalny i funkcjon. Duże
podatki hamują siły nabywcze
społ. a to zbyt tow. i usług.
15.Państwo i jego polityka musi
służyć narodowi i jego gospodarce.
Państwo demokr. winno stwarzać
warunmki motywacyjnoś. gosp.,
bogacenia się podm. gosp. aby
mogli
dobrze
wynagradzać
pracown.
16.Demokracja,
którą
należy
rozumieć jako równe prawa i
obowiązki wszystkich obywateli.
17.Sejm- demokratycznie wybrany
jako najw. org. państwa, powinien
reprez. interesy obywat., jednak
kadencja
powinna
podleg.
wymianie.
18.Konstytucja- opracow. zwięźle,
jasno, jednozna. Powinna zawierać
trwałe elem. naczelnego prawa,
które
jest
podstawą
ustaw
sejmowych, dział. rządu i org.
społ-polit. Nie budzi zaufania
konstyt.,
która
jest
często
zmieniana
lub
różnie
interpretowana.
TEMAT IV
FUNKCJE
POLITYKI
GOSP.
RYNKOWEJ
1.Redystrybuc. i alokac.
-korygowanie
naturalnego
(rynkowego)
podzia
wytw.
dochodu
-kreowanie
dóbr
i
usług
publicznych oraz odnowę zasobów
ogólnodostępn.
2.Stabilizacyjna to zapewnienie
ładu
ekonom.
który
stworzy
efektywne funkcjonow. syst. gosp.
a w efekcie długookresowy wzrost
dochodów
indywidual.
i
zbiorowych.
-zapewnia stopę bezroboc. max
4%
-zerowa stopa wzrostu cen w skali
roku
-minim. 3% wzrost PKB
-względna równow. bilan. płatn. i
budżetu państwa.
-stabilizacja kursów walut.
TEMAT V
ISTOTA
I
ZADANIA
OBROTU
ROLNEGO
Obrót towarowy to ruch dóbr
pomiędzy sferą prod., wymiany i
konsumpcji. Jest to stały proces
przemieszczania środków obrot. w
formie pieniężnej lub towarowej.
P
T
T’
P’
I
II
III
P’ > P,
T’ > T
 produkcja
T- towar
P- pieniądz
T’- produkt gotowy
I – faza cyrkulacji
II – faza produkcji
III – 2 faza cyrkulacji
W gosp. rolnym nie muszą
zachodzić wszyst. 3 fazy obr.
towarowego.
Obrót tow.może być:
1.Zewnętrznyna
zewn.
gosp.,przeds., poza nim.
-towarowygdy
realiz. prod.
przyjm. f. sprzedaży a uzysk. śr.
pieniężne przeznacza się na zakup
nowych śr. prod.
-nietowarowy – gdy zaop. się
pracow. przeds. lub gosp. w środki
towarowe.
2.Wewnętrzny- obr. śr. prod.
wewn. gospodarstwa
Występ. w nast. sferach:
-zaop. w śr. produkcji
-obr. płodami np. rolnymi
-usł. prod. dla rolnictwa
OGNIWA I SZCZEBLE OBROTU
TOWAROW.
1.Zbytu- sprzedaż tow. przez ich
wytwórcę bez wzgłędu na to czy
pośred- nikowi czy konsumentowi,
jest pierwszym ogniwem łączącym
sferę obr. tow.
2.Hurtu- przyjm. duże partie
towaru
z
zakł.
prod.z
przeznaczeniem
do
dalszego
obrotu.
-cel hurtu – org. wymiany
towarów, gromadzenie zapasów i
rezerw, przech., sort., pakowanie,
standaryzacja.
-zajmuje
się
odbiorem
jakościowym,
analizow.
rynku
branżow. oraz ewidencją obr. tow.
3.Detal- obr. mniejszymi partiami
towarów, dost. tow. finalnemu
odbiorcy (konsumentowi)
Jego funkcja polega na:
1)Org. sprzed. detal.
2)Wyborze form sprzed.
3)Dost. ilości i asortym. do potrzeb
4)Kształtowanie cen rynk.
5)Współpraca z hurtem
6)Współpr. z konsument. w celu
rozpoznania, planowania zaopatrz.
sklepu.
Cele obr. towarowego
1.Zapewnić optymal. zaopatrz.
rynku i dostos. go do potrzeb
konsumenta.
2.Obniżyć koszty i zapewnić wys.
efektywn. ekonom. obr. tow.
MARŻA HANDLOWA
1.Stanowi szczególny rodzaj części
ceny jako usługi handlowej.
2.To
różnica
między
ceną
sprzedaży towaru a ceną jego
skupu.
www.wkuwanko.pl
3.Każde ogniwo musi stosować
marże.
