Program wychowawczy szkoły Naczelny cel wychowania Wychowanie dziecka wrażliwego na potrzeby środowiska naturalnego, umiejącego żyć z nim w zgodzie, aktywnie uczestniczącego w życiu szkoły i społeczności lokalnej. Zadania szkoły jako środowiska wychowawczego Opieka wychowawców nad biologicznym i psychologicznym rozwojem wychowanków. Ochrona wychowawcza nad działaniem wychowanka w życiu społeczności środowiskowej. Przygotowanie wychowanka do samodzielnego życia, umiejącego dokonać wyboru właściwej swojej drogi życiowej. Skoordynowanie oddziaływań wychowawczych domu, szkoły i środowiska rówieśniczego. Dostrzeganie zmian zachodzących w otaczającym środowisku oraz ich wartościowanie. Rozwijanie wrażliwości na problemy środowiska. Zadania nauczyciela wychowującego Ukazanie zależności stanu środowiska od działalności człowieka. Ukazywanie mechanizmów i skutków niepożądanych zmian. Współpraca z rodzicami w przygotowaniu uczniów do okresu dojrzewania i pozytywnego przyjęcia jego przejawów fizycznych i psychicznych. Wspieranie prawidłowego rozwoju emocjonalnego i społecznego, w tym koleżeństwa i przyjaźni. Kreowanie sytuacji, w których dziecko aktywnie rozwija wszystkie sfery swojej osobowości. Kształtowanie umiejętności współistnienia i współdziałania w grupie rówieśniczej i społecznej przez wspólną naukę, zabawę i wybór właściwych form spędzania wolnego czasu. Budowanie obrazu własnej osoby w oparciu o rzetelną samoocenę. Zaszczepienie postaw pozytywnego i zrównoważonego reagowania w sytuacjach trudnych oraz właściwego sposobu wyrażania ocen i sądów aprobujących lub negujących różne zachowania swoje i innych osób. Metody pracy gry i zabawy, dyskusje na forum grupy, scenki rodzajowe, twórczość plastyczna, techniczna i artystyczna dzieci, gry dramatyczne, treningi umiejętności, wycieczki tematyczne, turystyczno-krajoznawcze. Formy pracy praca w zespołach zadaniowych, praca w grupach, praca indywidualna. Plan działań wychowawczych dla oddziałów przedszkolnych Cel główny: Wspomaganie prawidłowego rozwoju społecznego i emocjonalnego dziecka. Efekty działań wychowawczych: Ma poczucie przynależności do grupy, Doskonali swoje umiejętności w zakresie czynności samoobsługowych, Respektuje normy grupowe, Umie współżyć w grupie. Cele operacyjne Zadania Zamierzone zmiany w osobowości i zachowaniu ucznia Sposób ewaluacji 1 Poznajemy się przez zabawę Angażowanie uczniów do zabaw i gier integrujących. Organizujemy i bierzemy udział w uroczystościach klasowych i szkolnych: Pasowanie na przedszkolaka Dzień Chłopaka Mikołajki Dzień Babci i Dziadka Powitanie Wiosny Dzień Kobiet Dzień Matki Dzień Dziecka 2 Uczymy się samodzielności Zna swoje miejsce w sali i w szatni Potrafi Rozmowa, zintegrować się z grupą rówieśniczą obserwacja, analiza, udział Zna zasady w bezpiecznej uroczystościach zabawy prezentacja Potrafi dostrzec swoich przemoc szkolną i umiejętności. powiadomić Twórczość osoby starsze. plastyczna, artystyczna, techniczna Dostrzega ważność uroczystości przedszkolnych i szkolnych Wzmacnia więzi rodzinne i koleżeńskie Samodzielnie wykonuje czynności higieniczne i porządkowe Pogadanka, demonstracja, Zna obejście szkoły Samodzielnie ubiera się i rozbiera Umie korzystać z toalety 3 Przestrzegamy zasad zgodnego współżycia w grupie. Dbamy o bezpieczeństwo swoje i innych Potrafi myć zęby Umie utrzymać porządek w Sali i w szatni Respektuje zasady i umowy obowiązujące w grupie. Pogadanka Wykorzystanie sytuacji Używa w życiu naturalnych do codziennym form przestrzegania grzecznościowych zasad i umów (zabawy Poznaje zasady zgodnego funkcjonowania w grupie