Rezerwat przyrody

Rezerwaty przyrody
w Małopolsce
Przygotowali:
Joanna Zborowska
Maksymilian Czernecki
Aneta Kmieć
Maciej Celewski
Ogólne informacje
• Rezerwat przyrody obejmuje obszary
zachowane w stanie naturalnym lub mało
zmienionym, ekosystemy, ostoje i
siedliska przyrodnicze, a także siedliska
roślin, siedliska zwierząt i siedliska
grzybów oraz twory i składniki przyrody
nieożywionej, wyróżniające się
szczególnymi wartościami
przyrodniczymi, naukowymi, kulturowymi
lub walorami krajobrazowymi.
Wyróżnia się rezerwaty:
-ścisłe (wyklucza jakąkolwiek ingerencje
człowieka)
-częściowe (dopuszczają działalność człowieka)
• W Polsce jest 1469 rezerwatów
przyrody
(stan na grudzień 2011)
• W Małopolsce jest 88 rezerwatów
przyrody
Na mapie zaznaczono rezerwaty opisane w
prezentacji
Lista rezerwatów w tej prezentacji
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Dolina Potoku Rudno
Dolina Racławki
Dolina Mnikowska
Wąwóz Homole
Luboń Wielki
Dolina Kluczwody
Kajasówka
Skałki Przegorzalskie
Kornuty
Baniska
Przełom Białki pod Krempachami
Madohora
Kamionna
Zimny Dół
Biała Woda
Skała Kmity
Panieńskie Skały
Skamieniałe Miasto
Kamień-Grzyb
Dolina Eliaszówki
Rezerwat przyrody Dolina Potoku
Rudno
•
•
•
•
•
INFORMACJE OGÓLNE
Lokalizacja: powiat krakowski, pomiędzy
miejscowościami Zalas i Sanka.
Rodzaj rezerwatu: leśny, krajobrazowy
Charakter: częściowy
Rok powstania:2001
Powierzchnia: 95,94 ha
Opis
• Teren rezerwatu obejmuje fragment łęgu
olszowego jednego z najlepiej zachowanych
na Jurze Krakowskiej oraz część
stanowiska znajdującego się przy starym
kamieniołomie "Orlej„
• Dużym atutem rezerwatu są stanowiska
skrzypu olbrzymiego.
• Przez rezerwat przepływa potok Rudno,
który rzeźbi teren wokół swojego koryta.
Skrzyp olbrzymi
Potok Rudno
Rezerwat przyrody Dolina
Racławki
•
•
•
•
•
INFORMACJE OGÓLNE
Lokalizacja: powiat krakowski, Dolina
Racławki
Rodzaj rezerwatu: krajobrazowy
Charakter: częściowy
Rok powstania: 1962
Powierzchnia:473,66 ha
Opis
• Jest położony na terenie Parku
Krajobrazowego Dolinki Krakowskie
• Rezerwat obejmuje dno doliny oraz przyległe
partie zboczy na odcinku ponad 3 km.
• Jest największym rezerwatem na terenie
Małopolskiego.
• Na terenie rezerwatu znajduje się 27
gatunków roślin chronionych.
• Znajdują się tu 4 pomniki przyrody.
Racławka
Skały w Dolinie Racławki
Obuwik pospolity
Źródło Dubie
Dolina Mnikowska
•
•
•
•
•
INFORMACJE OGÓLNE
Lokalizacja: Gmina Liszki (obręb
Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej)
Rodzaj rezerwatu: krajobrazowy
Charakter: częściowy
Rok powstania:1963
Powierzchnia:20,89 ha
Opis
• Znajduje się na terenie Tenczyńskiego Parku
Krajobrazowego.
• W Dolinie znajduje się ok. 10 jaskiń.
• W zakolu zwanym cyrkiem znajduje się ołtarz z
obrazem Matki Boskiej
• Znajdują się tam głębokie wąwozy wycięte w
wapieniach jurajskich.
Ołtarz z obrazem Matki Boskiej
Rezerwat przyrody Wąwóz
Homole
•
•
•
•
•
Lokalizacja: gmina Szczawnica
Rodzaj rezerwatu: krajobrazowy
Charakter: częściowy
Rok powstania: 1963
Powierzchnia: 58,6 ha
Opis
• Wąwozy wycięte w wapieniach jurajskich.
• Tworzy głęboki kanion, o bardzo stromych
ścianach.
