Ściąga eksperta Aminokwasy i białka Aminokwasy są związkami biologicznie ważnymi jako materiał budulcowy wszystkich białek. Pod względem chemicznym aminokwasy to związki chemiczne wielofunkcyjne pochodne węglowodorów zawierające w cząsteczce grupę aminową (-NH2) i grupę karboksylową (-COOH). Obecność obu tych grup decyzduje o właściwościach aminokwasów nazwy systematyczne aminokwasów tworzy się od nazw podstawowych kwasów karboksylowych, i dodaje przedrostek amino przy czym grupa aminowa traktowana jest jako podstawnik np. kwas aminoetanowy. Aminokwasy maja także nazwy zwyczajowe (potoczne) jak alanina, glicyna leucyna. Często oznacza się je także za pomocą międzynarodowych skrótów trzyliterowych Nazwa aminokwasu Skrót alanina Al cysteina Cys glicyna Gly leucyna Leu seryna Ser glicyna – kwas aminooctowy (aminoetanowy) jest on najprostszym aminokwasem. Jest to substancja krystaliczna, o słodkim smaku, rozpuszczalna w wodzie Jej wzór H2N-CH2-COOH. Glicyna reaguje zarówno z kwasami jak i zasadami jest zatem zwiazkiem amfoterycznym cząsteczki aminokwasów mogą łączyć się ze sobą w specyficzny sposób - grupa karboksylowa jednego aminokwasu reaguje grupą aminową drugiego. tworzy się charakterystyczne wiązanie zwane wiązeniem peptydowym. Reakcja ta jest przykładem reakcji kondensacji. Wiązanie peptydowe jest chrakterystyczne dla wszystkich peptydów oraz białek. Białka stanowią jedną z najważniejszych grup naturalnych związków wielkocząsteczkowych; białka są polimerami wielkocząsteczkowymi, monomerami są aminokwasy. W przyrodzie do budowy białek wykorzystywanych jest 20 aminokwasów. Aminokwasy łączą się ze sobą w długie łańcuchy, połączone wiązaniem peptydowym. Łańcuchy te mogą tworzyć różne struktury. Kolejność elementów aminokwasowych w łańcuchu ma duże znaczenie dla biologicznych funkcji białka. Kolejność ułożenia aminokwasów zwana jest sekwencją aminokwasów. sekwencja aminokwasów jest ustalana genetycznie; Sekwencja aminokwasów to kolejnosć ich ułozenia w łańcuchu peptydowym. Sekwencję aminokwasów w białkach przedstawia się za pomocą skrótów trzyliterowych - Ala-Cys-Gly-Lue-Tyr-.......\ Białka mają niezwykle złożoną strukturę a ich masy cząsteczkowe sięgają milonów jednostek u. W białkach wyróznia się cztery poziomy struktury: struktura pierwszorzędowa (podaje sekwencję aminokwasów), struktura drugorzędowa określa jak łańcuchy ułożone są w przestrzeni (spirale, arkusze), struktura trzeciorzędowa określa najbardziej korzystne uporządkowanie przestrzenne poszczegolnych części białka, struktura czwartorzędowa określa przestrzenne powiązania kilku cząsteczek w jedną cząsteczkę białka; Są podstawowym budulcem wszystkich organizmów, biorą także udział w złożonych procesach biochemicznych zachodzących w komórkach. Są składnikiem skóry, mięśni, ścięgien, nerwów i krwi, a ponadto enzymów, przeciwciał i wielu hormonów\ wszystkie białka ulegają: hydrolizie kwasowej, zasadowej i enzymatycznej (działanie soków żołądkowych), której produktem są aminokwasy. Tak otrzymane aminokwasy są przez organizm wykorzystywane do: syntezy białek własnych, przetworzeniu na cukry proste i tłuszcze, rozkładowi na azot i mocznik. Reakcją charakterystyczną białek jest denaturacja; denaturacja białka to reakcja polegająca na nieodwracalnym zniszczeniu struktury białka. Zniszczenie to następuje pod wpływem mocnych kwasów oraz wysokiej temperatury, soli metali cieżkich W celu wykrycia białka można przeprowadzić reakcję ksantoproteinową – białko pod wpływem działania kwasu zabarwi się na żółto lub reakcję biuretową, która polega na tym iż do roztworu białka dodaje się CuSO4 i NaOH. Jeśli mamy białko to pojawi sie fioletowoniebieskie zabarwienie. Obecnie do wykrywania białek stosuje się metody spektroskopowe. proces wysalania białka - polega na wytrąceniu białego osadu po dodaniu do białka roztworu soli. Jest to proces odwracalny - po dodaniu wody osad się rozpuszcza Proces wytrącania się osadu nosi nazwę koagulacji - cząsteczki łaczą się więsze agregaty skupiska. proces odwrotny to peptyzacja białko spożywane przez człowieka w żołądku podlega działaniu soków żołądkowych w wyniku czego ulega hydrolizie do aminokwasów. Aminokwasy następnie są wykorzystywane do: syntezy białek własnych, przetworzeniu na cukry proste i tłuszcze, rozkładowi na związki azotu i mocznik. www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Powered by TCPDF (www.tcpdf.org) Strona 1/1