Histologia z cytofizjologia

STANDARDOWY SYLABUS PRZEDMIOTU
na rok akademicki 2013/2014
Nazwa przedmiotu:
Opis przedmiotu kształcenia- Program nauczania
Histologia z cytofizjologią
Kod modułu: A, B
Kierownik jednostki
realizującej zajęcia z
przedmiotu:
Wydział:
Kierunek studiów:
Poziom studiów
dr hab. Piotr Dzięgiel,
prof. nadzw.
Forma studiów
Rok studiów:
Typ przedmiotu
Język wykładowcy:
stacjonarne X niestacjonarne X
Semestr studiów: I i II
pierwszy
obowiązkowy X fakultatywny 
polski
Lekarski
lekarski
jednolite magisterskie
Nazwa jednostki realizującej przedmiot
Katedra i Zakład Histologii i Embriologii
Razem:
125
Semestr zimowy (godz.)
W
Ć
S
12,5
30
12,5
30
42,5
Semestr letni (godz.)
W
Ć
S
12,5
70
12,5
70
82,5
Cele kształcenia (cele zajęć stawiane przez prowadzącego, powiązane z efektami kształcenia, max. 6 pozycji)
C1. W ramach zajęć z histologii studenci powinni poznać:
• zasady podstawowych technik stosowanych w badaniach morfologicznych,
• organizację komórki modelowej, jej budowę, i funkcje; budowę i funkcję organelli komórkowych,
• budowę i funkcję ważniejszych komórek wyspecjalizowanych,
• klasyfikację, cechy, pochodzenie, organizację histologiczną oraz rolę tkanek,
• organizację histologiczną układów i narządów oraz ich rolę i podstawowe mechanizmy regulujące
ich funkcję.
C2. W ramach zajęć z cytofizjologii studenci powinni poznać:
• zasady metod stosowanych w badaniu czynności komórek,
• procesy zachodzące w organellach komórkowych i mechanizmy ich regulacji,
• cykl życiowy, różnicowanie komórek, regulację tych procesów oraz starzenie się komórek,
 rodzaje śmierci komórek (apoptoza, nekroza, autofagia, katastrofa mitotyczna)
 błony biologiczne i transport przez błony
 cytoszkielet
 organizację jądra komórkowego, geny, inżynieria genetyczna
• oddziaływania międzykomórkowe i ich znaczenie,
• ważniejsze procesy związane m.in. z odpowiedzią immunologiczną, nowotworzeniem i adhezją
komórek.
Macierz efektów kształcenia dla przedmiotu w odniesieniu do metod weryfikacji zamierzonych
efektów kształcenia oraz formy realizacji zajęć.
Numer efektu
Opis efektu kształcenia
Metody weryfikacji
Forma zajęć
(zgodnie ze szczegółowymi efektami osiągnięcia
kształcenia
dydaktycznych:
kształcenia zawartymi w
zamierzonych efektów
** wpisz symbol
standardach)
kształcenia*
zna mianownictwo histologiczne w Odpowiedź ustna
W, Ć
A.W1.
języku polskim
A.W4.
A.W5.
B.W14.
B.W21.
B.W22.
B.W23.
B.W24.
B.W28.
B.W30.
A.U1
A.U2
zna podstawowe struktury
komórkowe i ich specjalizacje
funkcjonalne
zna mikroarchitekturę tkanek,
macierzy pozakomórkowej oraz
narządów
zna funkcje genomu,
transkryptomu i proteomu
człowieka oraz podstawowe
metody stosowane w ich badaniu;
opisuje procesy replikacji, naprawy
i rekombinacji DNA, transkrypcji i
translacji oraz degradacji DNA,
RNA i białek; zna koncepcje
regulacji ekspresji genów
zna sposoby komunikacji między
komórkami, a także między
komórką a macierzą
zewnątrzkomórkową oraz szlaki
przekazywania sygnałów w
komórce i przykłady zaburzeń w
tych procesach prowadzące do
rozwoju nowotworów i innych
chorób
zna procesy takie jak: cykl
komórkowy, proliferacja,
różnicowanie i starzenie się
komórek, apoptoza i nekroza oraz
ich znaczenie dla funkcjonowania
organizmu
zna w podstawowym zakresie
problematykę komórek
macierzystych i ich zastosowania w
medycynie
zna podstawy pobudzenia i
przewodzenia w układzie
nerwowym oraz wyższe czynności
nerwowe, a także fizjologię mięśni
prążkowanych i gładkich oraz
funkcje krwi
zna mechanizmy starzenia się
organizmu
zna związek między czynnikami
zaburzającymi stan równowagi
procesów biologicznych a
zmianami fizjologicznymi i
patofizjologicznymi
obsługuje mikroskop optyczny –
także w zakresie korzystania z
immersji
rozpoznaje w obrazach z
mikroskopu optycznego lub
elektronowego struktury
histologiczne odpowiadające na-
Sprawdzian pisemny
Odpowiedź ustna
Sprawdzian pisemny
W, Ć
Odpowiedź ustna
Sprawdzian pisemny
W, Ć
Odpowiedź ustna
Sprawdzian pisemny
W, Ć
Odpowiedź ustna
Sprawdzian pisemny
W, Ć
Odpowiedź ustna
Sprawdzian pisemny
W, Ć
Odpowiedź ustna
Sprawdzian pisemny
W, Ć
Odpowiedź ustna
Sprawdzian pisemny
W, Ć
Odpowiedź ustna
Sprawdzian pisemny
Odpowiedź ustna
Sprawdzian pisemny
W, Ć
Odpowiedź ustna
Sprawdzian pisemny
Sprawdzian praktyczny
Odpowiedź ustna
Sprawdzian pisemny
Sprawdzian praktyczny
Ć
W, Ć
Ć
A.U5
rządom, tkankom, komórkom i
strukturom komórkowym,
dokonuje opisu i interpretuje ich
budowę oraz relacje między
budową i funkcją
posługuje się w mowie i w piśmie
mianownictwem histologicznym
Odpowiedź ustna
Sprawdzian pisemny
Sprawdzian praktyczny
Ć
*np. test, prezentacja, odpowiedź ustna, esej, raport, kolokwium, egzamin ustny, egzamin pisemny;
** W- wykład; S- seminarium; Ć- ćwiczenia; EL- e-learning;
Nakład pracy studenta (bilans punktów ECTS)
Zajęcia na uczelni ( godz.) 125
Praca własna (godz.)
149
Sumaryczne obciążenie pracą studenta
274
Punkty ECTS przedmiotu
9,5
Uwagi
Treść zajęć: (proszę wpisać tematykę poszczególnych zajęć, pamiętając, aby przekładała się ona na
zamierzone efekty kształcenia)
Histologia:
• Techniki histologiczne, mikroskopowanie, budowa i funkcja komórki.
• Tkanka nabłonkowa: nabłonki i gruczoły, specjalizacje powierzchni komórek, połączenia
międzykomórkowe.
• Tkanka łączna: rodzina komórek podporowych, substancja pozakomórkowa, chrząstki, kości i ich
rozwój.
• Krew, komórki krwi i hemopoeza.
• Tkanka mięśniowa: rodzaje komórek kurczliwych i ich funkcja.
• Serce i układ naczyniowy.
• Układ odpornościowy: komórki układu odpornościowego, budowa i funkcja układu
odpornościowego.
• Przewód pokarmowy: jama ustna i jej wyposażenie, odcinki przewodzące i część trawiąca.
• Przewód pokarmowy: wątroba i trzustka.
• Układ dokrewny: podwzgórze, przysadka mózgowa, tarczyca i przytarczyce, nadnercza, trzustka
część wewnątrzwydzielnicza, jajnik i jądro, rozproszony układ neuroendokrynowy.
• Układ oddechowy: części przewodzące, część oddechowa.
• Układ moczowy: nerka, budowa i funkcja nefronu, drogi wyprowadzające.
• Układ reprodukcyjny męski i żeński: jajnik i macica, jądro i najądrze, kontrola hormonalna.
• Układ nerwowy: budowa i funkcja neuronów, tkanka glejowa, ośrodkowy i obwodowy układ
nerwowy.
• Skóra i gruczoł mlekowy.
• Narządy zmysłów: oko i ucho.
• Rozpoznawanie preparatów histologicznych (powtórzenie).
Cytofizjologia:
• Metody badań budowy i funkcji komórek.
• Organizacja i funkcjonowanie jądra komórkowego. Geny i inżynieria genetyczna.
 Błony biologiczne i transport przez błony.
• Cykl komórkowy i starzenie komórek.
• Rodzaje śmierci komórek: apoptoza, autofagia, nekroza.
• Cytoszkielet.
• Wybrane procesy cytoplazmatyczne.
• Komunikacja międzykomórkowa.
• Cząsteczki adhezyjne i substancja miedzykomórkowa.
• Podstawy obrony immunologicznej.
• Kancerogeneza.
Literatura podstawowa i uzupełniająca:
Piśmiennictwo podstawowe:
1. Histologia (red. M. Zabel), Urban & Partner, Wrocław 2002
2. Sobotta, Atlas histologii (tłum. M. Zabel), Urban & Partner, Wrocław 2002
3. Zeszyt ćwiczeń dla studentów medycyny i stomatologii (red. Maciej Zabel), wyd. Elsevier
Urban &Partner, Wrocław 2010
4. Seminaria z cytofizjologii (red. Kawiak J. I Zabel M.). Urban & Partner, Wrocław 2002.
Piśmiennictwo uzupełniające:
1. Cichocki T. i wsp.: Kompendium histologii, Collegium Medicum UJ, Kraków 2009
2. Sawicki W.: Histologia, PZWL, Warszawa 2009
3. Stevens A., Lowe F. J.: Histologia człowieka (tłum. pod red.: M. Zabel), PZWL 2000
4. Alberts B. i wsp.: Podstawy biologii komórki (tłum. pod red. Michejda J. i Augustyniak J.),
PWN, Warszawa 2005.
5. Fuller G., Shields D.: Podstawy molekularne biologii komórki, PZWL, Warszawa
2005.
Wymagania dotyczące pomocy dydaktycznych (np. laboratorium, rzutnik multimedialny, inne…)
Sala ćwiczeń, mikroskopy optyczne, mikroskop optyczny z kamerą i monitorem, laptop, rzutnik
multimedialny, tablice
Warunki uzyskania zaliczenia przedmiotu:
Semestr I - kolokwium zaliczeniowe (bez oceny)
Semestr II – sprawdzian umiejętności praktycznych, egzamin końcowy
Nazwa i adres jednostki realizującej przedmiot, kontakt (tel./email):
Katedra i Zakład Histologii i Embriologii
Ul. Chałubińskiego 6a
50-368 Wrocław
Tel.: 71 784 13 54 (55), fax: 71 784 00 82
Email: [email protected]
Osoba odpowiedzialna za przedmiot na danym roku:
dr hab. Piotr Dzięgiel, prof. nadzw.
Podpis Kierownika jednostki realizującej zajęcia
.………....…..…
Data sporządzenia sylabusa: 18.06.2013
Podpis Dziekana
……….………..……