projekt edukacyjny

PROJEKT
EDUKACYJNY
PROJEKT EDUKACYJNY
– CO TO TAKIEGO?
•
•
Projekt edukacyjny jest to metoda nauczania , która kształtuje wiele
umiejętności oraz integruje wiedzę z różnych przedmiotów. Istotą projektu
jest samodzielna praca uczniów służąca realizacji określonego zadania.
Ze względu na przedmiot pracy oraz możliwość publicznej prezentacji jej
efektów można przyjąć, iż istnieją dwa rodzaje projektów edukacyjnych.
Projekt badawczy – polegający na zebraniu i usystematyzowaniu informacji
o pewnych zagadnieniach. Efekty pracy w projekcie badawczym uczniowie
opracowują w formie rysunków , albumów , wywiadów , gier itp., które
następnie prezentują.
Projekt działania lokalnego – polegający na podjęciu jakiejś akcji w
środowisku lokalnym lub w szkole. W projekcie działania lokalnego
prezentacja jest możliwa bezpośrednio w miejscu działania , czyli np.: w
terenie, natomiast w szkole można zaprezentować zdjęcia , ilustracje
pokazujące zmiany jakie zaszły w wyniku podjętych działań.
STRUKTURA PROJEKTU
• W metodzie projektów możemy wyróżnić
określone etapy:
–
–
–
–
–
–
Wybór tematu , zagadnienia.
Określenie celów projektu.
Zawarcie kontraktu.
Opracowanie planu projektu i harmonogramu działań.
Realizacja projektu.
Prezentacja projektu.
• Ocena projektu
1. Wybór tematu ,
zagadnienia.
Wyboru tematu projektu dokonać powinni sami
uczniowie , gdyż to oni będą projekt realizować. Rola
nauczyciela sprowadza się do zainicjowania problematyki
projektu uwzględniającej zainteresowania uczniów , ich
potrzeby i możliwości. Wybierając temat warto też zwrócić
uwagę na potrzeby środowiska lokalnego oraz na zasoby
osobiste nauczycieli.
Po wyborze tematu uczniowie samodzielnie lub też z
pomocą nauczyciela określają szczegółowe treści , które
będą realizować w projekcie. Następnie warto dokonać
pewnej inwentaryzacji tych treści i pogrupować je w
obszary tematyczne.
2.Cele projektu.
Na początku należy określić cel ogólny
(strategiczny ), który nakreśli istotę
realizowanego przedsięwzięcia. Następnie
cel ogólny należy uszczegółowić celami
operacyjnymi.
Cele projektu powinny być sformułowane i
uporządkowane tak, aby określały i
wskazywały kolejność czynności związanych
z planowaniem i realizacją zadań.
3. Zawarcie kontraktu.
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Kontrakt, czyli umowa określająca zobowiązania stron. Mówiąc o metodzie
projektu , będzie to umowa pomiędzy nauczycielem , a uczniami, która
stanowić będzie zobowiązanie dla obu stron . Spisaniem kontraktu powinien
zająć się nauczyciel. Kontrakt powinien zawierać:
temat
cele
osoby realizujące projekt
czas realizacji projektu
zadania do wykonania dla poszczególnych osób, zespołów
źródła informacji
terminy spotkań z nauczycielem
sposób podsumowania i prezentacji
czas prezentacji
kryteria oceny
4. Plan projektu i
harmonogram działań
Po ostatecznym wyborze tematu projektu i określeniu obszarów ,
które będą realizowane przez poszczególne zespoły , uczniowie w swoich
grupach, pod kierunkiem nauczyciela określają szczegółowe zadania do
realizacji.
W tym celu najlepiej jest opracować harmonogram działań
zawierający np.:
• nazwę , rodzaj zespołu
• szczegółowe zadania
• osobę odpowiedzialną za realizację określonego działania
• formę realizacji
• czas prezentacji poszczególnych etapów pracy nad projektem
• czas i formę prezentacji końcowej
•
w fazie planowania należy też zapoznać uczniów z kryteriami i sposobem
oceny projektu.
5.Realizacja projektu.
•
•
Realizacja projektu to czas, w którym uczniowie realizują
zaplanowane działania zgodne z wcześniej przygotowanym harmonogramem.
Praca samodzielna uczniów dotyczyć będzie zbierania, analizowania i
selekcjonowania informacji z różnych źródeł, a następnie wykorzystaniu
zdobytej wiedzy i umiejętności w praktycznym działaniu.
Praca uczniów polegać będzie również na dokumentowaniu efektów
działań .
Wszystkie te poczynania i materiały posłużą do opracowania
sprawozdania oraz zaprezentowania pracy całego zespołu. Wprowadzając
metodę projektu warto uwzględnić systematyczny monitoring w kolejne
fazy , etapy realizacji projektu. Monitoring realizacji projektu może
odbywać się :
w czasie konsultacji słownej
podczas spotkań nauczyciela z uczestnikami poszczególnych grup
zadaniowych ( ewaluacja bieżąca )
6. Prezentacja
projektu.
•
•
•
Prezentacja jest ostatnim etapem realizacji projektu . nie
musi to być etap najważniejszy , warto jednak podkreślić , że
ważna jest przede wszystkim systematyczna praca w ciągu całego
czasu przeznaczonego na przygotowanie projektu oraz dobra
atmosfera pracy w grupie.
Ważna jest też , aby ściśle określić czas prezentacji
.Zmobilizuje to bowiem uczniów do dokonania syntezy zebranych
informacji oraz pomoże w wybraniu najodpowiedniejszego sposobu
pokazania swoich osiągnięć. Rzecz jasna, że ten etap w klasach
młodszych będzie mocno wspierany , a nawet inicjowany przez
nauczyciela.
