Zarządzanie silosowe Logistyka — — Marketing — Zarządzanie jakością * Wykorzystano artykuł : Marek Ciesielski, Jarosław Taberski, Marketing a logistyka, Logistyka 2010 3 filozofia, holizm, globalne łańcuchy a „zarządzanie silosowe” ciągle ma się dobrze 4 Nieefektywność X nieefektywność XL 5 O szkodliwości supremacji marketingu [negatywny wpływ marketingu na konsumentów] Toksyczny wpływ marketingu – fakturować!!!!!!!! (lekceważenie problemów logistyki i zarządzania jakością) Ph. Kotler: „sprzedawać wszystko wszystkim” Logistyka: nie sprzedajemy wszystkim ani wszystkiego” 6 Postulaty integracji funkcji i procesów LOGISTYKA MARKETINGOWA (M. Christopher, H. Peck) „spójne zarządzanie: • innowacyjnością, • relacjami z klientami, • łańcuchem dostaw.” 7 Ciała niebieskie a zarządzanie • czas obiegu Ziemi wokół Słońca • czas obiegu Księżyca wokół Ziemi • czas pojedynczej fazy Księżyca (+) – bilans, sprawozdania finansowe – plan sprzedaży (–) – kumulacja wysyłek na początku lub końcu miesiąca (tygodnia) – rozpoczynanie promocji 1. lub 15. dnia miesiąca 8 Wiadomo, że zmienność popytu bardzo utrudnia prace logistyków. Łatwiej poradzić sobie ze zmiennością zdeterminowaną czynnikami obiektywnymi (np. ze zmiennością popytu na napoje chłodzące uzależnioną, od warunków atmosferycznych). O wiele trudniej zapewnić dobrą dostępność dóbr tam, gdzie większość czynników kształtujących popyt ma charakter trudno przewidywalny (np. większość rynków odzieżowych). Zdarza się jednak, iż to działania samego przedsiębiorstwa zwiększają wahania popytu. Najczęściej są to działania marketingowe. 9 Realizacja celów marketingowych często zwiększa wahania popytu. Funkcję regulatorów rynku mogą spełniać trzy rodzaje działań: 1. pobudzanie popytu na dobra z różnych segmentów rynku, realizowane w różnym czasie (podstawowe narzędzia – reklama), 2. manipulowanie cenami (podstawowe narzędzie – systemy rabatowe, opusty i promocje cenowe), 3. różnicowanie wyrobów, uzasadnione jedynie względami marketingowymi (poszerzona możliwość wyboru przyciąga klienta). 10 Cykl życia produktu faza dojrzałości utrzymywanie , ratowanie sprzedaży wahania popytu faza wstępna intensywne promowanie 11 Dla logistyki i produkcji jest to zaprzeczeniem przewidywalnego, zaplanowanego działania, umożliwiającego kontrolę kosztów i wpływanie na efektywność. Nic bowiem nie służy tak dobrze przedsiębiorstwu jak systematyczna praca z powtarzalnymi operacjami logistycznoprodukcyjnymi, które pozwalają na efektywne wykorzystanie zdolności produkcyjnych oraz optymalizację sterowania procesami logistycznymi. 12 W praktyce trudno ocenić, czy narzędzia marketingowe są rentowne, czyli czy przynoszą efekty większe od kosztów marketingu, szczególnie w przypadku, gdy wszyscy główni konkurenci robią to samo. Wymienione działania niewątpliwie powodują wzrost kosztów logistyki. Zwiększają się koszty zapasów i koszty transportu. Dążąc do realizacji celów marketingowych firmy bardzo często ponoszą koszty logistyczne, przesądzające o nierentowności części klientów i produktów. 13 Rentowność działań marketingowych (?) koszty logistyki związane z wahaniami popytu „Pożegnanie z Marżą” 14 skumulowany zysk Wieloryb logistyczny klienci 15 Na styku logistyki i marketingu mamy do czynienia nie tylko z sytuacjami, w których koszt przewyższa efekt. Zdarza się bowiem i tak, że powstają koszty bez żadnego uzasadnienia – tylko w wyniku rutyny. 16 W pracy marketingu obserwuje się – szkodliwekoncentrowanie się na cyklu miesięcznym i tygodniowym. Kumulacja wysyłek pod koniec lub na początku miesiąca nie ma nic wspólnego z popytem rynkowym. Podobnie jest z wysyłkami w tygodniu. Niekiedy trudno w to uwierzyć, ale ogromne koszty nierównomierności i przeciążeń w systemie logistycznym często wynikają z wygody sprzedawania w określonym rytmie. 17 W wielu przedsiębiorstwach uzasadnione jest postawienie pytania: dlaczego wszystkie promocje zaczynają się z reguły pierwszego lub piętnastego dnia miesiąca? Nie wynika to oczywiście z natury popytu, a po prostu z wygody sprzedającego! 18 Gorzej, jeżeli promocja realizowana jest podczas spiętrzenia sprzedaży w końcu miesiąca, lub gdy zaczyna się od pierwszego dnia kolejnego miesiąca, powodując konieczność dostarczenia wyrobów w czasie szczytu sprzedażowego ostatnich dni miesiąca. Powoduje to spiętrzenie problemów logistycznych w krótkim czasie. Zresztą promocje warte są oddzielnego potraktowania. 19 W literaturze znajdziemy setki zaleceń odnośnie do integracji działalności logistycznej i marketingowej w obszarze promocji (wspólne planowanie, wspólna ocena, ciągła wymiana informacji itd.) W praktyce natomiast zdarza się, że logistyk dowiaduje się o promocji w dniu jej rozpoczęcia. 20 Mamy więc do czynienia z brakiem podstawowej komunikacji w firmach. Pracownicy działów marketingowych często nie są świadomi kosztów, jakie pociągają za sobą takie ich decyzje, jak na przykład ustalenie terminów wysyłek lub promocji. 21 Opisane wcześniej działania marketingowe powodują powstawanie kosztów. Koszty te można podzielić na trzy rodzaje. Pierwszy to koszty uzasadnione efektem. Drugi to koszty pozostające w relacji „trade off” z efektem ale związane z błędną decyzją. Trzeci to koszty niemające żadnego uzasadnienia, nie związane z żadnym efektem. Zarządzanie jakością 23 Już była w ogródku… Już witał (a) się z gąską… 24 29 stycznia 2010 roku Onet.pl Biznes donosił (pod hasłem: Pęd do wzrostu spowodował awarie w samochodach):1 „Toyota poświeciła jakość dla globalnego wzrostu i sparzyła się na tym. W ten sposób japońscy analitycy branży motoryzacyjnej tłumaczą wady pedałów gazu, które skłoniły koncern do bezprecedensowej decyzji o czasowym zamknięciu pięciu swoich północnoamerykańskich fabryk i wstrzymaniu sprzedaży ośmiu najpopularniejszych modeli.” c.d.n. 1. http://biznes.onet.pl/9.04.2010/ 25 c.d. „W czwartek firma podała, że jej decyzja o wycofaniu do naprawy milionów amerykańskich pojazdów w związku z wadliwym funkcjonowaniem pedałów gazu została rozszerzona na Europę i Chiny.” c.d.n. 26 c.d. „Próba Toyoty, by stać się największym koncernem motoryzacyjnym na świecie, została podjęta w szczególnie ryzykownym okresie dla branży; niskiej sprzedaży, wątłych zysków, rosnącej konkurencji i nieustannej presji na cięcie kosztów.” c.d.n. 27 c.d. „Nasz prezes, Akio Toyoda, powiedział, że ekspansja mogła dotrzeć do poziomu, w którym trudno jest wszystko kontrolować”, powiedział Paul