Zna wybrane znaki drogowe i umiejętnie z nich korzysta Kulturalnie i z szacunkiem odnosi się do dzieci i dorosłych, 4 Uczymy się empatii Używa form grzecznościowych, Dziecko jest tolerancyjne wobec innych. Potrafi współczuć innym. Wie do kogo się Poznaje formy dobrego zachowania się w miejscach zwrócić w sytuacjach publicznych. problemowych Dbamy o 5 środowisko Poznaje zasady bezpiecznej zabawy i bezpieczeństwa w Potrafi wskazać ruchu drogowym zmiany zachodzące w przyrodzie w różnych porach roku. Dostrzegamy problemy innych i wczuwamy się w ich przeżycia Bierze udział w akcjach na rzecz środowiska Rozumie potrzebę segregacji śmieci. Szukamy pomocy w sytuacjach trudnych Dokarmia ptaki w okresie zimy. dramowe, dowolne, tematyczne). Udział w imprezach kulturalnych (teatr, kino, spacery, wycieczki) w Sali i na placu przedszkolnym. Pogadanki. Słuchanie utworów literackich i oglądanie filmów zawierających problemy moralne. Wykorzystanie sytuacji naturalnych w radzeniu sobie z problemem. Obserwacjaspacery, wycieczki. Wystawa prac plastycznych. Pogadanki Poznajemy i obserwujemy przyrodę w najbliższej okolicy. Udział w akcji „Sprzątanie Świata” oraz „Dzień Ziemi”. Zbieranie baterii, segregowanie śmieci. Dokarmianie ptaków zimą. Plan działań wychowawczych dla klasy PIERWSZEJ Cel wychowania: Dziecko znajduje swoje miejsce w grupie i działa w niej Efekty działań wychowawczych: Ma poczucie przynależności do klasy jako ważnego jej ogniwa. Chce i wyraża potrzebę działania w klasie jako grupie rówieśniczej. Współtworzy i respektuje normy grupowe. Doświadcza współzależności i współodpowiedzialności za działanie grupy. Cele operacyjne Zadania 1 Poznajemy się Angażowanie uczniów do przez zabawę zabaw i gier integrujących. Zamierzone zmiany Sposób ewaluacji w osobowości i zachowaniu ucznia Potrafi zintegrować Rozmowa, się z grupą obserwacja, , rówieśniczą. Szanuje kolegę w czasie gier i zabaw. Eliminowanie przemocy i agresji w czasie gier i zabaw. Stosuje zasadę fair play w grach. Zna zasady bezpiecznej zabawy. Poznajemy zasady fair play. Potrafi dostrzec przemoc szkolną i powiadomić osoby Poznajemy zasady gier i starsze. zabaw. 2 Tworzymy grupy zadaniowe Poznajemy sposoby postępowania w sytuacjach niebezpiecznych. Poznajemy i obserwujemy przyrodę w najbliższej okolicy Potrafi obserwować przyrodę w najbliższej okolicy Wskazuje zmiany w przyrodzie w różnych porach roku. Bierze udział w Sprzątaniu Świata, Dniach Ziemi Wie jak należy tworzyć i działać w grupie Organizujemy i bierzemy udział w uroczystościach klasowych i szkolnych: Pasowanie na ucznia Dzień Chłopaka Zabawa andrzejkowa Mikołajki Szkolne spotkanie opłatkowe Dostrzega ważność uroczystości klasowych i szkolnych Rozmowa, obserwacja , udział w uroczystościach Dzień Babci i Dziadka Powitanie Wiosny Wie na czym polega pomoc koleżeńska Dzień Kobiet Dzień Matki Zna zasady pracy w grupie Wie jak można przezwyciężyć Zapobiegamy wyobcowaniu nieśmiałość dziecka z grupy Potrafi nawiązać rówieśniczej. relacje koleżeńskie Dzień Dziecka Zapewniamy pomoc Zna zabawy dzieciom z integrujące grupę. trudnościami w zaadoptowaniu się w grupie rówieśniczej Wzmacniamy więzi koleżeńskie 3 Prezentujemy Wykonujemy upominki swoje prace wręczane podczas uroczystości: Dnia Babci i Dziadka Dnia Matki Bierzemy udział w konkursach plastycznych organizowanych przez szkolę i inne placówki . 