Edukacja Ekologiczna
advertisement
EDUKCJA EKOLOGICZNA Wykład nr 1 z dn. 03.10.2006r. Wykład prowadzi pani dr Ewa Albińska. Zagadnienia, jakie będziemy poruszać na wykładzie są następujące: 1. Definiowanie i przedmiot pedagogiki ekologicznej. 2. Kształcenie ekologiczne. 3. Wychowanie ekologiczne. 4. Edukacja ekologiczna formalna i nieformalna. 5. Narodowa strategia edukacji ekologicznej. 6. Szkoła ekologiczna. 7. Postawy ludzi wobec przyrody. 8. Świadomość ekologiczna EDUKACJA EKOLOGICZNA Wykład nr 2 z dn. 10.10.2006 Temat: Definiowanie podstawowych pojęć. 1) Definicje główne. pedagogika ekologiczna – jest nauką, która zajmuje się kształceniem i wychowywaniem dzieci i młodzieży, a także dorosłych, którzy zmierza do wyrobienia postaw sprzyjających przyrodzie. Pedagogika ekologiczna pojawiła się w latach 80-siątych XX wieku. edukacja ekologiczna – jest to praktyczne zastosowanie tego co wypracuje pedagogika ekologiczna; realizuje ona w życiu codziennym kierunki wypracowane przez pedagogikę ekologiczną. 2) Inne pojęcia. ekologia – jest to nauka badająca wzajemne relacje organizmu z jego środowiskiem. sozologia – jest to nauka o ochronie środowiska i przyrody. Ochrona środowiska nie jest nauką, jest to zastosowanie metod wypracowanych przez ekologię i sozologię. 3) Inne definicje pedagogiki ekologicznej. Pedagogika ekologiczna: - jest to subdyscyplina pedagogiki, skupiająca się na przygotowaniu człowieka do uczestniczenia w życiu społecznym poprzez wykształcenie zachowań i wartości odnoszących się pozytywnie do środowiska przyrodniczego ( nie mówimy środowisko naturalne, a przyrodnicze, gdyż naturalne było do czasu gdy nie pojawił się człowiek). - jest to działalność wychowawcza, mająca na celu wyposażenie całego społeczeństwa w wiedzę o przyrodzie, sprawności ogólne i zawodowe, zainteresowania i system wartości, odpowiednie postawy i przekonania oraz przysposobienie do dalszego rozwoju osobowości w odniesieniu do środowiska przyrodniczego. - to działalność wychowawcza, polegająca na świadomym i zorganizowanym oddziaływaniu na kogoś ( najczęściej dzieci i młodzież), w celu osiągnięcia określonych rezultatów oświatowych i wychowawczych , a także budowania właściwych relacji: człowiek – przyroda. NA EGZAMIN TRZEBA DEFINICJI!!!!!!!!!!!!! ZNAĆ JEDNĄ Z TRZECH PODANYCH 4) Przedmiot pedagogiki ekologicznej. Przedmiotem pedagogiki ekologicznej jest obszar graniczny, teoretyczny i praktyczny, w którym krzyżują się ze sobą zagadnienia dotyczące ekologii i sozologii – nauk z ochroną środowiska, z praktycznym zastosowaniem oraz pozostałych nauk, które wspierają naukę ekologiczną, a więc nauk takich jak: filozofia, etyka, socjologia, nauki przyrodnicze. W związku z tym takim naukom jak filozofia czy etyka, można dodać przedrostek eko( ekofilozofia, ekoetyka itp.) lub dodać wyraz ekologiczna ( filozofia ekologiczna, etyka ekologiczna) co świadczy o związku danej nauki z ekologią. Przedmiot pedagogiki ekologicznej jest trudny do określenia. Aby poznać, zrozumieć i interpretować fakty i zjawiska w ekologii, które mówią o relacji człowieka do przyrody, należy wspomnieć o badaniach jakościowych ( w nich jest całościowe podejście badawcze; tu analizujemy świat przeżyć i stosujemy takie narzędzia jak: wywiad, ankieta) i ilościowych ( tu badamy stan wiedzy i stosujemy do tego głównie takie metody jak: sondaż, diagnoza, eksperyment). 