Prawa własności intelektualnej w 6PR

Aspekty prawne realizacji
projektów w 6.PR
Marta Kozal
Krajowy Punkt Kontaktowy Programów
Badawczych Unii Europejskiej
PODSTAWOWE AKTY PRAWNE
DOTYCZĄCE 6PR

Art. 166 ust. 1 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską

Decyzja nr 1513/2002/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dn. 27
czerwca 2002 r. dotycząca 6PR Wspólnoty europejskiej w dziedzinie
badań, rozwoju technologicznego i demonstracji, przyczyniającego się do
utworzenia Europejskiej Przestrzeni Badawczej i innowacji (2002-2006)
Official Journal L 232 , 29/08/2002 P. 0001 – 0033

Rozporządzenie nr 2321/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16
grudnia 2002 r.dotyczące zasad udziału przedsiębiorstw, ośrodków
badawczych i uniwersytetów oraz zasad upowszechniania wyników badań
celem realizacji szóstego programu ramowego Wspólnoty Europejskiej
(2002-2006)
Official Journal L 355 , 30/12/2002 P. 0023 – 0034
Przewodniki i wskazówki
Guides & Guidelines
to niewiążące prawnie opracowania Komisji Europejskiej
mające na celu wyjaśnienie zagadnień związanych z
realizacją projektów w 6 PR
Dostępne:
 Guide to use of the special clauses
 Guidelines on amendments to FP6 contract
 Guide to Financial Issues relating to indirect Actions of the
FP6
 Guide to Intellectual Property Rights for FP6 projects
Podmioty biorące udział w projekcie

Komisja Europejska (Wspólnota Europejska)
Project officer

Konsorcjum (Partnerzy)
Koordynator
Komisja Europejska
KONTRAKT
Konsorcjum
Partner 1
Partner 8
Partner 7
Partner 2
UMOWA
KONSORCJUM
Partner 3
Partner 4
Partner 6
Partner 5
Kontrakt
(Contract)
Umowa pomiędzy Wspólnotą a uczestnikami, dotycząca
udzielenia przez Wspólnotę dofinansowania na wykonanie
projektu, ustanawiająca prawa i obowiązki między Wspólnotą
a uczestnikami z jednej strony oraz między uczestnikami w
tym działaniu pośrednim z drugiej.
Contract

CORE CONTRACT

ANNEX I - Opis projektu – TECHNICAL ANNEX

ANNEX II - GENERAL CONDITIONS

ANNEX III - Postanowienia szczególne dla niektórych instrumentów

ANNEX IV - FORM A – Formularz przystąpienia do kontraktu przez
partnerów

ANNEX V - FORM B – Formularz przystąpienia do kontraktu w trakcie
trwania projektu

ANNEX VI - FORM C – OŚWIADCZENIA FINANSOWE

Kontrakt wiąże wszystkich partnerów z Komisją

Jest sporządzony wg wzoru (tzw. Model contract)

Wchodzi w życie po podpisaniu przez Koordynatora i
Komisję (partnerzy nabywają prawa i obowiązki)

Koordynator jest zobowiązany dopilnować aby pozostali
wykonawcy podpisali formularz A

Projekt rozpoczyna się zgodnie z datą określoną w
kontrakcie – art. 4 (nie koniecznie z dniem podpisania
kontraktu przez Koordynatora)

Prawo właściwe – prawo Belgii lub Luksemburga

Język - co do zasady - angielski

Możliwość dokonywania zmian
na pisemną prośbę – Komisja ma 45 dni na
rozpatrzenie wniosku
 tylko w formie pisemnej
 brak odpowiedzi Komisji nie oznacza jej zgody
(Guide on amendments to FP 6 contract)

Umowa Konsorcjum
(Consortium agreement)



Umowa zawierana pomiędzy uczestnikami, określająca ich
wzajemne prawa i obowiązki – Komisja nie jest jej stroną
Umowa Konsorcjum musi być zgodna z Rules for participation
i Kontraktem, poza tym strony mają dowolność w
kształtowaniu wzajemnych relacji
Wymagana, chyba że co innego wskazuje wezwanie do
składania wniosków (call for proposals)
NIE MA OKREŚLONEGO WZORU
Komisja opracowała niewiążące wskazówki
"SIXTH FRAMEWORK PROGRAMME CHECKLIST FOR
A CONSORTIUM AGREEMENT"
Na stronie: www.ipr-helpdesk.org dostępne są też przykłady
(nie do bezpośredniego zastosowania !!!)
dla
projektów zintegrowanych
sieci doskonałości
projektów typu STREP/STIP
projektów typu CRAFT
Proponowana treść

