PowerPoint Template - Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i

INFRASTRUKTURA I SRODOWISKO
NARODOWA STRATEGIA SPÓJNOSCI
UNIA EUROPEJSKA
UNIA EUROPEJSKA
FUNDUSZ SPÓJNOŚCI
FUNDUSZ SPÓJNOŚCI
IX Priorytet PO IiŚ, Działanie 9.2
Zakres analizy finansowej
1
Narodowy
Fundusz
Ochrony
Środowiska
i Gospodarki
Wodnej
Narodowy
Fundusz
Ochrony
Środowiska
i Gospodarki
Wodnej
UNIA EUROPEJSKA
FUNDUSZ SPÓJNOŚCI
Dokumenty programowe
Regulamin konkursu dla Działania 9.2:
 Regulacje krajowe (par.1).
 Regulacje wspólnotowe (par1).
 System oceny wniosków (ocena formalna, merytoryczna
I-stopnia → Lista rankingowa projektów, oraz
merytoryczna II stopnia → Lista projektów
rekomendowanych).
2
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
UNIA EUROPEJSKA
FUNDUSZ SPÓJNOŚCI
Wytyczne programowe dla analiz
finansowych
3
1. Dokumenty podstawowe:
 Szczegółowe zalecenia w zakresie wybranych
zagadnień związanych z przygotowaniem projektów
inwestycyjnych z obszaru efektywnej dystrybucji energii.
 NSRO 2007-2013. Wytyczne w zakresie wybranych
zagadnień związanych z przygotowaniem projektów
inwestycyjnych, w tym projektów generujących dochód.
 Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 16.04.2010r.
w sprawie udzielania pomocy publicznej (tzw. Program
pomocowy).
2. Dokumenty uzupełniające:
 Analiza kosztów i korzyści projektów inwestycyjnych –
Przewodnik (2008 r).
 Warianty rozwoju gospodarczego Polski (wersja z
15.01.2009 r.).
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
UNIA EUROPEJSKA
FUNDUSZ SPÓJNOŚCI
Wytyczne konkursowe dla analiz
finansowych (1/2)
1. Załączniki nr 4 do Regulaminu Konkursu – Załączniki do
wniosku (kryteria formalne oraz merytoryczne I-stopnia):
 Pkt. 1 – Studium Wykonalności,
 Pkt. 2 – Analiza kosztów i korzyści,
 Pkt. 12 – Udokumentowanie środków finansowych,
 Pkt. 13 – Dokumenty finansowe.
2. Załączniki nr 5 do Regulaminu Konkursu – Załączniki do
wniosku (kryteria merytoryczne II-stopnia):
 Pkt. 1 - Studium Wykonalności,
 Pkt. 5 - Dokumenty finansowe – aktualizacja,
 Pkt. 6 - Udokumentowanie środków finansowych –
aktualizacja.
4
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
UNIA EUROPEJSKA
FUNDUSZ SPÓJNOŚCI
Wytyczne konkursowe dla analiz
finansowych (2/2)
3. Załączniki nr 6 do Regulaminu Konkursu – Zakres SW.
 Pkt. 5 – Analiza popytu,
 Pkt. 10 – Analiza finansowa,
 Pkt 11 – Analiza ekonomiczna,
 Pkt 12 – Analiza wrażliwości i ryzyka
5
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
UNIA EUROPEJSKA
FUNDUSZ SPÓJNOŚCI
Analiza finansowa / ekonomiczna
 Dla osób oceniających projekt stanowi ona podstawę do
oceny wykonalności i trwałości finansowej rozumianej
jako zachowanie płynności finansowej w fazie
inwestycyjnej oraz operacyjnej.
 Dla beneficjenta jest kluczowym elementem dającym
informację o strukturze finansowania, kosztach
finansowych, szacunku kosztów eksploatacyjnych i
przychodów. Jest planem finansowym zawierającym
prognozę podstawowych składowych sprawozdania
finansowego, weryfikuje wykonalność finansową Projektu.
6
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
UNIA EUROPEJSKA
FUNDUSZ SPÓJNOŚCI
Cele analizy finansowej / ekonomicznej
Potencjalny beneficjent powinien wykazać, że:
 projekt jest wykonalny finansowo,
 dane, na podstawie których oceniany jest projekt są
wiarygodne (i - na ile to możliwe - porównywalne),
 planowana inwestycja jest spójna z założonymi celami,
 postulowany wariant jest najlepszy z punktu widzenia
społeczeństwa,
 oszacowana kwota dofinansowania jest niezbędna do
osiągnięcia celów,
 zapewniona zostanie trwałość inwestycji po jej realizacji.
