FORMY ORGANIZACYJNO PRAWNE JEDNOSTEK SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH Mateusz Pawlak, Piotr Odziemek Na formy organizacyjno prawne jednostek finansów publicznych składają się: jednostki budżetowe zakłady budżetowe gospodarstwa pomocnicze jednostek budżetowych fundusze celowe Jednostki budżetowe Są to jednostki organizacyjne sektora finansów publicznych, które pokrywają swoje wydatki bezpośrednio z budżetu, a pobrane dochody odprowadzają na rachunek budżetu państw. Jednostki budżetowe Podstawą ich gospodarki finansowej jest plan dochodów i wydatków nazywany „planem finansowym” Określone kategorie dochodów jednostek budżetowych mogą być gromadzone na wydzielonym rachunku dochodów własnych, Mogą zaciągać zobowiązania finansowe w granicach ustalonego na dany rok limitu wydatków budżetowych; Jednostki budżetowe Są tworzone i likwidowane przez ministrów, kierowników urzędów centralnych i wojewodów (państwowe jednostki budżetowe) lub przez organy stanowiące jednostek samorządu terytorialnego (gminne, powiatowe i wojewódzkie jednostki budżetowe); Organ likwidujący jednostek budżetowych określa przeznaczenie mienia będącego w użytkowaniu jednostki, a w przypadku państwowej j.b. decyzja ta jest podejmowana w porozumieniu z ministrem SP; Jednostki budżetowe nie maja osobowości prawnej; nie posiadają własnego mienia, dysponują wyodrębnioną częścią majątku Skarbu Państwa W formie jednostek mogą działać min: Urzędy władzy państwowej Urzędy administracji państwowej i samorządowej Prokuratury sądy i trybunały Areszty i więzienia Jednostki wojskowe i policyjne, Jednostki Państwowej Straży Pożarnej Szkoły, internaty i świetlice Zakłady budżetowe Są to jednostki organizacyjne sektora finansów publicznych, które odpłatnie wykonują wyodrębnione zadania oraz pokrywają koszty swojej działalności w przychodów własnych. Zakłady budżetowe Podstawą ich gospodarki finansowej jest roczny plan finansowy Zakład budżetowy może otrzymywać z budżetu dotację: przedmiotową podmiotową dotację celową na dofinansowanie kosztów realizacji inwestycji; jednorazowe dotacje z budżetu na pierwsze wyposażenie w środki obrotowe, Kwota dotacji dla zakładu budżetowego (dotacji inwestycyjnych) nie może przekroczyć 50% jego wydatków; Zakłady budżetowe Na koniec roku budżetowego zakład budżetowy dokonuje wpłat do budżetu nadwyżek środków obrotowych, ustalonych na koniec okresu rozliczeniowego; są tworzone i likwidowane oraz przekształcane w inną formę organizacyjno-prawną przez ministrów, kierowników urzędów centralnych i wojewodów oraz inne organy działające na podstawie odrębnych przepisów (państwowe jednostki budżetowe) organy stanowiące jst (samorządowe zakłady budżetowe) organ likwidujący określa przeznaczenie mienia będącego w użytkowaniu zakładu, a w przypadku państwowego ZB decyzja ta jest podejmowana w porozumieniu z ministrem właściwym ds SP; Gospodarstwo pomocnicze Wyodrębniona z jednostki budżetowej, pod względem organizacyjnym i finansowym, część jej podstawowej działalności lub działalność uboczna. Gospodarstwo pomocnicze pokrywa ono koszty swojej działalności z uzyskiwanych przychodów własnych podstawą ich gospodarki finansowej jest roczny plan finansowy zmiany w planie finansowym mogą być dokonywane w ciągu roku w przypadku realizowania wyższych od planowanych przychodów i wydatków, gdy nie spowoduje to zmniejszenia wpłat do budżetu ani zwiększenia dotacji z budżetu mogą otrzymywać z budżetu dotacje przedmiotowe oraz dotację na pierwsze wyposażenie w środki obrotowe sprzedaż usług na rzecz macierzystej jednostki budżetowej jest dokonywana według kosztów własnych Gospodarstwo pomocnicze wpłacają do budżetu połowę osiągniętego zysku