• Przez wąwóz przepływa potok Kamionka.
• Na terenie rezerwatów znajduje się 9
gatunków roślin chronionych
• W wapiennych skałach wąwozu gniazduje
pustułka, sokół, puchacz.
• Skalnica gronkowa
Wąwóz Homole
Potok Kamionka
Skalnica gronkowa
Rezerwat przyrody Luboń Wielki
• Lokalizacja: Luboń Wielki (1022 m
n.p.m.)
• Rodzaj rezerwatu: przyrody
nieożywionej
• Charakter: częściowy
• Rok powstania: 1970
• Powierzchnia: 12 ha
Opis
• Budujące go skały to piaskowce serii magurskiej
pochodzące z eocenu.
• Osunięte skały tworzą grzędy i garby skalne
wysokości kilku metrów, zwane Dziurawymi
Turniami.
• Wśród bloków i płyt skalnych na obszarze
rezerwatu znajdują się liczne nisze i szczeliny
jaskiniowe.
• Znajduje się na na wysokości 746-1014 m n.p.m
Rezerwat przyrody Dolina
Kluczwody
•
•
•
•
•
INFORMACJE OGÓLNE
Lokalizacja: Dolina Kluczwody gmina
Zabierzów
Rodzaj rezerwatu: krajobrazowy
Charakter: częściowy
Rok powstania: 1989
Powierzchnia: 35,29 ha
Opis
• Rezerwat został utworzony w celu
ochrony lasu grądowego i muraw
naskalnych
• Roślinność która tam występuje to m.in.
Bez czarny, trzmielina europejska, grab,
buk, przylaszcza pospolita czy lilia
złotogłów
• Można zobaczyć tu dziki, sarny, lisy,
bażanty, jerzyki, pustułki i sójki
Rezerwat przyrody Kajasówka
•
•
•
•
•
INFORMACJE OGÓLNE
Lokalizacja: gmina Czernichów
Rodzaj rezerwatu: leśny
Charakter: częściowy
Rok powstania: 1962
Powierzchnia: 11,82 ha
Opis
• Ochrania unikatowy zręb tektoniczny, z
wapieni jurajskich
• W jego skład wchodzą m.in. opuszczone
kamieniołomy i wyrobiska
• Na jego terenie znajduje się Jaskinia
Przegińska
Rezerwat przyrody Skałki
Przegorzalskie
•
•
•
•
•
INFORMACJE OGÓLNE
Lokalizacja: Las Wolski, Kraków
Rodzaj rezerwatu: florystyczny
Charakter: ścisły
Rok powstania: 1953
Powierzchnia: 1,38 ha
Opis
• Ochrania rzadkie murawy naskalne i
kserotermiczne, a także ciepłolubne
zarośla
• Są tu m.in. Ożota zwyczajna, wawrzynek
wilczełyko czy konwalia majowa
• Obszar rezerwatu należy do UJ, a nad
nim znajduje się tzw. Belweder oraz
Rotunda
Rezerwat przyrody Kornuty
•
•
•
•
•
INFORMACJE OGÓLNE
Lokalizacja: Magurski Park Narodowy
Rodzaj rezerwatu: przyrody
nieożywionej
Charakter: częściowy
Rok powstania: 1953
Powierzchnia: 11,9 ha
Opis
• Jest to najstarszy rezerwat przyrody w
Beskidzie Niskim
• Znajdują się tu unikalne jaskinie
szczelinowe
• Można tu znaleźć buki, lilie złotogłów,
goryczkę trojeściową czy podrzeń
żebrowiec
• Kiedyś rosła tutaj kosodrzewina, lecz w
połowie lat 90 ostatni krzak zginął
Rezerwat przyrody Baniska
•
•
•
•
•
INFORMACJE OGÓLNE
Lokalizacja: Roztoka Ryterska, gmina
Rytro
Rodzaj rezerwatu: leśny
Charakter: ścisły
Rok powstania: 1922
Powierzchnia: 141,96 ha
Opis
• Został utworzony w celu ochrony
pierwotnego fragmentu lasów
• Drzewa osiągają tu nawet 200 lat, a
niektóre jodły ponad 350 lat
• Głównie rośnie tu buk zwyczajny, ale
także jodła pospolita i klon jawor
Rezerwat przyrody Przełom
Białki pod Krempachami
INFORMACJE OGÓLNE
• Lokalizacja: koło miejscowości Krempachy,
Nowa Biała i Trybsz, woj. małopolskie
• Charakter: częściowy
• Rok powstania: 1959
• Powierzchnia: 8,51 ha
Opis
•Rezerwat obejmuje krótki przełom rzeki Białki
pomiędzy dwoma skałkami: Kramnicą i Obłazową.