7
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
UNIA EUROPEJSKA
FUNDUSZ SPÓJNOŚCI
Struktura analizy finansowej /
ekonomicznej
Analiza opcji – analiza efektywności kosztowej DGC.
Analiza ex post.
Analiza Projektu:
o analiza luki finansowej,
o analiza efektywności.
Analiza trwałości finansowej.
Analiza ryzyka – analiza wrażliwości.
Analiza kosztów i korzyści – CBA (pełna lub uproszczona).
8
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
UNIA EUROPEJSKA
FUNDUSZ SPÓJNOŚCI
Analiza opcji (1/4)
Analiza opcji jest decydująca dla właściwej identyfikacji zakresu
inwestycji oraz wyboru najbardziej opłacalnego rozwiązania
technicznego.
Analiza opcji powinna być wykonana na wczesnym etapie
przygotowania projektu.
Analiza opcji powinna skupiać się na wyłącznie istotnych,
technicznie oraz instytucjonalnie i prawnie wykonalnych
opcjach.
Głównym celem analizy opcji jest wybór wariantu pozwalającego
na uzyskanie efektu ekologicznego przy najniższym koszcie dla
społeczeństwa.
9
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
UNIA EUROPEJSKA
FUNDUSZ SPÓJNOŚCI
Analiza opcji (2/4)
Koszt redukcji zanieczyszczeń zależy nie tylko od nakładów
inwestycyjnych, ale również od kosztów eksploatacyjnych.
Może się zdarzyć, że inwestycja, charakteryzująca się wyższymi
nakładami inwestycyjnymi, jest znacznie tańsza w eksploatacji i
– per saldo – emisja może zostać zredukowana mniejszym
kosztem.
Po drugie, nie jest wzięte pod uwagę to, że poszczególne
instalacje różnią się okresem eksploatacji – droższa instalacja
być może będzie służyła znacznie dłużej i pozwoli na
zredukowanie większej ilości zanieczyszczeń.
10
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
UNIA EUROPEJSKA
FUNDUSZ SPÓJNOŚCI
Analiza opcji (3/4)
Miernik efektywności kosztowej może uchwycić wszystkie te
mechanizmy, jeżeli nie będzie wskaźnikiem statycznym a
dynamicznym, wykorzystującym dane kosztowe i ilościowe z
całego okresu trwania instalacji (okres realizacji +
eksploatacji/użytkowania). Pozwala to uchwycić różnice w
kosztach eksploatacyjnych, w długości czasu życia obiektu, w
strukturze czasowej uzyskiwania efektu ekologicznego.
Biorąc pod uwagę zmianę wartości pieniądza w czasie, koszty i
przychody uzyskiwane w różnych latach sprowadza się „do
wspólnego mianownika” przy użyciu metod dyskontowych.
11
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
UNIA EUROPEJSKA
FUNDUSZ SPÓJNOŚCI
Analiza opcji (4/4)
DGC – Dynamiczny Koszt Jednostkowy (Dynamic
Generation Cost).
Dynamiczny koszt jednostkowy DGC jest równy cenie, która
pozwala na uzyskanie zdyskontowanych przychodów równych
zdyskontowanym kosztom, a więc minimalnej cenie, która
powoduje, że przedsięwzięcie staje się rentowne.
DGC pokazuje, jaki jest techniczny koszt uzyskania jednostki
miary rezultatu (np. efektu ekologicznego). Koszt ten jest
wyrażony w złotówkach na jednostkę miary rezultatu.
12
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
UNIA EUROPEJSKA
FUNDUSZ SPÓJNOŚCI
Analiza finansowa ex-post (1/2)
1. Zakres
Analiza finansowa ex post sporządzana jest dla beneficjenta
/ operatora infrastruktury wytworzonej w ramach projektu i
obejmuje takie elementy jak:
 analiza Rachunku zysków i strat,
 analiza Bilansu,
 analiza Rachunku Przepływów Pieniężnych.
2. Metoda analizy.
Nie ma w zasadzie szczegółowych wytycznych dla analizy
finansowej ex post. Stosuje się powszechnie przyjęte metody
oceny kondycji finansowej podmiotów gospodarczych –
analiza wskaźnikowa.
