Zbiór zadań Makroekonomia II – ćwiczenia ZESTAW 7 – POLITYKA FISKALNA Zadanie 1. W pewnej gospodarce w roku 0 dług publiczny wynosił B0=900, zaś w roku 1 wydatki rządowe wynosiły G1=200, wpływy podatkowe T1=190, nominalna stopa procentowa i1=0,1, zaś stopa inflacji π1=0,05. Zakładamy, że B, G i T wyrażone w wielkościach realnych. a) Ile wynosi oficjalna a ile skorygowana o inflację wartość deficytu w roku 1. Czy inflacja zawyża, czy zaniża wartość deficytu? b) Ile wynosi deficyt pierwotny w roku 1? Co stanie się z wartością deficytu pierwotnego, jeśli nominalna stopa procentowa w roku 1 wzrośnie do 0,15? c) O ile zmieni się dług publiczny miedzy latami 0 oraz 1? d) Załóżmy, że stopa wzrostu realnego PKB wynosi zero, a jego wartość w roku 1 wynosi 1800. Co będzie się działo ze stosunkiem dług/PKB w miarę upływu czasu? O ile musiałby się zmienić wpływy podatkowe, aby stosunek dług/PKB był stabilny? Zadanie 2. Niektóre składniki budżetu państwa są w pewnym stopniu uzależnione od poziomu dochodu, Y. Dane są następujące składniki budżetu: wpływy podatkowe Tt=1000+0,1Yt, transfery TRt=800-0,1Yt, wydatki rządowe Gt=1800, płatności odsetkowe INTt=100. Produkcja potencjalna w tej gospodarce wynosi Y*=10000. a) Ile wynosi deficyt budżetowy oraz deficyt strukturalny w roku 1 jeśli Y1=12000, Y’1=10000 oraz Y’’1=8000? Jak kształtuje się zależność pomiędzy deficytem budżetowym i deficytem strukturalnym w zależności od fazy cyklu gospodarczego? b) Ile wynosi w powyższych trzech przypadkach deficyt cykliczny? Zadanie 3. Rząd nakłada na gospodarstwa domowe podatki według proporcjonalnej i stałej w czasie stopy t=0,25. Wpływy z podatków służą finansowaniu wydatków na zakup dóbr i usług, G, oraz transferów socjalnych, TR. Deficyt budżetowy jest finansowany za pomocą emisji obligacji, których zasób wynosi B a oprocentowanie jest niezmienne w czasie i równe i=0,05. Wiedząc, że rząd nie wykorzystuje emisji pieniądza do finansowania deficytu: a) zapisz równanie opisujące ograniczenie budżetowe rządu, b) oblicz, jaka będzie emisja obligacji oraz wysokość deficytu pierwotnego (nieuwzględniającego kosztów obsługi długu) w roku 1, mając dane: Y1=1600, B0=10000, G1=200, TRt=200-0,1Yt. c) powtórz obliczenia wykonane w punkcie (b) zakładając, że poziom dochodu wynosi Y1=1400. d) oblicz wysokość deficytu cyklicznego w punkcie (c) zakładając, że poziom produktu potencjalnego wynosi Y*1=1600. Zbiór zadań. Makroekonomia II - ćwiczenia Zadanie 4. Rozważmy maksymalizację dochodów z renty emisyjnej w gospodarce, w której realna stopa procentowa wynosi zero, a popyt na pieniądz opisany jest równaniem: L Y exp( i ) gdzie Y oznacza realny dochód, i to nominalna stopa procentowa, zaś α jest wrażliwością popytu na pieniądz na zmiany stopy procentowej. a) Ile wynosi stopa inflacji, która maksymalizuje przychody z renty emisyjnej w długim okresie? Proszę przyjąć, że poziom dochodu i prędkość obiegu pieniądza są stałe i wykorzystać ilościowe równanie pieniądza. b) Załóżmy, że stopa wzrostu dochodu wynosi y. Ile w takiej sytuacji wynosi stopa inflacji maksymalizująca przychody z renty emisyjnej w długim okresie? Ponownie przyjmijmy, że prędkość obiegu pieniądza jest stała. Proszę wyjaśnić, dlaczego wartość maksymalizującej przychody z renty emisyjnej inflacji zależy od stopy wzrostu dochodu. Zadanie 5. Rozważmy wypłacalność rządu w kraju, którego realny PKB rośnie w stałym tempie y=0,04. a) Realna stopa procentowa wynosi r=0,03 a stosunek deficytu pierwotnego do PKB jest równy d=0,04 i oczekuje się, że pozostanie na tym poziomie. Proszę przedstawić dynamikę długu w relacji do PKB na wykresie. Czy dług będzie rósł w nieskończoność, czy ustabilizuje się? Jeśli ustabilizuje się, to na jakim poziomie? b) Realna stopa procentowa wynosi r=0,09 a stosunek deficytu pierwotnego do PKB jest równy d=0,04 i oczekuje się, że pozostanie na tym poziomie. Proszę przedstawić dynamikę długu w relacji do PKB na wykresie. Czy dług będzie rósł w nieskończoność, czy ustabilizuje się? Jeśli ustabilizuje się, to na jakim poziomie? c) Realna stopa procentowa wynosi r=0,09 i bieżący poziom długu w odsetkach PKB wynosi 120% (=1,2). Oblicz wymagany poziom nadwyżek pierwotnych, niezbędnych do uznania rządu za wypłacalny. 2