ETAP 10

advertisement
ZBADANIE PRZYDATNOŚCI DO OCENY
NARAŻENIA NA PROMIENIOWANIE
JONIZUJĄCE METODY PRZEDWCZESNEJ
KONDENSACJI CHROMATYNY
POŁĄCZONEJ Z METODĄ HYBRYDYZACJI
IN SITU (RICA) – CEL 2, ETAP 10
Dr Sylwester Sommer
Centrum Radiobiologii i Dozymetrii Biologicznej
Instytut Chemii i Techniki Jądrowej
„Rozwój metod zapewnienia bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej dla bieżących i
przyszłych potrzeb energetyki jądrowej” Cel 2, Etap 10
Kraków 09-12-2011
IDEALNY DOZYMETR BIOLOGICZNY
podział
komórki
przygotowanie
komórki do
podziału
limfocyt krwi
obwodowej
wzrost
komórki
cykl
komórkowy
replikacja
DNA
decyzja o
kontynuacji
RICA
„Rozwój metod zapewnienia bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej dla bieżących i
przyszłych potrzeb energetyki jądrowej” Cel 2, Etap 10
Kraków 09-12-2011
stymulacja PHA
początek
nowego cyklu
komórkowego
CEL ETAPU 10 – OKREŚLENIE PRZYDATNOŚCI
METODY RICA – (THE RAPID INTERPHASE
CHROMOSOME ASSAY) DO OCENY NARAŻENIA
NA PROMIENIOWANIE JONIZUJĄCE
PRASANNA, P.G.S., ESCALADA, N.D., BLAKELY, W.F.,
Induction of premature chromosome condensation by a phosphatase inhibitor
and a protein kinase in unstimulated human peripheral blood lymphocytes: a
simple and rapid technique to study chromosome aberrations using specific
whole-chromosome DNA hybridization probes for biological dosimetry.
Mutation Research 466: (2000) 131–141.
„Rozwój metod zapewnienia bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej dla bieżących i
przyszłych potrzeb energetyki jądrowej” Cel 2, Etap 10
Kraków 09-12-2011
METODA RICA – POŁĄCZENIE 2 METOD
Chemicznie indukowana
przedwczesna kondensacja
chromosomów (PCC) w
limfocytach ludzkich w fazie
G0 cyklu komórkowego
+
Malowanie terytoriów
chromosomowych w jądrach
interfazowych przy pomocy
hybrydyzacji in situ (FISH)
kalikulina A
„Rozwój metod zapewnienia bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej dla bieżących i
przyszłych potrzeb energetyki jądrowej” Cel 2, Etap 10
Kraków 09-12-2011
METODA RICA
z PCC
Bez PCC
kontrola
napromienienie
Prasanna 2000
„Rozwój metod zapewnienia bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej dla bieżących i
przyszłych potrzeb energetyki jądrowej” Cel 2, Etap 10
Kraków 09-12-2011
ZALETY METODY RICA JAKO TESTU
BIODOZYMETRYCZNEGO
- wykonywana na niestymulowanych limfocytach ludzkich, co zapewnia 48
godzin przewagi nad testem chromosomów dicentrycznych i nawet więcej
nad testem mikrojądrowym;
- duża liczba komórek do analizy;
- po ekspozycji na dawki promieniowania przekraczające 5 Gy i powodujące
znaczne opóźnienie mitotyczne lub przechodzenie komórek z fazy G2 w
apoptozę, tradycyjna biodozymetria oparta na ocenie częstości występowania
uszkodzeń chromosomów jest utrudniona ze względu na brak odpowiedniej
liczby komórek w mitozie, metoda RICA pozbawiona jest tej wady;
- możliwość wykorzystania automatycznego mikroskopu do pobierania
obrazu, a być może również automatycznej analizy obrazu;
„Rozwój metod zapewnienia bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej dla bieżących i
przyszłych potrzeb energetyki jądrowej” Cel 2, Etap 10
Kraków 09-12-2011
PLAN PRACY ETAPU 10
- ustawienie metody RICA w laboratorium CERAD;
- otrzymanie krzywych kalibracyjnych według opisanej metody dla różnych
rodzajów promieniowania;
- próba zautomatyzowania metody przy użyciu zautomatyzowanego
mikroskopu i systemu do analizy obrazu METAFER, Metasystems;
- określenie przydatności metody do szybkiej oceny dawki pochłoniętej w
trybie „triage”
PLANOWANE PRODUKTY ETAPU 10
Opracowanie eksperckie dotyczące przydatności metody RICA do celów
dozymetrii biologicznej.
„Rozwój metod zapewnienia bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej dla bieżących i
przyszłych potrzeb energetyki jądrowej” Cel 2, Etap 10
Kraków 09-12-2011
CENTRUM RADIOBIOLOGII I DOZYMETRII
BIOLOGICZNEJ ICHTJ W WARSZAWIE
„Rozwój metod zapewnienia bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej dla bieżących i
przyszłych potrzeb energetyki jądrowej” Cel 2, Etap 10
Kraków 09-12-2011
„Rozwój metod zapewnienia bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej dla bieżących i
przyszłych potrzeb energetyki jądrowej” Cel 2, Etap 10
Kraków 09-12-2011
Download