5) Zadania pedagogiki ekologicznej. Są one następujące: - pedagogika ekolog. chce określić uwarunkowania, które dotyczą zjawisk związanych z rzeczywistością społeczno – przyrodniczą - chce dostarczyć wiedzy, która umożliwi ukształtowanie świadomości ekologicznej - innym zadaniem jest kompleksowa interpretacja wszelkich zależności i relacji, czyli związków, które występują między jednostką, społeczeństwem i przyrodą - kolejne zadanie to wychowanie do poszanowania przyrody i kształtowanie wrażliwości ekologicznej - zastosowanie zdobytej wiedzy w życiu codziennym w praktyce zawodowej 6) Składniki pedagogiki ekologicznej. Na pedagogikę ekologiczną składają się: kształcenie ekologiczne – jest to nabywanie wiedzy o świecie przyrody. wychowanie ekologiczne – jest to wpływanie na postawę, rozwój osobowości, sposób myślenia i świadomość. KSZTAŁCENIE EKOLOGICZNE: Do kształcenia ekologicznego zalicza się: - opanowanie wiadomości - rozwijanie zainteresowań i nawyków - formowanie postaw poznawczych - przygotowanie do samokształcenia Wyróżnia się 3 główne koncepcje kształcenia ekologicznego: 1) multidyscyplinarna 2) interdyscyplinarna 3) całościowa = holistyczna ad.1 polega ona na tym, że staramy się przekazać wiedzę o związkach człowieka z przyrodą wykorzystując wiedzę poznaną na innych przedmiotach i dokładamy do nich wiedzę o przyrodzie i tak powstają np. prawo ekologiczne, polityka ekologiczna itp. ad.2 polega ona na tym, że wybieramy konkretną wiedzę o przyrodzie i tworzymy przedmiot np. biologia z ochroną środowiska. ad.3 jest to połączenie modelu 1 i 2, powstaje nam wtedy odrębny przedmiot i dokładamy też wiedzę o innej przyrodzie. Wymienione wyżej trzy główne modele kształcenia ekologicznego, można realizować na 4 sposoby tzw. toki. Toki kształcenia: 1) tok podający = encyklopedyczny – jest to wykładnia wiedzy; to najczęstszy sposób; 2) tok problemowy – wtedy gdy dyskutujemy np. konwersatoria; 3) tok eksponujący – tu eksponuje się swoje przeżycia i uczucia; ma to miejsce głównie na kierunkach artystycznych; 4) praktyczny – to zajęcia na konkretne tematy, które są realizowane w terenie; W kształceniu ekologicznym te 4 toki powinny być wymieszane. Powinno być kształcenia całościowe najlepiej według tych 4 toków realizowane. 7) Wyróżniki w edukacji ekologicznej. Te wyróżniki decydują o jakości kształcenia i wychowania. Są one następujące: podmiotowość – nie można traktować ucznia jako przedmiotu; partnerstwo – to odnosi się do rodziców, uczniów, nauczycieli; partnerstwo wymaga szacunku, cierpliwości, wyrozumiałości i zrozumienia; dialog – rozmowa; aktywność twórcza – nauczyciel powinien być pomysłowy i wyrażać chęć samodzielnego rozwoju swojej wiedzy; kompleksowość – chodzi o to, aby tak przedstawiać na zajęciach temat, aby nie zawężać go do jednego wymiaru; EDUKACJA EKOLOGICZNA Wykład nr 3 z dn. 24.10.07 r. Temat: Powstanie świata i człowieka – chronologia wydarzeń. 1) Ogólne informacje o powstaniu świata i człowieka. Pierwsze galaktyki powstały 10 miliardów lat temu. Około 5 mld lat trwało skupienie się galaktyk. Około 5 mld lat temu powstało Słońce i zaczęło przyciągać planety, tworząc w ten sposób układ słoneczny. Około 4,6 mld lat temu powstała Ziemia i Księżyc. Gdy Słońce zaczęło przyciągać planety to powstała Ziemia, a od niej oderwał się fragment i tak powstał księżyc. Około 3,5 mld lat temu datuje się, że na naszej ziemi pojawiają się pierwsze organizmy żywe jednokomórkowe i to są tzw. stromatonity – wapienne budowle wznoszone przez bakterie i sinice na dnie morza. Pierwsze pojawiły się bakterie, które były beztlenowe – metanogeny i one przerabiały związki chemiczne; metanogeny są dzisiaj też obecne, a spotykamy ich tam, gdzie mamy erupcje wulkaniczne, ona są np. obecne w żołądkach krów, w mule; bakterie metanowe znaleziono też na Europie ( lodowy księżyc Jowisza, na Marsie, na