Schizofrenia a psychoza

Psychoza, a schizofrenia - jak je zdiagnozować?
Schizofrenia a psychoza
Psychoza jest stanem, w którym osoba chora odbiera świat w sposób specyficzny, błędny –
jako inny niż istniejąca rzeczywistość. Schizofrenia zaś, czy raczej grupa psychoz
schizofrenicznych, to określenie wielu różnych psychoz o różnym obrazie i przebiegu.
Nieprawidłowe postrzeganie świata w psychozie nie jest wynikiem pomyłki i nie poddaje się korekcie.
Typowe dla psychozy objawy, takie jak omamy i urojenia, są przez pacjenta przeżywane jako
rzeczywistość, dlatego osoby będące w psychozie nie mają poczucia choroby (wglądu).
Pamiętaj!
Psychoza to poważne zaburzenie, mające wpływ na większość aspektów funkcjonowania
człowieka.
Przyczyną wystąpienia objawów psychozy są zaburzenia biochemiczne w mózgu, powodujące zachwianie
równowagi neuroprzekaźników – substancji, za pomocą których komunikują się komórki budujące mózg.
Psychoza może być wtórna do stanu ogólnego, ale jej wystąpienie może wskazywać na chorobę
psychiczną. Urojenia i omamy nie zawsze muszą świadczyć o psychozie, mogą być wywołane także przez
stosowanie substancji psychoaktywnych (narkotyki, dopalacze).
Warto wiedzieć, że...
Nawracające psychozy stwierdza się w schizofrenii, zaburzeniach schizoafektywnych, depresji
psychotycznej i chorobie afektywnej dwubiegunowej
Grupa psychoz schizofrenicznych, łącznie z innymi psychozami, np. zaburzeniem schizoafektywnym i
paranoidalnym, zalicza się do dużej grupy zaburzeń psychicznych określanych jako psychozy. Sposoby
terapii wszystkich psychoz są zbliżone i sam fakt nazwania psychozy schizofreniczną, paranoidalną czy
schizoafektywną nie wskazuje jeszcze jej dalszego przebiegu czy rokowania.
Czy wiesz, że...
Termin schizofrenia nie jest jednoznaczny w sensie diagnozy i terapii i niesie ze sobą wiele
różnych błędnych uogólnień i mitów.
Został stworzony przez szwajcarskiego psychiatrę Eugena Bleulera, który połączył dwa greckie słowa –
schizis ‘rozszczepiać’ i phren ‘umysł’, była to zatem psychoza, która miała się objawiać „rozszczepieniem
umysłu”, i nie ma nic wspólnego z „rozszczepieniem jaźni”, które stanowi objaw niepsychotyczny z kręgu
zaburzeń dysocjacyjnych. Z kolei Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne określa schizofrenię jako
„poważną chorobę mózgu”, co także nie jest prawdziwe, ponieważ niesie ze sobą informację o
nieodwracalności zmian, a obecnie już wiemy, że chorzy na schizofrenię mają okresy remisji i że 15% z
nich może być zdrowa psychicznie do końca życia po pierwszym epizodzie psychotycznym. Przyczyną
występowania objawów schizofrenii są nieprawidłowości funkcjonowania mózgu, o czym szerzej w
kolejnym artykule.
Międzynarodowa klasyfikacja chorób ICD 10 wyróżnia następujące typy schizofrenii:
●
●
●
●
●
●
●
●
●
F20.1 Schizofrenia paranoidalna,
F20.2 Schizofrenia hebefreniczna,
F20.3 Schizofrenia katatoniczna,
F20.4 Schizofrenia niezróżnicowana,
F20.5 Depresja postschizofreniczna,
F20.6 Schizofrenia rezydualna,
F20.7 Schizofrenia prosta,
F20.8 Schizofrenia innego rodzaju,
F20.9 Schizofrenia nieokreślona.
Poszczególne typy schizofrenii różnią się nasileniem objawów i przebiegiem, podział ten jednak nie wpływa
szczególnie na sposób diagnozowania ani leczenia, więc z punktu widzenia pacjenta czy opiekuna nie ma
on większego znaczenia praktycznego. Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne w ostatniej klasyfikacji
DSM-V odchodzi od wyodrębniania typów, skłaniając się ku rozpoznaniu „obszarowemu”, o czym mowa w
artykule "Objawy schizofrenii".