Alicja Nowak Turek SCENARIUSZ LEKCJI JĘZYKA POLSKIEGO W KLASIE I GIMNAZJUM TEMAT : Język reklam ( 2 godziny ) Cele ogólne : uczeń poznaje językowe środki perswazji Cele szczegółowe : uczeń rozumie czym jest perswazja zna elementy podnoszące skuteczność reklamy potrafi wymienić środki językowe w reklamie rozpoznaje użyte i stosowane językowe środki perswazji Metody i techniki : metoda problemowa heureza oglądowa praca indywidualna zbiorowa Środki dydaktyczne : wycinki reklam prasowych nagranie reklam telewizyjnych Ścieżka edukacyjna – edukacja czytelnicza i medialna 1 Tok lekcji I Wprowadzenie 1. Nauczyciel prosi o przypomnienie wiadomości o reklamie, jej funkcji i znaczeniu. Pyta o slogan telewizyjny i perswazję. 2. Uczniowie z pamięci podają slogany reklamowe, które zapisują na przygotowanych kartkach. Następnie oglądają reklamy telewizyjne i zapisują treść haseł reklamowych. 3. Informacja nauczyciela , że dzisiejsza lekcja , to ciąg dalszy cyklu o reklamie. Nauczyciel przypomina o nagradzaniu uczniów najbardziej aktywnych , skupionych na zadaniach. II Część właściwa lekcji 1. Zapisanie tematu 2. Nauczyciel pyta o nadawcę ( producent towaru wypowiadający tekst , tekściarz ,copywriters ), odbiorcę reklamy oraz o intencje nadawcy reklamy. W trakcie rozmowy pada pytanie o język reklam. Jest to język nakazu, przymusu, komplementowania lub schlebiania. 3. Najważniejsze pytanie pada po przejrzeniu wycinków prasowych i przypomnieniu zapamiętanych sloganów: Jakie musi być hasło, aby reklama była skuteczna ? - zrozumiały ( prosty ) - zwięzły ( krótki ) - łatwy ( rymowanie ) - atrakcyjny ( dowcip, humor ) - sugestywny ( wpływa na nasze postanowienia ). 4. Uczniowie podzieleni na grupy analizują posiadane teksty ( komunikaty reklamowe ). Zgodnie z poleceniem nauczyciela podkreślają kluczowe słowa, wypisują je na kartkach ( przygotowanych kolorowych kartonikach ). 2 Następnie próbują określić, jakie cechy mają podkreślone przez nich słowa tryb rozkazujący : kup wypij wybierz wykrzyknienia : My wiemy jak ! zdania pytające : Czy wybrałeś ? czasowniki modalne : warto zobaczyć musisz spróbować stopień wyższy i najwyższy przymiotników i przysłówków : najlepszy : najnowszy : najszybciej kalki ( amerykanizmy ) : hit,super,ok. zaimki : każdy kto równoważniki zdań liczebniki : jeden pierwszy czasowniki w 1 os. l.p : lubię wybrałem mam użycie czas. W 2 os. l.p: pragniesz masz wybierz brak sformułowań przeczących rymotwórczość : Brud nie wybiera, wybierz Pickiera powtórzenia : Zawsze sucho, zawsze pewnie 3 wyrazy typu : zawsze nigdy wszędzie 5. Nauczyciel zwraca uczniom uwagę na siłę perswazyjną tych wyrazów. Nie chcemy być inni, gorsi, słabsi. Bohaterowie reklam są młodzi, uśmiechnięci, zadowoleni, dobrze się czują i bawią. Dlatego my chcemy być podobni do nich. To perswazja i manipulowanie nami, które często odnosi pożądany przez nadawców skutek. Kupujemy określone towary, wtedy jesteśmy modni, na topie. To niebezpieczny szczególnie dla młodych ludzi proces. Można się przed nim bronić mając świadomość „ sztuczek „, które działają na naszą podświadomość. Wśród nich są także środki językowe. III Podsumowanie 1. Nauczyciel podaje notatkę o językowych środkach perswazji. Tekst reklamowy odwołuje się do sfery intelektualnej i emocjonalnej. Reguły ustala nadawca, ale o rezultacie decyduje odbiorca. Dowartościowanie jest nam potrzebne, ale nie możemy biernie ulegać perswazyjnym metodom. Podtekst reklam jest niebezpieczny, jeśli nie kupisz, nie spróbujesz, nie weźmiesz – jesteś gorszy. Nie dajmy się reklamom. 2. Praca domowa 1. Podaj po jednym przykładzie reklamy, w której wykorzystano przedstawione na lekcji językowe środki perswazji. 2. Czy hasło : oglądam reklamy , więc jestem ma sens? Uzasadnij swoją odpowiedź dwoma argumentami. Bibliografia Budzyński W., Reklama – techniki skutecznej perswazji. Warszawa, Wyd. POLTEXT 2000 Majkowska G., Język reklamy, w : Polszczyzna a/i Polacy u schyłku XX w, pod red. K. Handke i H Dalewskiej – Greń, Warszawa , SOW 1994 Głowiński M., Nowomowa po polsku , Warszawa 1991 4