KRÓLESTWO NIDERLANDÓW SYTUACJA GOSPODARCZA Gospodarka KN - w wyniku światowego kryzysu finansowego i gospodarczego - od 2008 r. znajduje się w fazie spowolnienia rozwoju gospodarczego i jest to prawdopodobnie najgłębsza recesja gospodarcza KN w historii państwa. Stopa wzrostu gospodarczego KN w 2009 r., w stosunku do 2007 r., spadła o 7,8 p.p. (+3,9% w 2007 r. i -3,9% w 2009 r.). Spadek wzrostu wartości dodanej odnotowały praktycznie wszystkie sektory gospodarki. Od początku 2010 r. gospodarka KN odnotowuje wzrost gospodarczy, jednakże przewiduje się, że KN uzyska poziom produkcji na poziomie sprzed kryzysu dopiero w połowie 2012 r. Głównymi czynnikami wzrostu gospodarczego KN są ożywienie handlu światowego oraz antykryzysowe działania KN podejmowane od 2008 r., które skupiły się przede wszystkim na wsparciu dla sektora finansowego, wzmożeniu inwestycji publicznych (gł. infrastruktura), pomocy dla małych i średnich przedsiębiorstw oraz utrzymaniu wysokiego zatrudnienia. Polityka gospodarcza nowego rządu KN, utworzonego jesienią 2010 r., zostanie oparta na dziewięciu sektorach priorytetowych (rolnictwo, ogrodnictwo, wysokie technologie, energia, logistyka, przemysł „kreatywny”, nauki przyrodnicze, chemia, gospodarka wodna), na rozwój których w latach 2011-2015 zostanie przeznaczonych 1,5 mld euro. Ponadto rząd skoncentruje się na skutecznym wsparciu innowacyjności oraz wprowadzeniu dalszych redukcji obciążeń administracyjnych dla przedsiębiorców. INWESTYCJE Wartość bezpośrednich inwestycji zagranicznych (BIZ) ulokowanych w KN (flow inward) w 3 kw. 2010 r. wyniosła - 1 569 mln euro i stanowiła 1,1% PKB KN. Wartość niderlandzkich BIZ za granicą (flow outward) w 3 kw. 2010 r. wyniosła - 6 232 mln euro i stanowiła 4,4% PKB KN. Do najważniejszych zagranicznych inwestorów w KN należą firmy amerykańskie, brytyjskie, belgijskie, niemieckie i japońskie. Inwestycje napływają głównie do sektorów wydobywczego, petrochemicznego i przemysłu spożywczego. Zainteresowanie rynkiem KN wzrasta w Korei Południowej, Chinach oraz Indiach (głównie w sektor IT). Na podkreślenie zasługuje szczególnie dynamicznie rosnąca liczba projektów badawczych realizowanych z zaangażowaniem zagranicznego kapitału. Firmy niderlandzkie inwestują głównie w Wielkiej Brytanii, Stanach Zjednoczonych, Niemczech, Belgii i Szwajcarii. Jedną czwartą całkowitej sumy niderlandzkich inwestycji zagranicznych stanowią inwestycje w przemysł wydobywczy i petrochemiczny. Ważną rolę odgrywają także zagraniczne inwestycje w bankowości i ubezpieczeniach. HANDEL ZAGRANICZNY Według danych Światowej Organizacji Handlu (WTO), w rankingu handlu światowego w 2009 r. Niderlandy zajmowały 5 pozycję w eksporcie towarów [4,0% udziału w eksporcie światowym] i 7 pozycję w imporcie towarów [3,5%] (7 pozycja w 2009 r.) oraz 10 pozycję w eksporcie usług komercyjnych [2,7%] (9 pozycja w 2008 r.) i 10 pozycję w imporcie usług komercyjnych [2,7%] (10 pozycja w 2008 r.). Głównymi partnerami według wartości obrotów są: Niemcy (25,54%), Belgia (12,49%), Francja (9,27%), Wlk. Brytania (8,17%) i Włochy (5,07%). Zarówno w eksporcie jak i imporcie KN dominuje handel maszynami, urządzeniami transportowymi, wyrobami chemicznymi, paliwami i olejami oraz żywnością. Handel zagraniczny KN w 2010 r. odnotował wzrost wartości. Wzrost wartości eksportu wyniósł ok. 19,8% (-16,5% w 2009 r.), wzrost wartości importu wyniósł ok. 21,2% (-18,4% w 2009 r.). Około 50% towarów importowanych do KN, po niewielkim przetworzeniu, jest re-eksportowanych. W 2010 r. re-eksport importowanych do KN towarów wzrósł o ok. 18%, natomiast eksport towarów narodowych wzrósł o 7%. Podstawowe wskaźniki makroekonomiczne gospodarki Królestwa Niderlandów w latach 2009 2012 (stan na 30 czerwca 2011r.) Wyszczególnienie jedn. 2009 r. 2010 r. 2011 r. 1 kwartał prognoza na 2012 r. PKB - wartość mld euro 572,0 590,31 149,9 631,72 Inflacja % 1,2 1,32 2,0 22 BIZ - wartość rocznego napływu mln euro (flow inward)4 (% z PKB) 23 437 (4,1 %) -11 811 (2%) BIZ - wartość rocznego odpływu (flow outward) 4 (% z PKB) -20 826 (3,6%) - 38 245 (6,5%) BIZ w KN - wartość skumulowana (stocks inward) 4 (% z PKB) BIZ KN za granicą wartość skumulowana (stocks outward) 4 (% z PKB) - 1 504 b.d. - 7 489 mln euro b.d. b.d. mln euro 452 209 (79%) mln euro 660 258 (115,4%) b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. Wartość obrotów handlu zagranicznego (ceny bieżące) 192,9 mld euro 583,38 703,26 Eksport - dynamika (wartość) % -16,5% 19,90% Import - dynamika (wartość) % -18,4% 21,30% 2 b.d. 15,9% 17 % 5,25%2 4,25%2 Źródła: 1CBS, 2CPB, 3EUROSTAT, 4DNB. POLSKO – NIDERLANDZKIE OBROTY TOWAROWE Wyniki obrotów towarowych między Polską a Królestwem Niderlandów w latach 2008-2011 obrazuje poniższe zestawienie (w mln EUR): Dynamika Dynamika 2009 2010 I-VI. 2011 Dynamika 2010=100 2008=100 2009=100 Eksport 4175,01 89,3 5278,64 127,50 2900,62 112,30 Import 3904,22 79,7 4977,79 127,50 2690,06 115,90 Obroty 8079,23 84,4 Saldo 270,79 Źródło: MG-DAiP/CISG-GUS 10256,43 300,85 127,50 5590,68 210,56 114,00 Wymiana handlowa między Polską a KN rozwija się dynamicznie. Polska w KN postrzegana jest jako najważniejszy, spośród państw Europy Centralnej, partner w zakresie wymiany handlowej oraz współpracy gospodarczej. Według polskich danych statystycznych za 2010 r., KN było ósmym partnerem handlowym Polski pod względem wartości obrotów. Według wstępnych danych szacunkowych otrzymanych z Ministerstwa Gospodarki wzajemne obroty pomiędzy Polską a KN osiągnęły w roku 2010 wartość10,256 mld Euro, co stanowiło ok. 4.03% całości międzynarodowej wymiany towarowej Polski. Dodatnie saldo wymiany w 2010 r. wyniosło 300,85 mln Euro. Wynik ten wskazuje na duży potencjał eksportowy, związany w dużej mierze z działalnością firm z kapitałem zagranicznym, głównie niderlandzkim, które produkuje towary w oparciu o nowoczesne technologie. Wzrost poziomu obrotów handlowych świadczy również o dużej operatywności i elastyczności polskich firm nastawionych na eksport towarów i usług. Saldo tej wymiany jest dodatnie dla Polski i wynosi 300,85 mln Euro. Dominującymi grupami towarowymi w eksporcie z Polski do Królestwa Niderlandów w 2010 