Jednostka prowadząca przedmiot: Samodzielna Pracownia Umiejętności Położniczych PUM Kierunek: Położnictwo III rok studia stacjonarne I stopnia Opieka ginekologiczna 2013/2014 Punkty ECTS: Wykłady: Seminaria: Ćwiczenia: Zajęcia bez nauczyciela: Zajęcia praktyczne: Praktyka zawodowa: 16 20 godzin 15 godzin 10 godzin 20 godzin 120 godzin 200 godzin Cele i zadania dydaktyczno-wychowawcze przedmiotu 1. Przygotowanie studentów do planowania i realizowania profesjonalnej holistycznej opieki nad kobietą z chorobami ginekologicznymi. 2. Przygotowanie studentów do stosowania zasad w opiece nad kobietą zdrową, zagrożoną chorobą i z chorobami ginekologicznymi. 3. Przygotowanie studentów do planowania i prowadzenia edukacji zdrowotnej i działań profilaktycznych w odniesieniu do kobiety zdrowej, zagrożonej chorobą i chorej ginekologicznie. 4. Wdrażanie studentów do samodzielnego podejmowania decyzji i rozwiązywania problemów w różnych sytuacjach w ginekologii. Warunki zaliczenia przedmiotu obecność na wszystkich seminariach, obecność na wszystkich ćwiczeniach, pozytywne oceny z zaliczeń cząstkowych, zaliczenie wszystkich prac samokształceniowych, egzamin modułowy w V semestrze. Egzamin teoretyczny w formie testu z Ginekologii oraz testu z Opieki ginekologicznej (60 pytań jednokrotnego wyboru). Egzamin uważa się za zaliczony, jeśli student uzyskał z obu modułów co najmniej 60% prawidłowych odpowiedzi (36 punkty lub więcej z Opieki ginekologicznej) oraz uzyskał z obu modułów ocenę co najmniej dostateczną. W wyniku nauczania przedmiotu student powinien: opiekować się kobietą w różnych okresach życia, przygotować kobietę do badania ginekologicznego, przygotować kobietę do badań i zabiegów diagnostycznych w ginekologii, zapobiegać, rozpoznawać i postępować zgodnie ze standardami w zakażeniach narządu rodnego kobiety, wyjaśnić specyfikę opieki nad małżonkami z problemem niepłodności, opisać rolę położnej w opiece nad kobietą w okresie klimakterium, rozpoznać i zapobiegać osteoporozie, zapobiegać i uczestniczyć w leczeniu kobiet z wysiłkowym nietrzymaniem moczu i z zaburzeniami statyki narządu rodnego, zapobiegać i rozpoznawać nowotwory narządu rodnego i sutka, 1 pobierać materiał na badanie cytoonkologiczne, pobierać materiał w celu określenia biocenozy pochwy, prowadzić działania edukacyjne wobec dzieci i młodzieży z zakresu higieny, ginekologii dziecięcej i okresu dojrzewania, prowadzić działania edukacyjne z zakresu antykoncepcji, prowadzić działania edukacyjne z zakresu profilaktyki zakażeń narządu rodnego i chorób przenoszonych drogą płciową, a także problemów okresu klimakterium i osteoporozy i zapobiegania nowotworów narządu rodnego, wykonać badanie i samobadanie piersi, opisać badania profilaktyczne stosowane w onkologii ginekologicznej, określić zasady opieki nad kobietą przed, w czasie i po radioterapii, określić zasady opieki nad kobietą przed, w czasie i po chemioterapii, scharakteryzować zasady osłony radiologicznej, wymienić zasady podawania cytostatyków, opisać zasady leczenia hormonalnego w onkologii ginekologicznej, określić rolę położnej podczas terapii bólu, przedstawić udział położnej w leczeniu objawowym nowotworu, przedstawić rehabilitację i resocjalizację kobiety po operacji usunięcia narządu rodnego i sutka, scharakteryzować specyfikę opieki nad pacjentką w stanie terminalnym, przedstawić specyfikę pielęgnacji pacjentki po mastektomii, wyjaśnić rolę wsparcia po operacji odjęcia sutka, przygotować chorą do operacji ginekologicznej, pielęgnować kobietę po operacji ginekologicznej. MATERIAŁ NAUCZANIA Tematy wykładów Lp. Treści 1. Rola i zadania położnej w opiece nad kobietą w różnych okresach życia. Ginekologia wieku rozwojowego. Nieprawidłowości budowy i wady rozwojowe narządów płciowych, ciała obce w narządzie rodnym, stany zapalne zewnętrznych narządów płciowych. Specyfika pracy położnej w Poradni ginekologii dziecięcej. Problemy okresu pokwitania – rola położnej. Przygotowanie młodzieży do prokreacji. 2. Specyfika pielęgnowania w schorzeniach ginekologicznych. Profilaktyka, leczenie, pielęgnowanie, prewencja – stany zapalne narządów płciowych, choroby przenoszone drogą płciową. Endometrioza. Rola położnej w zapobieganiu, rozpoznawaniu i postępowaniu w zakażeniach narządu rodnego kobiety. 3. Opieka nad małżonkami z problemem niepłodności. Współudział położnej w diagnozowaniu i leczeniu niepłodności małżeńskiej. Przygotowanie małżonków do funkcji prokreacyjnych, macierzyństwa i zapłodnienia pozaustrojowego. 