• Rezerwat został utworzony ze względu na
walory przyrodnicze, krajobrazowe, a także
naukowe tego miejsca.
•Można natknąć się na reliktową roślinność
naskalną i również na zabytki archeologiczne.
Rezerwat przyrody Madohora
INFORMACJE OGÓLNE
• Lokalizacja: teren Parku Krajobrazowego
Beskidu Małego, partie szczytowe oraz zbocza
Łamanej Skały (teren gmin: Ślemień (woj.
śląskie), Andrychów (woj. małopolskie))
• Rok powstania: 1960
• Powierzchnia: ok. 72 ha
Opis
•W części szczytowej można znaleźć wychodnie
skalne, które zbudowane są m.in. z piaskowców.
•W niżej położonych częściach rezerwatu
występują piaskowce godulskie.
• Odnośnie fauny, to żyje tu np. 10 gatunków
ssaków, 42 gatunki ptaków,4 gatunki gadów i 6
gatunków płazów.
Rezerwat przyrody Kamionna
INFORMACJE OGÓLNE
• Lokalizacja: teren gminy Trzciana, woj.
małopolskie
• Rok powstania: 1997
• Powierzchnia: 64,04 ha
Opis
•Teren rezerwatu obejmuje strome północne
stoki góry, które są całkowicie porośnięte przez
las, a także jar potoku leśnego.
•Koryto wcina się głęboko w flisz karpacki.
Wiosną masowo zakwita tutaj żywiec
gruczołowaty.
•Soplówka jodłowa jest jednym z rzadkich i
pięknych gatunków grzyba.
Rezerwat przyrody Zimny Dół
INFORMACJE OGÓLNE
• Lokalizacja: północno-wschodnia część na
terenie gminy Liszki, woj. małopolskie
• Charakter: częściowy
• Rok powstania: 1991
• Powierzchnia: 2,22 ha
Opis
•Rezerwat jest zarówno dużą atrakcją
geologiczną
jak i przyrodniczą.
•Jego flora ma charakter naturalny.
• Znajdują się tutaj bardzo stare okazy
kwitnącego bluszczu pospolitego, który pnie się
aż na wierzchołki drzew.
•Na terenie rezerwatu występuje 230 gatunków
roślin naczyniowych, a wśród nich 21, które
podlegają ochronie ścisłej lub częściowej.
Rezerwat przyrody Biała
Woda
INFORMACJE OGÓLNE
• Lokalizacja: gmina Szczawnica, miejscowość
Jaworki, woj. małopolskie
• Charakter: częściowy
• Rok powstania: 1963
• Powierzchnia: 27,83 ha
Opis
•Jest to jeden z najładniejszych wąwozów
Pienin, który znakomicie nadaje się do spacerów.
• Teren rezerwatu w większości jest bezleśny,
jedynie w południowej części występują
niewielkie, półnaturalne płaty lasu mieszanego.
Skała Kmity
•
•
•
•
•
INFORMACJE OGÓLNE
Lokalizacja: Wyżyna Krakowsko –
Częstochowska (przełamanie Garbu
Tenczyńskiego przez Rudawę)
Rodzaj rezerwatu: krajobrazowy
Charakter: częściowy
Rok powstania: 1959
Powierzchnia: 19,47 ha
Opis
•Nazwa skały pochodzi od rycerza Kmity, który
to na początku XVI w. (jak głosi legenda)
nieszczęśliwie się zakochał w Olimpii Bonerównej.
Jednak nie mogąc być razem z nią, rzucił się ze
skały, gdzie wzniesiono potem krzyż. Wyryto na
nim trzy napisy (w tym jeden autorstwa Kmity –
obecnie nieczytelny).
•W rezerwacie występuje 18 gatunków roślin
chronionych m.in. tojad mołdawski, kruszczyk
siny, rojownik pospolity, ciemiężyca zielona.
