Pera

POTENCJALNE SKUTKI TTIP
DLA POLSKIEGO EKSPORTU DO USA
NA TLE KRAJÓW EUROPY ŚRODKOWOWSCHODNIEJ
BOŻENA PERA
CEL PREZENTACJI
CELEM JEST PRZEDSTAWIENIE STRUKTURY
EKSPORTU POLSKI DO USA I POTENCJALNYCH
ZMIAN, JAKIE MOŻE WYWOŁAĆ WEJŚCIE W ŻYCIE
TRANSATLANTYCKIEGO PARTNERSTWA
HANDLOWEGO I INWESTYCYJNEGO.
UKŁAD PREZENTACJI
• SKUTKI UTWORZENIA STREFY WOLNEGO HANDLU
• ZNACZENIE I STRUKTURA WZAJEMNEJ WYMIANY
HANDLOWEJ STANÓW ZJEDNOCZONYCH ORAZ
KRAJÓW EUROPY ŚRODKOWOWSCHODNIEJ
• TTIP A EKSPORT POLSKI I KRAJÓW
„WSCHODNIEGO ROZSZERZENIA” DO USA
SKUTKI UTWORZENIA STREFY WOLNEGO HANDLU
UTWORZENIE STREFY WOLNEGO HANDLU POMIĘDZY
UNIĄ EUROPEJSKĄ A STANAMI ZJEDNOCZONYMI AMERYKI
PÓŁNOCNEJ BĘDZIE ODDZIAŁYWAĆ NIE TYLKO NA KRAJE
SPOZA POROZUMIENIA, LECZ RÓWNIEŻ NA RELACJE
POMIĘDZY PAŃSTWAMI TWORZĄCYMI UGRUPOWANIE.
ZNACZENIE I STRUKTURA WZAJEMNEJ WYMIANY
HANDLOWEJ STANÓW ZJEDNOCZONYCH ORAZ
KRAJÓW EUROPY ŚRODKOWOWSCHODNIEJ
• SPOŚRÓD KRAJÓW EUROPY ŚRODKOWOWSCHODNIEJ NAJWIĘKSZE
UDZIAŁY W EKSPORCIE I IMPORCIE ODNOTOWANO DLA POLSKI,
CZECH, WĘGIER I RUMUNII.
• STANY ZJEDNOCZONE SĄ BARDZIEJ ZNACZĄCYM PARTNEREM
HANDLOWYM DLA KRAJÓW „WSCHODNIEGO ROZSZERZENIA”.
W LATACH 2004-2014 ICH UDZIAŁ W EKSPORCIE OBNIŻYŁ SIĘ JEDNAK
W PRZYPADKU 7 KRAJÓW (BUŁGARIA, CHORWACJA, LITWA, ŁOTWA,
RUMUNIA, SŁOWACJA I SŁOWENIA), WZRÓSŁ ZALEDWIE DLA
2 PAŃSTW: ESTONII I WĘGIER.
• POWIĄZANIA POLSKI I CZECH OKAZAŁY SIĘ NAJBARDZIEJ TRWAŁE.
• W BADANYCH KRAJACH, Z WYJĄTKIEM POLSKI I WĘGIER
ODNOTOWANO SPADEK UDZIAŁU IMPORTU Z USA.
STRUKTURA EKSPORTU I IMPORTU KRAJÓW
„WSCHODNIEGO ROZSZERZENIA” W RELACJI Z USA
EKSPORT
2010 R.
GRUPA 1: {BUŁGARIA, POLSKA}
GRUPA 2: {CHORWACJA}
GRUPA 3: {CZECHY, RUMUNIA, WĘGRY}
GRUPA 4: {ESTONIA, LITWA}
GRUPA 5: {ŁOTWA}
GRUPA 6: {SŁOWACJA}
GRUPA 7: {WĘGRY}
2014 R.
GRUPA 1: {BUŁGARIA}
GRUPA 2: {CHORWACJA}
GRUPA 3: {CZECHY, RUMUNIA, SŁOWENIA}
GRUPA 4: {ESTONIA, LITWA}
GRUPA 5: {ŁOTWA}
GRUPA 6: {POLSKA, WĘGRY}
GRUPA 7: {SŁOWACJA}
IMPORT
2010 R.
GRUPA 1: {BUŁGARIA, RUMUNIA}
GRUPA 2: {CHORWACJA}
GRUPA 3: {CZECHY, ESTONIA, POLSKA,
SŁOWACJA}
GRUPA 4: {LITWA}
GRUPA 5: {ŁOTWA}
GRUPA 6: {SŁOWENIA}
GRUPA 7: {WĘGRY}
2014 R.
GRUPA 1: {BUŁGARIA, ŁOTWA}
GRUPA 2: {CHORWACJA, ESTONIA}
GRUPA 3: {CZECHY, POLSKA, SŁOWACJA}
GRUPA 4: {LITWA}
GRUPA 5: {RUMUNIA}
GRUPA 6: {SŁOWENIA}
GRUPA 7: {WĘGRY}
Źródło: Obliczenia własne na podstawie danych WITS, http://wits.worldbank.org, dostęp: listopad 2015 r.
