Jądra

Temat: Męski układ rozrodczy.
Jednym z przejawów życia jest rozmnażanie
się, czyli zwiększanie liczby osobników
tego samego gatunku.
W układach rozrodczych kobiet i mężczyzn
powstają komórki płciowe (rozrodcze)
– gamety, których połączenie staje się
początkiem nowego życia.
1. Zadania męskiego układu rozrodczego.
 Wytwarzanie męskich komórek płciowych
(gamet) – plemników.
 Umożliwienie wprowadzenia gamet męskich do
żeńskich dróg rodnych.
 Produkcja hormonów płciowych.
Hormony płciowe wytwarzane są w jądrach
(gruczołach dokrewnych) i ich zadaniem jest:
– Regulowanie czynności pozostałych narządów
płciowych.
– Wpływanie na rozwój i utrzymanie męskich cech
płciowych.
Męskie cechy płciowe
• Pierwszorzędowe – obecność jąder (gonad).
• Drugorzędowe – drogi wyprowadzające plemniki
i zewnętrzne narządy płciowe (prącie, moszna).
• Trzeciorzędowe – nie są bezpośrednio związane
z rozrodem, ale umożliwiają rozpoznawanie płci
np. zarost na twarzy, wąskie biodra, niski głos,
szerokie ramiona.
2. Męskie narządy płciowe.
Narządy leżące poza jamą
brzuszną:
 Jądra – są gruczołami
wydzielania wewnętrznego,
leżącymi poza jamą ciała – w
mosznie, w której możliwe jest
utrzymanie temperatury, niższej
o 2,5-4ºC, od ciepłoty ciała. Taka
temperatura umożliwia
prawidłowe wytwarzanie
i rozwój plemników. Jądra są
silnie unaczynione.
 Najądrza – zbudowane są z
licznych kanalików, w których
powstają substancje
odżywiające plemniki. Dzięki nim
gamety dojrzewają. Pełnią
funkcje tymczasowego
magazynu plemników.
Męskie narządy
płciowe
Narządy leżące w dolnej części jamy brzusznej
• Nasieniowody – transportują plemniki do cewki
moczowej. Zbierają także wydzielinę z pęcherzyków
nasiennych i gruczołu krokowego (prostaty).
Wydzieliny te zawierają wodę, sole mineralne,
substancje odżywcze (fruktozę) oraz związki
pobudzające ruchliwość plemników. Obie wydzieliny
wraz z zanurzonymi plemnikami tworzą nasienie
(spermę).
• Prącie (penis) – umożliwia odbycie stosunku płciowego,
w wyniku którego może dojść do zapłodnienia.
Zbudowany jest m.in. z ciał jamistych, które
wypełniając się krwią umożliwiają erekcję (wzwód).
W czasie wytrysku do dróg rodnych trafia około 350 ml
plemników, z czego tylko 100-300 dociera do komórki
jajowej.
3. Budowa plemnika.
Plemnik – należy do
najmniejszych komórek
wytwarzanych przez
ssaki. Akrosom zawiera
enzymy, które
rozpuszczają osłonkę
błony komórkowej
komórki jajowej. Witka
służy do poruszania się,
a energię pozyskuje
z mitochondriów
umieszczonych we
wstawce.
4. Hormony płciowe.
Jądra są gruczołami wydzielania wewnętrznego.
Wytwarzają hormon – testosteron, który pełni
następujące funkcje:
• Pobudza jądra do wytwarzania plemników.
• Pobudza najądrza, prostatę i pęcherzyki
nasienne do wydzielania substancji
odżywiających gamety.
• W okresie dojrzewania (12-14lat) wpływa na
rozwój cech męskich, wzrost masy ciała i mięśni
szkieletowych. Powoduje też mutację
i pojawienie się trzeciorzędowych cech
płciowych.