ROZDZIAŁ III: IMPERIUM RZYMSKIE Temat 1: Poznajemy początki starożytnego Rzymu. Cel w języku ucznia: Dowiesz się jakie były początki Rzymu. Nacobezu 1. Podajesz wydarzenia związane z datami: 753 r. p.n.e., 509 r. p.n.e., 390 r. p.n.e., 264 r.p.n.e., określasz ramy chronologiczne istnienia monarchii w Rzymie: 753 r.p.n.e.- 509 r.p.n.e. 2. Prezentujesz postacie legendarnych założycieli Rzymu: Romulusa i Remusa 3. Poprawnie posługujesz się terminami: Etruskowie, Italikowie, Latynowie, Lacjum, wilczyca kapitolińska, patrycjusz, plebejusz, Galowie, „pyrrusowe zwycięstwo” 4. Lokalizujesz na mapie Italię i Rzym, omawiasz położenie geograficzne i warunki naturalne panujące w Italii, wskazujesz na mapie terytoria w Italii podbite przez Rzymian. Pytanie kluczowe: Czy odniosłeś kiedyś pyrrusowe zwycięstwo? Temat 2: Poznajemy zasady funkcjonowania republiki rzymskiej. Cel w języku ucznia: Dowiesz się jak rządzono w państwie rzymskim. Nacobezu 1. Poprawnie posługujesz się terminami: republika, zgromadzenie ludowe, senat, kolegialność, konsul, dyktator, pretor, cenzor, edyl, kwestor, liktor, trybun ludowy, veto 2. Wymieniasz nazwy najważniejszych instytucji władzy w starożytnym Rzymie 3. Omawiasz zadania zgromadzenia ludowego, senatu i poszczególnych urzędników rzymskich 4. Przedstawiasz dokonania Cyncynata Pytanie kluczowe: Gdybyś miał wybór, jakim urzędnikiem chciałbyś być w starożytnym Rzymie i dlaczego? Temat 3: Zapoznajemy się z podbojami starożytnego Rzymu. Cel w języku ucznia: Dowiesz się w jaki sposób Rzym stał się imperium. Nacobezu: 1. Podajesz wydarzenia związane z datami: 264–241 r. p.n.e., 218–201 r. p.n.e., 216 r. p.n.e., 202 r. p.n.e., 149– 146 r. p.n.e., 52 r. p.n.e. 2. Przedstawiasz dokonania postaci: Hannibala, Scypiona, Juliusza Cezara, Wercyngetoryksa 3. Poprawnie posługujesz się terminami: legion, oddział inżynieryjny, wojny punickie, Kartagina, Kanny, Zama, Alezja, Imperium Rzymskie 4. Określasz przyczyny i skutki wojen punickich 5. Wskazujesz na mapie terytoria zajęte przez Rzymian podczas wojen punickich oraz w II i I w. p.n.e. Pytanie kluczowe: Dlaczego Rzymianom udało się pokonać Hannibala? Temat 4: Omawiamy przyczyny i skutki upadku republiki rzymskiej. Cel w języku ucznia: Poznasz przyczyny i skutki kryzysu republiki rzymskiej Nacobezu 1. Podajesz wydarzenia związane z datami: 71 r. p.n.e., 60 r. p.n.e., 48 r. p.n.e., 44 r. p.n.e., 31 r. p.n.e. 2. Przedstawiasz dokonania postaci: Spartakusa, Gajusza Juliusza Cezara, Pompejusza Krassusa, Marka Antoniusza, Oktawiana, Kleopatry 3. Poprawnie posługujesz się terminami: prowincja, namiestnik, łuk triumfalny, triumf, gladiator, sieciarz, samnita, arystokracja, Farsalos, Akcjum, powstanie Spartakusa, niewolnik 4. Lokalizujesz na mapie miejsca bitew z okresu wojen domowych 5. Przedstawiasz przyczyny i skutki kryzysu republiki rzymskiej Pytanie kluczowe: Dlaczego niewolnicy odważyli się zbuntować? Temat 5: Przedstawiamy organizację państwa rzymskiego w okresie cesarstwa. Cel w języku ucznia: Poznasz organizację i ustrój cesarstwa w Rzymie. Nacobezu: 1. Przedstawiasz dokonania postaci: Oktawiana Augusta, Trajana 2. Poprawnie posługujesz się terminami: pax romana, pryncypat, cesarz, cesarstwo, romanizacja, bursztynowy