13
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
UNIA EUROPEJSKA
FUNDUSZ SPÓJNOŚCI
Analiza finansowa ex-post (2/2)
Podstawowe cele analizy finansowej ex-post:
 Ocena kondycji operatora/beneficjenta w aspekcie jego
zamierzeń inwestycyjnych (analiza wskaźnikowa),
 Analiza kształtowania się istotnych parametrów,
wykorzystywanych następnie w analizie ex-ante (np.
gotówkowa stopa podatku, wskaźniki rotacji, KON, itd.),
 Analiza możliwości zadłużania się badanego podmiotu,
 Analiza charakterystyki przychodów i kosztów.
14
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
UNIA EUROPEJSKA
FUNDUSZ SPÓJNOŚCI
Analiza finansowa projektu (1/9)
Analiza finansowa projektu obejmuje:
 Analizę luki finansowej – oszacowanie stopnia
dofinansowania projektu.
 Analizę efektywności projektu – ocena efektywności /
opłacalności finansowej projektu.
15
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
UNIA EUROPEJSKA
FUNDUSZ SPÓJNOŚCI
Analiza finansowa projektu (2/9)
Luka w finansowaniu.
Definicja: To część zdyskontowanego kosztu inwestycji, która
nie jest pokryta zdyskontowanym dochodem netto z projektu.
Cele analizy luki finansowej:
 ustalenie tej części zdyskontowanego kosztu inwestycji,
która nie jest pokryta zdyskontowanym dochodem netto z
projektu,
 ustalenie optymalnego poziomu dofinansowania z
funduszy UE,
 podstawa wyliczenia maksymalnej kwoty dotacji,
wskazanej następnie w umowie o dofinansowaniu.
16
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
UNIA EUROPEJSKA
FUNDUSZ SPÓJNOŚCI
Analiza finansowa projektu (3/9)
Niezbędnym do oszacowania luki finansowej jest zestawienie
przepływów pieniężnych – wpływów i wypływów generowanych
przez projekt:
 Pozycja WPŁYWY obejmować powinna:
o wpływy z przychodów generowanych przez projekt,
o wartość rezydualną projektu na koniec okresu jego
użytkowania.
 Pozycja WYPŁYWY obejmować powinna:
o początkowe nakłady inwestycyjne,
o inwestycje odtworzeniowe,
o koszty działalności operacyjnej (bez amortyzacji).
17
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
UNIA EUROPEJSKA
FUNDUSZ SPÓJNOŚCI
Analiza finansowa projektu (4/9)
Plan inwestycyjny powinien być podzielony na dwie kategorie:
1. Inwestycje rozwojowe i modernizacyjne.
a) Projekt UE,
b) Inne inwestycje rozwojowe i modernizacyjne.
2. Inwestycje odtworzeniowe.
a) Inwestycje odtworzeniowe w ramach Projektu UE;
b) Inwestycje odtworzeniowe dotyczące innych inwestycji
rozwojowych i modernizacyjnych,
c) Inwestycje odtworzeniowe dla istniejącego majątku
(poza Projektem UE).
18
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
UNIA EUROPEJSKA
FUNDUSZ SPÓJNOŚCI
Analiza finansowa projektu (5/9)
19
Algorytm kalkulacji luki finansowej:
1. Obliczanie wartości bieżącej przychodów netto (dochodów)
(DNR), jako suma zdyskontowanych przychodów oraz
zdyskontowanej wartości rezydualnej, pomniejszona o sumę
zdyskontowanych kosztów operacyjnych.
2. Obliczanie wartość bieżącej nakładów inwestycyjnych (DIC),
jako suma nakładów inwestycyjnej (bez rezerwy).
3. Obliczenie wskaźnika luki finansowej przedsięwzięcia,
R = Max EE / DIC, (gdzie Max EE = DIC – DNR).
4. Kalkulacja kwoty decyzji DA:
DA = EC * R, (gdzie EC jest kosztem kwalifikowanym
liczonym z rezerwą),
5. Określenie kwoty dotacji Unii Europejskiej:
Dotacja UE = DA * Max CRpa, (gdzie Max CRpa jest max.
stopą współfinansowania (85%)).
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
UNIA EUROPEJSKA
FUNDUSZ SPÓJNOŚCI
Analiza finansowa projektu (6/9)
Kalkulacja luki w finansowaniu a monitorowanie dochodów.