Rezerwat przyrody Panieńskie
Skały
• Lokalizacja: zachodnia część Krakowa
(Las Wolski)
• Rodzaj rezerwatu: leśny, krajobrazowy
• Charakter: częściowy
• Rok powstania: 1953
• Powierzchnia: 6,41 ha
Opis
Nazwa pochodzi od zakonnic z Klasztoru
Norbertanek, które to (według legendy) zostały
ochronione przez skałki przed pohańbieniem.
Zbocza rezerwatu porasta las bukowy z
domieszką dębu, sosny, grabu i jaworu. W
drzewostanie, chronionym od 1917 uchowały
się bardzo stare okazy kwitnącego bluszczu
pospolitego. Występują tu także m.in. zdrojówka
rutewkowata, zawilec gajowy, szczyr trwały, fiołek
Rivina, miodunka ćma, konwalia majowa, a
także wawrzynek wilczełyko.
Rezerwat przyrody Skamieniałe
Miasto
•
•
•
•
•
INFORMACJE OGÓLNE
Lokalizacja: Podgórze Ciężkowskie
(prawy brzeg Białej)
Rodzaj rezerwatu: przyrody
nieożywionej
Charakter: częściowy???
Rok powstania: 1931
Powierzchnia: 15,01
Opis
Wśród lasu mieszanego – dębów z domieszką
sosen – znajdują się porozrzucane skałki.
Zostały one uformowane wskutek erozji i
nazwane skalnym miastem. Są tutaj
ambony, maczugi i grzyby skalne, m.in.
"Maczuga", "Piramida", "Baszta", "Borsuk",
"Grunwald", "Ratusz" i "Czarownica" (nazwy
pochodzą od ich kszałtów). Znajduje się tu
także niewielki wodospad.
Rezerwat przyrody Kamień-Grzyb
•
•
•
•
•
INFORMACJE OGÓLNE
Lokalizacja: Połom Duży
Rodzaj rezerwatu: przyrody
nieożywionej
Charakter: ścisły
Rok powstania: 1962
Powierzchnia: 1,83 ha
Opis
Kamień Grzyb powstał z osadu żwiru piasku i
mułu na dnie morza (przynoszonego przez
rzeki). Składa się z dwóch skał – drugi jest
częściowo zagłębiony
w podłożu. Swój kształt – u dołu przewężony
powstał zawdzięcza znajdującym się w
dolnych częściach piaskowcach, podatnych na
wietrzenie. W ten sam sposób utworzyły się
struktury arkadowe
i plastrowe.
Rezerwat przyrody Dolina
Eliaszówki
•
•
•
•
•
INFORMACJE OGÓLNE
Lokalizacja: Park Krajobrazowy Dolinki
Krakowskie
Rodzaj rezerwatu: krajobrazowy
Charakter: częściowy
Rok powstania: 1989
Powierzchnia: 106,68
Opis
Rezerwat obejmuje dolną, zbudowaną z wapieni
część Doliny, pokrytą
starodrzewiem grądu, buczyną karpacką oraz
ciepłolubną, w dnie łęgiem olszowo-jesionowym.
Dnem płynie rzeka Eliaszówka.
A otoczony jest przez klasztory.
W runie leśnym wiosną licznie zakwita np. zawilec
gajowy, szczyr trwały, żywiec gruczołowaty,
marzanka wonna, lepiężnik biały. Występują także
m.in. żywiec dziewięciolistny, gajowiec żółty,
przetacznik górski, paprotnik
kolczysty, pierwiosnek wyniosły, żywiec
dziewięciolistny.