Tytanie). Sinice to pierwsze organizmy, które zaczęły produkować tlen ( tlen był dla nich ubocznym produktem przemiany materii). Około 2 mld lat temu – pierwsza epoka lodowcowa. Były następnie jeszcze dwie epoki lodowcowe. Około 1 mld lat temu powstały pierwsze organizmy wielokomórkowe. Około 550 mln lat temu powstały duże organizmy. Około 542 mln lat temu powstały organizmy okresu karbońskiego. Około 350 mln lat temu pojawiają się pierwsze kręgowce i pojawia się pierwotny ląd zw. pangea. Wiele organizmów żyje do dnia dzisiejszego i są to tzw. żywe skamieniałości. Pierwszym ssakiem, który pojawił się na planecie był szczur, ściślej mówiąc praszczur. Około 65 mln lat temu w Ziemię uderzyła kometa i spowodowała wyginięcie 99% dinozaurów, a te, które zostały dały początek ssakom. Około 20 mln lat temu okres zlodowacenia i trwał do 10 tys. lat temu. Około 3,5 mln lat temu powstał australopitek. Około 6 mln lat temu powstał pierwszy małpolud. Około 500 tys. lat temu były dwie grupy plemienne, o których możemy mówić: neandertalczyk ( spokojna grupa plemienna) człowiek skromanion ( to niespokojna grupa plemienna) 3 programy kosmiczne, których mówimy to: a) zaludnienie Księżyca b) zaludnienie Marsa c) budowa stacji planetarnej Nasze dzieje to ok. 500 tys. lat temu. My jesteśmy najmłodszym gatunkiem na naszej planecie. EDKACJA EKOLOGICZNA Wykład nr 4 z dn. 14.11.07 r. Temat: Konferencje i dokumenty zwracające uwagę na edukację ekologiczną. Utaut w 1969 roku w wydanym raporcie stwierdził, że jest kryzys gospodarczy. W 1972 roku raport Klubu Rzymskiego – przedstawiono w nim kryzysy, jakie są obecne i zapowiedziano jak im zapobiegać. 1972 rok – konferencja w Sztokholmie, na której to konferencji przedstawiciele różnych państw ( nie było przedstawicieli z Polski) debatowali na tematy ochrony środowiska. W 1976 roku odbyła się konferencja w Najrobii i tam do planu UNESCO włączono edukację ekologiczną. W 1977 roku na kolejnej konferencji – tym razem w Tbilisi przyjęto deklarację, która mówiła o zadaniach edukacji ekologicznej. Do zadań edukacji ekologicznej należy: * uświadomienie społeczne o globalnym charakterze środowiska * dostarczenie faktów i pomoc w zdobywaniu wiadomości o przyrodzie i jej stanie * kształtowanie postaw przyjaznych środowisku * nabywanie kompetencji w określaniu i rozwiązywaniu problemów środowiskowych * umożliwienie aktywnego uczestnictwa społeczeństwa w działaniach na rzecz przyrody W 1979 roku w Belgradzie przedstawiono Międzynarodową Kartę Nauczycielską o Ochronie Środowiska. W 1992 roku w Rio de Janeiro odbyła się konferencja, na której po raz pierwszy pojawiła się delegacja z Polski – obecny był z polski prof. Kozłowski. Na tej konferencji wydano dokument Agenda 21, w którym były zawarte wskazówki dotyczące edukacji ekologicznej. W 1994 roku w Rydze powołano Komisję Helsińską – grupę, która zajmowała się sprawami podnoszenia świadomości społecznej edukacji ekologicznej. Tam określono też plan działań gospodarczych dla społeczności na całym świecie. W 1995 roku konferencja UNESCO w Atenach – nosiła ona tytuł „ Edukacja ekologiczna na rzecz zrównoważonego rozwoju”. Tam zaznaczono, że w edukacji ekologicznej należy uwzględnić: - godność człowieka - szacunek dla życia i jego różnorodności - prawo do wolności i pokoju - umożliwienie wszechstronnego rozwoju zdolności - kształtowanie indywidualnej odpowiedzialności A więc podsumowując: godność + szacunek + odpowiedzialność Warto na zakończenie wspomnieć, że w 1989 roku była odwilż polityczna, która przyniosła działania okrągłego stołu i tak powstał podstolik ekologiczny, a na nim ustalono 27 