38 RUCH ROZWIJAJĄCY W. SHERBORNE ( ZAJĘCIA OTWARTE DLA RODZICÓW ) scenariusz nr 3 Wspólne zabawy i ćwiczenia ( dzieci z rodzicami ) przeprowadzone metodą ruchu rozwijającego Weroniki Sherborne , połączone z zabawami K. W. Vopel – Witajcie ręce , Witajcie nogi, Witajcie oczy . Komentarz dla rodziców Metoda W. Sherborne oddziaływa pozytywnie na rozwój ruchowy . Dzieci upośledzone umysłowo często noszą różnorakie cechy kalectwa : niedowłady , przykurcze , mają zaburzenia równowagi , są ociężałe i mają dużą nadwagę , co stanowi przesłanki do opóźnienia rozwoju tzw. motoryki dużej . Także motoryka rąk tych dzieci rozwija się nieprawidłowo – ze względu na małą precyzję , wolne lub nadmiernie szybkie tempo ruchu rąk , słabą ich koordynację , niski poziom kontroli i celowości ruchu . Metoda ta pozwala pokonać wiele z tych barier , ułatwiając dzieciom funkcjonowanie motoryczne i dając im poczucie sprawności ruchowej . Pomaga też ona , w drodze nie werbalnej , trenować niektóre zaburzone funkcje poznawcze . Dzieci upośledzone mają trudności z koncentracją i utrzymaniem uwagi , ukierunkowaniem działania na określony cel . Te umiejętności mogą trenować wykonując ćwiczenia przeciwko , w których muszą skoncentrować siły , aby pokonać inną osobę lub też przeciwstawić się innym . Jest to więc okazja do mobilizacji i ukierunkowania energii . Trudności w zapamiętywaniu i odtwarzaniu z pamięci można wyeliminować przez wielokrotne powtarzanie ćwiczeń , aż do ich zapamiętania .Pozytywne przeżycia emocjonalne ułatwiają zapamiętywanie czynności zakończonych sukcesem , wywołujących radość . 39 Nieadekwatne postrzeganie rzeczywistości ma szansę ulec stopniowej korekcie na skutek konkretnych ćwiczeń poznawania otoczenia wielozmysłowo : ruchem , dotykiem , a nie wyłącznie wzrokiem , który to zmysł nie funkcjonuje najlepiej u tych dzieci . Ruch rozwijający jest metodą niewerbalną : poprawia komunikację dziecka z otoczeniem , uaktywniając język ciała i ruchu . Ponadto metoda W. Sherborne umożliwia dzieciom upośledzonym umysłowo zaspokoić potrzeby psychiczne , jak potrzebę bezpieczeństwa , potrzebę wzrostu i rozwoju ; potrzeby społeczne i poznawcze oraz bardzo dla nich ważną potrzebę ruchu . Ruch jest zabawą , która daje przeżycie radości i dzielenia jej z innymi , co jest dla dzieci upośledzonych jedną z najważniejszych rzeczy . Metoda ruchu rozwijającego ułatwia także dzieciom z nadpobudliwością psychoruchową zaspokojenie własnej potrzeby ruchu , uczy dostrzegać potrzeby innych i je respektować , czego wymaga udział w zajęciach grupowych . Dzieci takie są nadmiernie ruchliwe , często zmieniają formę swojej aktywności : podejmują czynności , których nie kończą , przerzucają się na inne . Są gadatliwe , krzykliwe , często w sposób niezamierzony agresywne . Dla otoczenia są więc bardzo męczące , stają się powodem wielu konfliktów . W sferze emocjonalnej nadpobudliwość wyraża się jako skłonność do zbyt silnego i zmiennego sposobu reagowania uczuciowego . Są to dzieci płaczliwe , obrażalskie , kłótliwe , łatwo zmieniająca nastrój , przewrażliwione . W sferze poznawczej nadpobudliwość jest przyczyną trudności koncentrowania uwagi przez dłuższy czas , wszystkie bodźce docierająca do nich pobudzają je do aktywności . Dzieciom nadpobudliwym psychoruchowo trzeba pomóc w uświadomieniu sobie swojej nadmiernej energii i siły , tego , co robią spontanicznie . Do ćwiczeń takich zalicza się bieganie , łapanie , przewracanie , szamotanie na materacach . Dorosły , który bawi się z takim dzieckiem , musi być silny i stanowczy , a jednocześnie mieć duże 40 poczucie humoru i wyczucie gry . Metoda ta pomaga dzieciom nadpobudliwym psychoruchowo w rozwijaniu właściwych zachowań , empatii i uczeniu się współdziałania z innymi . Wyczuwanie brzucha , pleców , pośladków leżenie na plecach – rozluźnianie i napinanie mięśni , leżenie na brzuchu , siedząc – przyciąganie kolan , chowanie głowy , rozprostowywanie się do pozycji leżącej , czołganie się na brzuchu do przodu z wyciąganiem i zginaniem na przemian rąk i nóg . Wyczuwanie nóg i rąk powitanie samego siebie – witają się ( dotykają ) ze sobą różne części naszego ciała , w siadzie prostym – rozcieranie i poklepywanie kolan , siad prosty podparty – uderzanie o podłogę całą stopą ( szybko i wolno ) , siedząc dotykanie łokciami kolan ( prawym łokciem lewego kolana i odwrotnie) , wyczuwanie całego ciała – turlanie się po podłodze w różnych kierunkach , wędrujące miny – uczestnicy siedzą w kole , jedna osoba robi śmieszną minę i przekazuje ją siedzącej obok itd. 41 Ćwiczenia z w parach ( partner aktywny i partner bierny ) góry – rodzic klęka na jednym kolanie , dziecko wspina się i staje na ugiętej nodze rodzica , malowanie ruchem – jedna osoba maluje swoim ciałem i ruchem różne kształty , figury , druga odtwarza je i mówi co to jest , potem zmiana , fale – rodzic wykonuje siad prosty , dziecko siedzi na jego nogach , razem kołyszą się w prawo i w lewo , przyjęcie całego ciężaru ciała partnera : ćwiczący aktywny w klęku podpartym , pasywny kładzie się dowolnie ( na plecach , brzuchu , wzdłuż i w poprzek ) , aktywny porusza się po sali w różnych kierunkach , góry i doliny : ćwiczący zamyka oczy i jest prowadzony przez drugą osobę przez różne przeszkody ( jest to ćwiczenie trudniejsze , niż się wydaje – wymaga zaufania do przewodnika oraz zdecydowania i pewności siebie osoby aktywnej ) , rodzic robi mostek , dziecko obchodzi go na czworakach , przechodzi pod i przez niego , pszczoły i kwiatki – rodzic – kwiatek , dziecko – pszczoła . Na umówiony sygnał pszczoła musi odnaleźć swój kwiatek . Kwiatki za każdym razem zmieniają swoje miejsce . Ćwiczenia przeciwko w parach skała : ćwiczący staje stabilnie w rozkroku podpartym lub siedzi mocno podparty o podłoże ; współćwiczący próbuje przesunąć skałę , pchając lub ciągnąc w różnych kierunkach , 42 paczka : dziecko zwija się w kłębek , a współćwiczący usiłuje rozwiązać paczkę , ciągnąc za nogi i ręce ; paczka może zostać uniesiona w górę ( nie rozwiązana ) , co dowodzi dużej koncentracji energii i skupienia na zadaniu , łaskotki – delikatne łaskotanie się nawzajem . Ćwiczenia razem w parach ( obydwoje partnerzy aktywni ) rekin – pary rodzic – dziecko biegają po sali między tratwami – poduszkami . Na hasło Rekin wskakują na najbliższą tratwę . Tratw jest o jedną mniej niż par . Wygrywa ta , której nie zje rekin . balet – taniec w parach przy muzyce , tak jak w balecie , powitanie – witają się różne części naszego ciała z częściami ciała partnera , równowaga ; stojąc do siebie twarzą i trzymając się za ręce ćwiczący odchylają się i przechodzą do siadu , a następnie razem wstają . leżenie i przytulanie się do siebie . Ćwiczenia w grupie stop – wszyscy tańczą przy muzyce , na hasło Stop ! Zamknąć oczy ! wszyscy zamykają oczy i zwijają się w kuleczkę . Prowadzący prosi jedną osobę aby wyszła . Na hasło Kogo brakuje uczestnicy muszą odpowiedzieć kto wyszedł , gąsienica – ustawienie w pociąg , jedna osoba prowadzi gąsienicę przez ułożony tor przeszkód , zabawa z piosenką Ugi – bugi , 43 bądź wśród nas – wszyscy uczestnicy siedzą w kole , dzieci przytulone do rodziców i śpiewają piosenkę na melodię Panie Janie . Wymienione w piosence dziecko macha do wszystkich rękoma Powiedz Elu , powiedz Elu Jak się masz , jak się masz . Wszyscy cię kochamy , wszyscy cię kochamy . Bądź wśród nas , bądź wśród nas . słoneczko – na zakończenie wspólnej zabawy każdy uczestnik maluje palcem na dużym arkuszu papieru jeden promień wspólnego słoneczka .