HYDROSFERA 1. Morza o oceany łączą się ze sobą tworząc ocean światowy (wszechocean). Zajmuje on 71% powierzchni Ziemi (361 mln km2 ). 2. Wyróżnia się 4 oceany: O. Spokojny, O. Atlantycki, O. Indyjski, O. Arktyczny. Niektórzy geografowie wyróżniają też O. Południowy ( na południe od 60 st. szerokości geograficznej S). 3. Biorąc pod uwagę położenie mórz względem lądu i oceanu wyróżnia się morza: przybrzeżne, międzywyspowe, międzykontynentalne i wewnątrzkontynentalne. 4. Zasolenie wód oceanicznych podaje się w promilach. Jednostka ta określa liczbę gramów soli w kilogramie wody. Zasolenie wód zależy od szerokości geograficznej, intensywności parowania oraz od ilości dopływu wód słodkich. Średnie zasolenie wód wszechoceanu wynosi 35 promili, największe zasolenie występuje w pasie zwrotnikowym z powodu niskich opadów i intensywnego parowania. Najsłabiej zasolona jest strefa okołobiegunowa z powodu częstego zamarzania i topnienia lodu oraz słabego parowania. Najbardziej zasolone jest Morze Czerwone 42 promile. Bałtyk 7-14 %0 . 5. Ruchy wody morskiej to : falowanie, prądy morskie, a także pływy (przypływy i odpływy). 6. Do wód podziemnych zalicza się m.in. wody termalne (cieplice) i wody mineralne. 7. Gejzer to źródło, z którego pod wysokim ciśnieniem na powierzchnię wydobywają się gorąca woda i para wodna. ZADANIA PRAKTYCZNE 1. Jaką część hydrosfery stanowią wody słone? a) 70% zasobów b) 97,5% zasobów c) 99,5 % zasobów d) 50% zasobów. 2. Podkreśl nazwę strefy klimatycznej, w której zasolenie wód jest najwieksze: a) równikowa b) okołobiegunowa c) zwrotnikowa d) umiarkowana 3.Podaj nazwy oceanów oblewających kontynenty, których nazwy wymieniono poniżej: a) Australia .............................................................................................. b) Azja ........................................................................... 4. Podaj przyczyny powstawania poniższych przykładów ruchu wody morskiej: a) Pływy morskie......................................................................................................................... b) Tsunami................................................................................................................................… c) Prądy morskie.......................................................................................................................... 5. Na etykiecie wody źródlanej zapisana jest informacja, że zawartość minerałów w 1 litrze wody wynosi 1250mg. Jaki jest to rodzaj wody? Odpowiedź uzasadnij. ..............................................................................………………………………………. ...................................................................................................................................………………. 6. Na dowolnej mapie wpisz nazwy kontynentów i oceanów oraz zaznacz następujące obiekty geograficzne: Morze Śródziemne, Morze Arabskie, Cieśnina Gibraltarska, Cieśnina Malakka, Przylądek Horn, Morze Bałtyckie, Morze Japońskie, Zatoka Meksykańska, Zatoka Alaska. 7. Połącz elementy środowiska geograficznego z odpowiednią nazwą sfery Ziemi. atmosfera hydrosfera 8. Zaznacz prawidłowe zakończenie zdania. Ocean Światowy… A. stanowi 65,9% zasobów wody na Ziemi. B. zawiera dwukrotnie więcej wody niż zasoby zgromadzone w wodach podziemnych. C. stanowi 71% powierzchni Ziemi. D. zawiera dwukrotnie mniej wody niż zasoby zgromadzone w lodowcach i stałej pokrywie śnieżnej. 9. Zaznacz prawidłowe zakończenie zdania. Ruchy wody morskiej spowodowane przyciąganiem Słońca i Księżyca to… A. tsunami. B. pływy morskie. C. prądy morskie. 10. podane nazwy mórz do odpowiedniego typu. Morze Norweskie, Morze Czerwone, Morze Banda międzykontynentalne– ........................................................................... przybrzeżne– . ......................................................................................... międzywyspowe– ................................................................................... 11. Na mapie przedstawiono ciepłe i zimne prądy morskie. Prąd morski Nr na mapie Termika Prąd morski Zatokowy Norweski Benguelski Peruwiański Kalifornijski Wschodnioaustralijski Nr na mapie Termika a) Uzupełnij tabelę wpisując dla każdego prądu morskiego jego nr na mapie, a w kolumnie Termika określenia „ciepły” lub „zimny”. b) Opisz wpływ zimnych prądów morskich na temperaturę powietrza i opady na wybrzeżach wzdłuż których płyną. ................................................................................................................................................................ ............................................................................… c) zaznacz na mapie i podpisz 2 pustynie, które powstały w wyniku działania prądów 12. Poniższa mapa konturowa ilustruje położenie kontynentów i oceanów na Ziemi. Przyjrzyj się jej, a następnie wykonaj polecenie. Prz y zda niac h pra wdz iwy ch wpi sz liter ę P, a prz y zda niach fałszywych – literę F. a. b. c. d. e. f. g. Wybrzeża Azji oblewane są przez wody trzech oceanów. ..... Australia nie ma połączenia lądowego z innymi kontynentami. ..... Afryka od zachodu graniczy z Europą. ..... Ameryka Południowa położona jest na półkuli południowej i wschodniej. ..... Lądy zajmują na półkuli południowej dużo mniejszą powierzchnię niż oceany. ..... Cieśnina jest to obszar lądowy o powierzchni mniejszej od najmniejszego kontynentu. .... Ocean Spokojny na mapie oznaczono cyfrą 10. ..... h. i. j. k. l. Australia jest kontynentem o największej powierzchni. ..... Afryka graniczy od wschodu z Ameryką Północną. ..... Ocean Atlantycki znajduje się między obiema Amerykami, Europą i Afryką. ..... Ameryka Północna położona jest na półkuli północnej i wschodniej. ..... Lądy zajmują na półkuli północnej dużo większą powierzchnię niż na półkuli południowej. ..... Wyspa jest to obszar lądowy o powierzchni mniejszej od najmniejszego kontynentu. ..... Ocean Indyjski na mapie oznaczono cyfrą 10. ..... m. n. 13. Wskaż miejsca na Ziemi, w których występują gejzery oraz opisz zasadę ich działania.