4. Opieka nad kobietą w okresie menopauzalnym i senium. Rola położnej w rozpoznaniu, zapobieganiu i leczeniu osteoporozy, chorób układu krążenia, zaburzeń metabolicznych, zaburzeń psychicznych). 5. Udział położnej w profilaktyce, diagnostyce i leczeniu nowotworów narządu rodnego i sutka (mammografia, sonomammografia, biopsja aspiracyjna cienkoigłowa L. godz. 5 5 3 4 3 2 (BAC), rezonans magnetyczny). RAZEM 20 Tematy seminarium Lp. Treści 1. Przygotowanie kobiety do badań i zabiegów diagnostycznych w ginekologii (badanie ginekologiczne, ocena ekosystemu pochwy, cytodiagnostyka, kolposkopia, HSG, ACU). 2. Przygotowanie chorej do operacji ginekologicznej i w onkologii ginekologicznej. Pielęgnacja pacjentki po operacji ginekologicznej i z nowotworem narządu rodnego lub sutka leczonej hormonalnie. Przygotowanie kobiet do samoobserwacji i samoopieki. 3. Rola położnej w zapobieganiu i leczeniu kobiet z wysiłkowym nietrzymaniem moczu i z zaburzeniami statyki narządu rodnego. 4. Przygotowanie pacjentki do radioterapii. Pielęgnacja pacjentki po radioterapii. Przygotowanie pacjentki do chemioterapii. Pielęgnacja pacjentki po chemioterapii. Udział położnej w leczeniu objawowym. Terapia bólu. 5. Opieka nad chorą w terminalnej fazie choroby. 6. Pielęgnowanie pacjentki przed- i po mastektomii. Rehabilitacja i resocjalizacja kobiet po mastektomii i operacjach w onkologii ginekologicznej. Grupy wsparcia. RAZEM Tematy ćwiczeń Lp. Treści 1. Badanie ginekologiczne. Przygotowanie kobiety do badań i zabiegów diagnostycznych w ginekologii. Podawanie leków dopochwowo, płukanie pochwy. 2. Udział położnej w diagnostyce i leczeniu „nadżerki” części pochwowej szyjki macicy. Pobieranie materiałów do badań: badanie cytoonkologiczne i bakteriologiczne, badanie pH i KOH pochwy. 3. Udział położnej w diagnostyce i leczeniu schorzeń narządu rodnego i sutka. Badanie i samobadanie piersi. 4. Opieka nad pacjentką wybranej jednostce chorobowej – studium przypadku 5. Opieka nad kobietą w czasie i po zabiegu brachyterapii. RAZEM L. godz. 3 3 2 3 1 3 15 L. godz. 2 2 2 2 2 10 ZAJĘCIA BEZ NAUCZYCIELA Cel: 1. Uzupełnienie, rozszerzenie i nabycie nowych ginekologicznego. 2. Rozwijanie zdolności i zainteresowań zawodowych. wiadomości z pielęgniarstwa Tematy (2 tematy do wyboru) – do 30.11.2013. 1. Rola położnej w samobadaniu piersi i profilaktyce nowotworów narządu rodnego. 2. Zapobieganie zakażeniom narządu rodnego u kobiet w każdym okresie życia. 3. Wysiłkowe nietrzymanie moczu – rodzaje leczenia i wsparcie pielęgniarskie. 4. Przygotowanie małżonków do prokreacji, macierzyństwa i zapłodnienia pozaustrojowego. 3 Zasady przygotowania pracy umieszczone są na stronie internetowej http://www.pum.edu.pl/wydzialy/wydzial-nauk-o-zdrowiu/katedra-pielegniarstwa-polozniczoginekologicznego oraz wywieszone na tablicy obok gabinetu 409 na ul. Żołnierskiej 48. Czas zajęć: 20 godzin Osoba odpowiedzialna: mgr M. Zimny (pokój 409). Literatura podstawowa: 1. Bręborowicz G. H (red.): Ginekologia. Urban & Partner, Wrocław 2006. 2. Skałb P. H.: Endokrynologia ginekologiczna. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2008. 3. Słomko Z. (red.): Ginekologia. Tom I i II. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2008. Literatura dodatkowa: 1. Berek J.S., Novak E.: Ginekologia. T. 1-4. Wydawnictwo MediPage, Warszawa 2008. 2. Bidzan M.: Niepłodność w ujęciu bio-psycho-społecznym. Wyd. Impuls, Kraków 2010. 3. Bidzan M.: Psychologiczne aspekty niepłodności. Wyd. Impuls, Kraków 2006. 4. Bieber E.J., J. Sanfilippo S., Horowitz I.R., Dębski R. (red. Wyd. Pol.): Ginekologia kliniczna. T. 1-3. Wydawnictwo Medyczne Urban & Partner, Wrocław 2008, 2009. 5. Bourne T., Condous G.: Postępowanie w powikłaniach wczesnej ciąży. Podręcznik. Wyd. MediPage, Warszawa 2007. 6. Bręborowicz G. H.: Położnictwo i Ginekologia. Repetytorium. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2010. 7. Bręborowicz G. H.: Położnictwo i Ginekologia. Tom II. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2006. 8. Cavanaugh B.M.: Badania laboratoryjne i obrazowe dla pielęgniarek. (red. wyd. pol. W. Rowiński). Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007. 9. Ciuruś M.: Pielęgniarstwo operacyjne. Wyd. Makmed, Lublin 2007. 10. Czarnecka Z., Malińska W.: Instrumentarium i przebieg zabiegów w chirurgii, ginekologii i urologii. Wyd. Makmed, Lublin, 2006. 