tez, które dotyczyły działalności na rzecz ochrony środowiska i edukacji ekologicznej. Relacje człowieka do środowiska. Ja jako człowiek tworzę relację z : ja – drugi człowiek ja – rodzina ja – sąsiedzi ja – dom ja – okolica ja – kraj ja – planeta EDUKACJA EKOLOGICZNA Wykład nr 5 z dn. 21.11.07r. Temat: Podstawowe informacje o uczeniu się. 1) Style uczenia się. I podział mówi na jakich zmysłach opierają się przyjęte style nauczania: a) na wzroku b) na słuchu * częściej nauczanie opiera się na słuchu W edukacji ekologicznej nauczanie opiera się na: a) wzroku b) słuchu c) dotyku d) węchu e) smaku * W związku z powyższymi podziałami studentów dzielimy na wzrokowców i słuchowców. Generalnie wzrokowcami są mężczyźni, a słuchowcami kobiety. II podział ze względu na to, co nas najbardziej pociąga w nauce – tu wyodrębniamy 4 grupy ludzi : a) działacze b) analitycy c) teoretycy d) pragmatycy Po czym poznać, że dana osoba jest należy do określonego typu: ad. a) - takie osoby najlepiej uczą się, gdy czynnie uczestniczą w zajęciach - lubią poznawać masę rzeczy - lubią być zaangażowane w gry i inscenizacje - lubią sytuację, gdy są rzucane na głęboką wodę - nie lubi zajęć, gdy ma się skupić tylko na pracy indywidualnej w związku z tym - nie lubi gdy widzi szczególiki, a nie widzi ogółu sprawy - osoby takie wyłączają się, gdy mają bierny styl uczenia ad. b) - uczą się najlepiej gdy mogą zaplanować sobie przebieg zajęć - lubią gdy mogą przeprowadzać szczegółowe badania - lubią sytuacji gdy mają możliwości dokonania analizy zajęć i tego czego się nauczyli - nie lubią gdy muszą wystąpić przed dużym audytorium - nie lubią zajęć gdy ktoś każe im wyciągnąć wnioski, a mają za mało zajęć - nie lubią gdy muszą pobieżnie zajmować się problemem, a nie muszą drążyć ad. c) - chętnie chodzą na takie zajęcia, które są częścią większego modelu - lubią być w zaplanowanej sytuacji z jasno określonym celem - chętnie uczestniczą w zajęciach gdy prezentuje się im koncepcje - lubią naukowe dygresje, które uzupełniają ich wiedzę - nie lubią gdy miesza się im, aby coś zrobili i nie wiedzą bardzo co im to da - nie lubią sytuacji gdy nie są pewni, że przedmiot nauczania jest spójny - lubią widzieć, że poszczególne zajęcia wiążą się ze sobą - lubią uczestniczyć w zajęciach ad. d) - uczą się najlepiej gdy widzą związek między przedmiotem nauczania, a sytuacjami z którymi stykają się w codziennym życiu - chodzą na zajęcia gdy mają możliwość zastosowania wiedzy w praktyce - uczą się najlepiej gdy mają okazję eksperymentować, ale potrzebują eksperta - nie lubią gdy uczą się w oderwaniu od rzeczywistości jakichś zasad - nie lubią jeśli wiedzą, że nie dążą do określonego celu - nie lubią gdy nie oferuje im się nagrody za naukę 2) Typy nauczycieli. Można mówić o trzech głównych typach nauczycieli: a) nauczyciel mający styl dyktatorski ( uważa, że tylko on posiada wiedzę) b) liberalny c) wymagający, ale sprawiedliwy 3) Schemat systemu kształcenia. Przedstawia się następująco: treść nauczania nauczyciel aktywność ucznia klimat szkoły środowisko lokalne nauczyciel: - jeśli jest on dyktatorem to uczniowie boją się go i pracuję z lęku przed nim, a nie z motywacji; w klasie gdzie jest taki nauczyciel często pojawiają się sytuacje agresji; - jeśli nauczyciel liberalny to pozwala on na wszystko, a co za tym idzie uczniowie słabo pracują, bo wiedzą, że nie muszą; w klasie gdzie jest taki nauczyciel uczniowie szukają dyktatora; - mistrz nauczyciel – on pyta uczniów co ich interesuje i jest dla nich autorytetem, w związku z czym uczniowie lubią się uczyć; nauczyciel ma: ^ określoną osobowość ^ określony