Wzór karty opisującej zaliczenie przedmiotu

Nazwa przedmiotu: Podstawy ekonomii
Osoba prowadząca przedmiot: dr Magdalena Kozłowska
Katedra: Ekonomii
Zagadnienia egzaminacyjne:
1. Ekonomia jako nauka
- mikro- i makroekonomia,
- dwa ujęcia przedmiotu ekonomii (pojęcia rzadkości i zasobów, podstawowe zasoby używane
w procesie gospodarowania, pojęcie potrzeby z uwzględnieniem punktu widzenia ekonomii,
dobro w wąskim i szerokim znaczeniu, zjawiska ekonomiczne, kategoria ekonomiczna, prawo
ekonomiczne, prawa ekonomiczne a prawa ekonomii jako nauki, teoria ekonomiczna, model
ekonomiczny, ceteris paribus),
- ekonomia pozytywna i normatywna (postulatywna).
2. Rynek
- współczesne definicje rynku,
- klasyfikacje rynku,
- podstawowe modele rynku,
- funkcje rynku.
3. Ceny
- pojęcie ceny (cena absolutna i relatywna),
- mechanizmy kreowania cen (rynkowy i administracyjny),
- rodzaje cen według podmiotu ustalającego cenę i stopnia określoności (sposobu
obowiązywania),
- funkcje cen,
- dyferencjacja cen – pojęcie, rodzaje i przyczyny.
4. Popyt i podaż
- potrzeba (popyt potencjalny) a popyt efektywny (pieniężny),
- pojęcie popytu,
- determinanty popytu (prawo popytu, między innymi pojęcie dóbr komplementarnych i
substytucyjnych, dóbr normalnych i niższego rzędu),
- paradoksy popytu (Giffena, Leibensteina – owczego pędu i snobizmu, Veblena, spekulacyjny),
- pojęcie podaży,
- determinanty podaży (zwłaszcza prawo podaży).
5. Równowaga rynkowa
- stan idealnej równowagi rynkowej i cena równowagi rynkowej oraz działanie prawa popytu
i podaży,
- zmiany równowagi rynkowej.
6. Koszty produkcji
- krzywe jednakowego produktu (izokwanta) i jednakowego kosztu (izokoszta), wybór
najkorzystniejszej techniki produkcji,
- pojęcie kosztów produkcji – koszty księgowe (historyczne) a koszty ekonomiczne – koszty
alternatywne, jawne i nie ujawnione,
- koszty prywatne (indywidualne) a koszty społeczne,
- rodzaje kosztów w krótkim i długim okresie (pojęcia krótkiego i długiego okresu, koszty
całkowite – stałe i zmienne, jednostkowe – stałe, zmienne i całkowite, krańcowe, pojęcia
produktu całkowitego, przeciętnego i krańcowego, porównanie kosztów w krótkim
(obwiednia) i długim okresie, długookresowe korzyści skali – przyczyny niekorzyści skali).
7. Teoria wyboru producenta na przykładzie doskonałej konkurencji
- założenia rynku doskonałej konkurencji,
- utarg całkowity, jednostkowy i krańcowy,
- warunek krańcowy,
1
warunek przeciętny (minimalizacja strat oraz punkt i cena zamknięcia przedsiębiorstwa
w krótkim okresie, krótkookresowa podaż przedsiębiorstwa, punkt i cena wejścia – wyjścia
w długim okresie, długookresowa podaż przedsiębiorstwa),
- stan równowagi producenta.
8. Rachunek dochodu narodowego
- agregacja, agregaty – zasoby i strumienie (pojęcia, sposoby ujęcia),
- gospodarka narodowa – ruch okrężny (podstawowe tożsamości makroekonomiczne),
- produkt globalny,
- PKB, PNB i PNN (sposoby mierzenia PKB, wartość przeniesiona i dodana, dobra pośrednie i
finalne, inwestycje i oszczędności, ujęcie wydatkowe PKB, PNB i PNN, ujęcie w cenach
rynkowych i w cenach czynników produkcji PKB, PNB i PNN, rozporządzalne dochody
osobiste).
9. Wzrost i rozwój gospodarczy
- pojęcia wzrostu i rozwoju gospodarczego, rozwoju społeczno-gospodarczego,
- mierniki wzrostu gospodarczego,
- rodzaje wzrostu,
- czynniki procesów wzrostowo-rozwojowych,
- bariery wzrostu.
10. Cykl koniunkturalny
- pojęcie trendu (tendencji rozwojowej) i cyklu koniunkturalnego,
- przyczyny wahań cyklicznych (teorie neoklasyczne i keynesowskie),
- fazy klasycznego i współczesnego cyklu koniunkturalnego (przyczyny innego przebiegu cyklu
po drugiej wojnie światowej),
- oddziaływanie państwa na przebieg cyklu koniunkturalnego.
11. Rynek pieniądza i polityka pieniężna
- rodzaje popytu na pieniądz i czynniki wpływające na niego,
- funkcje banku centralnego,
- podaż pieniądza (baza monetarna, mnożnik kreacji pieniądza), równowaga na rynku
pieniężnym,
- stopa rezerw obowiązkowych, stopa redyskontowa, operacje otwartego rynku,
- rodzaje polityki pieniężnej.
12. Inflacja
- pojęcia luki inflacyjnej, inflacji, luki deflacyjnej, deflacji, stagflacji, slumpflacji,
- mierzenie inflacji,
- rodzaje inflacji (różne kryteria),
- przyczyny (według teorii monetarystycznej, popytowe i podażowe oraz wewnętrzne i
zewnętrzne),
- skutki inflacji,
- sposoby walki z inflacją.
13. Bezrobocie
- popyt i podaż na rynku pracy,
- pojęcie zasobów siły roboczej, stopnia aktywności zawodowej i stopy bezrobocia,
- pomiar bezrobocia,
- rodzaje i przyczyny bezrobocia (ujęcie neoklasyczne i keynesowskie),
- skutki bezrobocia,
- sposoby walki z bezrobociem,
- inflacja a bezrobocie (krzywa Phillipsa w krótkim i długim okresie).
14. Budżet państwa i polityka budżetowa
- pojęcie i funkcje budżetu państwa (sposób ich realizacji), pojęcie systemu podatkowego,
- zasady polityki budżetowej,
- źródła dochodów budżetowych (rodzaje podatków, sposoby opodatkowania dochodów,
- rodzaje wydatków budżetowych,
- stany budżetu i sposoby finansowania deficytu budżetowego (krajowy i zagraniczny dług
publiczny),
- aktywna i pasywna polityka budżetowa (automatyczne stabilizatory koniunktury).
-
2
Zalecana literatura:
1. Podstawy ekonomii. Red. R. Milewski, E. Kwiatkowski. Wydawnictwo Naukowe PWN,
Warszawa 2011.
2. Makro- i mikroekonomia. Podstawowe problemy współczesności. Red. S. Marciniak.
Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2013.
Sposób zaliczenia przedmiotu: zaliczenie (test wielokrotnego wyboru)
3