11. Dębski R. (red.): Stany nagłe. Położnictwo i ginekologia. Wyd. Medical Tribune Polska, Warszawa 2012. 12. Florczak K.: Zapalenia pochwy i szyjki macicy. Kolposkopia. Digital Medicine In The Future, Gdańsk 2008. 13. Gordon. J.D., Rydfors J., Druzin M., et all.: Położnictwo, ginekologia, niepłodność. Podręcznik klinicysty. Wydawnictwo MediPage, Warszawa 2011. 14. Jassem J. (red.), Krzakowski M. (red.): Rak piersi. Praktyczny przewodnik dla lekarzy. Wyd. ViaMedica, Gdańsk 2010. 15. Kędzia H., Kędzia W.: Nowotwory narządów płciowych kobiety. Diagnostyka patomorfologiczna, postępowanie kliniczne. Wyd. MedPharm, Wrocław 2009. 16. Koper A.: Pielęgniarstwo onkologiczne. Podręcznik dla studiów medycznych. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2011. 17. Koper A., Wrońska I.: Problemy pielęgnacyjne pacjentów z choroba nowotworową. Wyd. Czelej, Lublin 2003. 18. Lichtenberg-Kokoszka E., Janiuk E., Dzierżanowski J.: Niepłodność: zagadnienie interdyscyplinarne. Wyd. Impuls, Kraków 2009. 19. Łepecka-Klusek C.: Pielęgniarstwo we współczesnym położnictwie i ginekologii. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2010. 20. Markowska J.: Ginekologia onkologiczna. Urban & Partner, Wrocław 2006. 21. Markowska J.: Mięśniaki macicy. Wyd. MedPharm, Wrocław 2007. 22. Niemiec T. (red.): Zakażenia w położnictwo i ginekologii. Tom 1 – 3. Wyd. Via Medica, Gdańsk 2009, 2010, 2011. 4 23. Opala T. (red.): Ginekologia. Podręcznik dla położnych, pielęgniarek i fizjoterapeutów. Wydawnictwo Lekarskie PZWL. Warszawa 2006. 24. Paruszkiewicz G., Gidian D.: Nietrzymanie moczu u dzieci i dorosłych. Wyd. Borgis, Warszawa 2003. 25. Paszkowska T. (red.): Ginekologia i Położnictwo. Seria na dyżurze. Urban & Partner. Wrocław 2008. 26. Pschyrembel W. (red.), Strauss G. (red.), Petri E. (red.): Ginekologia praktyczna. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1999. 27. Putowski L.: Leczenie niepłodności. Wyd. MedPharm, Wrocław 2011. 28. Radwan J., Wilczyński S.: Niepłodność i rozród wspomagany. Wyd. Termedia, Poznań 2011. 29. Rechberger T. (red.): Nietrzymanie moczu i zaburzenia statyki dna miednicy u kobiet. Wyd. Termedia, Poznań 2009. 30. Sipiński A.: Opieka w ginekologii. Wyd. Śląsk, Katowice 2012. 31. Skałb P.: Hormonalna Terapia Zastępcza. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2005. 32. Spaczyński M. (red.), Kędzia W. (red.), Nowak-Markwitz E. (red.), Basta A., Bednarek W. B., Bekiesińska-Figatowska M.: Rak szyjki macicy. Profilaktyka, diagnostyka i leczenie. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2009. 33. Speroff L., Fritz M., Jakimiuk A.(red. wyd. pol.), Czajkowski K. (red. wyd. pol.): Kliniczna endokrynologia ginekologiczna i niepłodność. Wydawnictwo MediPage, Warszawa 2008. 34. Steciwko A.: Fizjoterapia w chorobach układu moczowo-płciowego. AWF, Wrocław 2004. 35. Śpiewankiewicz B. (red.), Cendrowski K., Czarkowska-Pączek B., Kampioni M.: Powikłania pooperacyjne w ginekologii. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2009. 36. Wronkowski Z., Brużewicz S.: Rak szyjki macicy - seria Pokonać raka. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2008. 5 Jednostka prowadząca zajęcia: Samodzielna Pracownia Umiejętności Położniczych PUM Kierunek: Położnictwo III rok studia stacjonarne I stopnia Ginekologia i opieka ginekologiczna Zajęcia praktyczne w Oddziale ginekologii zachowawczej i operacyjnej 2013/2014 Zajęcia praktyczne: 120 godzin Cele i zadania dydaktyczno-wychowawcze przedmiotu 1. Kształtowanie i doskonalenie umiejętności prowadzenia działań profilaktycznych, leczniczych, pielęgnacyjnych i rehabilitacyjnych w opiece nad pacjentką hospitalizowaną w oddziale ginekologii. 2. Doskonalenie umiejętności wykonywania zabiegów i czynności pielęgnacyjnych w różnych stanach chorobowych. 3. Poznanie specyfiki pracy położnej z kobietą w każdym okresie jej życia. 