4 Wdrażanie do Organizujemy czas wolny zdrowego stylu życia. Bierzemy udział w zawodach sportowych Analiza udziału Okazuje szacunek swojej rodzinie Potrafi samodzielnie wykonać upominek dla bliskiej osoby Rozumie potrzebę udziału w różnych konkursach plastycznych. Chce wykonywać prace na konkursy. Potrafi wskazać sposoby spędzania czasu wolnego Wie, że należy ćwiczyć żeby zwyciężać sporcie. Obserwacja, analiza udziału, rozmowa w Wspólnie spożywamy drugie śniadanie Spożywa higienicznie drugie śniadanie Dbamy o higienę osobistą Wie, że należy myć ręce przed każdym posiłkiem Pogadanka na temat zdrowia z pielęgniarką szkolną. Realizacja programu „Zanim spróbujesz” Przynosi do szkoły czysty kubek i serwetkę Wie jak zdrowo i bezpiecznie spędzać czas Plan działań wychowawczych dla klasy DRUGIEJ Cel wychowania: Zna normy dobrego zachowania i według nich postępuje Efekty oddziaływań wychowawczych: Szanuje dorosłych, młodszych i rówieśników, okazuje im to w słowach i działaniu. Nawykowo stosuje zwroty grzecznościowe. Zna symbole narodowe, regionalne i wie jak się wobec nich zachować. Cele operacyjne Zadania 1 Poznajemy regulaminy w instytucjach publicznych i stosujemy się do nich. Bierzemy udział w imprezach kulturalnych, m spektakl teatralny seans filmowy wystawa muzeum Korzystamy z biblioteki szkolnej i pu 2 Dbamy najbliższe otoczenie o Poznajemy pi naszej ojczyzny (miasta, regionu, kraju): wycieczka krajoznawczo-turystyczna dbanie o czystość i porządek szkole wk przestrzeganie obowiązków dyżurnego poszanowanie sprzętów szkolnych ip udział w akcji ”Sprzątanie świata” 3 Tworzymy i uczestniczymy w kultywowaniu tradycji szkoły, wsi i państwa Zapoznajemy się z historią szkoły moja wieś, położenie, krajobraz, zajęcia mieszkańców wsi i po miasteczek, gdzie znajdują zatrudnienie ro zawody rodziców. pobliskie zakłady użyteczności publicznej: Gminy, Ośrodek Zdrowia, Straż Pożarna, Poc rodzaje prowadzonych sklepów Bierzemy udział w różnych uroczystościach związanych z tradycją szkoły i Pasowanie na ucznia Święto Edukacji Narodowej Rocznica Odzyskania Niepodległości Andrzejki Szkolne spotkanie opłatkowe Przedstawienie jasełkowe Dzień Babci i Dziadka Powitanie wiosny Kwiecień miesiącem kultury zdrowotnej Rocznica Uchwalenia Konstytucji 3 Maja Dzień Matki Uroczyste pożegnanie kl. VI Rozwijamy poczucie więzi narodowej Szacunek do tradycji oraz symboliki narodo 4 Znamy i stosujemy formy dobrego za-chowania miejscach publicznych w Wiemy jak się zachować będąc w : środkach komunikacji publicznej, instytucjach użyteczności publicznej Plan działań wychowawczych dla klasy TRZECIEJ Cel wychowania: Dziecko umie zachować się w sytuacjach różnych Efekty działań wychowawczych: Zna istotę rodziny. Zna i rozumie pojęcia: norma, obowiązek, tolerancja, godność, ekologia. Dostrzega różnice między ludźmi i akceptuje je. Rozróżnia dobro i zło w sytuacjach codziennych. Zna formy odmawiania innym osobom. Wie do kogo zwrócić się o pomoc. Cele operacyjne 1 Społeczna rola rodziny Zadania Poznajemy różnorodne sytuacje i układy społeczne w jakich funkcjonują dzieci Tworzymy drzewo genealogiczne mojej rodziny Zapoznajemy się z życiem w domu i rolą rodziny. Zamierzone zmiany w osobowości i zachowaniu ucznia Dostrzega ważność rodziny jako komórki społecznej Zna swoje miejsce w rodzinie, prawa i obowiązki Sposób ewaluacji Rozmowa, obserwacja zachowań, wystawa wykonanych drzew genealogicznych, aktywne uczestniczenie w obchodach świąt rodzinnych Zna tradycje swojej Wykonanie upominków dla rodziny i dba o nie. rodziny z okazji świąt: Dzień Babci i Dziadka Dzień Matki Potrafi kulturalnie współżyć w rodzinie Okazuje szacunek rodzicom i innym członkom rodziny. Respektuje prawa i obowiązki w rodzinie 2 Tworzymy Zapoznajemy się z MAPĘ instytucjami PRZYJACIÓŁ DZIECI Zna rolę rodziny w życiu każdego