Typowymi
przebiegami
towarowymi i miejscem marż jest:
zakł. prod (różn. pomiędzy c. prod.
a c. zbytu)., hurt (pom. c.zbytu a
c. hurt.), sklep detaliczny(pom.
c.hurt. a detaliczną)
FORMY MARŻ ze wzgl :
1.Kryt. czasu
-stała – nie zmienia się w czasie,
poziom jest niezależny od popytu i
podaży
-sezonowa- różnej wys. w porach
roku
np.
sprzedaż
nawozów
mineralnych
2.Formę
-procentowa- wyzn. w post.
procentu
od
ceny
początk.,
zachęca do sprzed. tow. o wys.
cenach
-kwotowaustal.
na
podst.
stawek kwotowych poszcz grup
asortymentowych.
-bezpośr.-wraz z ceną
-pośr.-ukr.w cenach tow.
-kwot.-procent.- skł się z 2
członów
i
stos.
do
niektór.
produktów
3.Szczebel obrotu
-łączna, zbytu, hurtu, det.
-łączna- marża pom. nabywcą a
sprzed.
TEMAT VI
STANDARYZACJA TOWARÓW
1.Funkcje i zasady normalizacji
Normalizacja
prod.
jest
szczególn. ważnym elem. gosp.,
ponieważ zmierza do ujednolic.
prod. i obr. towarowego.
Wg ISO- normalizacja jest to
proces tworzenia i stosow. regół
zmierzaj.
do
podporządkow.
określ. działaln. dla dobra i przy
współpr.
zainteresowanych
dla
osiągnięcia optym. oszczędności.
(od 1977 r.)
Obejmuje:
1.Jednostki miar
2.Terminologię i symbole
3.Rodz produktów (wyrobami)
4Bezp. ludzi i towarów.
FUNKCJE NORMALIZACJI
1.F. uporządkow. – każda norma
cos podporządk i lepszy efekt im
zakres normy jest Wyższy i norm
jest więcej
2.F.
zamiennościustaleni
wymagań
w
celu
zastąpien
jednego wyrobu innym.
3.F
jednoznacznościjednolita
interpret. pojęć, nazw, symboli i
znaków
4.F jakości- gwarant. i zabezp.
właściwej, optym. jakości wyrobu
zgodnie z ich przeznaczeniem.
5.F. ukierunk. produkcji- działa
dyrektywnie na prod., ułatwia
masową i wieloseryj. produk. oraz
warunkuje
koncentr. i
specj.
produkty.
6.F prawna- wprowadz. ustal.
prawne
wiążące
wszystkich
zainteres.:
produc,
użytk,
i
dystrybut.
NORMY – powst. w wynik. proc.
normaliz., określ najodpowiedn,
jednolite rozw. techn. i ekonom. w
zakresie rodzajów stopniowania
cech. (ISO, PKW,BN, ZN)
Każda norma posiada numer ujęty
w katalogu. Numer jest najw. el.
wyróżniającym normę np. PN99/A-74001
A-dz.gosp-przem.spoż.
74-grupa towarów
001-kolejny numer podgru
Norma to dokument jednoznaczny
technicznie i ekonomicznie w celu
oznaczenia produktu i jak postęp.
Normatyw- to wzorzec ust. norm
lub zalecenia, wskazówki ustanaw.
norm
Źródła inf. o obow. norm.
1 biuletyn PKN
2
TYTUŁ
2.katalog polskich norm
3.kat. norm branżowych
4.informator o zmianie PN i BN
(zawiera pełny tekst)
TEMAT VII
-Wartość
to społ. miara nakł.
pracy niezbędna do wytw. danego
produktu.
-Suma wszystkich rynk cen tow. =
sumie ich wartości. Przeliczane jest
zawsze na pieniądze.
-Każde dobro ma określ. wartość,
a wartość dobra stanowią ceny
Grupy teorii wartoś. gosp:
1.Teoria obiektywna- określa , że
wart. dobra gosp. okreś. czyn.
obiektywne
niezależnie
od
psychicznego
nastawienia
człowieka
2.Teoria subiektywna- stwierdza
się, że wart.gosp. zależy od
użyteczności (np. brak wartości)
3.Teoria mieszana- o wart. gosp.
dobra decydują nie tylkoczyn.
psychiczne a także subiektywne
odczucia
użyteczności
danego
dobra.
FUNKCJE CEN
Ceny w gosp. speł. 3 funkcje:
1.F. informacyjnaumożliwia
podjęcie decyzji produkc. głównie
w
oparciu
o
rachunek
ekonomiczny. W ekonomice (w
gosp. rynk) jest to f. podstawowa,
pozostałe są uzupełniające w
różnych aspektach potrzeb.