Określenie stron, celu i przedmiotu umowy

Organizacja konsorcjum

Zagadnienia techniczne

Zagadnienia własności intelektualnej

Regulacje finansowe

Postanowienia ogólne
Organizacja Konsorcjum

Organy, sposób ich powoływania, kompetencje

Sposób podejmowania decyzji

Rozwiązywanie sporów
Zagadnienia własności intelektualnej






Zasady poufności
Własność rezultatów projektu
Ochrona rezultatów
Wykorzystanie komercyjne rezultatów
Prawa dostępu
Pre-existing know-how wykluczone z użycia w
projekcie
Regulacje finansowe

Sposób podziału dofinansowania

Zasady przekazywania środków

Podział kosztów zarządzania (management)
Postanowienia ogólne

Zmiany Umowy

Czas obowiązywania umowy

Język komunikacji

Prawo właściwe

Sąd właściwy
Możliwe regulacje dodatkowe

UMOWA O POUFNOŚCI
Jej głównym celem jest ochrona wszelkich informacji niezbędnych do
przygotowania wniosku poprzez zachowanie w poufności informacji
otrzymanych od strony ujawniającej.

LIST INTENCYJNY:

Zobowiązanie stron umowy do wzięcia udziału w konkursie
ogłoszonym przez Komisję

Pomoc w przygotowaniu wniosku przez koordynatora

Zobowiązanie stron do nie uczestniczenia w podobnych wnioskach
konkursowych
Zmiany w nazewnictwie w projektach 7PR
Contract
Grant Agreement
Umowa zawierana przez Komisję Europejską z uczestnikami Konsorcjum,
określa prawa i obowiązki między Komisją Europejską i uczestnikami oraz
podstawowe prawa i obowiązki uczestników wobec siebie nawzajem.
Consortium agreement
agreement
Consortium
Umowa zawierana w ramach Konsorcjum pomiędzy jego uczestnikami,
określająca ich wzajemne prawa i obowiązki – Komisja nie jest jej stroną
Przepisy dotyczące IPR w projekcie
IPR w projekcie regulowany jest przez

Rules for participation

Contract

Consortium agreement
Autonomiczny charakter definicji

Poszczególne definicje nie zawsze odpowiadają
powszechnie utrwalonemu znaczeniu prawnemu
Wiedza (knowledge)
Istniejące know-how (pre-existing know-how)

Ograniczony zasięg stosowania


Wyłącznie do Programów Ramowych
W czasie obowiązywania Rozporządzenia
Definicje dotyczące IPR w 6PR

Wiedza (art. II.1.14 kontraktu)
„oznacza wyniki, w tym informacje, zarówno te podlegające jak i nie
podlegające ochronie, będące rezultatem projektu regulowanego niniejszym
kontraktem, jak też prawa autorskie oraz prawa odnoszące się do takich
wyników, uzyskane w następstwie wniosków lub przyznania patentów,
wzorców użytkowych, odmian roślin, dodatkowych świadectw ochronnych
lub podobnych form ochrony”

Knowledge
“means the results, including information, whether or not they can be
protected, arising from the project governed by this contract, as well as
copyrights or rights pertaining to such results following applications for, or
the issue of patents, designs, plant varieties, supplementary protection
certificates or similar forms of protection”
Definicje dotyczące IPR w 6PR

Istniejące know-how (II.1.18)
“oznacza informacje, które posiadają uczestnicy przed zawarciem
kontraktu lub które są zdobyte równocześnie z jego realizacją,
jak również prawa autorskie lub prawa odnoszące się do takich
informacji, uzyskane w następstwie wniosków lub przyznania
patentów, wzorców użytkowych, odmian roślin, dodatkowych
świadectw ochronnych lub podobnych form ochrony”