gospodarstwo pomocnicze tworzy, przekształca w inną formę organizacyjno-prawną i likwiduje kierownik jednostki budżetowej, po uprzednim uzyskaniu zgody właściwego ministra, kierownika urzędu centralnego lub wojewody tworząc gospodarstwo pomocnicze kierownik jednostki budżetowej określa nazwę i siedzibę gospodarstwa pomocniczego, nazwę i siedzibę jednostki budżetowej, przedmiot działalności wyodrębnionej z zakresu działalności jednostki budżetowej oraz składniki majątkowe przydzielone gospodarstwu przez jednostkę budżetową w przypadku likwidacji składniki majątkowe, należności i zobowiązania zlikwidowanego gospodarstwa pomocniczego przejmuje jednostka budżetowa, przy której gospodarstwo funkcjonowało Fundusz celowy To powołany ustawowo fundusz, którego przychody pochodzą ze środków publicznych, a wydatki są przeznaczone na realizację wyodrębnionych zadań. Główne cechy: Fundusz celowy podstawą gospodarki finansowej jest roczny plan finansowy wydatki mogą być dokonywane, tylko w ramach posiadanych środków finansowych obejmujących bieżące przychody, w tym dotacje z budżetu państwa lub budżetów j.s.t. i pozostałości środków z okresów poprzednich mogą zaciągać kredyty i pożyczki, o ile ustawa tworząca fundusz tak stanowi Formy funduszy celowych To powołany ustawowo fundusz, którego przychody pochodzą ze środków publicznych, a wydatki są przeznaczane na finansowanie wyodrębnionego zadania. Działają, jako osoby prawne lub są wyodrębnionymi rachunkami bankowymi, którym dysponuje organ wskazany w ustawie tworzącej fundusz. Państwowe fundusze celowe, realizują zadania wyodrębnione z budżetu państwa natomiast gminne, powiatowe lub wojewódzkie fundusze celowe, realizują zadania wyodrębnione z budżetu gminy, powiatu lub województwa. Wydatki FC mogą być dokonywane w ramach posiadanych środków, finansowych obejmujących przychody własne, pozostałości z poprzednich okresów oraz dotacje w budżetu państwa lub budżetów jst. FC mogą zaciągać kredyty i pożyczki, jeżeli ustawa tworząca fundusz tak stanowi. Ustawa budżetowa może określać inne przeznaczenie środków FC niż określone w ustawie tworzącej fundusz o ile FC nie otrzymuje dotacji z budżetu państwa, wtedy w planie finansowym funduszu ujmuje się wydatki na cel określony w ustawie budżetowej. Spółka kapitałowa Rodzaj spółki handlowej, w której najważniejszym elementem jest jej majątek (kapitał). Formami spółki kapitałowej jest spółka akcyjna z akcjami na okaziciela, (w której czynnik osobowy wspólników nie odgrywa żadnej roli), spółka akcyjna z akcjami imiennymi (czynnik osobowy ma rolę ograniczoną) i spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Od spółek osobowych wyróżnia je: zmienny kapitał i skład osobowy, posiadanie osobowości prawnej, skierowanie odpowiedzialności za zobowiązania spółki na samą spółkę, wyodrębnienie majątku spółki, prowadzenie spraw spółki pośrednio przez wspólników i ukształtowanie praw i obowiązków wspólników wobec spółki w sposób zróżnicowany. Spółka jednoosobowa Jest to spółka odpowiednio: Skarbu Państwa, samorządu terytorialnego, osób fizycznych lub prywatnych osób prawnych, fizycznych osób zagranicznych lub prawnych. Przyjęcie kryterium „jednorodności'' wnoszonego do spółki kapitału umożliwia stosowanie takich pojęć jak „jednoosobowa spółka Skarbu Państwa" lub „jednoosobowa spółka Gminy". W przypadku, gdy udziałowcami spółki są np. wyłącznie państwowe osoby prawne lub wyłącznie np. osoby fizyczne mamy do czynienia z zasadą jednorodności kapitału (100% kapitału jest skupione w danym rodzaju własności), ale nie możemy mówić o jednoosobowości spółki. Storna Ekonomii Nasza prezentacja jak i referat są dostępne do ściągnięcia ze strony: ekonomia.awardspace.com