Nolasco, rzecznik Toyoty w Tokio. „Inni menedżerowie orzekli, że część problemów, które mamy dzisiaj, jest wywołanych szybkimi decyzjami z przeszłości”. c.d.n. 28 c.d. „To naprawdę trudny czas, by zarabiać pieniądze”, powiedział Koji Endo, dyrektor zarządzający w Advanced Research Japan, firmy badawczej z Tokio. „Toyota być może odniosła zbyt duży sukces w skali globalnej, a wtedy zawsze pojawiają się nowe pomysły jak obniżyć koszty”. c.d.n. 29 c.d. „Jednym z tych pomysłów było użycie tej samej części – mechanizmu pedału gazu, produkowanego przez dostawcę z Elkhard w stanie Indiana – w ośmiu różnych modelach samochodów, których produkcja została wstrzymana w tym tygodniu.” c.d.n. 30 c.d. „Wszystkie duże firmy używają tego rodzaju „wspólnych platform”, by zredukować koszty, mówią analitycy. Jednak gdy coś pójdzie źle – w przypadku Toyoty pedał gazu czasami się blokował i powodował niekontrolowane przyspieszenie – „rośnie ryzyko powstania naprawdę dużego problemu” powiedział Endo.” c.d.n. 31 c.d. „W ubiegłym tygodniu Toyota wezwała do przeglądu 2,3 miliona pojazdów (produkcja ósmego modelu została wstrzymana we wtorek), a pod koniec zeszłego roku wycofała aż 4,3 miliona aut. W niektórych samochodach trzeba było naprawić pedał gazu, a w innych wymienić maty podłogowe, które mogły zablokować pedały.” c.d.n. 32 c.d. „W środę wieczorem Toyota wezwała do przeglądu dodatkowe 1,1 miliona samochodów osobowych i pickupów w Stanach Zjednoczonych. W czwartek firma ogłosiła, że wycofa samochody z Europy i Chin z powodu problemów z pedałem gazu. Toyota poinformowała chińskie władze, że od lutego zacznie wycofywać 75.000 sportowo-terenowych modeli RAV4, które zostały wyprodukowane w Chinach pomiędzy marcem 2009 a styczniem 2010, powiedziała agencji Associated Press rzeczniczka Toyoty, Ririko Takeuchi. W Europie koncern wciąż sprawdza, jakie modele trzeba będzie wycofać i ile.” c.d.n. 33 Natomiast 19 czerwca ukazała się wiadomość:1 „Toyota wiedziała o defektach pedałów, które mogły być przyczyną nagłego przyśpieszania, już prawie na cztery lata przed wezwaniem wyprodukowanych przez siebie aut i ciężarówek na usunięcie mankamentów, wynika z dokumentów firmy.” „Ten największy na świecie producent samochodów zorientował się już 7 lutego 2006 roku, że dywaniki podłogowe mogą blokować pedał gazu, a pięć miesięcy później wiedział o problemach z zacinającym się pedałem przyspieszenia, według datowanego na 24 marca pisma, które złożył amerykańskiej Agencji Transportu i Ruchu Drogowego (NHTSA), a które ujawniano wczoraj.” c.d.n. 1. http://biznes.onet.pl (9.04.2010) 34 c.d. „Po kilku tygodniach prasa doniosła o kolejnym kłopocie – Toyota wezwała do serwisów posiadaczy kilkunastu tysięcy Lexusów, w których stwierdzono usterki układu kierowniczego.” 35 Konkurenci Toyoty nie wypadli lepiej: • „Koncern GM wycofał 1,5 mln wyprodukowanych samochodów w związku z problemami ze spryskiwaczem ogrzewanej tylnej szyby, który mógł prowadzić do pożaru”1, • „Koncern Chrysler poinformował o konieczności naprawy w Stanach Zjednoczonych 600 tysięcy różnego typu samochodów z powodu kłopotów z hamulcami i instalacją elektryczną.”2 1. http://moto.onet.pl (09.06.2010) (08.06.2010) 2. http://moto.onet.pl