Młody człowiek, a etyka pracy i biznesu. Plik

advertisement
Podstawy przedsiębiorczości wg
podręcznika „Z ekonomią na ty”
oraz „Ekonomia stosowana”.
Lekcja 18 – Młodzi, a etyka pracy i biznesu –
prawo cywilne, mobing, osoba fizyczna,
osoba prawna, zdolność do czynności
prawnych, umowa, akt notarialny, etyka
pracy, etyka biznesu, korupcja
Za kilka zer na koncie
2007-08-31 14:02:03
ilustracje biznesowe dostarcza
Etyka i biznes to ogień i woda. "Etyka w biznesie pełni funkcję podobną do
kodeksu drogowego. Nie wszyscy go przestrzegają, ale gdyby go nie było, na
drogach zapanowałby chaos". Czy aby faktycznie tak właśnie jest ? O co chodzi z
tą etyką? Mówiąc obrazowo - ano o to, żeby rano przy goleniu czy makijażu
spojrzeć prosto w lustro i... no właśnie... Dla chętnych wolna interpretacja
imperatywu Kanta: "idź przez życie tak, żebyś się nie dał sprzedać za kilka zer na
koncie, parę efekciarskich gadżetów, swoją godzinę w mediach". Handel
rozumiem tu bardzo szeroko. Działanie etyczne w biznesie jest możliwe w
każdych warunkach. Ma ono jednak swoją cenę, którą warto ponieść. Zapłata tej
ceny to warunek naszej godności. W etyce biznesu chodzi o wierność prostym
zasadom moralnym w praktyce działania. Etyka to nie górnolotne dywagacje
komplikujące i tak już złożoną rzeczywistość biznesu. Tworzą ją takie podstawowe
wartości jak:
uczciwość, prawdomówność, sprawiedliwość - czyli oddanie każdemu, co mu się
słusznie należy oraz poszanowanie cudzej własności i pracy. Powyższe zasady
mają charakter uniwersalny, ale myli się też ten, kto z etyki próbuje zrobić
matematykę. Obok znajomości zasad potrzebny jest bowiem zdrowy rozsądek i
roztropność nieodzowna do wydawania samodzielnych ocen.
Przegląd prasy przygotowany przez: PRESS-SERVICE Monitoring Mediów
http://arty.waw.pl/etyka-w-biznesie/
„(…) Etyka biznesu jest poczuciem odpowiedzialności menedżerów i pracowników
za zgodność sposobów i rezultatów działania przedsiębiorstwa z obowiązującymi
w danym społeczeństwie normami etycznymi. Według dr RudzińskiejLudwiczyńskiej: “Etyka i moralność oznacza aktualne standardy, wartości i praktyki
lub przekonania obowiązujące w świecie biznesu, określające etos tego świata
jako całości, bądź jego fragmentów”. Prawo ogranicza działalność
przedsiębiorstwa “od zewnątrz” natomiast etyka jest ograniczeniem “od wewnątrz”.
Społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstw oznacza obowiązek wprowadzania
społecznych kryteriów do procesów podejmowania decyzji strategicznych oraz do
ich realizowania zapewniającego kojarzenie szeroko rozumianych korzyści
zewnętrznego i wewnętrznego środowiska z własnym interesem jednostek
gospodarczych. Działania i decyzje w biznesie wywołują nie tylko ekonomiczne i
prawne, lecz także etyczne problemy. Dotyczą one stosunków z pracownikami,
tworzenia produktów i ustalania cen, pozyskiwania nabywców za pomocą reklamy i
innych rodzajów promocji, dostarczania produktów za pośrednictwem kanałów
dystrybucji, obsługi nabywców, dokonywania sprzedaży i osiągania zysków.
Wymaga to jednoznacznej oceny co jest dobre i złe w podejmowanych działaniach
przedsiębiorstwa w świetle wartości uznawanych przez przedsiębiorcę, menedżera
i pracowników, sformułowanych w misji przedsiębiorstwa, kodeksie etycznym i
wynikających z nich priorytetach, metodach i sposobach działania na rynku.