Pre-existing know-how
“means the information which is held by contractors prior to the
conclusion of the contract, or acquired in parallel with it, as well as
copyrights or rights pertaining to such information following
applications for, or the issue of, patents, designs, plant varieties,
supplementary protection certificates or similar forms of
protection”
Zmiany w 7. PR dotyczące określenia Wiedzy
istniejącej i nowej
Pre-existing know-how
Background
(wiedza istniejąca)
Informacje oraz prawa będące własnością uczestników przed ich
przystąpieniem do grant agreement, potrzebne do realizacji projektu lub
wykorzystania jego rezultatów
(zawężenie zakresu własności intelektualnej - wyłączenie Sideground)
może być zdefiniowana pozytywnie, bądź tam gdzie jest to stosowne, wykluczona w
każdym momencie trwania projektu
Knowledge
Foreground
(nowa wiedza)
Rezultaty projektu w tym informacje, niezależnie od tego czy mogą być objęte
ochroną, czy nie, oraz prawa własności intelektualnej.
(uproszczenie definicji przy zachowaniu jej dotychczasowego sensu)
Własność Wiedzy

Zasada ogólna: “własność wyłączna”
wiedza wygenerowana przez uczestnika w ramach
podejmowanych przez niego działań stanowi jego własność

Wyjątki: „współwłasność“


wiedza wygenerowana przez kilku uczestników w ramach
działań prowadzonych wspólnie, gdy udział każdego z nich
nie może być ustalony
wiedza wygenerowana w ramach projektów Cooperative oraz
Collective Research przysługuje MŚP i zgrupowaniom
przedsiębiorstw (nawet, jeśli została wygenerowana przez
innych uczestników)
Współwłasność
Rules for participation nakładają na uczestników obowiązek ustalenia zasad
podziału własności oraz zasad wykonywania praw do wiedzy.
W tym celu powinni oni zawrzeć w Umowie Konsorcjum lub innej umowie
zapisy dotyczące w szczególności:






udziałów w prawach do wiedzy
udziału w kosztach związanych z uzyskaniem i utrzymaniem ochrony
wiedzy
określenia podmiotu, który wystąpi z wnioskiem o ochronę
zasad udostępniania wiedzy osobom trzecim
zasad ścigania naruszeń praw do wiedzy
sposobu podejmowania decyzji w sprawie zarządzania prawami do wiedzy
Pracownicy
W przypadku, gdy personel zatrudniony przez uczestnika
jest uprawniony do roszczenia praw do wiedzy,
uczestnik powinien podjąć środki lub zawrzeć stosowne
umowy, w celu zapewnienia zgodności wykonywania tych
praw z jego zobowiązaniami wynikającymi z kontraktu z
KE.
Określenie “personel” obejmuje:
 osoby zatrudnione przez uczestnika (pracowników)
 doktorantów, stypendystów
 personel udostępniony przez stronę trzecią
 podwykonawców, konsultantów
Przeniesienie praw do rezultatów projektu
Dozwolone pod pewnymi warunkami:
 uczestnik musi przenieść na cesjonariusza swoje obowiązki
wynikające z kontraktu z KE (w szczególności dotyczące
praw dostępu oraz korzystania i rozpowszechniania)
 obowiązek wcześniejszego powiadomienia KE i innych
zainteresowanych uczestników (co najmniej 60 dni
wcześniej!) o przeniesieniu praw do rezultatów projektu
i cesjonariuszu
 możliwy sprzeciw Komisji i innych uczestników (w ciągu 30
dni)
Prawo sprzeciwu wobec przeniesienia
praw własności


Komisja
 jeśli prawa mają zostać przeniesione na podmiot, który nie ma
siedziby w Państwie Członkowskim lub państwie
stowarzyszonym,
 gdy takie przeniesienie praw nie leży w interesie rozwoju
konkurencyjności i opartej na wiedzy gospodarki europejskiej,
lub
 gdy takie przeniesienie jest niezgodne z zasadami etycznymi
Inni uczestnicy
 jeśli przeniesienie będzie mieć niekorzystny wpływ na ich
prawa dostępu
Ochrona wiedzy (II.33)
Jeśli wiedza nadaje się do komercyjnego lub
przemysłowego zastosowania należy zapewnić jej
ochronę.

Kto?
 Właściciel
 Inny uczestnik
 Komisja Europejska

Sposób:
 adekwatny i efektywny
 zgodnie z właściwymi przepisami kontraktu z KE, umowy
konsorcjum oraz z należytym uwzględnieniem uzasadnionych
interesów zainteresowanych uczestników
Ochrona wiedzy
Przeniesienie obowiązku ochrony Wiedzy na innego uczestnika nie
zwalnia z obowiązku poinformowania Komisji o zaniechaniu
ochrony
Prawo KE do ochrony Wiedzy
 obowiązek powiadomienia Komisji
 KE podejmuje środki w celu ochrony Wiedzy za zgodą
uczestnika,
 uczestnik ma prawo nie wyrazić zgody tylko jeśli jego
uzasadnione interesy byłyby zagrożone
 KE przejmuje obowiązki w zakresie udzielenia praw dostępu
Publikacja (warunki)




przez właściciela Wiedzy albo za jego zgodą
nie może zagrażać ochronie Wiedzy
musi być wcześniej notyfikowana Komisji oraz innym
uczestnikom (najpóźniej 30 dni przed publikacją)
uczestnicy mogą się sprzeciwić, jeśli zagraża ochronie ich
Wiedzy
Zasady szczególnie ważne dla uczestników będących
jednostkami akademickimi, których normalną działalność
stanowi publikacja, a nie ochrona albo korzystanie.
II.34 – Korzystanie i rozpowszechnianie

Użytkowanie (II.1.30)
“oznacza bezpośrednie lub pośrednie wykorzystanie wiedzy w pracach
badawczych albo w celu rozwoju, tworzenia i wprowadzania do obrotu
produktu lub procesu, albo tworzenia i świadczenia usługi”

obowiązek korzystania (use) lub spowodowania korzystania (cause to use)
z wiedzy wygenerowanej w ramach projektu

zasady korzystania powinny być określone w sposób szczegółowy
i możliwy do weryfikowania, zgodnie z zasadami uczestnictwa oraz
kontraktem z KE,
(Plan for using and dissaminating the knowledge)

rozpowszechnienie wiedzy przez uczestnika powinno nastąpić w terminie
2 lat od zakończenia projektu (po upływie tego okresu może to zrobić KE)
PRAWA DOSTĘPU

Prawa dostępu (II.1.1)
“oznacza licencje i prawa używania wiedzy lub istniejącego know-how”

Access rights
“means licenses and user rights to knowledge or pre-existing know-how”
Dotyczą dostępu do Wiedzy oraz Istniejącego know-how
Obowiązkowe w dwóch przypadkach:
 Kiedy jest to niezbędne do wykonania projektu
 Kiedy jest to niezbędne do wykorzystania swoich wyników
Zawsze na pisemną prośbę.
Uczestnicy mogą w tym celu zawrzeć odrębną umowę.
Zakaz sub-licencji, o ile nie przewidziano inaczej.
Uczestnicy mogą żądać udzielenia praw dostępu do 2 lat po zakończeniu projektu,
chyba że przedłużą ten termin.
Wyłączenie istniejącego know-how
“Uczestnik może wyraźnie wykluczyć szczególne istniejące know- how
z obowiązku udostępniania praw, w drodze pisemnego
porozumienia między uczestnikami, przed przystąpieniem do
kontraktu lub zanim nowy uczestnik przystąpi do projektu. Inni
uczestnicy mogą odmówić swojej zgody, tylko w przypadku gdy
mogą udowodnić, że realizacja projektu lub ich uzasadnione interesy
zostałyby w ten sposób znacząco naruszone.”
Elementy istotne:
 Konieczna forma pisemna
 Przed podpisaniem kontraktu
 Przed przyjęciem nowego uczestnika
 Ograniczona możliwość odmowy udzielenia zgody
Powszechne błędy dotyczące praw
dostępu

Uczestnicy tworzą listę pre-existing know-how
udostępnianego w projekcie

Uczestnicy ograniczają istniejące know-how do informacji
wygenerowanych przez zespół lub jednostkę biorącą udział
w projekcie, podczas gdy jest on często jedynie częścią
większej osoby prawnej

Uczestnicy wykluczają w Umowie Konsorcjum sideground
podczas gdy, zgodnie z Kontraktem jest on częścią
Istniejącej Wiedzy
Prawa dostępu do
istniejącego know-how
Prawa dostępu do wiedzy
będącej rezultatem
projektu
Jeżeli jest to niezbędne do wykonywania obowiązków w
projekcie
Do realizacji
projektu
Do
korzystania
(eksploatacja
+ dalsze
badania)
Nieodpłatnie
o ile inaczej nie
uzgodniono przed
podpisaniem kontraktu
Nieodpłatnie
Jeżeli jest to niezbędne do użytkowania własnej wiedzy
Do uzgodnienia, na
równoprawnych
warunkach
Nieodpłatnie
o ile inaczej nie uzgodniono
przed podpisaniem
kontraktu
Dziękuję za uwagę.
Marta Kozal
Krajowy Punkt Kontaktowy Programów Badawczych
Unii Europejskiej
tel: 22 828 74 83 w.349
[email protected]