powstanie-i-ewolucja-pieniadza

6
Powstanie i ewolucja pieniądza
Pieniądz - jego początki i powstanie
W czasach gospodarki naturalnej nie istniała potrzeba istnienia pieniędzy: 1) nie dokonywano
wymiany dóbr, 2) nie istniał podział pracy. Zmiana nastąpiła na skutek specjalizacji. Dzięki niej
pojawiły się nadwyżki dóbr; które mogły być wymieniane na inne dobra. Początkowo wymian
dokonywano w formie barteru: jeden towar w zamian za inny. Początków pieniądza można
upatrywać w handlu barterowym. Historia powstania pieniądza Początkiem była wymiana
barterowa (barter),
Handel barterowy podlegał wielu ograniczeniom i był względnie trudny do przeprowadzenia.
Powszechne ekwiwalenty barterowe Za każdym razem inny towar stawał się ekwiwalentem towaru
nabywanego.
Ograniczoność wymiany bezpośredniej została przełamana, gdy jeden z towarów awansował do
rangi powszechnego ekwiwalentu.
Dobra takie miały podwójną wartość użytkową: 1) dawna wartość użytkowa produktu, 2) nowa
wartość użytkowa polegająca na umożliwieniu nabycia dowolnego towaru. Wymiana bezpośrednia
(barterowa) została zastąpiona dwoma odrębnymi transakcjami:
1) Sprzedaż towaru w zamian za powszechny ekwiwalent; 2) Kupno potrzebnego towaru od innego
kontrahenta za ten ekwiwalent. Ustalały się proporcje wymiany będące wynikiem przetargów.
Wartość towarów ustalana była na podstawie pracochłonności oraz rzadkości, dla przykładu:
- 1 baran wart był 30 kwart miodu. - Wg Homera żelazna zbroja Diomedesa kosztowała 9 wołów,
podczas gdy spiżowa pozłacana zbroja Glaucusa kosztowała aż 100 wołów. Literatura podaje ponad
150 przykładów towarów stosowanych jako powszechny ekwiwalent. Były to w większości dobra
konsumpcyjne: - Zboże (u ludów rolniczych); - Bydło (u ludów pasterskich);
- Plemiona afrykańskie używały wielbłądów zamiast bydła. Bydło pełniło bardzo ważne funkcje
ekonomiczne - dostarczało mięsa, mleka, skór, jak również siły pociągowej, dlatego też było
wykorzystywane jako powszechny ekwiwalent. Powszechnym ekwiwalentem (pieniądzem) mogły
być produkty o dużej roli gospodarczej. Inne przykłady ekwiwalentów:
- futra, - skóry, - płótno, - sól. Dla przykładu, w czasach pierwszych Piastów dziesięcina opłacana
była przede wszystkim skórami lisimi. Ibrahim syn Jakuba pisał w X wieku, że kupcy czescy
„rozliczali się między sobą cienko tkanymi chustami”.
(…)
… w czasie, jest przejmowanie funkcji powszechnych ekwiwalentów przez metale (szlachetne i
półszlachetne): - w Grecji: żelazo; - w Rzymie: miedź; - w Chinach: stopy miedzi; Metale miały
bardzo duże znaczenie gospodarcze, jako surowce służące produkcji narzędzi i broni. Co więcej
metale posiadają także dodatkowe cechy: - Trwałość; - Łatwość przenoszenia i przechowywania; Możliwość dzielenia i łączenia; Z czasem żelazo i miedź zostały zastąpione przez metale szlachetne
(srebro i złoto). Dlaczego? Metale te posiadają pewne szczególne walory: - Jednorodność (złoto jest
złotem a srebro srebrem); - Większa niż w przypadku innych metali trwałość; - Większa wartość ze
względu na rzadkość; Cena - miernik wartości
Wraz z powstaniem pieniądza pojawiła się CENA jako forma wyrażania wartości. Początkowo
pieniądz kruszcowy był odważany - odrąbywano i odważano odpowiednią ilość kruszcu. Nazwy
niektórych walut odzwierciedlają ten fakt: - Funt brytyjski; - Lir włoski; - Liwr francuski;
Pojawienie się monet Pojawienie się pieniądza kruszcowego znacznie ułatwiło wymianę handlową
jednakże odważanie było znacznym problemem. Aby przezwyciężyć te trudności zaczęto
posługiwać się „standaryzowanymi” kulkami metalu…
…, a później także w średniowiecznych królestwach i księstwach Europy. Sytuacji takiej sprzyjało
upowszechnienie się monet wykonanych ze szlachetnych metali, które mogli bić wyłącznie władcy.
Często nadużywali oni tego prawa, wytwarzając monety, które zawierały mniejszą ilość metalu
szlachetnego niż powinny. Negatywne skutki takich praktyk były przez długi czas ignorowane.
Prawo Kopernika - Greshama…
Pieniądz i wymiana barterowa
Ekonomia wykład III
Podstawy mikro i makro ekonomii - pieniądz
Polityka pieniężna wykład 1
Powstanie pieniądza jego istota- opracowanie
Wykład - pieniądz - definicja i funkcje
Reklama































Prawa autorskie
Reklama
Kontakt