PORÓWNANIE STRUKTURY EKSPORTU KRAJÓW
„WSCHODNIEGO ROZSZERZENIA” ZE STRUKTURĄ
IMPORTU USA
2010 R.
GRUPA 1: {BUŁGARIA, ŁOTWA}
GRUPA 2: {CHORWACJA}
GRUPA 3: {CZECHY, POLSKA,
SŁOWENIA}
GRUPA 4: {ESTONIA, LITWA}
GRUPA 5: {RUMUNIA, WĘGRY}
GRUPA 6: {SŁOWACJA}
2014 R.
GRUPA 1: {BUŁGARIA, WĘGRY}
GRUPA 2: {CHORWACJA, ESTONIA,
ŁOTWA}
GRUPA 3: {CZECHY, RUMUNIA,
SŁOWENIA}
GRUPA 4: {LITWA}
GRUPA 5: {POLSKA}
GRUPA 6: {WĘGRY}
Źródło: Obliczenia własne na podstawie danych WITS, http://wits.worldbank.org, dostęp: listopad 2015 r.
TTIP A EKSPORT POLSKI I KRAJÓW EUROPY
ŚRODKOWOWSCHODNIEJ DO STANÓW ZJEDNOCZONYCH
• OBCIĄŻENIE CŁEM TOWARÓW Z POLSKI NA RYNKU USA
WG GŁÓWNYCH KATEGORII EKONOMICZNYCH (W 2014 R.):
–
–
–
–
–
WSZYSTKIE PRODUKTY: 51.24%
DOBRA KAPITAŁOWE:
37,61%
DOBRA KONSUMPCYJNE: 60,33%
DOBRA POŚREDNIE:
48,95%
SUROWCE:
31,65%
Źródło: Obliczenia własne na podstawie danych WITS, http://wits.worldbank.org, dostęp: listopad 2015 r.
WARTOŚĆ WSKAŹNIKA RCA I ŚREDNIA STAWKA CELNA NA TOWARY
EKSPORTOWANE PRZEZ POLSKĘ DO USA W UJĘCIU BRANŻOWYM
WYSZCZEGÓLNIENIE
2010
2012
2014
RCA
STAWKA CELNA
PRODUKTY POCHODZENIA ZWIERZĘCEGO
1,51
0,76
1,48
4,16
PRODUKTY POCHODZENIA ROŚLINNEGO
1,23
1,13
0,59
2,46
ARTYKUŁY SPOŻYWCZE
3,23
2,29
2,27
5,04
PRODUKTY MINERALNE
0,15
0,08
0,13
0,31
PALIWA
0,17
0,26
0,06
1,07
WYROBY PRZEMYSŁU CHEMICZNEGO
0,75
0,53
0,40
2,40
TWORZYWA SZTUCZNE I WYROBY Z NICH
0,83
0,76
1,07
3,03
SKÓRY I WYROBY SKÓRZANE
0,20
0,21
0,99
5,52
DREWNO I WYROBY DREWNIANE
0,53
0,41
0,60
0,89
WYROBY TEKSTYLNE I ODZIEŻOWE
0,34
0,30
0,32
9,67
OBUWIE
0,25
0,15
0,14
8,08
WYROBY CERAMICZNE, Z KAMIENIA I SZKŁA
2,56
0,83
0,88
4,06
METALE I WYROBY METALURGICZNE
1,19
1,09
0,70
1,84
MASZYNY I URZĄDZENIA
1,30
1,60
1,71
1,15
SPRZĘT TRANSPORTOWY
0,60
0,73
0,64
1,34
RÓŻNE WYROBY PRZEMYSŁOWE
1,85
1,86
1,74
1,56
Źródło: Obliczenia własne na podstawie danych WITS, http://wits.worldbank.org, dostęp: listopad 2015 r.
UDZIAŁ 10 NAJWAŻNIEJSZYCH GRUP TOWAROWYCH (WG DZIAŁU HS)
W EKSPORCIE WYBRANYCH KRAJÓW EŚW DO USA
Z UWZGLĘDNIENIEM STAWKI CELNEJ
GRUPA
CŁO
CZECHY
GRUPA
CŁO
GRUPA
CŁO
CŁO
SŁOWACJA
RUMUNIA
POLSKA
GRUPA
GRUPA
CŁO
WĘGRY
84
0,6
84
0,6
84
0,6
87
1,8
84
0,6
85
0,7
85
0,7
73
1,1
84
0,6
85
0,7
73
1,1
94
1,1
85
0,7
40
1,8
87
1,8
87
1,8
27
0,3
40
1,8
85
0,7
90
1,5
40
1,8
89
0,2
31
0,0
94
1,1
40
1,8
90
1,5
88
0,0
99
73
1,1
68
1,5
30
0,1
90
1,5
87
1,8
72
0,2
29
2,8
88
0,0
39
4,4
90
1,5
90
1,5
69
6,5
72
0,2
73
1,1
94
1,1
64
12,2
94
1,1
39
4,4
87
1,8
62
10,8 70
4,0
95
0,7
Udział ogółem
80,70%
Udział ogółem
76,56%
Udział ogółem
85,53%
Udział ogółem
93,89%
Źródło: obliczenia własne na podstawie danych ITC, http://trademap.org, dostęp: listopad 2015 r.