Etyka biznesu wymaga przestrzegania zasad moralnego, uczciwego
i lojalnego postępowania w stosunku do nabywców i pracowników,
a zwłaszcza przy posługiwaniu się metodami i technikami marketingu dla
badania opinii, postaw i zachowania się konsumentów, dla wytwarzania,
oferowania i sprzedawania produktów i usług, wyznaczania cen,
zapewniania dostępności produktów i wygody ich wyboru.
Szczególne znaczenie ma przestrzeganie zasad etyki w prowadzonej
działalności promocyjnej, reklamie, aktywizacji sprzedaży itp., co wymaga
rzetelnego informowania, a nie manipulowania nabywcami za pomocą
nieetycznego oddziaływania na ich uczucia, emocje i zachowania.
Konieczne jest także nastawienie na ograniczanie zysku w tych
przypadkach, gdy dążenie do maksymalizacji zysku może prowadzić do
działań niezgodnych z zasadami etyki i naruszających zasadę społecznej
odpowiedzialności przedsiębiorstwa.
Nie ma nieetycznego biznesu, są tylko nieetycznie prowadzone
interesy.
Począwszy od lat siedemdziesiątych w Europie i w Ameryce, na skutek
narastającej krytyki postępowania nieuczciwych przedsiębiorców, etyka
biznesu, marketingu i zarządzania stały się przedmiotem nauki
i praktycznych uregulowań”.
Trudno byłoby sobie wyobrazić funkcjonowanie współczesnej gospodarki
bez regulacyjnej funkcji prawa To ono określa zasady zawierania transakcji
i umów, współdziałania i konkurencji. Prawo pozwala rozstrzygać
powstające konflikty i przeciwdziałać przypadkom nieuczciwych zachowań.
Najistotniejszą rolę w sferze ludzkiej przedsiębiorczości odgrywa prawo
cywilne, określające przede wszystkim stosunki majątkowe.
Prawo cywilne dzieli się na wiele działów:
• prawo rzeczowe (regulacje dotyczące własności);
• prawo zobowiązań (ustalające zasady zawierania umów);
• prawo spadkowe (dziedziczenie);
• prawo handlowe (w tym zasady tworzenia spółek);
• prawo lokalowe
• prawo pracy.
Podmiotami prawa cywilnego są osoby fizyczne (to znaczy poszczególni
ludzie) i osoby prawne (to znaczy instytucje, czy firmy, które zgodnie
z obowiązującymi przepisami uzyskały osobowość prawną). Każdy
człowiek (osoba fizyczna) ma zdolność prawną, może więc dziedziczyć
majątek, podejmować różnego rodzaju zobowiązania itp.. Jednak aby
rzeczywiście samemu decydować i zawierać umowy trzeba dysponować
zdolnością do czynności prawnych.
Pełną zdolność do czynności prawnych mają osoby pełnoletnie. Dzieci do lat 13 i
osoby ubezwłasnowolnione przez sąd nie mają zdolności do czynności prawnych, a
więc zawierane przez nich transakcje są nieważne. Jeśli jest konieczne zawarcie
umowy, to w ich imieniu czynią to rodzice bądź prawni opiekunowie. Natomiast jeśli
jakaś firma, czy organizacja uzyska osobowość prawną , czego potwierdzeniem
będzie wpisanie do odpowiedniego rejestru (spółek, stowarzyszeń, fundacji), to
automatycznie zyskuje nie tylko zdolność prawną , ale także zdolność do czynności
prawnych. Osobami prawnymi są nie tylko instytucje czy firmy, ale także skarb
państwa czy jednostki samorządu terytorialnego.
Osoba fizyczna, bądź prawna chce doprowadzić do jakiegoś skutku prawnego –
np. kupując działkę chce osiągnąć przeniesienie własności, zawierając umowę
kredytową chce uzyskać środki na jakiś cel.
Najważniejszym elementem jest oświadczenie woli - bez wyrażenia chęci
przeprowadzenia danej transakcji, czy wzięcia na siebie określonych zobowiązań
do czynności prawnej dojść nie może.
W działalności gospodarczej najważniejszą grupą czynności prawnych są
dwustronne umowy. Podstawą prawa cywilnego jest zasada swobody umów.