2.F. dochodowa- polega na tym,
że ceny kształtują poziom dochod.
naszych lub przedsiębior., co z
kolei jest podstaw. celem. Dochód
zależy od rozmiaru produkcji,
poziomu cen i relacji cen między
art. nabyw. i sprzed. przez
producenta.
3.F.
dystrybucyjnaumożliwia
wartościowe bilansowanie podaży i
popytu. Cena e tym przyp. wpływa
na podział
tego dochodu. Przy
niskiej podaży w stos. do popytu
nast. podwyższ. ceny sprzed.
Pociąga
to
za
sobą
wzrost
produkcji i podaży. I odwrotnie.
RODZAJE CEN
1.Dóbr podst. i usług- zaspok.
potrzeby kons. indywidualnych.
2.Dóbr
kapitałowych
i
inwestycyjnych- dotyczą tow. i
usług,
które
uczestm.
w
wytwarzaniu art. i śiwadcz. usług.
W gosp. rynk. w zależn od
podmiotu wyróżnia się ceny:
-wolnorynkowe
-administracyjne
-urzędoweust.
przez
org.
państw. lub publiczne
ZMIENNOŚĆ CEN
Rynek tow. i usług zwłaszcza w
gosp. wolnorynkowej charakt. się
dużą zmiennością cen w czasie i
przestrz. Spowodowane to jest
warunkami producenta (np. prod.
rolne.)
TYPY CEN
1.Długoterminowe
–
dot.
dłuższego okresu na okr. towar,
usługę (np. 1 rok)
2.Coroczne- dot. 1 roku, ze wzgl.
na przyrodnicze warunki produkcji
3.Sezonowe- np. sezon letni, śr.
prod dla rolnictwa
4.Regionalne
KSZTAŁTOWANIE SIĘ CEN
1.Od podaży
2.Od popytu
3.Od kosztów produkcji
4.Marki na rynku(pozycja)
Cena kształtuje się głównie od
popytu.
NOŻYCE CEN- to relacje cen art.
sprzedaw. do nabywanych.
-nożyce cen nr 1- sprzed. do
nabywanych
-nożyce cen nr 2- stos cen uzysk.
przez producenta do cen płac.
przez konsumenta
POLITYKA CEN- cena należy do
najważn.
instrum
(narzędzi)
polityki gosp. Przy pomocy ceny
możemy sterować prod., podażą i
popytem.
Państwo
dąży
do
równowagi
popytu i podaży
PIENIĄDZ- to ekwiwal. towarów,
śr. płatniczy- jest on wyr. wartości
i może być wymienialny na każdy
towar.
FUNKCJE PIENIĄDZA
1.F.
cyrkulacyjna(obieg)za
dawnych czasów
2.F. jako miernik wartości – PLN,
$, DM. Pieniądz w czasie zmienia
swoją wartość.
3. Środek gromadzenia wartościpolega na tym, że część społ.
przechowuje
część
swoich
dochodów nie skonsumowanych.
Pełna swoboda dysp. swoimi
dochodami.
Z funkcją pieniądza związ. są taki
pojęcia jak:
-dewaluacja- spowodow. inflecją
lub
obniżonym
bilansem
płatniczym
-rewaluacja- zwiększ. jego ceny w
obcych walutach.
INFLACJA (skut. i rodz.)
-w gosp. zależy nam na tym, żeby
była
równowaga
walutowa
pomiędzy globalną ilością wyd.
towarów
i
usług
a
całk.
przychodem pieniężnym.
-inflacja powstaje głównie ze
względu na wzrost cen tow. i
usług. Jest wynikiem nadmiaru
pieniędzy
w
stos.
na
zapotrzebowanie
na nie przy
danym poziomie cen.
RODZAJE INFLACJI
-jawna- powst. w wyniku wzrostu
cen
-utajona- brak tow. interesujących
nabywców.
POLITYKA ANTYINFLACYJNA
Stosuje
się
instrumenty
ekonomiczne.
1.Sposoby
przeciwdziałania
inflacji:
-zmniejszenie wydatków poprzez
ogr. global popytu
-zwiększenie podatków
-spadek
kredytów
(podwyższ.
oprocent.)
-zwiększenie rezerw got.
-sprzedaż pap. wartość.
-podwyższ. opł administr.
-zaciąganie
przez
państwo
pożyczek
-zwiększenie stopy oproc. wkładów
-polityka
restrykcyjna
do
nadmiernych inwestycji
-obniżenie kosztów produkcji
-poprawa efektywn. gosp.
-obniżka ceł
Zjawiskiem przeciwstawnym jest
deflacja – odpływ pieniądza w
obiegu, bezrobocie.
www.wkuwanko.pl
3