6. Zasadnicze postulaty etyki, a techniki

Zasadnicze postulaty etyki a techniki
Etyka jest nauką która zajmuje się problemem dobra i zła, jej geneza wywodzi się ze
starożytności a za jej twórcę uznaje się Sokratesa, który twierdził, że człowiek dlatego
postępuje źle iż nie wie co to jest dobro. Jest zwolennikiem tezy, że nasze błędy wynikają z
niewiedzy.
Drugim wielkim filozofem był Arystoteles, który głosił zasadę złotego środka
mówiąca o tym, że człowiek powinien wybierać między skrajnościami oraz postępować z
umiarem gdyż jej brak jak i nadmiar są zgubne dla jednostki.
Moralność jest pojęciem mniej jednoznacznym z etyką gdyż to moralność oznacza
stosowanie zasad etycznych w praktyce. Potocznie dzisiaj oba te terminy są często używane
zamiennie gdyż w codziennym życiu moralność jest decyzją czynów i działań.
Obecnie na przełomie XX i XXI odeszło się od postulatów etycznych. Żyjemy w
epoce, w której moralność jest pozbawiona systemu etycznego. Odkąd nauka i technika
zaczęła odgrywać coraz większa rolę w naszej cywilizacji zaczęto dostrzegać etyczne
problemy, które pojawiają się w związku z nowymi rozważaniami naukowo – technicznymi,
gdyż postęp i udoskonalanie techniki nie jest łączone bezpośrednio z moralnym
udoskonalaniem jednostki gdyż wraz z rozwojem techniki wzrastają także wymagania w
stosunku do moralnych kompetencji człowieka. Widoczne jest to na przykładzie eutanazji.
Do XIX wieku było rozpowszechnione stanowisko iż technika jest neutralna wobec
wartości etycznych. Natomiast etyczne znaczenie ma dopiero sposób jej wykorzystania.
We współczesnych czasach stanowisko to nie odpowiada sytuacji w jakiej znalazła się
nasza cywilizacja, gdyż technika dotyczy nie tylko tego co człowiek zna. Stąd wynika
konieczność, żeby technikę uczynić przedmiotem etyki, wynika to z faktu:
1) Prowadzi ona nie tylko do określonych i ocenianych kategorii moralnych skutków, ale
sama niesie pozytywne i negatywne aspekty przez co musi się znaleźć w polu
rozstrzygnięć etycznych.
2) Znacząca jest konieczność użycia określonych technik, gdzie w konkretnych
sytuacjach możemy mieć do czynienia czy to z brakiem użycia określonej techniki czy
też niepotrzebnego jej zastosowania, co można stwierdzić, że podlega ocenie
moralnej.
3) Nauka i technika wkracza obecnie w porządek przyrody. Taka działalność ma
znaczenie etyczne.
4) W polu etyki pojawia się nie tylko etyka, lecz także ludzkość jako całość, bowiem
nasze istnienie zostało w naszej cywilizacji zagrożone.
5) Przedmiotem etyki musi być przyszłość następnych pokoleń dla których jakość życia
jest uzależniona od naszych współczesnych zachowań.
Wymienione czynniki decydują o etycznym charakterze działań człowieka, gdyż
współczesna technika wymaga kontroli oraz przewidywania skutków, które będą miały
wpływ na społeczeństwo. Ważną rolę odgrywa powiązanie etyki z gospodarką i polityką.
Powinniśmy przewidzieć skutki naszego działania oraz tak je zaplanować, aby
bezpieczeństwo i dobro społeczeństwa nie było zagrożone.
Działanie techniki jest bowiem w niewielkim stopniu współcześnie często
indywidualne natomiast ma przeważnie ponadjednostkowy wymiar. Jest ono zarazem
działaniem ekonomicznym i społecznym.
1