4. Kształtowanie umiejętności organizowania pracy i samodzielnego podejmowania decyzji w różnych sytuacjach zawodowych, w opieki nad kobietą zdrową, zagrożoną chorobą i chorą ginekologicznie. Czas realizacji: III rok V semestr Miejsce praktyki Klinika Ginekologii i Uroginekologii PUM - SPSK nr 1„Police” Katedra i Klinika Ginekologii Operacyjnej i Onkologii Ginekologicznej Dorosłych i Dziewcząt PUM - SPSK nr 2 „Pomorzany” Samodzielny Publiczny Specjalistyczny Zakład Opieki Zdrowotnej „Zdroje” Proponowane metody nauczania instruktaż pogadanka metoda sytuacyjna metoda przypadków metoda algorytmiczna uczestnictwo w pracy ćwiczenia pokaz W trakcie zajęć praktycznych realizowane będą następujące funkcje pielęgniarskie w zakresie zgodnym z założeniami programowymi: opiekuńcza wychowawcza promowania zdrowia profilaktyczna terapeutyczna rehabilitacyjna 6 W trakcie zajęć praktycznych kształtowane będą następujące uniwersalne umiejętności pielęgniarskie w zakresie nie przekraczającym założenia programowe: komunikowanie się opiekowanie się diagnozowanie prowadzenie procesu pielęgnowania współpracowanie wykonywanie zabiegów leczniczych wykonywanie zabiegów rehabilitacyjnych organizowanie pracy prowadzenie dokumentacji. Ewaluacja zajęć obserwacja pytania kontrolne praca pisemna „Proces pielęgnowania” Po zakończeniu zajęć student powinien: przygotować pacjentkę do zabiegu ginekologicznego, pielęgnować pacjentkę do operacji ginekologicznej, obserwować pacjentkę po zabiegu i operacji ginekologicznej, zapobiegać powikłaniom wynikającym z faktu zabiegu ginekologicznego i jednostki chorobowej, zapewnić pacjentce wygodę, komfort i zmianę ułożenia, uruchomić chorą, wykonać toaletę chorej w łóżku, podmyć chorą, zdejmować opatrunek z rany pooperacyjnej, pobrać krew do badań rutynowych, podać leki różnymi drogami zgodnie z obowiązującymi zasadami, wykonać samobadanie gruczołu sutkowego, pobrać materiał na badanie cytoonkologiczne i bakteriologiczne, wykonać płukanie pochwy, prowadzić edukację zdrowotną, Literatura podstawowa: 1. Bręborowicz G. H (red.): Ginekologia. Urban & Partner, Wrocław 2006. 2. Skałb P. H.: Endokrynologia ginekologiczna. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2008. 3. Słomko Z. (red.): Ginekologia. Tom I i II. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2008. Literatura dodatkowa: 1. Berek J.S., Novak E.: Ginekologia. T. 1-4. Wydawnictwo MediPage, Warszawa 2008. 2. Bidzan M.: Niepłodność w ujęciu bio-psycho-społecznym. Wyd. Impuls, Kraków 2010. 3. Bidzan M.: Psychologiczne aspekty niepłodności. Wyd. Impuls, Kraków 2006. 4. Bieber E.J., J. Sanfilippo S., Horowitz I.R., Dębski R. (red. Wyd. Pol.): Ginekologia kliniczna. T. 1-3. Wydawnictwo Medyczne Urban & Partner, Wrocław 2008, 2009. 5. Bourne T., Condous G.: Postępowanie w powikłaniach wczesnej ciąży. Podręcznik. Wyd. MediPage, Warszawa 2007. 6. Bręborowicz G. H.: Położnictwo i Ginekologia. Repetytorium. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2010. 7 7. Bręborowicz G. H.: Położnictwo i Ginekologia. Tom II. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2006. 8. Cavanaugh B.M.: Badania laboratoryjne I obrazowe dla pielęgniarek. (red. wyd. pol. W. Rowiński). Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007. 9. Ciuruś M.: Pielęgniarstwo operacyjne. Wyd. Makmed, Lublin 2007. 10. Czarnecka Z., Malińska W.: Instrumentarium i przebieg zabiegów w chirurgii, ginekologii i urologii. Wyd. Makmed, Lublin, 2006. 11. Dębski R. (red.): Stany nagłe. Położnictwo i ginekologia. Wyd. Medical Tribune Polska, Warszawa 2012. 12. Florczak K.: Zapalenia pochwy i szyjki macicy. Kolposkopia. Digital Medicine In The Future, Gdańsk 2008. 13. Gordon. J.D., Rydfors J., Druzin M., et all.: Położnictwo, ginekologia, niepłodność. Podręcznik klinicysty. Wydawnictwo MediPage, Warszawa 2011. 14. Jassem J. (red.), Krzakowski M. (red.): Rak piersi. Praktyczny przewodnik dla lekarzy. Wyd. ViaMedica, Gdańsk 2010. 15. Kędzia H., Kędzia W.: Nowotwory narządów płciowych kobiety. Diagnostyka patomorfologiczna, postępowanie kliniczne. Wyd. MedPharm, Wrocław 2009. 16. Koper A.: Pielęgniarstwo onkologiczne. Podręcznik dla studiów medycznych. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2011. 17. Koper A., Wrońska I.: Problemy pielęgnacyjne pacjentów z choroba nowotworową. Wyd. Czelej, Lublin 2003. 18. Lichtenberg-Kokoszka E., Janiuk E., Dzierżanowski J.: Niepłodność: zagadnienie interdyscyplinarne. Wyd. Impuls, Kraków 2009. 19. Łepecka-Klusek C.: Pielęgniarstwo we współczesnym położnictwie i ginekologii. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2010. 20. Markowska J.: Ginekologia onkologiczna. Urban & Partner, Wrocław 2006. 21. Markowska J.: Mięśniaki macicy. Wyd. MedPharm, Wrocław 2007. 22. Niemiec T. (red.): Zakażenia w położnictwo i ginekologii. Tom 1 – 3. Wyd. Via Medica, Gdańsk 2009, 2010, 2011. 23. Opala T. (red.): Ginekologia. Podręcznik dla położnych, pielęgniarek i fizjoterapeutów. Wydawnictwo Lekarskie PZWL. Warszawa 2006. 