Zgodnie z nią każdy może zawierać umowę dowolnej treści, pod warunkiem, że nie
będzie ona sprzeczna z obowiązującym prawem. W przypadku większości umów
dowolna jest także forma jej zawarcia – można więc zawrzeć umowę ustną tylko,
że w przypadku jakiś sporów trudniejsze będzie udowodnienie, że istotnie została
ona zawarta.
W sferze gospodarczej ma rację bytu zasada ograniczonego zaufania, choć
zaufanie do partnerów i kontrahentów jest niezbędnym warunkiem ludzkiego
współdziałania. Trzeba się jednak liczyć z wystąpieniem trudności, czy
nieporozumień. W takim przypadku bardzo przydaje się sformalizowana umowa
określająca rozwiązania w potencjalnie konfliktowych sytuacjach (np. obniżenie
opłaty za usługę, która zostaje wykonana po ustalonym terminie).
W przypadku umowy pisemnej potwierdzeniem deklaracji woli jest złożenie
odręcznego podpisu. W poważniejszych sprawach umowę potwierdza się w
obecności świadków, bądź w asyście notariusza, który może urzędowo potwierdzić
wiarygodność podpisów osób zawierających umowę.
Zgodnie z prawem niektóre umowy (np. o przeniesienie własności działki, czy
domu) mogą być zawarte wyłącznie w formie aktu notarialnego, pod rygorem
nieważności.
UMOWA
USTNA
PISEMNA
W FORMIE AKTU
NOTARIALNEGO
ĆWICZENIE
Poniżej przedstawiam najważniejsze ustawy gospodarcze, z
jakiej są dziedziny oraz co można w nich znaleźć.
Jedynym mankamentem jest to, że wypisano je do roku
2002. Twoim zadaniem będzie znaleźć na stronie
www.sejm.gov.pl , dalej ikona prawo, a następnie zakładka
internetowy system aktów prawnych zmiany do podanych
aktów prawnych do roku 2009.
Dziedzina
Nazwa Ustawy
Co można tam
znaleźć?
Praca
Ustawa z dnia 26
czerwca 1974r.
Kodeks pracy
Zasady
przyjmowania i
zwalniania z pracy,
prawa i obowiązki
pracownika, urlopy
Ustawa z dnia 14
grudnia 1994r. o
zatrudnieniu i
przeciwdziałaniu
bezrobociu
Instytucje i
zasady pomocy
dla
bezrobotnych
absolwentów
Dziedzina
Nazwa Ustawy
Co można tam
znaleźć?
Własność
Ustawa z dnia 23
kwietnia 1964r. kodeks
cywilny
Zasady zawierania
umów, posiadanie i
własność, prawa
właściciela, ochrona
własności
Sposoby pozbawiania
własnościwywłaszczenie
Ustawa z dnia 21
sierpnia 1997r. o
gospodarce
nieruchomościami
Ustawa z dnia 6 lipca
1982r. o księgach
wieczystych i hipotece
Ustawa z dnia 24
czerwca 1994r. o
własności lokali
Hipoteka, księgi
wieczyste
Jak zostać właścicielem
mieszkania prawa i
obowiązki właścicieli
mieszkań
Dziedzina
Nazwa Ustawy
Przedsiębiorstwo
Ustawa z dnia
19listopada 1999r.
prawo o działalności
gospodarczej
Ustawa z dnia 15
września 200r.
Kodeks spółek
handlowych
Co można tam
znaleźć?
Zasady prowadzenia
działalności
gospodarczej, jak ją
rozpocząć
Rodzaje spółek, jak
założyć i rozwiązać
spółkę, prawa i
obowiązki
akcjonariuszy
Rozporządzenie
Ogłoszenie
Prezydenta RP z
upadłości
dnia 24 października (bankructwo), prawa
1934r. prawo
dłużników wobec
upadłościowe
firmy, która
zbankrutowała
Co można tam
znaleźć?