człowieka Zna różne Rozmowa, miejsca pracy i uczestnictwo zawody ludzi spotkaniach w wspomagającymi szkołę, np. higienistka, lekarz szkolny Zna normy zachowania się w instytucjach publicznych i stosuje się do nich policja, straż Dostrzega niebezpieczne biblioteka, muzeum dla dziecka sytuacje i Szerzenie informacji na zachowania temat form pomocy i sposobów postępowania innych ludzi w przypadkach przemocy 3 Uczymy się Dostosowujemy ubiory do Potrafi się ubrać Rozmowa, obserwacja, zdrowego stylu warunków odpowiednio do wykonanie planu dnia życia atmosferycznych warunków atmosferycznych i wykonywanych Wyrobienie nawyku: czynności. spożywania drugiego Przynosi i śniadania spożywa troski o higienę osobistą higienicznie drugie śniadanie. Potrzebę aktywnego Nabywa spędzania wolnego czasu prawidłowe zachowanie Prawidłowego higieniczne planowania dnia (nauka, (posiada relaks, higiena osobista, chusteczkę, aktywny wypoczynek, czysty strój dożywianie) sportowy, dba o Realizacja programu „Nie higienę osobistą). pal przy mnie proszę” Uczeń potrafi wskazać sposoby spędzania czasu wolnego oraz umie ułożyć higieniczny plan dnia. Zna skutki palenia tytoniu. 4 Poznajemy swoje prawa i obowiązki oraz zasady właściwego zachowania. Zapoznajemy dzieci z prawami i obowiązkami dziecka wynikającymi ze Statutu Szkoły, zasad wewnątrzszkolnego oceniania i Konwencji Praw Dziecka Kształtowanie postawy poszanowania cudzej własności. Uświadomienie niestosowności powiedzenia” Znalezione nie kradzione” Uczenie prawidłowych zachowań i postaw w relacjach międzyludzkich. Wie, że bierne palenie jest szkodliwe dla zdrowia. Zna prawa i Rozmowa, ankieta obowiązki przeprowadzona przez ucznia, system wychowawcę klasy III oceniania oraz fragmenty Konwencji Praw dziecka Potrafi odróżnić dobre i złe zachowania ludzi Rozumie znaczenie poszanowania cudzej własności Dostrzega przyczyny ludzkiej agresji. Akceptuje odmienność innych ludzi. Dba o sprzęt i urządzenia. Dostrzega wartość pracy ludzkiej 5 Jak być przyjacielem przyrody Kształtowanie szacunku, dbałości i troski o sprzęt i urządzenia szkolne. Zapoznanie z odpowiednim Potrafi zachowaniem w lesie, w obserwować polu, na łące przyrodę, krajobraz, zabytki nie hałasujemy nie łamiemy gałęzi nie śmiecimy, itp. Dostrzega różnicę sposobu życia ludzi Rozmowa, obserwacja, udział w akcjach Sprzątania Świata i Dnia Ziemi. Rozumie potrzebę troski o środowisko naturalne Wie jak należy dbać o własne najbliższe środowisko Bierze udział w Sprzątaniu Świata i obchodach Dnia Ziemi Plan działań wychowawczych dla klasy CZWARTEJ Cel wychowania: Dziecko wie jak komunikować się z rówieśnikami i dorosłymi, rozumie swoją odpowiedzialność za stan środowiska naturalnego Efekty oddziaływań wychowawczych: Zna i stosuje w praktyce zasady aktywnego słuchania. Potrafi jasno i konstruktywnie formułować wypowiedzi. Używa komunikatu JA jako zwrotu przedstawiającego odczucia nadawcy. Potrafi bezpośrednio i otwarcie wyrazić swoje prośby, sądy i oczekiwania. Cele operacyjne 1 Uczymy się słuchać aktywnie Zadania Poznajemy sposoby koncentrowania uwagi Zamierzone Sposób zmiany w ewaluacji osobowości i zachowaniu ucznia Potrafi Testy i aktywnie sprawdziany słuchać rozumie rozumienia ćwiczenia rysunkowe zabawy liczbowe treść utworów literackich zadań i poleceń tekstów mówionych: wychowawca praca w grupach nauczyciele Poznajemy techniki ułatwiające aktywne słuchanie: samokontrola ucznia odzwierciedlanie uczuć dowartościowanie wyjaśnianie komentowanie 2 Poznajemy zasady sprzyjające jasności wypowiedzi słuchanie utworów literackich Poznajemy istotę procesu komunikacji