24. Paruszkiewicz G., Gidian D.: Nietrzymanie moczu u dzieci i dorosłych. Wyd. Borgis, Warszawa 2003. 25. Paszkowska T. (red.): Ginekologia i Położnictwo. Seria na dyżurze. Urban & Partner. Wrocław 2008. 26. Pschyrembel W. (red.), Strauss G. (red.), Petri E. (red.): Ginekologia praktyczna. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1999. 27. Putowski L.: Leczenie niepłodności. Wyd. MedPharm, Wrocław 2011. 28. Radwan J., Wilczyński S.: Niepłodność i rozród wspomagany. Wyd. Termedia, Poznań 2011. 29. Rechberger T. (red.): Nietrzymanie moczu i zaburzenia statyki dna miednicy u kobiet. Wyd. Termedia, Poznań 2009. 30. Sipiński A.: Opieka w ginekologii. Wyd. Śląsk, Katowice 2012. 31. Skałb P.: Hormonalna Terapia Zastępcza. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2005. 32. Spaczyński M. (red.), Kędzia W. (red.), Nowak-Markwitz E. (red.), Basta A., Bednarek W. B., Bekiesińska-Figatowska M.: Rak szyjki macicy. Profilaktyka, diagnostyka i leczenie. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2009. 33. Speroff L., Fritz M., Jakimiuk A.(red. wyd. pol.), Czajkowski K. (red. wyd. pol.): Kliniczna endokrynologia ginekologiczna i niepłodność. Wydawnictwo MediPage, Warszawa 2008. 34. Steciwko A.: Fizjoterapia w chorobach układu moczowo-płciowego. AWF, Wrocław 2004. 35. Śpiewankiewicz B. (red.), Cendrowski K., Czarkowska-Pączek B., Kampioni M.: Powikłania pooperacyjne w ginekologii. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2009. 8 Lp. 1. 2. 3. 4. Materiał nauczania do realizacji Zasady opieki nad kobietą w oddziale ginekologii operacyjnej. Specyfika oddziału. Przyjęcie chorej na oddział. Zadania położnej wynikające z funkcji pielęgnacyjno-leczniczej, diagnostycznej. Udział położnej w zabiegach diagnostyczno – leczniczych na oddziale ginekologii operacyjnej. Zadania położnej wynikające z funkcji pielęgnacyjno-leczniczej i diagnostycznej. Udział położnej w zabiegach diagnostyczno – leczniczych na oddziale ginekologii operacyjnej. Wymagania programowe Podstawowe Ponadpodstawowe ODDZIAŁ GINEKOLOGII OPERACYJNEJ I ZACHOWAWCZEJ Student: Student: Zrealizuje samodzielnie Scharakteryzuje organizację umiejętności w warunkach nowych oddziału ginekologii operacyjnej. Wyjaśni i zastosuje przepisy bhp, sanitarno-epidemiologiczne i p-poż. lub w sytuacji trudnej. Wyjaśni i zastosuje prawa pacjenta. Student: Student: Zrealizuje samodzielnie Omówi zasady przyjęcia pacjentki na oddział i przyjmie kobietę. umiejętności w warunkach nowych Omówi i założy nowoprzyjętej pacjentce dokumentację. lub w sytuacji trudnej. Samodzielnie przyjmie pacjentkę. Student: Student: Zrealizuje samodzielnie Przygotuje pacjentkę do operacji ginekologicznej. umiejętności w warunkach nowych Scharakteryzuje postępowanie we wczesnym i późnym okresie lub w sytuacji trudnej. pooperacyjnym. Pielęgnuje pacjentkę po operacji. Skonstruuje proces pielęgnowania dla pacjentki. Wykonuje zabiegi z zachowaniem odpowiednich procedur u kobiety: pobiera krew do badań rutynowych, wykonuje zlecenia lekarskie, asystuje podczas badań lekarskich, podaje leki różnymi drogami zgodnie z obowiązującymi zasadami. Student: Student: Zrealizuje samodzielnie Scharakteryzuje rolę położnej w przygotowaniu pacjentki do umiejętności w warunkach nowych zabiegów diagnostycznych i leczniczych. Potrafi nawiązać kontakt z pacjentką i przygotować ją psychicznie do lub w sytuacji trudnej. zabiegu. Prowadzi przygotowanie dalsze i bliższe do zabiegu. Asystuje podczas zabiegu. Pobiera materiał na badanie cytoonkologiczne, biocenozę pochwy, pH pochwy i wykonuje test KOH. Czas realizacji Liczba Liczba godzin dni 4 1/2 4 1/2 16 2 20 2,5 Uwagi 9 5. 6. 7. 8. 9. Zadania położnej wynikające z funkcji rehabilitacyjnej. Problemy pielęgnacyjne kobiety wynikające z jednostki chorobowej i pobytu w oddziale. Student: Zapobiega powikłaniom wynikającym ze stanu kobiety i z faktu hospitalizacji. Przeprowadzi ćwiczenia czynne i oddechowe w okresie pooperacyjnym. Uruchomi pacjentkę. Student: Opiekuje się kobietą przygotowywaną do operacji z powodu nietrzymania moczu i obniżenia narządu rodnego. Opiekuje się pacjentką przygotowywaną do operacji z powodu wad wrodzonych narządu rodnego. Opiekuje się pacjentką przygotowywaną do operacji z powodu mięśniaków macicy. Opiekuje się pacjentką przygotowywaną do operacji z powodu schorzeń onkologicznych narządu rodnego. Problemy pielęgnacyjne w Student: ginekologii dziecięcej i Scharakteryzuje