temperament ^ niekiedy jest wrażliwy na problemy ucznia ^ niekiedy wierzy w ucznia ^ różnie traktuje ucznia treść nauczania: - powinny być one odpowiednie dobrane do przedmiotu nauczania - wiedza jest zwykle przekazywana w dwojaki sposób: * encyklopedyczny * fragmentaryczny klimat szkoły: - składa się całe życie społeczne szkoły - tworzą go osoby pracujące w szkole i tu ważne jest, jakie relacje panują między pracownikami; relacje w szkole są następujące: dyrektor – nauczyciel nauczyciel – dyrektor nauczyciel – nauczyciel nauczyciel – pani sprzątaczka nauczyciel – rodzic rodzic – dyrektor rodzic – nauczyciel nauczyciel – rodzic - od wystroju sal zależy klimat szkoły, a tez od stanu budynku środowisko lokalne: - tworzą go: * władze miasta * rodziny * instytucje, w których pracują rodzice dzieci - tu jest ważne, aby była współpraca między poszczególnymi osobami, np. dzieci odwiedzają miejsca pracy rodziców JEŻELI KTÓRYŚ Z ELEMENTÓW SYSTEMU KSZTAŁCENIA NIE ZADZIAŁA, TO WTEDY PADA CAŁY SYSTEM KSZTAŁCENIA. EDUKACJA EKOLOGICZNA Wykład nr 6 z dn. 05.12.07 r. Temat: Prezentacja dokumentów dotyczących edukacji ekologicznej. 1. Międzynarodowa strategia edukacji środowiskowej. - ten dokument został przygotowany przez Ligę Ochrony Przyrody - ukazał się on w 1990 roku - jest on obecnie aktualny - ma 2 podstawowe działy: * w pierwszym dziale ustalone zostały potrzeby, jakie pojawiły się w wyniku wprowadzenia edukacji ekologicznej; * w drugim dziale została zarysowana międzynarodowa strategia działania ochrony środowiska; i tu w tym drugim dziale wyodrębnione są takie sprawy jak: ^ podsumowanie problemów środowiskowych ^ przegląd zasad edukacji środowiskowej ^ wymienione szczegółowe działania w zakresie edukacji ekologicznej - w tym dokumencie jest zwrócona uwaga na analizę kierunków i celów zadań ( tu poruszony problem badań i eksperymentowania, problem programów nauczania i pomocy dydaktycznych) - jest też w tym dokumencie mowa o grupach działań zwróconych na edukację ekologiczną i tu jest wyróżnione: kształcenie nauczycieli, wychowanie i informowanie społeczeństwa, współpraca międzynarodowa i regionalna 2. Polska strategia edukacji ekologicznej. - hasło tego dokumentu brzmi: „ do trwałego i zrównoważonego rozwoju” - wyodrębnione są w tym dokumencie następujące punkty: * edukacja ekologiczna jako zobowiązanie międzynarodowe * wygląd polskiej strategii edukacji * źródła i formy edukacji ekologicznej 3. Inne dokumenty. Do innych dokumentów zaliczamy: Ustawa o ochronie środowiska Ustawa o systemie oświaty Ustawa o szkolnictwie wyższym - edukacja ekologiczna w szkolnictwie wyższym obejmuje: kształcenie zawodowe, studia podyplomowe; edukacja ekologiczna jest głównie wykładana na ochronie środowiska i inżynierii środowiska. Ustawa o samorządzie terytorialnym 4. Ocena polskiej strategii. Strategia została zrobiona w sposób chaotyczny i dlatego jej ogólna ocena jest bardzo krytyczna. Zadania zostały w niej niepoprawnie określone. EDUKACJA EKOLOGICZNA Wykład nr 7 z dn. 12.12.07 r. Temat: Ogólne wiadomości z edukacji ekologicznej. 1. Postępowanie mistrza – nauczyciela. Odpowiemy na pytanie : jak powinien postępować mistrz – nauczyciel? Oto wskazówki: Więcej dziel się swoimi odczuciami i mniej nauczaj. Bądź uważny i skierowany na dzieci. Skupiaj uwagę dzieci. Najpierw patrz i doświadczaj, a dopiero potem mów. Miej poczucie radości i szczęścia. Nie wiedza, a poziom na jakim uczysz wyznacza przygotowanie Twoich uczniów. Raczej prowadź i pociągaj niż popychaj. Wykorzystuj pytania, aby uaktywnić uczniów. Są to sugestie, które odnoszą się zarówno do rodziców, jak i dydaktyków, którzy mówią jakim być nauczycielem, aby nauczyć dziecko prawidłowych postaw w stosunku do przyrody i do drugiego człowieka. 