i przyczyny zakłóceń: zabawy typu „Głuchy telefon” analiza przyczyn i błędów w odbiorze komunikatu i sposobu ich uniknięcia Potrafi odgrywać rożne role. Dba o poprawność i jasność wypowiedzi. Zwraca uwagę na akcent określenie cech jasnego wyrazowy i wypowiadania się - intonacja głosu, szybkość mówienia, język zdaniowy. wypowiedzi, itp. Potrafi Odgrywanie różnych ról – scenki przeprowadzić wywiad i wypowiedzieć Przeprowadzenie wywiadów się na temat swoich moje hobby – umiejętność zainteresowań poprawnego wypowiadania, Rozmowy z uczniami wychowawca nauczyciele rodzice Sondaż wśród odbiorców (uczniowie) i fachowców (nauczyciel j.polskiego, muzyki zainteresowanie wypowiedzią innych 3 Uczymy się Uczymy się używać komunikatu JA Zna swoje Obserwacja mówić co w sytuacjach trudnych mocne i słabe czujemy i strony. Rozumie wychowawca rozumieć znaczenie słów Ja czuję (jestem) ... - wskazanie uczucia innych „chcę” „muszę” rodzice swojego konkretnego uczucia potrafi określić swoje uczucia i kiedy ty ... - przedstawienie innych. konkretnego zachowania Odczytuje wywołującego daną emocji Poznajemy sposoby odczytywania „mowy ciała” mimikę twarzy i gesty ćwiczenia typu „Co mówi ta twarz”, 4 Uczymy się wyrażać prośby, sądy i oczekiwania 5 Czy mamy wpływ na stan środowiska 6 Wpływ rozwoju cywilizacji na środowisko „Co czuł, co myślał” Uczymy się wyrażać swoje zdanie: Zna swoje prawa i obowiązki, potrafi być asertywny symulacje sytuacji domowych ,szkolnych pomagające odegrać role asertywnych uczniów, ćwiczenia umiejętności wyrażania i obrony swoich praw Rozumie Segregowanie śmieci potrzebę segregacji Zbieranie baterii śmieci, bierze aktywny udział Sprzątanie świata w działaniach Heppening na terenie wsi z okazji na rzecz środowiska Dnia Ziemi Dostrzega Poznajemy niebezpieczeństwa potrzebę troski grożące zwierzętom leśnym. o środowisko naturalne. Dokarmiamy zwierzęta zimą. Przygotowuje karmniki, budki Dowiadujemy się z różnych lęgowe dla źródeł jak gospodarstwa ptaków . domowe zanieczyszczają dokarmia środowisko naturalne zwierzęta w okresie zimy Obserwacje wychowawca rodzice nauczyciele Obserwacje, rozmowy Obserwacje, rozmowy Plan działań wychowawczych dla klasy PIĄTEJ Cel wychowania: Uczeń zna swoje mocne i słabe strony, potrafi nad nimi pracować. Uczeń zna organizmy żyjące w najbliższym środowisku i potrafi określić ich rolę. Efekty działań wychowawczych: Obserwuje własne zachowanie w różnych sytuacjach. Ma świadomość swoich zalet i wad. Dostrzega wpływ innych osób na kształtowanie osobowości i drogi życiowej, potrafi to prawidłowo ocenić. Rozumie potrzebę krytycyzmu wobec wzorców proponowanych przez środki masowego przekazu. Potrafi i chce się pozytywnie zaprezentować. Cele operacyjne 1 Obserwujemy i poznajemy organizmy Zadania Wycieczka do lasu Uczymy się rozpoznawać gatunki w swoim otoczeniu oraz poznaje ich rolę w przyrodzie Uczy się troski o rośliny i zwierzęta Buduje karmniki, budki lęgowe. 2 Poznajemy Przeprowadzamy wywiady z siebie z osobami ważnymi: własnego rodzicami, krewnymi, doświadczenia i przyjaciółmi, ulubionymi opinii innych nauczycielami Na temat Jaki/ Jaka jestem? Sporządzamy mapę mentalną JA z zaznaczeniem swoich mocnych i słabych stron charakteru Zamierzone Sposób zmiany w ewaluacji osobowości i zachowaniu ucznia Rozpoznaje Obserwacja rośliny i zwierzęta w swoim wychowawca otoczeniu klasy Zna rolę organizmów w przyrodzie uczniowie Ankiety dla uczniów Nie niszczy nieznanych roślin i zwierząt Potrafi rozmawiać Sporządzenie o sobie i na swój temat Mapy mentalnej Potrafi stworzyć mapę mentalną Wywiad Jest świadom Rozmowa