zasady komunikacji z pacjentkami w tej grupie dziewczęcej. wiekowej. Opiekuje się dziewczynką ze schorzeniem ginekologicznym. Problemy pielęgnacyjne Student: kobiet ze schorzeniem Wyjaśni zasady postępowania z kobietą ze schorzeniem onkologicznym narządu onkologicznym narządu rodnego lub sutka. rodnego lub sutka. Wyjaśni zasady diety u pacjentki w przypadku radioterapii, Edukacja pacjentki. chemioterapii. Zapobiega powikłaniom wynikającym z chemioterapii lub radioterapii. Przeprowadzi pogadankę z pacjentką Przeprowadzi wywiad z pacjentką. Skonstruuje proces pielęgnowania dla pacjentki. Problemy pielęgnacyjne Student: kobiet hospitalizowanych z Przygotowuje pacjentkę do badań diagnostycznych i zabiegów problemem niepłodności. leczniczych stosowanych w diagnostyce i leczeniu niepłodności. Uczestniczy w badaniach przeprowadzanych w oddziale. Wspiera pacjentkę. Edukuje pacjentkę. Student: Zrealizuje samodzielnie umiejętności w warunkach nowych lub w sytuacji trudnej. 16 2 Student: Zrealizuje samodzielnie umiejętności w warunkach nowych lub w sytuacji trudnej. Student: Zrealizuje samodzielnie umiejętności w warunkach nowych lub w sytuacji trudnej. Student: Zrealizuje samodzielnie umiejętności w warunkach nowych lub w sytuacji trudnej. 20 2,5 4 1/2 Praca pisemna „Proces pielęgno wania” Prowadz enie edukacji pacjentki . 12 1,5 16 2 10 10. Problemy pielęgnacyjne kobiety wynikające z jednostki chorobowej i pobytu w oddziale. Student: Komunikuje się z pacjentką. Pielęgnuje kobietę z zakażeniem lub zapaleniem narządu rodnego. Student: Zrealizuje samodzielnie umiejętności w warunkach nowych lub w sytuacji trudnej. 8 1 11 Jednostka prowadząca zajęcia: Samodzielna Pracownia Umiejętności Położniczych PUM Kierunek: Położnictwo III rok studia stacjonarne I stopnia Ginekologia i opieka ginekologiczna Praktyka zawodowa w Oddziale ginekologii zachowawczej i operacyjnej 2013/2014 Praktyki zawodowe: 200 godzin Cele i zadania dydaktyczno-wychowawcze przedmiotu 1. Kształtowanie i doskonalenie umiejętności prowadzenia działań profilaktycznych, leczniczych, pielęgnacyjnych i rehabilitacyjnych w opiece nad pacjentką hospitalizowaną w oddziale ginekologii. 2. Doskonalenie umiejętności wykonywania zabiegów i czynności pielęgnacyjnych w różnych stanach chorobowych. 3. Poznanie specyfiki pracy położnej z kobietą w każdym okresie jej życia. 4. Kształtowanie umiejętności organizowania pracy i samodzielnego podejmowania decyzji w różnych sytuacjach zawodowych, w opieki nad kobietą zdrową, zagrożoną chorobą i chorą ginekologicznie. Czas realizacji: III rok VI semestr Miejsce praktyki Oddziały ginekologiczne szpitali województwa zachodniopomorskiego. Proponowane metody nauczania instruktaż pogadanka metoda sytuacyjna metoda przypadków metoda algorytmiczna uczestnictwo w pracy ćwiczenia pokaz W trakcie praktyk zawodowych realizowane będą następujące funkcje w zakresie zgodnym z założeniami programowymi: opiekuńcza wychowawcza promowania zdrowia profilaktyczna terapeutyczna rehabilitacyjna 12 W trakcie praktyk zawodowych kształtowane będą następujące uniwersalne umiejętności pielęgniarskie w zakresie nie przekraczającym założenia programowe: komunikowanie się opiekowanie się diagnozowanie prowadzenie procesu pielęgnowania współpracowanie wykonywanie zabiegów leczniczych wykonywanie zabiegów rehabilitacyjnych organizowanie pracy prowadzenie dokumentacji. Ewaluacja zajęć obserwacja pytania kontrolne praca pisemna „Proces pielęgnowania” Po zakończeniu zajęć student powinien: przygotować pacjentkę do zabiegu ginekologicznego, pielęgnować pacjentkę do operacji ginekologicznej, obserwować pacjentkę po zabiegu i operacji ginekologicznej, zapobiegać powikłaniom wynikającym z faktu zabiegu ginekologicznego i jednostki chorobowej, zapewnić pacjentce wygodę, komfort i zmianę ułożenia, uruchomić chorą, wykonać toaletę chorej w łóżku i podmyć chorą, zdejmować opatrunek z rany pooperacyjnej, pobrać krew do badań rutynowych, podać leki różnymi drogami zgodnie z obowiązującymi zasadami, wykonać samobadanie gruczołu sutkowego, pobrać materiał na badanie cytoonkologiczne i bakteriologiczne, wykonać płukanie pochwy, prowadzić edukację zdrowotną, Literatura podstawowa: 1. Bręborowicz G. H (red.): Ginekologia. Urban & Partner, Wrocław 2006. 2. Skałb P. H.: Endokrynologia ginekologiczna. Wyd. Lekarskie PZWL, Warszawa 2008. 