2. System kształcenia w szkole ekologicznej. Poznamy teraz sugestie, które dotyczą systemu kształcenia w szkole ekologicznej. Oto one: System powinien pomóc zrozumieć, jakie ekologiczne skutki może w środowisku wywołać działanie każdego z nas. System powinien pomóc zrozumieć, jakie konsekwencje będą miały działanie degradujące środowisko. System kształcenia powinien pomóc zrozumieć, jak można rozwiązać problemy w danym otoczeniu. Ponadto taka ekologiczna szkoła powinna: Uświadomić uczniów, nauczycieli oraz rodziców, że należy poprawiać swoje zachowania wobec przyrody. Nauczyć umiejętności potrzebnych działań. Kształtować postawy proekologiczne. Być włączona do opieki nad przyrodą. Podsumowując należy powiedzieć, że szkoła taka powinna: - uświadamiać - dostarczać wiadomości - kształtować poprawne postawy - nabywać kompetencje - umożliwiać aktywne uczestnictwo w rozwiązywaniu określonych problemów 3. Edukacja ekologiczna formalna, a nieformalna. Edukacja ekologiczna formalna nieformalna - realizowana jest poza szkołą np. w rodzinie - jest realizowana w szkołach - obejmuje uczniów, młodzież i studentów * Obie edukacje są jednakowo ważne i nie można mówić, że któraś z nich jest ważniejsza. Edukacja ekologiczna formalna = zasadnicza ogólna nieformalna = równoległa specjalistyczna - przedszkole - kursy specjalistyczne - dom rodzinny - szkoła podst. – klasa profilowana - placówki oświaty pozaszkolnej - gimnazjum - zajęcia pozalekcyjne - szkoła średnia - kluby osiedlowe - szkoła wyższa - organizacje dziecięce - organizacje młodzieżowe - środki masowego przekazu - parki krajobrazowe - alerty ekologiczne - konkursy ekologiczne 4. Postawa przyjazna przyrodzie. Są główne cztery źródła motywacji dzieci i młodzieży, aby przyjmowali oni postawę przyjazną przyrodzie. Oto one: Aktywność rodziców i otoczenia, w którym uczeń się znajduje. Wpływ nauczycieli, którzy będą zachęcać młodzież i dzieci i wskazywać im, jakie podejmować działania ekologiczne Ogólnospołeczna atmosfera środowiska lokalnego. Własne wewnętrzna przekonanie i satysfakcja. Tego wszystkiego dziś brakuje, bo wszystko jest nastawione tylko na konsumpcję ! ! ! EDUKACJA EKOLOGICZNA Wykład nr 8 z dn. 09.01.08r. Temat: Postawy wobec ekologii. 1. Komponenty postawy. Do komponentów postawy zaliczamy: wiedzę emocje zachowania * Bez tego nie możemy mówić o postawie !!! 2. Rodzaje postaw wobec przyrody. Wobec przyrody mogą występować następujące postawy: a) postawa pozytywna – proekologiczna b) postawa obojętna c) postawa negatywna – antyproekologicna ad. a) - tu chodzi o to, że dana osoba szanuje przyrodę, interesuje się nią i troszczy się o nią - postawy te są różne w zależności od tego, co motywuje daną osobę do określonych zachowań w stosunku do przyrody - w ramach tej postawy można mówić o bardziej szczegółowych postawach: * proekologiczny romantyk – ktoś, kto wzbudza refleksję nad przyrodą * proekologiczny urzędnik – ktoś, kto poprzez pryzmat ustaw patrzy na przyrodę * proekologiczny badacz – ktoś, kto zajmuje się badaniem przyrody Bardzo często jest tak – szczególnie wśród ludzi młodych, że zależy im na przyrodzie i chcą coś dla niej dobrego robić – chcą działać, ale tych swoich wielkich chęci nie są w stanie przełożyć na rzeczywiste warunki, bo np. co z tego, że ludzie młodzi chcą segregować śmieci, jak i tak nie mają takiej możliwości i dlatego często cała ich działalność kończy się niestety tylko na deklaracjach. Co jest bardzo przykre. ad. b) - jest to postawa najgorsza – gorsza