KIERUNKI WSPÓŁPRACY GOSPODARCZEJ ZE WSCHODEM Mikołaj Waszczenko Spośród państw, które przystąpiły w 2004 r. do UE Polska posiada najdłuższą granicę z państwami nieunijnymi. Wynosi ona 1 185 km: 232- z Obwodem Kaliningradzkim 418- z Białorusią 535- z Ukrainą Tzw. ściana wschodnia Peryferyjność regionów przygranicznych w dużym stopniu sprzyja rozwojowi kontaktów trans granicznych, wzajemnemu budowaniu nowego typu potencjałów gospodarczych oraz relacji w zakresie: • Rozwoju gospodarczego i wspierania kontaktów przygranicznych; • Związków kulturowo-społecznych; • Transferu know-how; • Wymiany kulturalnej; • Wymiany doświadczeń pomiędzy samorządami. FORMY WSPÓŁPRACY: • handlowa: - eksport towarów/usług - import towarów/usług • inwestycyjna: - inwestycje portfelowe - inwestycje bezpośrednie • kapitału ludzkiego • technologie, licencje, know-how Eksport Polski w 2010 r., mln USD Kraje UE Kraje Europy Srodkowo-Wschodniej Kraje b. ZSRR Reszta świata 3% 8% 10% 79% Import Polski w 2010 r., mln USD Kraje UE Kraje Europy Srodkowo-Wschodniej Kraje b. ZSRR Reszta świata 28012,2; 16% 22898,4; 13% 21025,5; 12% 106126,8; 59% Saldo handlu zagranicznego Polski w 2010 r., mln USD Kraje UE Kraje Europy Srodkowo-Wschodniej Kraje b. ZSRR Reszta świata -24229,7 20615,4 -6336,1 -8354,9 Eksport Polski w 2010 do wybranych krajów WNP., mln USD Białoruś Rosja Ukraina Azerbejdżan Kazachstan 134,3 412,3 1605,2 3917,3 6617,9 Import Polski w 2010 do wybranych krajów WNP., mln USD Białoruś Rosja 10,4 Ukraina Azerbejdżan 425,5 837,5 1818,6 18206 Kazachstan Saldo obrotów handlowych Polski w 2010 r. z wybranymi krajami WNP, mln USD Białoruś Rosja Ukraina 123,9 2098,7 Azerbejdżan -13,2 767,7 -11588,1 Kazachstan Rosja jest drugim, po krajach Unii Europejskiej, partnerem handlowym Polski. Pod względem wartości eksportu Rosja zajmowała w 2010 r. 6 pozycję w polskim eksporcie i 2 miejsce w naszym imporcie. Udział Rosji w obrotach handlowych Polski z zagranicą w 2010 r. wzrósł z 6,2 do 7,5%, w tym w eksporcie z 3,7 do 4,3 %, w imporcie z 8,6 do 10,5%. W polskim eksporcie do Rosji przeważają: - Wyroby przemysłu elektromaszynowego; - Artykuły żywnościowe; - Wyroby przemysłu chemicznego; - Wyroby przemysłu drzewnopapierniczego; - Wyroby metalurgiczne; - Wyroby przemysłu lekkiego. Najważniejsze pozycje polskiego importu z Rosji: -Produkty mineralne (w tym- ropa naftowa i gaz ziemny)- ok. 75 % importu z Rosji; Ukraina zajmuje 12 miejsce wśród najważniejszych odbiorców polskiego eksportu, z udziałem 2,5%. Pod względem wartości importu Ukraina zajmuje 22 pozycję z udziałem 1%. W polskim przeważają: eksporcie na Ukrainę -Wyroby przemysłu elektromaszynowego; - Produkty przemysłu chemicznego; - Artykuły rolno-spożywcze; - Artykuły drzewno-papiernicze; - Wyroby metalurgiczne. Najważniejsze pozycje polskiego importu z Ukrainy: -Produkty mineralne (rudy żelaza); - Wyroby metalurgiczne; - Wyroby chemiczne; - Wyroby rolno-spożywcze Do perspektywicznych kierunków rozwoju działalności firm polskich na ukraińskim rynku zaliczyć należy: energetykę – dostawy maszyn, urządzeń i technologii do modernizacji sektorów pozyskiwania surowców energetycznych, wytwarzania i przesyłu energii konwencjonalnej oraz alternatywnych źródeł energii; . branżę rolno-spożywczą – dostawy maszyn, technologii i know-how (w tym do przechowywania owoców i warzyw); budownictwo – dostawy i/lub produkcja maszyn, urządzeń i materiałów wykończeniowych; sektor dóbr konsumpcyjnych – dostawy mebli, sprzętu AGD, odzieży, kosmetyków, farmaceutyków; sektor usług – zwłaszcza usługi lecznicze, edukacyjne, turystyczne W polskim przeważają: eksporcie na Białoruś -Wyroby przemysłu elektromaszynowego; - Produkty przemysłu chemicznego; - Tworzywa sztuczne; - Żywność, głównie pochodzenia zwierzęcego; Najważniejsze pozycje polskiego importu z Białorusi: - Produkty mineralne (ropopochodne); - Wyroby przemysłu chemicznego głównie nawozy; - Drewno i wyroby z drewna. – SZANSE I ZAGROŻENIA WSPÓŁPRACY ZE WSCHODEM Bliskość kulturowa (w tym- kultura biznesowa) Duży rynek (w 2008 r. WNP- to ok. 278 mln mieszkańców) Relatywnie niski poziom dochodów mieszkańców Transformacyjny charakter stosunków społeczno-gospodarczych • Koszty transakcyjne Wstępną decyzję na temat przyszłej współpracy można podjąć w oparciu o: • Wskaźnik Wolności Gospodarczej (Index of Economic Freedom)- roczny raport publikowany od 1995 roku przez The Wall Street Journal i Heritage Foundation, zawierający opis i ocenę ograniczeń, restrykcyjnych przepisów, zakresu stosowania przymusu przez aparat władzy w sferze gospodarki w różnych państwach świata. • Indeks Percepcji Korupcji (Transparency International’s Corruption Perception Index)- porządkuje państwa pod względem stopnia postrzegania korupcji wśród urzędników publicznych i polityków. Ukazuje ranking państw ze względu na skalę zjawisk korupcyjnych oraz etykę w życiu publicznym oraz biznesie. • Wskaźnik zaufania inwestorów zagranicznych (Foreign Direct Investment Confidence Index). Ukazuje zmiany w sferze politycznej, ekonomicznej i regulacyjnej. Indeks obliczany jest na podstawie średniej ważonej liczby odpowiedzi na pytanie o prawdopodobieństwo dokonania inwestycji na danym rynku zagranicznym w ciągu najbliższych 1-3 lat (wysokie, średnie, niskie, brak zainteresowania) • Wskaźnik konkurencyjności (Global Competitiveness Index). Opracowywany corocznie przez Światowe Forum Ekonomiczne (World Economic Forum) odzwierciedla średniookresową konkurencyjność gospodarki. • Wyniki raportu Swiatowego Forum Ekonomicznego pod nazwą The Global Enabling Trade Report. Umożliwia m.in. analizę porównawczą międzynarodowej konkurencyjności działalności służb celnych i granicznych w poszczególnych krajach. • Szereg rankingów uznanych firm ratingowych: Standard & Poor’s, Moody’s, Fitch. DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ БЛАГОДАРЮ ЗА ВНИМАНИЕ