Udział ogółem
93,33%
ŁĄCZNY UDZIAŁ 10 GRUP TOWAROWYCH W EKSPORCIE
Z WYBRANYCH KRAJÓW EŚW DO USA O NAJWYŻSZEJ STAWCE
CELNEJ
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
DZIAŁ 24. TYTOŃ I PRZEMYSŁOWE NAMIASTKI TYTONIU (29,9%)
DZIAŁ 17. CUKRY I WYROBY CUKIERNICZE (18,8%)
DZIAŁ 04. PRODUKTY MLECZARSKIE, JAJA PTASIE; MIÓD NATURALNY,
POZOSTAŁE PRODUKTY POCHODZENIA ZWIERZĘCEGO (16,9%)
DZIAŁ 61. ODZIEŻ I DODATKI ODZIEŻOWE Z DZIANIN (14,4%)
DZIAŁ 64. OBUWIE, GETRY I PODOBNE, CZĘŚCI TYCH ARTYKUŁÓW (12,2%)
DZIAŁ 60. DZIANINY (11,1%)
DZIAŁ 62. ODZIEŻ I DODATKI ODZIEŻOWE, INNE NIŻ Z DZIANIN (10,8%)
DZIAŁ 54. WŁÓKNA CIĄGŁE CHEMICZNE (9,9%)
DZIAŁ 21. RÓŻNE PRZETWORY SPOŻYWCZE (9,8%)
DZIAŁ 55. WŁÓKNA ODCINKOWE CHEMICZNE (8,5%)
CZECHY – 0,4%; POLSKA – 1,49%; RUMUNIA – 4,25%;
SŁOWACJA – 1,55%; WĘGRY – 0,72%
Źródło: obliczenia własne na podstawie danych ITC, http://trademap.org, dostęp: listopad 2015 r.
WNIOSKI KOŃCOWE
•
•
•
UTWORZENIE STREFY WOLNEGO HANDLU POMIĘDZY UNIĄ
EUROPEJSKĄ A USA W ZNACZĄCY SPOSÓB NIE PRZYCZYNI SIĘ
DO ZMIANY STRUKTURY POLSKIEGO EKSPORTU I POZOSTAŁYCH
PAŃSTW EUROPY ŚRODKOWOWSCHODNIEJ NA RYNKU
AMERYKAŃSKIM.
W 2010 R. STRUKTURA POLSKIEGO EKSPORTU DO USA (OPARTA
O 16 GRUP TOWAROWYCH GRUPUJĄCYCH DZIAŁY HS) BYŁA
ZBLIŻONA DO BUŁGARSKIEJ, NATOMIAST W 2014 R. DO
WĘGIERSKIEJ.
W ZAKRESIE PODOBIEŃSTWA STRUKTURY EKSPORTU KRAJÓW
EŚW DO STRUKTURY AMERYKAŃSKIEGO IMPORTU, W 2010 R.
POLSKA WYKAZYWAŁA PODOBIEŃSTWA DO CZECH I SŁOWENII.
W 2014 R. STRUKTURA POLSKIEGO EKSPORTU RÓŻNIŁA SIĘ OD
POZOSTAŁYCH KRAJÓW EŚW.
WNIOSKI KOŃCOWE
•
•
•
•
•
•
UMOWA TTIP ZAKŁADA LIBERALIZACJĘ 97% LINII TARYFOWYCH.
W POLSCE, JAK RÓWNIEŻ W POZOSTAŁYCH BADANYCH KRAJACH
EUROPY ŚRODKOWEJ I WSCHODNIEJ W 2014 R. ODNOTOWANO
WZROST PRODUKTÓW EKSPORTOWANYCH DO USA MIERZONYCH
LICZBĄ LINII TARYFOWYCH W STOSUNKU DO 2010 R.
W 2014 R. CO NAJMNIEJ POŁOWA TOWARÓW EKSPORTOWANYCH
DO USA Z KRAJÓW „WSCHODNIEGO ROZSZERZENIA” BYŁA
OBCIĄŻONA CŁEM.
W WYRÓŻNIONYCH 16 GRUPACH TOWARÓW POLSKA UZYSKIWAŁA
PRZEWAGI KOMPARATYWNE JEDYNIE W PIĘCIU Z NICH.
POLSKI EKSPORT DO USA, JAK RÓWNIEŻ POZOSTAŁYCH KRAJÓW
EUROPY ŚRODKOWOWSCHODNIEJ CHARATEKRYZUJE BARDZO
WYSOKI POZIOM KONCENTRANCJI W GRUPACH TOWAROWYCH O
NISKICH STAWKACH CELNYCH.
SPRZEDAŻ PRODUKTÓW DO USA O NAJWYŻSZYCH STAWKACH
CELNYCH ZAJMUJE W PRZYPADKU POLSKI ZALEDWIE OK. 1,5%.
BARDZO DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ.