Rzeźba- Katarzyna Frejowska klasa III b (prezentacja1

advertisement
1.Co to jest Rzeźba
2. Przykłady Rzeźby
3.Rodzaj Rzeźby
4.Najsławniejsi Rzeźbiarze
5.Najsławniejsze przykłady Rzeźb
Co to jest Rzeźba
Rzeźba - jedna z dyscyplin zaliczanych do sztuk plastycznych. Od
malarstwa i grafiki odróżnia ją trójwymiarowość.
Rzeźby są wykonane do oglądania głównie
dookólnego, a rzadziej np. do spoglądania na nie z góry czy z dołu.
Oprócz tych cech
rzeźba może posiadać fakturę (w zależności od użytego materiału)
lub kolor (tzw. rzeźba polichromowana).
Może
być również klasyfikowana ze względu na swoją skalę (np.
miniaturowa lub monumentalna).
W dawnych wiekach ukształtowały się niezwykle skomplikowane
techniki tworzenia rzeźby.
Rzeźba Archaiczna
Rzeźba Klasyczna
Rzeźba schyłku klasycyzmu
i hellenistyczna.
Rzeźba archaiczna.
Pierwsze posągi powstały w okresie archaicznym, wczasach ożywionego
handlu Egiptem. Początkowo Grecy kopiowali jedynie rzeźby przywiezione
Egiptu. Stąd też wyraźne podobieństwa do sztuki egipskiej: wyprostowane
ciała, ręce ułożone wzdłuż tułowia, dłonie przyciśnięte do ud, pięści
zaciśnięte. Rzeźby archaiczne stanowią pierwsze studium anatomii - jeszcze
niezbyt proporcjonalne bez specjalnej dbałości szczegóły anatomiczne.
Mięśnie ciała oddawano dokładnie ale umiarem. Przedstawiane postacie były
statyczne. Oczywiście piękne było tylko ciało męskie - stąd nagie męskie
akty (kuros - młodzieniec), kobiety (kore - dziewczyna) zawsze
przedstawiane były jako ubrane. Postacie były zawsze uchwycone "od
przodu", z jedną nogą wysuniętą - stąd też określenie stylu jako frontalny.
Głównymi materiałami były kamień brąz. Powstanie (pod koniec VIIw. p.n.e.)
monumentalnej architektury archaicznej spowodowało stopniowy rozwój
udoskonalanie sztuki rzeźbiarskiej. W ciągu 100 lat od utworzenia
pierwszych kopii dzieł egipskich, Grecy wprowadzili do rzeźby elementy
ruchu większą dbałość oddanie detali. Postacie miały włosy pełne loków
charakterystyczny uśmiech. Pod koniec okresu archaicznego powstawało
coraz więcej rzeźb monumentalnych, wolno stojących dekoracyjnych. Szkoły
rzeźbiarskie powiązane były ściśle z porządkami architektonicznymi.
Rzeźba klasyczna.
Na przełomie VI i Vw. p.n.e., a zwłaszcza po wojnach perskich, zaczęto coraz
powszechniej stosować marmur, a w monumentalnych posągach chryzelefantynę.
Chryzelefantyna była techniką tworzenia rzeźb z kości słoniowej i złota. W pierwszej
kolejności ustawiono szkielet z drewna i gipsu. Następnie pokrywano go płytkami
z kości słoniowej (twarz i inne nagie części ciała) oraz złota (włosy, szaty, sandały
i ozdoby), wysadzanego ozdobnymi kamieniami i szlachetnym drewnem (cedr, heban).
Na początku Vw. p.n.e. wynaleziono metodę wykonywania z brązu pustych odlewów - na
wosk tracony, co pozwoliło na wierniejsze oddawanie szczegółów. Rzeźby klasyczne
były już idealnie proporcjonalne, zachwycały szczegółami i bijącym z nich dynamizmem.
Często były wyidealizowane. W odróżnieniu od archaicznego ujęcia frontalnego,
stosowano "zamrożenie ruchu" np. postacie z pochylonym torsem, wyciągniętym do
przodu ramieniem itp. Na twarzach nie ma już charakterystycznego, archaicznego
uśmiechu. Dzięki dokładnym studiom anatomicznym artyści mogli przedstawić rysujące
się pod skórą mięśnie. Jak dalece udawało się rzeźbiarzom oddać ruch i ekspresję,
widać w posągu Dyskobola Myrona. Z kolei kultowe postacie bóstw były pełne powagi
i dostojeństwa.
Najsłynniejszym rzeźbiarzem klasycznym był Fidiasz. Jego dwa chryzelefantynowe
posągi bóstwa: Ateny w Partenonie i Zeusa w Olimpii stanowiły arcydzieła tamtej epoki.
Posąg Zeusa zaliczany był do siedmiu cudów świata. Rzeźba klasyczna to nie tylko
posągi, ale także ozdobne płaskorzeźby, stosowane do dekoracji świątyń. Największym
osiągnięciem w płaskorzeźbie jest słynny fryz partenoński, przedstawiający procesję
panatejską. Przedstawia on m.in. monumentalne postacie 12 bogów oraz jazdę ateńską
biorącą udział w procesji. Wszystkie postacie są pełne lekkości, naturalnego wdzięku,
spokoju i majestatu. Te wspaniałe rzeźby z Partenonu, znajdują się obecnie w British
Museum w Londynie, wywiezione tam w latach 1801-1810 przez lorda Elgina (marmury
Elgina), za zgodą okupacyjnych władz tureckich. Elgin sprzedał je narodowi
angielskiemu w 1816 roku za 35.000 funtów. Od wielu lat wokół marmurów toczy się
spór. Anglicy uważają, że British Museum jest bezpieczniejszym miejscem dla tych
arcydzieł. Z kolei Grecy podważają legalność zakupu marmurów i usiłują sprowadzić je
do Aten. Faktem jednak jest, że gdyby nie wywóz tych rzeźb z Grecji,
najprawdopodobniej uległy by zniszczeniu w burzliwym okresie dziejów tego kraju.
Rzeźba schyłku klasycyzmu hellenistyczna.
Po wojnach peloponeskich (IVw. p.n.e.) zmieniły się wymagania smak
estetyczny Greków. Gigantyczne, pełne przepychu świątynie budowle
świeckie wymagały innego typu rzeźby niż w Vw. p.n.e. Wobec spadku
znaczenia Aten głównymi centrami twórczości rzeźbiarskiej stały się:
Aleksandria, Pergamon, Rodos Antiochia. Każdy z tych ośrodków
wyróżniał się własnym stylem. Zaprzestano tworzenia
monumentalnych rzeźb sakralnych - bogowi stali się bardziej podobni
do ludzi - smukli, pełni wdzięku swobody. Po raz pierwszy sztuce
greckiej przedstawiono bogine w pełnej nagości (Afrodyta z Knidos
Praksytelesa).
Rzeźba Grecji hellenistycznej ukierunkowała się na przedstawianie
postaci scen z życia codziennego. Charakterystyczne było zacieranie
się ostrych konturów postaci oraz zamiłowanie do erotyki. Do
najsłynniejszych przykładów rzeźby hellenistycznej należy: Nike
Samotraki, Wenus Milo, Grupa Laokoona czy Gal bijący żonę.
Wyraźnie widać było skłonność do gigantyczności (nie tylko
w rzeźbie). Sam pomysł przemodelowania góry Athos na posąg
Aleksandra Macedońskiego, tak by w prawej ręce tego kolosa
umieścić dziesięciotysięczne miasto, świadczy o tym, że czasy
klasycznej prostoty już minęły. Choć nie zrealizowano tego projektu,
urzeczywistniono inne, jak choćby Kolosa Rodyjskiego. Ten wysoki
na 100 metrów, pozłacany posąg boga słońca Heliosa, który stał
okrakiem nad wejściem do portu na wyspie Rodos, zaliczany był do
siedmiu cudów świata.
Download