CELE POLITYKI PIENIĘŻNEJ POLITYKA PIENIĘŻNA JEST CZĘŚCIĄ POLITYKI GOSPODARCZEJ REALIZOWANA PRZEZ NIEZALEZNY (OD RZĄDU) BANK CENTRALNY REALIZACJA WYZNACZONEGO CELU ZA POMOCĄ STOSOWANYCH INSTRUMENTÓW MUSI BYĆ WIARYGODNA I ZROZUMIAŁA (problem komunikacji z rynkiem) POLITYKA PIENIĘŻNA-CELE STRATEGIA KEYNESOWSKA Klasyczna Wzrost PKB Pełne zatrudnienie Powiązana z aktywną polityką fiskalną, deficyty budżetowe, Koszt:inflacja Post-kenesowska Kontrola stóp procentowych -kontrolowanie stopy krótkookresowej By wpływać na stopę długookresową W praktyce mało skuteczna EWOLUCJA POLITYKI PIENIĘŻNEJ (PO 1945) Bezpośrednio po 1945:wzrost,zatrudnienie Rezultat: inflacja + stagnacja (stagflacja) Stabilnośc monetarna, kontrola inflacji, kontrola agregatu pieniężnego, monetaryzm Kontrola pośrednia,popularność: cel inflacyjny Po kryzysie: kontrola inflacji, elastycznośc sytuacyjna + wiązka celów Rozszerzenie instrumentów (QE) CEL POLITYKI PIENIĘŻNEJ -NBP Podstawowym celem działalności NBP jest utrzymywanie stabilnego poziomu cen, przy jednoczesnym wspieraniu polityki gospodarczej rządu, o ile nie ogranicza to podstawowego celu NBP (ustawa o NBP) STRATEGIA CELU INFLACYJNEGO W Polsce 2,5 % inflacji (CPI) Pasmo odchylenia: +/- 1,% Unia Gospodarcza i Walutowa,EBC Cel :do 2 % Względem HSBC (Zharmonizowany Indeks Cen Konsumpcyjnych) OGRANICZENIA POLITYKI PIENIĘZNEJ GŁÓWNE INSTRUMENTY POLITYKI PIENIĘŻNEJ Stopy procentowe-wyznaczanie, zmiany Operacje otwartego rynku Rezerwa obowiązkowa Inne regulacje (np.Bazylea II, III) Interwencje na rynku walutowym Komunikowanie się z rynkiem (interwencje słowne) Instrumenty bezpośrednie BC Stopa procentowa (podstawowa) Stopa rezerw obowiązkowych Ew.limity (pułapy) kredytowe Inne ograniczenia (współczynniki płynności) Bazylea II, III Instrumenty pośrednie Operacje otwartego rynku Kształtowanie stopy międzybankowej (w Polsce WIBOR, WIBID) Stopa lombardowa Stopa redyskontowa Stopa depozytowa BC Kredyt techniczny OGRANICZENIA INWESTORA (MIKRO) A OGRANICZENIA SYTUACJI GOSPODARKI MAKRO STOPA NOMINALNA I REALNA Stopy wyznaczane przez bank centralny to stopy nominalne. Oznaczamy je jako : (i) Praktycznie ważna jest jednak stopa realna ( sr) , uwzględniająca inflację :(ie) –oczekiwana inflacja. sr = i – ie Zatem: i = sr + ie np. obecnie sr= 4,75 – 3,5 =1,25% Stopa realna = stopa nominalna – oczekiwania inflacja STOPA NOMINALNA = STOPA REALNA + OCZEKIWANIA INFLACYJNE OPROCENTOWANIE A RENTOWNOŚĆ Oprocentowanie mierzy się do nominału obligacji np. 4,5/100 = 4,5 % Rentownośc mierzy się do ceny zakupu obligacji na rynku,np. 4,5/ 102 =3,75% Jeśli cena obligacji rośnie rentowność spada Jeśli cena obligacji spada –rentowność rosnie WSPÓŁZALEŻNOŚC PARAMETRÓW MONETARNYCH Podaż pieniądza (+) wzrost cen Podaż pieniądza (+) spada realna stopa procentowa Zmiana poziomu cen, zmiana stopy procentowej zmiana kursu walutowego NIE MOŻESZ MIEĆ 3 CELÓW -TYLKO 2 Z TRZECH W POLITYCE PIENIĘŻNEJ NIE MOŻESZ KONTROLOWAĆ WSZYSTKIEGO,TYLKO 2 Z TRZECH WYMIARÓW…. Jeśli masz stały kurs walutowy to nie nie możesz prowadzić autonomicznej polityki monetarnej musisz kontrolować przepływu kapitału Jeśli masz płynny kurs walutowy i swobodę przepływu kapitału to nie możesz mieć stałego kursu walutowego WSPÓŁZALEŻNOŚC PARAMETRÓW MONETARNYCH Podaż pieniądza wzrost cen Podaż pieniądza spada realna stopa procentowa Zmiana poziomu cen, zmiana stopy procentowej zmiana kursu walutowego POLITYKA FISKALNA A POLITYKA PIENIĘŻNA (MONETARNA) Fiskalna „twarda” (+) Monetarna „miękka”(-) „Miękka” == fiskalna (-) Monetarna „miękka”(-) Monetarna, twarda” (+), Fiskalna „twarda” (+) !!!!! Fiskalna miękka”(-), Monetarna, twarda” (+) POLITYKA ANTY-CYKLICZNA;MNIEJ SEKTORA PRYWATNEGO, WIĘCEJ WYDATKÓW PAŃSTWA CZY WAŻNA JEST ILOŚĆ PIENIĘDZY (DOŚWIADCZENIA Z QE)? Główna część pieniądza to pieniądz bankowy Zwiększenie rezerw nie przekształca się automatycznie na pieniądz w gospodarce Przykład: wzrost pieniędzy w USA (M1,M2,MZM) Japonia,po 1990 r.(deflacja) LUZOWANIE ILOŚCIOWE-FED CO BANKI ROBIĄ Z POZYSKANYMI PIENIĘDZMI OD FED-U-KREDYTOWANIE ZMNIEJSZA SIĘ… WNIOSKI Polityka pieniężna ma duże ograniczenia Zwłaszcza kiedy stopa procentowa Banku Centralnego (BC) zbliża się do zera Samo „luzowanie ilościowe” (QE) nie zmienia sytuacji zasadniczo,jeśli banki nie udzielają kredytu a firmy i gosp.domowe nie zadłużają się To kredyt tworzy obecnie pieniądz (nowy) a nie dodatkowe emisje MO przez BC