Finansowe-korzenie-kryzysu-relacji-międzyludzkich-w-XXI
advertisement
Wiesław Gumuła Finansowe korzenie kryzysu relacji międzyludzkich w XXI wieku (tezy) 1. Florian Znaniecki zauważa, że w historii socjologii dają się wyodrębnić trzy podejścia do badania społeczeństwa. Jedno z nich koncentruje się na społeczeństwie traktowanym jako swoista całość (jako system). Drugie czyni przedmiotem badań jednostki oraz działania społeczne. Trzecie natomiast przyjmuje, że socjologia jest nauką o relacjach międzyludzkich. To ostatnie Piotr Sztompka nazwał trzecią socjologią. Dla Sztompki społeczeństwo jest siecią relacji społecznych. Toteż ważnym przedmiotem socjologii (a podstawowym przedmiotem socjologii codzienności) jest przestrzeń międzyludzka, która jest zbudowana właśnie z relacji społecznych. Podobną ideę rozwijają Paweł Rybicki, który posługuje się pojęciem środowiska społecznego będącego układem styczności społecznych, oraz Kazimierz Z. Sowa w swojej teorii środowiska społecznego pierwotnego oraz środowiska społecznego wtórnego, w której eksponuje znaczenie dwóch typów relacji, to jest dwustronnych kontaktów oraz jednostronnych przekazów społecznych. 2. Socjologia relacji międzyludzkich zatem uwrażliwia badaczy na analizowanie procesów zachodzących w przestrzeni międzyludzkiej. Zamierzam przyjąć tę perspektywę do analizy przemian w światowych finansach w XXI wieku, jako że pozwala odsłonić ważny aspekt tych przemian. 3. Twierdzę, że ewolucja światowych finansów owocuje radykalnymi przemianami w przestrzeni międzyludzkiej. Są one tak istotne, że można mówić o kryzysie relacji międzyludzkich. Używam słowa „kryzys” z dwóch powodów. Po pierwsze, stajemy się świadkami głębokiej dewastacji społecznego środowiska, w którym toczy się nasza codzienność. Po drugie, oceniam, że procesy te brzemienne są potencjałem, który może zrodzić poważne zagrożenia cywilizacyjne (albo bardziej neutralnie się wyrażając – może stanowić początek przełomu cywilizacyjnego). 4. Analizując przemiany relacji międzyludzkich, omawiam cztery rodzaje spoiwa więzi społecznych: figury interakcyjne, świadomość zbiorową, kulturę normatywną oraz interesy społeczne.