Formy prezentacji mogą być bardzo różne:
wystawa prac wykonanych przez dzieci
inscenizacje
gry dydaktyczne
6. Prezentacja
projektu.
•
•
foldery
twórczość literacka
Dość istotne jest również to, aby w prezentacji wzięli udział wszyscy
uczestnicy zespołu. Aby prezentowali się w sposób prosty, zrozumiały , a
jednocześnie wzbudzający zainteresowanie słuchaczy .
Należy zwrócić uwagę i pokierować ich pracą tak , aby prezentacja miała
widoczny wstęp, rozwinięcie i zakończenie.
Rola nauczyciela sprowadza się także do zadbania o miłą , życzliwą
atmosferę podczas prezentacji.
W prezentacji projektów mogą wziąć udział poszczególne klasy, etapy
edukacyjne lub wszyscy uczniowie danej szkoły , a także nauczyciele,
rodzice, przedstawiciele samorządu lokalnego , sponsorzy , uczniowie innych
szkół. W czasie prezentacji warto też wykorzystać środki dydaktyczne
ponieważ ułatwią one i uatrakcyjnią prezentację, co z pewnością wpłynie na
wzrost zainteresowania prezentacją.
7. Ocena projektu.
Kryteria winny być sformułowane możliwie precyzyjnie .
Oczywiście nawet najlepiej sformułowane kryteria nie zamkną
możliwości ich interpretacji. Istotne jest aby decyzja o
postawieniu konkretnej oceny nie była arbitralną decyzją
nauczyciela , ale wynikiem dyskusji z uczniem. Uczniowie powinni
uczestniczyć w ocenianiu jako partnerzy.
W klasach młodszych ocena może polegać na ustnej pochwale ,
czy też na wdrażaniu uczniów do samooceny.
Bardzo ważne jest aby praca dzieci była w ogóle oceniona,
gdyż wpływa to na nich motywująco. Poza tym uczeń otrzymuje
informacje co dobrze robi, a co powinien poprawić.
Bieżące , systematyczne konsultacje z nauczycielem pod
kierunkiem , którego projekt jest realizowany umożliwią pomoc w
pokonywaniu trudności i rozwiązywaniu problemów.
7. Ocena projektu.
• Nauczyciel , który stosuje metodę projektów winien
zastanowić się nad sposobem oceny i wypracować własną
strategię oceniania, uwzględniającą sposób, kryteria i formy
oceniania.
• Kryteria oceny powinny być znane na początku pracy
projektu i winny być uwzględnione w kontrakcie.
• Wszyscy uczniowie powinni wiedzieć jakie wymogi ma
spełniać ich praca , aby mogli być za nią wysoko ocenieni.
• Kryteria nie powinny ulegać zmianie w trakcie realizacji
projektu, chyba że zmiana ta będzie ustalona z uczniami,
bądź wyniknie z ich wniosku.
EWALUACJA
•
•
Ewaluacja , to proces polegający na zbieraniu, analizowaniu i
interpretowaniu danych związanych z oceną efektywności realizowanych
przedsięwzięć ,w tym wypadku w ramach projektów edukacyjnych.
Można stosować dwa rodzaje ewaluacji:
Ewaluację kształtującą – prowadzoną w trakcie trwania projektu.
Wyniki tej ewaluacji stanowią informację zwrotną dotyczącą prawidłowego
przebiegu projektu. Może też posłużyć do wprowadzenia zmian w projekcie.
Ewaluację zbiorczą – dokonywaną na zakończenie realizacji projektu.
Dostarcza ona informacji, które należy uwzględnić planując następne
projekty edukacyjne.
Ewaluacja może być prowadzona w formie słownej, dokonywanej na
podstawie obserwacji interakcji między poszczególnymi uczestnikami grup
zadaniowych, ich działań oraz wypowiedzi.
Ewaluację można przeprowadzić także w formie pisemnej. Najlepszym
narzędziem służącym do przeprowadzenia tego typu ewaluacji jest
przygotowana przez nauczyciela karta ewaluacji projektu.
Zgodnie z zapisami Rozporządzenia Ministra Edukacji
Narodowej informacja o udziale ucznia w realizacji projektu
edukacyjnego na określony temat wpisuje się na świadectwie
ukończenia gimnazjum. Należy uznać, że podstawą do wpisania
udziału ucznia w realizacji projektu edukacyjnego na świadectwie
ukończenia gimnazjum jest spełnienie przez niego minimalnych
warunków, przyjętych przez radę pedagogiczna.
To od decyzji rady pedagogicznej będzie zależało, jakie te
kryteria będą miały wymiar i jaki będzie ich poziom
uszczegółowienia. Chociaż Rozporządzenie MEN zakłada, że udział
ucznia w realizacji projektu wpływa na jego ocenę z zachowania, to
nauczyciel indywidualnie lub rada pedagogiczna mogą podjąć
decyzje, że uczniowie, realizując projekt przedmiotowy, zdobyli
nowe wiadomości i umiejętności zgodne z zapisami podstawy
programowej i ich praca powinna być również oceniona ocena
szkolna. W organizowaniu oceniania przedmiotowego efektu pracy
nad projektem. Warto jednak pamiętać, że w metodzie projektów
proces wykonania zadania jest przynajmniej tak samo ważny jak
efekt końcowy, dlatego warto również wykorzystać sugestie na
temat monitorowania i oceniania przebiegu prac nad projektem