3. Słomko Z. (red.): Ginekologia. Tom I i II. Wyd. Lekarskie PZWL, Warszawa 2008. Literatura dodatkowa: 1. Berek J.S., Novak E.: Ginekologia. T. 1-4. Wydawnictwo MediPage, Warszawa 2008. 2. Bidzan M.: Niepłodność w ujęciu bio-psycho-społecznym. Wyd. Impuls, Kraków 2010. 3. Bidzan M.: Psychologiczne aspekty niepłodności. Wyd. Impuls, Kraków 2006. 4. Bieber E.J., J. Sanfilippo S., Horowitz I.R., Dębski R. (red. Wyd. Pol.): Ginekologia kliniczna. T. 1-3. Wydawnictwo Medyczne Urban & Partner, Wrocław 2008, 2009. 5. Bourne T., Condous G.: Postępowanie w powikłaniach wczesnej ciąży. Podręcznik. Wyd. MediPage, Warszawa 2007. 6. Bręborowicz G. H.: Położnictwo i Ginekologia. Repetytorium. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2010. 13 7. Bręborowicz G. H.: Położnictwo i Ginekologia. Tom II. Wyd. Lekarskie PZWL, Warszawa 2006. 8. Cavanaugh B.M.: Badania laboratoryjne I obrazowe dla pielęgniarek. (red. wyd. pol. W. Rowiński). Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007. 9. Ciuruś M.: Pielęgniarstwo operacyjne. Wyd. Makmed, Lublin 2007. 10. Czarnecka Z., Malińska W.: Instrumentarium i przebieg zabiegów w chirurgii, ginekologii i urologii. Wyd. Makmed, Lublin, 2006. 11. Dębski R. (red.): Stany nagłe. Położnictwo i ginekologia. Wyd. Medical Tribune Polska, Warszawa 2012. 12. Florczak K.: Zapalenia pochwy i szyjki macicy. Kolposkopia. Digital Medicine In The Future, Gdańsk 2008. 13. Gordon. J.D., Rydfors J., Druzin M., et all.: Położnictwo, ginekologia, niepłodność. Podręcznik klinicysty. Wydawnictwo MediPage, Warszawa 2011. 14. Jassem J. (red.), Krzakowski M. (red.): Rak piersi. Praktyczny przewodnik dla lekarzy. Wyd. ViaMedica, Gdańsk 2010. 15. Kędzia H., Kędzia W.: Nowotwory narządów płciowych kobiety. Diagnostyka patomorfologiczna, postępowanie kliniczne. Wyd. MedPharm, Wrocław 2009. 16. Koper A.: Pielęgniarstwo onkologiczne. Podręcznik dla studiów medycznych. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2011. 17. Koper A., Wrońska I.: Problemy pielęgnacyjne pacjentów z choroba nowotworową. Wyd. Czelej, Lublin 2003. 18. Lichtenberg-Kokoszka E., Janiuk E., Dzierżanowski J.: Niepłodność: zagadnienie interdyscyplinarne. Wyd. Impuls, Kraków 2009. 19. Łepecka-Klusek C.: Pielęgniarstwo we współczesnym położnictwie i ginekologii. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2010. 20. Markowska J.: Ginekologia onkologiczna. Urban & Partner, Wrocław 2006. 21. Markowska J.: Mięśniaki macicy. Wyd. MedPharm, Wrocław 2007. 22. Niemiec T. (red.): Zakażenia w położnictwo i ginekologii. Tom 1 – 3. Wyd. Via Medica, Gdańsk 2009, 2010, 2011. 23. Opala T. (red.): Ginekologia. Podręcznik dla położnych, pielęgniarek i fizjoterapeutów. Wydawnictwo Lekarskie PZWL. Warszawa 2006. 24. Paruszkiewicz G., Gidian D.: Nietrzymanie moczu u dzieci i dorosłych. Wyd. Borgis, Warszawa 2003. 25. Paszkowska T. (red.): Ginekologia i Położnictwo. Seria na dyżurze. Urban & Partner. Wrocław 2008. 26. Pschyrembel W. (red.), Strauss G. (red.), Petri E. (red.): Ginekologia praktyczna. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1999. 27. Putowski L.: Leczenie niepłodności. Wyd. MedPharm, Wrocław 2011. 28. Radwan J., Wilczyński S.: Niepłodność i rozród wspomagany. Wyd. Termedia, Poznań 2011. 29. Rechberger T. (red.): Nietrzymanie moczu i zaburzenia statyki dna miednicy u kobiet. Wyd. Termedia, Poznań 2009. 30. Sipiński A.: Opieka w ginekologii. Wyd. Śląsk, Katowice 2012. 31. Skałb P.: Hormonalna Terapia Zastępcza. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2005. 32. Spaczyński M. (red.), Kędzia W. (red.), Nowak-Markwitz E. (red.), Basta A., Bednarek W. B., Bekiesińska-Figatowska M.: Rak szyjki macicy. Profilaktyka, diagnostyka i leczenie. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2009. 33. Speroff L., Fritz M., Jakimiuk A.(red. wyd. pol.), Czajkowski K. (red. wyd. pol.): Kliniczna endokrynologia ginekologiczna i niepłodność. Wydawnictwo MediPage, Warszawa 2008. 34. Steciwko A.: Fizjoterapia w chorobach układu moczowo-płciowego. AWF, Wrocław 2004. 35. Śpiewankiewicz B. (red.), Cendrowski K., Czarkowska-Pączek B., Kampioni M.: Powikłania pooperacyjne w ginekologii. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2009. 14 36. Wronkowski Z., Brużewicz S.: Rak szyjki macicy - seria Pokonać raka. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2008. 15 Lp. 1. 2. 3. 