nawet od postawy negatywnej !!! - jest to postawa, która jest bardzo szkodliwa społecznie - człowiek nie wykazuje w ogóle zainteresowania przyrodą – nic go nie obchodzi co dzieje się w przyrodzie i z przyrodą ad. c) - to jest postawa, która charakteryzuje się tym, że człowiek wyrządza krzywdę przyrodzie – działa na jej niekorzyść - tu możemy mówić też o podtypach i np. jednym z nich jest – agresja pośrednia wobec przyrody i jest to częsty typ postaw i jej cechą jest to, że jest to postawa nieuświadomiona i tu np. wypalanie rowów, brak kanalizacji na określonym terenie, brak kontenerów na odpady, a efektem tego jest degradacja środowiska; tu też zaliczają się akty wandalizmu wobec przyrody np. dziecko niszczy – zabija zwierzęta. 3. Elementy decydujące o postawie. O tym, jaką postawę przyjmiemy wobec przyrody, decyduje przede wszystkim nasza świadomość. postawa – ma ona wydźwięk praktyczny świadomość – jest ona skupiona na płaszczyźnie wiedzy, zdając sobie sprawę, że zachowanie moje jest właściwe z nią i silnie z moją postawa jest związana pewna hierarchia wartości Aby wiedzieć, jaką ktoś ma świadomość – trzeba najpierw wiedzieć, jaką reprezentuje on hierarchię wartości. 4. Drabina potrzeb. Kolejność zaspokajania potrzeb jest następująca: - ja - druga osoba - rodzina Ważne jest to, co znajduje się na końcu hierarchii potrzeb – czy potrzeba typu mieć czy typu być. Prawidłowa jest typu być. Prawidłowa postawa w ekologii to taka, gdy: - działasz na rzecz innych ludzi - działasz na rzecz kontynentu - działasz na rzecz swojego terenu a więc wykazujesz w swojej postawie: twórcze współdziałanie, aktywność, włączenie w życie społeczne. 5. Cele edukacji ekologicznej. Cele edukacji ekologicznej rozpatrujemy w 3 sferach: a) sfera wiedzy b) sfera emocji c) sfera umiejętności praktycznych – zachowania ad. a) tu są ważne 3 elementy: ^ pytamy jak jest – a więc jak się dzieje? ^ wyjaśniamy dlaczego tak jest? ^ co robić, aby tak nie było? A więc tutaj chodzi o przekazanie wiadomości i zwrócenie uwagi na to, co zastosować w sytuacjach życiowych. ad. b) tutaj są obecne takie elementy jak: ^ wzbudzenie wśród słuchaczy zainteresowania środowiskiem ^ nauczyć właściwego reagowania na otoczenie A więc tu chodzi głównie o zainteresowanie i o reagowanie, a więc nie tylko mieć. ale i być. ad. C) tu takie elementy jak: ^ tu obserwowanie ^ wyodrębnianie zjawisk – trzeba potrafić wyodrębniać zjawiska ^ popierać postawy proekologiczne A więc tutaj poprzez obserwowanie i naśladowanie tworzymy nawyki – trzeba ucznia uczyć aktywności. 6. Gry i zabawy ekologiczne. To co pozwoli nam wyżej wymienione cele osiągnąć to będą m. in. gry i zabawy ekologiczne, które przeprowadzane mogą być u dzieci i młodzieży w różnym wieku. Trzeba tylko dobrać odpowiednio zabawę do wieku osoby. Przykładowe zabawy: - opowiadanie historii my rozpoczynamy historię, a uczeń ma dokończyć np. nauczyciel mówi: Ania i Kasia stały nad rzeką i wrzucały do niej puszki po coli. I tu nauczyciel kończy mówić i pyta ucznia co by mógł powiedzieć takim osobom, albo co by zrobił w takiej sytuacji.) - ślubowanie ekologiczne uczeń składa przysięgę, e której jest mowa o szanowaniu przyrody - porządkowanie wartości – dajemy uczniowi listę, na której są wypisane zagrożeni ekologiczne i prosimy go, aby uporządkował w odpowiedniej kolejności wg niego co stanowi największe zagrożenie O CO DRZEWO PROSI CZŁOWIEKA: Nie rań mnie. Nie obwiązuj mnie. Nie wbijaj we mnie gwoździ. Nie przybijaj do mego pnia gniazd dla ptaków. Nie obdzieraj mnie z kory. Nie podpalaj pod moimi konarami trawy. 16.01.2010 Plus edukacja formalna i nieformalna