r. były: urządzenia mechaniczne i elektryczne (35,02% udziału główny towar eksportowany z Polski). Kolejnymi znaczącymi towarami według wartości są pojazdy i jednostki pływające, wyroby z metali nieszlachetnych, wyroby różne (w tym meble, artykuły rynkowe, materace itp.), produkty pochodzenia zwierzęcego i zwierzęta żywe, gotowe artykuły spożywcze i napoje, materiały i wyroby włókiennicze oraz produkty przemysłu chemicznego. Urządzenia mechaniczne i elektryczne są również grupą dominującą wśród towarów importowanych z KN do Polski (25,94% w 2010r.). Kolejnymi według wartości grupami towarowymi importowanymi z KN były produkty przemysłu chemicznego, tworzywa sztuczne i wyroby z nich, produkty pochodzenia roślinnego, pojazdy i jednostki pływające, wyroby z metali nieszlachetnych, gotowe artykuły spożywcze i napoje oraz zwierzęta żywe oraz produkty pochodzenia zwierzęcego. POLSKO – NIDERLANDZKA WSPÓŁPRACA INWESTYCYJNO – KAPITAŁOWA Skumulowana wartość zobowiązań z tytułu zagranicznych inwestycji w Polsce osiągnęła wg danych NBP na koniec 2008 r. poziom 115,709 mld EUR. W roku r. o wartości 17,196 mld EUR a w 2008 r. ok. 9,972 mld EUR. Wartość skumulowana zobowiązań z tytułu niderlandzkich inwestycji w Polsce przekroczyła na koniec 2008 r. wartość 22,048 3 mld EUR a na koniec 2009 r. wartość 22,900 8 mld EUR. Królestwo Niderlandów zajmuje pierwszą pozycję na liście krajów – największych zagranicznych inwestorów w Polsce (przed Niemcami, Francją, Luksemburgiem i USA). Do największych inwestorów zagranicznych w Polsce zarejestrowanych w Holandii należą takie firmy, jak: United Pan-Europe Communications (UPC) – usługi internetowe i TV kablowa, Grupa ING - bankowość i finanse, nieruchomości, BP International B.V. - handel detaliczny paliwami, Heineken Internatiomnal B.V. - browary Haineken Sp. z o.o. i 61,7% akcji Grupy Żywiec S.A., CBR Baltic B.V. - produkcja cementu i gipsu, Eureko B.V. ubezpieczenia (20,9% akcji PZU S.A.), Fiat-GM Powertrain B.V. - produkcja silników wysokoprężnych, Royal Philips Electronics N.V. - sprzęt oświetleniowy, LNM Holdings B.V. - przemysł stalowy, Philip Morris Holland B.V. - wyroby tytoniowe, ITI Media Group B.V. - spółka medialna (telewizja TVN, produkcja filmowa, usługi internetowej itp.), Harbin B.V. - browarnictwo, właściciel 30,8% akcji Grupy Żywiec S.A., Marga B.V. - produkcja środków piorących i czyszczących (Unilever Polska, Pollena Bydgoszcz), przetwórstwo ryb (Centrala Rybna Bydgoszcz) oraz produkcja tłuszczów roślinnych. Oprócz firm czysto holenderskich, kapitał holenderski uczestniczy w inwestycjach dużych koncernów międzynarodowych i grup kapitałowych takich, jak: LNM, BP, Unilever, Procter & Gamble, Eureko. Wg danych NBP na koniec 2009r., polskie inwestycje w Niderlandach osiągnęły wartość 1585,3 mln EUR, co stawia Niderlandy na trzecim miejscu wśród polskich inwestycji za granicą. Dominujące grupy towarów w eksporcie z Polski do Niderlandów: - w 2010 r.: Nr sekcji CN Wartość eksportu Dynamika eksportu Udział w eksporcie RP do KN mln euro % % Ogółem 4 889,0 118,1 % 100,00 % XVI Urządzenia mechaniczne i elektryczne; do rejestracji i odbioru dźwięku. 