Dziedzina
Nazwa Ustawy
Handel, konsument
Ustawa z dnia 27 lipca 2002r. Obowiązki sprzedawcy,
o szczególnych warunkach
rękojmia, gwarancja prawa
sprzedaży konsumenckiej
Ustawa z dnia 15 grudnia
Prawa konsumentów, sposoby
2000r. o ochronie konkurencji zapobiegania nieuczciwej
i konsumentów
konkurencji
Ustawa z dnia 2 marca 2000r. Prawa konsumenta przy
o ochronie niektórych praw i zawieraniu umów przez
konsumentów oraz o
Internet i telefon
odpowiedzialności za szkodę
wyrządzoną przez produkt
niebezpieczny
Ustawa z dnia 23 kwietnia
1964r. Kodeks cywilny
Odpowiedzialność
producentów za produkty
niebezpieczne
Ustawa z dnia 20 lipca 1990r. Kredyt konsumencki- kto i
o kredycie konsumenckim
kiedy może go otrzymać
Dziedzina
Nazwa Ustawy
Co można tam
znaleźć?
Ubezpieczenia
Ustawa z dnia 28 lipca
1990r. o działalności
ubezpieczeniowej
Ustawa z dnia 23 kwietnia
1964r. Kodeks cywilny
Kwalifikacje agenta
ubezpieczeniowego
Banki
Umowa ubezpieczenia,
prawa i obowiązki
ubezpieczonego i
ubezpieczyciela
Ustawa z dnia 29 sierpnia Otwieranie rachunku
1997r. prawo bankowe
bankowego, warunki,
jakie powinna spełniać
pożyczka bankowa
Ustawa z dnia 27 lipca
Jaką sumę w obecnej
2002r. prawo dewizowe
walucie można wwieźć i
wywieźć z Polski
Ustawa z dnia 23 kwietnia Umowa rachunku
1964r. Kodeks cywilny
bankowego- jakie
powinna spełniać zasady
Co można tam
znaleźć?
Dziedzina
Nazwa Ustawy
Podatki
Ustawa z dnia 29 sierpnia W jakim terminie trzeba
1997r. ordynacja
zapłacić podatek, kto i
podatkowa
kiedy może kontrolować
nasze zeznanie podatkowe
Ustawa z dnia 15 lutego
1992r. o podatku
dochodowym od osób
prawnych
stawki VAT, na jakie
towary jest nałożona
akcyza
Ustawa z dnia 26 lipca
1991r. o podatku
dochodowym od osób
fizycznych
Wysokość podatku od
dochodów za prowadzenie
działalności gospodarczej,
możliwe odliczanie
podatku
Czy pierwszy milion trzeba ukraść ?
W świecie biznesu obowiązują dwa rodzaje etycznych reguł. Pierwsza
grupa to zasady uniwersalne, które obowiązują każdego człowieka
niezależnie od tego czym się zajmuje (obejmujące wszystkich ludzi). Druga
grupa to zasady bezpośrednio wynikające ze specyfiki danej
działalności. Część z nich została opisana w obowiązujących przepisach
prawa, pozostałe to niepisane normy, zgodne z obowiązującymi w danej
społeczności systemem wartości
i akceptowanych zachowań – choć ich złamanie nie jest zagrożone sankcją
prawną, to jednak także skutkuje swoistą karą, społecznym potępieniem.
Najważniejszymi wartościami którymi powinna być podporządkowana etyka
biznesu są: własność, wolność, sprawiedliwość, uczciwość
i odpowiedzialność.
Uważa się, że większe uwrażliwienie biznesu na problemy etyczne wynika
między innymi z nacisku opinii publicznej, wymogów konkurencji,
oczekiwań pracowników, bardziej restrykcyjnych uregulowań prawnych,
integracji i globalizacji gospodarki.
Natomiast etyka pracownika nakazuje mu lojalność wobec firmy (ale nie w
sytuacji, gdy firma postępuje nieuczciwie i łamie prawo), wypełnianie
poleceń przełożonego, uczciwość, pracowitość i staranność.
SPRAWDŹ SIĘ ZANIM SPRAWDZĄ CIĘ INNI !
1. W jaki sposób prawo reguluje życie gospodarcze w
Polsce ?
2. Na czym polega zasada swobody umów ?
3. Na jakich zasadach etycznych powinni opierać swoje
działania pracownicy ?
4. Czy możliwy jest etyczny biznes ?
Download