4. Materiał nauczania do realizacji Wymagania programowe Podstawowe Ponadpodstawowe ODDZIAŁ GINEKOLOGII OPERACYJNEJ I ZACHOWAWCZEJ Zasady opieki nad kobietą w Student: Student: oddziale ginekologii Zrealizuje samodzielnie Scharakteryzuje organizację operacyjnej. Specyfika umiejętności w warunkach oddziału ginekologii operacyjnej. oddziału. Wyjaśni i zastosuje przepisy bhp, sanitarno-epidemiologiczne i p-poż. nowych lub w sytuacji trudnej. Wyjaśni i zastosuje prawa pacjenta. Przyjęcie chorej na oddział. Student: Student: Zrealizuje samodzielnie Omówi zasady przyjęcia pacjentki na oddział i przyjmie kobietę. umiejętności w warunkach Omówi i założy nowoprzyjętej pacjentce dokumentację. nowych lub w sytuacji trudnej. Samodzielnie przyjmie pacjentkę. Zadania położnej Student: Student: wynikające z funkcji Zrealizuje samodzielnie Przygotuje pacjentkę do operacji ginekologicznej. pielęgnacyjno-leczniczej, umiejętności w warunkach Scharakteryzuje postępowanie we wczesnym i późnym okresie diagnostycznej. Udział nowych lub w sytuacji trudnej. pooperacyjnym. położnej w zabiegach Pielęgnuje pacjentkę po operacji. diagnostyczno – leczniczych Skonstruuje proces pielęgnowania dla pacjentki. na oddziale ginekologii Wykonuje zabiegi z zachowaniem odpowiednich procedur u kobiety: operacyjnej. pobiera krew do badań rutynowych, wykonuje zlecenia lekarskie, asystuje podczas badań lekarskich, podaje leki różnymi drogami zgodnie z obowiązującymi zasadami. Zadania położnej Student: Student: wynikające z funkcji Zrealizuje samodzielnie Scharakteryzuje rolę położnej w przygotowaniu pacjentki do pielęgnacyjno-leczniczej i umiejętności w warunkach zabiegów diagnostycznych i leczniczych. diagnostycznej. Udział Potrafi nawiązać kontakt z pacjentką i przygotować ją psychicznie do nowych lub w sytuacji trudnej. położnej w zabiegach zabiegu. diagnostyczno – leczniczych Prowadzi przygotowanie dalsze i bliższe do zabiegu. na oddziale ginekologii Asystuje podczas zabiegu. operacyjnej. Pobiera materiał na badanie cytoonkologiczne, biocenozę pochwy, pH pochwy i wykonuje test KOH. Czas realizacji Liczba Liczba godzin dni 4 1/2 4 1/2 40 5 40 5 Uwagi 16 5. 6. 7. 8. 9. Zadania położnej wynikające z funkcji rehabilitacyjnej. Student: Zapobiega powikłaniom wynikającym ze stanu kobiety i z faktu hospitalizacji. Przeprowadzi ćwiczenia czynne i oddechowe w okresie pooperacyjnym. Uruchomi pacjentkę. Problemy pielęgnacyjne Student: kobiety wynikające z Opiekuje się kobietą przygotowywaną do operacji z powodu jednostki chorobowej i nietrzymania moczu i obniżenia narządu rodnego. pobytu w oddziale. Opiekuje się pacjentką przygotowywaną do operacji z powodu wad wrodzonych narządu rodnego. Opiekuje się pacjentką przygotowywaną do operacji z powodu mięśniaków macicy. Opiekuje się pacjentką przygotowywaną do operacji z powodu schorzeń onkologicznych narządu rodnego. Problemy pielęgnacyjne w Student: ginekologii dziecięcej i Scharakteryzuje zasady komunikacji z pacjentkami w tej grupie dziewczęcej. wiekowej. Opiekuje się dziewczynką ze schorzeniem ginekologicznym. Problemy pielęgnacyjne Student: kobiet ze schorzeniem Wyjaśni zasady postępowania z kobietą ze schorzeniem onkologicznym narządu onkologicznym narządu rodnego lub sutka. rodnego lub sutka. Edukacja Wyjaśni zasady diety u pacjentki w przypadku radioterapii, pacjentki. chemioterapii. Zapobiega powikłaniom wynikającym z chemioterapii lub radioterapii. Przeprowadzi pogadankę z pacjentką Przeprowadzi wywiad z pacjentką. Skonstruuje proces pielęgnowania dla pacjentki. Problemy pielęgnacyjne Student: kobiet hospitalizowanych z Przygotowuje pacjentkę do badań diagnostycznych i zabiegów problemem niepłodności. leczniczych stosowanych w diagnostyce i leczeniu niepłodności. Uczestniczy w badaniach przeprowadzanych w oddziale. Wspiera pacjentkę. Edukuje pacjentkę. Student: Zrealizuje samodzielnie umiejętności w warunkach nowych lub w sytuacji trudnej. 32 4 Student: Zrealizuje samodzielnie umiejętności w warunkach nowych lub w sytuacji trudnej. Student: Zrealizuje samodzielnie umiejętności w warunkach nowych lub w sytuacji trudnej. Student: Zrealizuje samodzielnie umiejętności w warunkach nowych lub w sytuacji trudnej. 40 5 4 1/2 Praca pisemna „Proces pielęgnowan ia” Prowadzeni e edukacji pacjentki. 12 1,5 16 2 17 10. Problemy pielęgnacyjne kobiety wynikające z jednostki chorobowej i pobytu w oddziale. Student: Komunikuje się z pacjentką. Pielęgnuje kobietę z zakażeniem lub zapaleniem narządu rodnego. Student: Zrealizuje samodzielnie umiejętności w warunkach nowych lub w sytuacji trudnej. 8 1 18