szlak, barbarzyńcy, limes, Wał Hadriana, Dakowie, „wszystkie drogi prowadzą do Rzymu” 3.Określasz znaczenie dróg dla funkcjonowania Imperium Rzymskiego 4. Wskazujesz na mapie prowincje podbite przez Rzymian w okresie cesarstw, lokalizujesz na mapie bursztynowy szlak 5. Przedstawiasz organizację państwa rzymskiego za czasów cesarstwa Pytanie kluczowe: Kogo byś obecnie określił mianem barbarzyńcy? Temat 6: Omawiamy życie w Wiecznym Mieście. Cel w języku ucznia: Dowiesz się jak wyglądało miasto Rzym Nacobezu: 1. Podajesz wydarzenia związane z datą 72 r. n.e. 2. Poprawnie posługujesz się terminami: Forum Romanum, łaźnia (termy), amfiteatr, atrium, perystyl, Ołtarz Pokoju, westalki, kuria 3. Podajesz imiona najważniejszych bogów rzymskich (Jowisz, Junona, Bachus, Diana, Westa, Mitra) i określasz podobieństwa między religią rzymską a grecką. 4. Opisujesz wygląd starożytnego Rzymu Pytanie kluczowe: Dlaczego Rzymianie przejmowali bóstwa podbitych ludów? Temat 7: Poznajemy osiągnięcia starożytnych Rzymian. Cel w języku ucznia: Poznasz osiągnięcia starożytnych Rzymian. Nacobezu: 1. Podajesz wydarzenia związane z datami: 449 r. p.n.e., 125 r. n.e., 70–82 r. n.e. 2. Przedstawiasz dokonania postaci: Galena, Wespazjana, Tytusa, Justyniana, Wergiliusza, Horacego, Owidiusza, Liwiusza, Tacyta, Swetoniusza, Mecenasa 3. Poprawnie posługujesz się terminami: mozaika, Koloseum, akwedukt, Prawo XII tablic, Kodeks Justyniana, mecenas, mecenat 4. Wymieniasz osiągnięcia kultury i architektury rzymskiej Pytanie kluczowe: Jak zjawisko mecenatu wpłynęło na sztukę i literaturę? Temat 8: Poznajemy historię pierwszych chrześcijan. Cel w języku ucznia: Dowiesz się jak powstało i rozwijało się chrześcijaństwo starożytnym Rzymie. Nacobezu: 1. Wymieniasz wydarzenia związane z datami: 7–4 r. p.n.e., 303–304 r., 313 r., 380 r., 392 r. 2. Przedstawiasz dokonania postaci: Jezusa z Galilei, Heroda Wielkiego, Poncjusza Piłata, Pawła z Tarsu, Trajana, Konstantyna Wielkiego, Teodozjusza Wielkiego 3. Poprawnie posługujesz się terminami: Mesjasz, apostołowie, chrześcijaństwo, chrystogram, Pismo Święte, Ewangelia, teologia, katolicy, sobór, papież, heretyk, zabobon, edykt mediolański 4. Charakteryzujesz działalność Jezusa, wymieniasz imiona autorów Ewangelii, omawiasz najważniejsze zasady wiary chrześcijańskiej, określasz symbole chrześcijaństwa 5. Lokalizujesz na mapie zasięg chrześcijaństwa do V w. n.e. Pytanie kluczowe: Dlaczego chrześcijaństwo zawojowało Imperium Rzymskie? Temat 9: Określamy koniec świata starożytnego. Cel w języku ucznia: Dowiesz się jakie były przyczyny i skutki kryzysu cesarstwa rzymskiego Nacobezu: 1. Podajesz wydarzenia związane z datami: 235 r., 395 r., 451 r., 476 r. 2. Przedstawiasz dokonania postaci: Dioklecjana, Konstantyna Wielkiego, Teodozjusza Wielkiego, Attyli, Odoakra, Romulusa Augustulusa 3. Poprawnie posługujesz się terminami: wielka wędrówka ludów, barbarzyńcy, Wandal, wandal, Hun, Got 3. Wskazujesz na mapie linię podziału cesarstwa rzymskiego na część wschodnią i zachodnią, lokalizujesz na mapie tereny cesarstwa objęte wędrówką ludów 4. Określasz wewnętrzne i zewnętrzne przyczyny upadku cesarstwa zachodniorzymskiego Pytanie kluczowe: Czy podział cesarstwa rzymskiego mógł się przyczynić do jego upadku?