1 712,1 122,0 % 35,02 % XVII Pojazdy, statki powietrzne, jednostki pływające i współdział. urządzenia. 592,8 116,5 % 12,12 % XV Wyroby z metali nieszlachetnych 333,2 108,4 % 6,82 % XX Wyroby różne (meble, pościel, materace itp.) 317,4 119,3 % 6,49 % I Zwierzęta żywe; produkty pochodzenia zwierzęcego. 308,1 110,4 % 6,30 % IV Gotowe artykuły spożywcze i napoje 302,6 114,1 % 6,19 % XI Materiały i wyroby włókiennicze 276,0 96,1 % 5,64 % VI Produkty przemysłu chemicznego 257,8 150,7 % 5,27 % Opis towarów Źródło: MG RP, GUS RP Dominujące grupy towarów w imporcie z Niderlandów do Polski: - w 2010 r.: Nr sekcji CN Opis towarów Ogółem Wartość importu Dynamika Importu Udział imporcie RP z KN mln euro % % 4 729,4 121,1 % 100,00 % XVI Urządzenia mechaniczne i elektryczne; do rejestracji i odbioru dźwięku. 1 226,7 117,2 % 25,94 % VI Produkty przemysłu chemicznego 833,5 129,9 % 17,62 % VII Tworzywa sztuczne i wyroby z nich 440,8 126,3 % 9,32 % II Produkty pochodzenia roślinnego 345,5 123,7 % 7,31 % XVII Pojazdy, statki powietrzne, jednostki pływające i współdział. urządzenia. 313,5 112,5 % 6,63 % XV Wyroby z metali nieszlachetnych 310,0 126,9 % 6,56 % IV Gotowe artykuły spożywcze i napoje 293,3 123,3 % 6,20 % I Zwierzęta żywe; produkty pochodzenia zwierzęcego. 222,7 95,0 % 4,71 % Źródło: MG RP, GUS RP INWESTYCJE NIDERLANDZKIE W POLSCE w Według danych NBP dotyczących bezpośrednich inwestycji zagranicznych (BIZ) w Polsce od 2004 r. Niderlandy zajmują 1 miejsce pod względem skumulowanej wartość BIZ w Polsce. Według danych NBP na koniec 2009 r. skumulowana wartość inwestycji niderlandzkich w Polsce wynosi 22 900 mln Euro. i stanowiła 17,8% ogólnej wartości zobowiązań Polski z tytułu BIZ. Napływ niderlandzkich BIZ do Polski (flow inward) w ciągu 2009 r. wyniósł ok. 479,7 mln euro (1,6 mld euro – 2008 r.). Oprócz firm czysto holenderskich, kapitał niderlandzki uczestniczy w inwestycjach dużych koncernów międzynarodowych i grup kapitałowych takich, jak: LNM, BP, Unilever, Procter&Gamble, Eureko. Inwestycje niderlandzkie zaangażowane są głównie w: sektor mediów, system bankowy i ubezpieczeniowy, przetwórstwo spożywcze, przemysł browarniczy, transport i logistykę, przemysł elektroniczny i maszynowy. Według danych PAIIZ, na koniec 2009 roku odnotowano aktywność ponad 173 inwestorów niderlandzkich, którzy byli zaangażowani w działalność podmiotów z udziałem kapitału niderlandzkiego powyżej 1 mln USD. INWETSYCJE POLSKIE W KRÓLESTWIE NIDERLANDÓW Królestwo Niderlandów jest bardzo atrakcyjnym miejscem do lokowania inwestycji zagranicznych. Wiele zagranicznych firm o zasięgu światowym wybiera KN jako swoją ‘European headquarter’ (siedzibę główną) do dalszej ekspansji w Europie. Decyduje o tym centralne położenie Niderlandów w Europie Zachodniej, a także bliskość największych rynków gospodarczych (Niemcy, Francja, Wielka Brytania). Inne, niezwykle istotne czynniki, które wpływają na decyzje o lokowaniu inwestycji zagranicznych w KN to: przejrzysty system prawny, bardzo dobra infrastruktura portowa (port morski w Rotterdamie), doskonałe możliwości w zakresie transportu lotniczego (port lotniczy Schiphol), a także świetnie rozwinięty system komunikacji drogowej, kolejowej i rzecznej. Kolejną ważną przesłanką, podkreślaną przez inwestorów zagranicznych, jest bardzo dobry klimat inwestycyjny, który w 2010 r. uległ ponownej poprawie po kilku miesiącach pogorszenia związanego z kryzysem finansowym panującym na świecie. Inwestowanie w KN ułatwia przedsiębiorcom zagranicznym także sprawna i kompetentna administracja publiczna, łatwość komunikacyjna oraz odpowiednia współpraca pomiędzy administracją publiczną. Według danych NBP, skumulowana wartość polskich BIZ w KN (stocks outward) na koniec 2009 r. wyniosła ok. 1,5 mld euro (1,3 mld euro – 2008 r.) i W 2008 r. Niderlandy znajdowały się na 3 miejscu pod względem wartości polskich inwestycji za granicą. Według informacji NBP, w 2009 r. polskie inwestycje zagraniczne w KN znacznie zwiększyły się, osiągając wartość 1585,3 mln Euro stanowiła 7,8% ogólnej wartości należności Polski z tytułu BIZ. (1335,5 mln Euro w Według danych DNB skumulowana wartość polskich inwestycji bezpośrednich w KN (stocks) na koniec 2009 r. wynosiła 248 mln euro (121 mln euro – 2008 r.). Największą widoczną aktywność na rynku niderlandzkim przejawiają jednoosobowe firmy polskie założone na podstawie niderlandzkiego prawa handlowego. W 2010 r. jednakże liczba tych podmiotów zmalała w stosunku do roku poprzedniego o 1411 (1.01.2009 – 7711 firm, 1.01.2010 6 300). Niewątpliwie główną przyczyną takiego stanu rzeczy był kryzys gospodarczy w KN i wywołane nim problemy z pozyskiwaniem zamówień na usługi i towary. W dalszym ciągu najwięcej firm zakładanych przez obywateli Polski na terenie KN działa w szeroko pojętej branży budowlanej (prace remontowe i malarskie, glazurnictwo, stolarka okienna). Inną ważną dziedziną jest rolnictwo i ogrodnictwo oraz pozostałe usługi (pośrednictwo pracy, transport samochodowy, usługi typu sprzątanie itp.). Zauważalny jest także wzrost ilości polskich firm prowadzących działalność w zakresie świadczenia usług finansowych, jak również polskich sklepów, restauracji, firm prawniczych i doradczych oraz firm świadczących pozostałe usługi, takie jak: usługi medyczne, tłumaczenia, fryzjerstwo, salony kosmetyczne, usługi IT itp. TARGI http://haga.trade.gov.pl/pl/PrzewodnikNL/article/detail,247,Targi_i_Wystawy_Reklama.html WAŻNE LINKI Netherlands Foreign Investment Agency http://www.nfia.nl/ Stowarzyszenie Przedsiębiorców Polsko-Niderlandzkich http://www.vpno.nl/ Przewodnik po rynku niderlandzkim http://www.haga.trade.gov.pl/pl/PrzewodnikNL IZBY Izba Handlowa Królestwa Niderlandów http://www.kvk.nl/English/ Niderlandzko-Polska Izba Handlowa http://www.nlchamber.com.pl/ WAŻNE KONTAKTY Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Hadze Van Lennepweg 51 Haga 2597 LG Królestwo Niderlandów tel.: +31 70 306 99 44 fax: +31 - 70 - 354 39 66 e-mail: [email protected] http://haga.trade.gov.pl/pl/aktualnosci/list/pix,1 Źródła: Ministerstwo Gospodarki RP, WPHI Ambasady RP w Królestwie Niderlandów