źródła
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Kserotermy.krakow.pl
Lato.republika.pl
Graal.org.pl
Jaslo.pttk.pl
Zpkwm.pl
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Dolina_Kluczwody_a9.jpg/250px-Dolina_Kluczwody_a9.jpg
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/06/Rezerwat_przyrody_Kajas%C3%B3wka_2.jpg/250pxRezerwat_przyrody_Kajas%C3%B3wka_2.jpg
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/Willa_Rotunda_a1.jpg/250px-Willa_Rotunda_a1.jpg
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Kornuty2%28js%29.jpg/250px-Kornuty2%28js%29.jpg
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/81/Baniska_BS6.jpg/250px-Baniska_BS6.jpg
http://pl.wikipedia.org/wiki/Rezerwat_przyrody_Dolina_Potoku_Rudno
http://www.it-jura.pl/pl/rezerwat.php?go=dolpotru
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e2/Potok_Rudno_OK4-2.jpg/800px-Potok_Rudno_OK4-2.jpg
http://dnidziedzictwa.pl/rezerwat-przyrody-dolina-raclawki/
http://pl.wikipedia.org/wiki/Dolina_Mnikowska
http://www.kserotermy.krakow.pl/obszary-chronione/wawoz-homole/
http://pl.wikipedia.org/wiki/Rezerwat_przyrody_W%C4%85w%C3%B3z_Homole
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Homole_a3.jpg/800px-Homole_a3.jpg
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/87/Wawoz_homole2.jpg/450px-Wawoz_homole2.jpg
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Saxifraga_paniculata_a5.jpg/799px-Saxifraga_paniculata_a5.jpg
http://pl.wikipedia.org/wiki/Rezerwat_przyrody_Lubo%C5%84_Wielki
http://it.rabka.pl/index.php/using-joomla/przyrodnicze/rezerwat-przyrody-lubon-wielki
http://www.powiat.limanowa.pl/f/s/180/7782/Edytor/Image/Promocja/atrakcje%20turystczne/Lubon_W_2.jpg
http://www.powiat.limanowa.pl/f/s/180/7782/Edytor/Image/Promocja/atrakcje%20turystczne/Lubon_W__1.jpg
http://pl.wikipedia.org/wiki/Rezerwat_przyrody_Kamionna
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Rezerwat_Zimny_D%C3%B3%C5%82_a2.jpg/800px-Rezerwat_Zimny_D%C3%B3%C5%82_a2.jpg
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/Bia%C5%82a_Woda_a1.jpg/794px-Bia%C5%82a_Woda_a1.jpg
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d7/Bia%C5%82a_Woda_a2.jpg/800px-Bia%C5%82a_Woda_a2.jpg
http://pl.wikipedia.org/wiki/Ska%C5%82a_Kmity
http://www.photoblog.pl/lifelike/39263486/rezerwat-przyrody-kamien-grzyb.html
http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Ska%C5%82a_Kmity_a1.jpg
http://s9.flog.pl/media/foto/6301538_rezerwat-przyrody-kamien-grzyb-i.jpg
http://www.dziennikpolski24.pl/pl/aktualnosci/malopolska/1046610-skala-rycerza-kmity.html
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Kamie%C5%84_Grzyb_a1.jpg/250pxKamie%C5%84_Grzyb_a1.jpg
http://www.kserotermy.krakow.pl/wp-content/uploads/2011/11/6-Skala-Kmity_900px.jpg
http://pl.wikipedia.org/wiki/Rezerwat_przyrody_Dolina_Eliasz%C3%B3wki
http://www.kserotermy.krakow.pl/wp-content/uploads/2011/11/4-Skala-Kmity_900px.jpg
http://pl.wikipedia.org/wiki/Rezerwat_przyrody_Panie%C5%84skie_Ska%C5%82y
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2b/Czerna_Devil's_Bridge.jpg/220pxCzerna_Devil's_Bridge.jpg
http://www.fluidi.pl/grafiki/0033/3361_P_858307553.jpg
http://www.kserotermy.krakow.pl/wp-content/uploads/2012/12/1-Dolina-Eliaszowki2.jpg
http://www.krajoznawcy.info.pl/wp-content/themes/opk/thumb/phpThumb.php?
src=http://www.krajoznawcy.info.pl/wp-content/uploads/2012/05/krakow-las-wolski15.jpg&w=600&q=90&bg=FFFFFF&hash=6d25ca3eb5adc38e30319ce83d39ef82
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/9e/Eliasz%C3%B3wka.01.jpg
http://x.garnek.pl/ga4131/208630943be37aa9084881a3/rezerwat_panienskie_skaly.jpg
http://pl.wikipedia.org/wiki/Rezerwat_przyrody_Skamienia%C5%82e_Miasto
http://www.portalgorski.pl/images/content/2012/11/skamieniale_miasto.jpg
http://www.nasze-wycieczki.info/zdjecia/z/w/h/S/skamieniale-miasto-222med.jpeg
http://geotyda.pl/galeria/kta/skamieniale_miasto_5.jpg
http://www.odyssei.com/gallery//632/115477556310288_przmach03.jpg
http://pl.wikipedia.org/wiki/Rezerwat_przyrody_Kamie%C5%84-Grzyb
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4a/Grota_Hieronima.02.jpg