Zwrot dofinansowania przez beneficjenta wynikający z monitoringu
dochodu generowanego przez projekt powinien mieć miejsce jedynie w
przypadku stwierdzenia przez Instytucję Zarządzającą wystąpienia:
 innych lub nowych źródeł przychodów, które nie zostały
uwzględnione w analizie ex-ante i/lub
 wystąpienia istotnych zmian w polityce taryfowej, które
jednocześnie powodują, iż wskaźnik luki w finansowaniu
obliczony ex-ante (na etapie wniosku o dofinansowanie) jest
wyższy od nowego wskaźnika luki w finansowaniu obliczonego
przy uwzględnieniu tych okoliczności o więcej niż 10%.
Tym niemniej, jeżeli zostanie wykazane, iż beneficjent celowo
niedoszacował dochód generowany przez projekt w celu
zmaksymalizowania dotacji UE, przypadek taki będzie stanowić
nieprawidłowość, do której zastosowanie będą miały art. 98 i 99
rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006.
20
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
UNIA EUROPEJSKA
FUNDUSZ SPÓJNOŚCI
Analiza finansowa projektu (7/9)
Analiza efektywności finansowej Projektu:
 Przeprowadzana jest na podstawie przepływów
pieniężnych projektu.
 Przeprowadzana jest dla przepływów projektu bez
dofinansowania oraz z uwzględnieniem dofinansowania z
funduszy UE.
 Analiza efektywności finansowej przed dofinansowaniem
ma na celu wykazanie, że dla utrzymania rentowności
projektu konieczne jest wsparcie zewnętrznymi środkami.
 Analiza efektywności po dofinansowaniu jest weryfikacją
dobrze oszacowanej wielkości dotacji, która nie może
przynosić nadmiernych korzyści projektodawcy.
21
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
UNIA EUROPEJSKA
FUNDUSZ SPÓJNOŚCI
Analiza finansowa projektu (8/9)
Kategorie przepływów pieniężnych branych pod uwagę w
celu wyliczenia wskaźników efektywności FNPV/c, FRR/c:






22
Przychody,
Wartość rezydualna,
Koszty operacyjne,
Zmiany w kapitale obrotowym netto,
Nakłady odtworzeniowe,
Nakłady inwestycyjne na realizację projektu.
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
UNIA EUROPEJSKA
FUNDUSZ SPÓJNOŚCI
Analiza finansowa projektu (9/9)
Kategorie przepływów pieniężnych branych pod uwagę w
celu wyliczenia wskaźników efektywności FNPV/k, FRR/k:







Przychody,
Wartość rezydualna,
Koszty operacyjne,
Koszty finansowania,
Spłaty kredytów,
Krajowy wkład prywatny,
Krajowy wkład publiczny.
Uwaga: w kalkulacji FNPV/K oraz FRR/K nie bierze się pod uwagę wartości
dofinansowania z funduszy UE, gdyż celem ustalenia wartości FNPV/K i FRR/K
jest ustalenie zwrotu i wartości bieżącej kapitału krajowego zainwestowanego w
projekt.
23
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
UNIA EUROPEJSKA
FUNDUSZ SPÓJNOŚCI
Analiza trwałości finansowej (1/2)
1. Analiza płynności finansowej ma na celu ocenę zdolności
podmiotu odpowiedzialnego za eksploatację majątku
wytworzonego w ramach projektu do generowania dodatnich
sald gotówki w całym badanym okresie. Stąd
najważniejszym elementem analizy jest rachunek
przepływów pieniężnych.
2. Analiza ponadto ma na celu prognozę całościowego obrazu
finansowego operatora / beneficjenta (przychodów, kosztów,
inwestycji, KON, przepływów pieniężnych, itp.),
uwzględniającego zarówno działalność dotychczasową, jak i
zmiany wynikające z wdrożenia projektu.
24
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
UNIA EUROPEJSKA
FUNDUSZ SPÓJNOŚCI
Analiza trwałości finansowej (2/2)
W stosunku do beneficjenta i operatora analiza trwałości
finansowej powinna potwierdzać, że:
 Beneficjent / operator będzie uzyskiwał dodatnie roczne
saldo gotówkowe w każdym roku prognozy finansowej,
 oraz wskaźnik pokrycia obsługi długu (WPOD) dla
Beneficjenta / operatora jest nie niższy niż 1,2 w każdym
roku prognozy.