swoich mocnych i kierowana słabych stron charakteru Potrafi wykorzystać swoje mocne strony charakteru Podejmuje działania związane z 3 Dostrzegamy świat własnych potrzeb i zasób swoich możliwości Stworzenie kopert własnych możliwości, celów i marzeń wyeliminowaniem słabych stron charakteru. Potrafi Autoprezentasformułować cja , konspekt swoje cele życiowe Potrafi określić swoje możliwości Zna swoje marzenia 4 Potrafimy dokonać autoprezentacji Przygotowujemy sesję reklamową „Uczeń o jakim się marzy” - symulacje autoprezentacji czyli przedstawienie siebie w formie słownej plastycznej ze szczególnym uwzględnieniem pozytywów Wie co należy zrobić, aby osiągnąć sukces(zna przepis na własny sukces) Zna cechy Autoprezentadobrego ucznia cja Potrafi ze swoich cech wymienić cechy dobrego ucznia Pogadanka Sesja reklamowa Wie jak pracować, zachowywać się, aby być pozytywnie postrzeganym w gronie szkolnym. Plan działań wychowawczych dla klasy SZÓSTEJ Cel wychowania: Uczeń potrafi planować działanie i przewidzieć jego efekt, działamy na rzecz poprawy stanu środowiska Efekty działań wychowawczych: Rozumie wagę wyznaczania celów, potrafi je określić i dąży do ich osiągnięcia. Ma poczucie sprawstwa. Analizuje i modyfikuje swoje działanie w zależności od potrzeb. Potrafi dokonywać samokontroli i samooceny. Cele operacyjne 1 Planujemy swój czas pracy Zadania Zawieram kontrakt naukowy z sobą samym analiza własnych potrzeb i zainteresowań wyznaczenie sobie celów krótkoterminowych (na miesiąc), długodystansowych (na semestr, rok) określenie sposobów realizacji ustalenie planu zajęć (praca z planem lekcji) 2 Planujemy swój wypoczynek linia czasu - wizualne przedstawienie zamierzeń i umiejscowienie ich w czasie Szkolna giełda pomysłów przedstawiamy ciekawe formy spędzania wolnego czasu w naszej okolicy. Wyjście klasowe do instytucji kulturalnych, np.: kina, teatru ,na wystawę; analiza repertuaru wyznaczenie terminu wyznaczenie sposobu dojazdu ustalenie kosztów Zamierzone Sposób zmiany w ewaluacji osobowości i zachowaniu ucznia Potrafi Studium przedstawić przypadku swoje zainteresowania wychowawca z uczniem Umie wyznaczać sobie Obserwacja cele działania nauczyciele Określa swoje potrzeby wychowawca Planuje zajęcia na najbliższy dzień, tydzień rodzice Odczuwa potrzebę angażowania się w planowanie i przygotowanie wyjazdów klasowych Podsumowanie imprez przez ankiety dla: uczniów wychowawcy opiekunów imprezy rodziców przygotowanie „przewodnickie” (wiadomości, informacje, ciekawostki) Wycieczka klasowa planowanie znalezienie miejsca (analiza przewodników i folderów turystycznych) wyznaczenie terminu wyznaczenie sposobu dojazdu lub trasy wędrówki ustalenie kosztów 3 Kontroluję i oceniam swoją pracę przygotowanie „przewodnickie” (wiadomości, informacje, ciekawostki) Zapoznanie ze sposobami oceny pracy - np. analiza oczekiwań i efektów w odniesieniu do celów krótkoterminowych. Potrafi porównać uzyskane wyniki z oczekiwaniami, Umie wskazać przyczyny niepowodzeń 4 Jak zmniejszyć Zbiórka surowców wtórnych. ilość zanieczyszczeń? Segregujemy śmieci. Zbieramy śmieci - „Sprzątanie świata”. Wymienia źródła zanieczyszczeń środowiska Rozumie potrzebę troski o środowisko Oszczędzamy energię, wodę. naturalne i zna Racjonalne stosowanie nawozów sposoby poprawy stanu i środków ochrony roślin. środowiska Naturalne sposoby uprawy roślin. Obserwacja własnych dokonań uczeń i wybrany przez niego obserwator (rodzic, nauczyciel, wychowawca) analiza udziału ankieta Uprawy ekologiczne Program zatwierdzony uchwałą Rady Rodziców w porozumieniu z Radą Pedagogiczną w dniu 23.09.2013r.