25
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
UNIA EUROPEJSKA
FUNDUSZ SPÓJNOŚCI
Analiza wrażliwości i ryzyka (1/3)
Analiza wrażliwości i ryzyka jest uzupełnieniem oceny trwałości
finansowej projektu.
Przeprowadzenie oceny ryzyka ma na celu oszacowanie
trwałości finansowej projektu, która wykazuje czy określone
czynniki ryzyka nie powodują utraty płynności finansowej
projektu.
Ocena ryzyka jest przeprowadzana poprzez:
 Wykonanie analizy wrażliwości,
 Przeprowadzenie jakościowej oceny ryzyka.
26
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
UNIA EUROPEJSKA
FUNDUSZ SPÓJNOŚCI
Analiza wrażliwości i ryzyka (2/3)
Etapy sporządzania analizy wrażliwości:
 Identyfikacji kluczowych czynników ryzyka,
 Dokonywania zmian poszczególnych zmiennych o
określoną procentowo wartość,
 Ustalenie wpływu zmian czynników ryzyka na:
o wskaźniki efektywności finansowej projektu FNPV/c,
FRR/c (z dofinansowaniem),
o saldo przepływów pieniężnych beneficjenta /
operatora.
27
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
UNIA EUROPEJSKA
FUNDUSZ SPÓJNOŚCI
Analiza wrażliwości i ryzyka (3/3)
Analiza ryzyka – ocena jakościowa.
Przeprowadzenie jakościowej oceny ryzyka ma na celu
oszacowanie przez Beneficjenta prawdopodobieństwa
faktycznego wystąpienia danego ryzyka poprzez przypisanie do
niego jednej z trzech kategorii prawdopodobieństwa: niskiego,
średniego lub wysokiego. Dodatkowo należy zamieścić
komentarz, jakie okoliczności mogą przyczynić się do
wystąpienia takiej sytuacji oraz jakie przewidziano działania w
celu wyeliminowania/zminimalizowania skutków wywołanych
przez zidentyfikowane czynniki ryzyka.
28
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
UNIA EUROPEJSKA
FUNDUSZ SPÓJNOŚCI
Analiza kosztów i korzyści - CBA (1/3)
Podstawowe założenia dotyczące analizy CBA.
Korekta przepływów finansowych o:
 Efekty zewnętrzne,
 Transfery,
 Ceny rozrachunkowe.
Oszacowanie efektywności ekonomicznej poprzez:
 ENPV – ekonomiczną wartość bieżącą netto,
 ERR – ekonomiczną stopę zwrotu,
 B/C – wskaźnik ekonomicznych korzyści do
ekonomicznych kosztów wskazujący zasadność realizacji
projektu (ze społecznego punktu widzenia).
29
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
UNIA EUROPEJSKA
FUNDUSZ SPÓJNOŚCI
Analiza kosztów i korzyści - CBA (2/3)
Analiza ekonomiczna (CBA) – cele.
 Może stanowić podstawę odrzucenia lub zaakceptowania
projektu (zwłaszcza dla projektów ocenianych przez KE),
 Powinna być sporządzana z punktu widzenia
społeczeństwa
30
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
UNIA EUROPEJSKA
FUNDUSZ SPÓJNOŚCI
Analiza kosztów i korzyści - CBA (3/3)
Analiza ekonomiczna CBA – zakres.
 Duże projekty (> 25 mln EURO) – pełna analiza (w tym:
kwantyfikacja (wycena) kosztów i korzyści na wartości liczbowe,
wyliczenie wartości wskaźników efektywności ekonomicznej,
wskaźnika B/C,
 Małe projekty – tylko analiza ilościowa i jakościowa (w
tym: należy wymienić i opisać wszystkie istotne
środowiskowe, gospodarcze i społeczne efekty projektu
oraz – jeśli to możliwe – zaprezentować je w kategoriach
ilościowych. Ponadto, beneficjent może odnieść się do
analizy efektywności kosztowej wykazując, że realizacja
danego projektu inwestycyjnego stanowi dla
społeczeństwa najtańszy wariant.
31
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
UNIA EUROPEJSKA
FUNDUSZ SPÓJNOŚCI
Dziękuję za uwagę
Michał Muszyński
Główny Specjalista
Departament Analiz Finansowych
tel. (+4822) 45 90 480
fax (+4822) 45 90 191
e-mail: [email protected]
32
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej