WYKONANIE ZOBOWIĄZANIA Dr hab. Marlena Pecyna Wykład 27 stycznia 2015 r. Zaliczenie przedmiotu świadczenia • Art. 451 k.c. – rozstrzyga o zarachowaniu przedmiotu świadczenia na poczet danej należności w przypadku, gdy dłużnik nie spełnia świadczenia w całości • Kazus • Janusz był dłużnikiem Józefa z tytułu czynszu najmu lokalu użytkowego zalegając za okres 12 miesięcy, przy czym miesięczny czynsz stanowił kwotę 1000 zł. Ponadto Janusz był dłużnikiem Józefa z tytułu umowy sprzedaży samochodu, który Janusz kupił od Józefa na raty, a miesięczna rata wynosiła 1500 zł, zalegając z 8 ratami. Za opóźnienie z zapłatą czynszu Józef był uprawniony do pobierania ustawowych odsetek, zaś za opóźnienie z zapłatą raty Józef był uprawniony do pobierania odsetek umownych, które strony ustaliły w wysokości 20 %. Janusz wpłacił Józefowi kwotę 6000 tys. zł wskazując, że żąda zaliczenia 3000 tys. złotych na poczet czynszu za 3 ostatnie miesiące wstecz oraz 3000 tys. zł na poczet 2 rat za samochód. Józef oświadczył, że całą kwotę 6000 zł zalicza na poczet najdawniejszych rat za samochód. • • Oceń skuteczność oświadczenia Janusza i Józefa w kwestii zaliczenia świadczenia. Jak wyglądałaby sytuacja, gdyby Józef milczał? Zaliczenie przedmiotu świadczenia • Art. 451 k.c. a przypadek jednego długu (należność główna i uboczna) – czy dłużnik może wiążąco wskazać, że spełnia świadczenie główne? • Art. 451 par. 3 k.c. – pytanie o to, czy wierzyciel może zaliczyć przedmiot świadczenia na poczet przedawnionej wierzytelności w braku wskazania przez dłużnika, który z kilku długów chce zaspokoić. Datio in solutum a nowacja - Art. 453 k.c. – spełnienie za zgodą wierzyciela innego świadczenia niż to, który wynika z treści zobowiązania ze skutkiem umorzenia zobowiązania - Kazus • Dealer samochodów marki Toyota był zobowiązany wobec Katarzyny do dostarczenia samochodu marki Toyota Yaris w kolorze czerwonym na podstawie umowy sprzedaży, przy czym Katarzyna chciała kupić samochód dla celów rodzinnych. Ze względu na to, że okazało się, że fabryka wstrzymała na miesiąc produkcję tych samochodów, dealer zaproponował w miejsce tego modelu Toyotę Auris w czerwonym kolorze, na co Katarzyna wyraziła zgodę. Po trzech tygodniach od wydania samochodu (Toyoty Auris) okazało się, że auto ma poważnie uszkodzoną skrzynię biegów. • • Jakie uprawnienia przysługują Katarzynie? Datio in solutum a nowacja • Art. 506 k.c. – zmiana treści zobowiązania – dłużnik zobowiązuje się za zgodą wierzyciela spełnić inne świadczenie lub to samo, ale z innej podstawy prawnej; • - odnowienie skutkuje wygaśnięciem pierwotnego zobowiązania • Kazus • Michał zaciągnął kredyt w banku w euro na 5 lat. Po upływie 2 dwóch lat strony ustaliły, że zmieniają walutę na franki szwajcarskie. • • Czy doszło do nowacji? Miejsce spełnienia świadczenia • Art. 454 k.c. – zasada: • - świadczenie niepieniężne – dług odbiorczy (rozstrzyga miejsce zamieszkania lub siedziby dłużnika z chwili powstania zobowiązania); art. 454 (1) – regulacja konsumencka • - świadczenie pieniężne – dług oddawczy (rozstrzyga miejsce zamieszkania lub siedziby wierzyciela z chwili spełnienia świadczenia). • Art. 454 (1) – norma konsumencka; art. 544 k.c. – rzecz wysyłana • Kazus • Marcin zamówił garnitur u krawca - Karola, który prowadził pracownię krawiecką przy ul. Floriańskiej w Krakowie. Marcin bywał wielokrotnie w tej pracowni w celu przymiarek. Przy ostatniej przymiarce strony ustaliły, że garnitur będzie gotowy za dwa tygodnie. W tym okresie jednak Karol zachorował i wymagana była hospitalizacja. Wobec tego Marcin zgodził się na przedłużenie terminu uszycia garnituru o dodatkowy miesiąc. Po upływie tego terminu Marcin przyszedł do pracowni Karola, ale na drzwiach wejściowych ujrzał informację o przeniesieniu pracowni Karola na ul. Krowoderskich Zuchów. Ze względu na to, że Marcin potrzebował garnitur na wieczór tego samego dnia, a nie przyjechał samochodem, wziął taksówkę i pojechał do nowej pracowni Karola. Odbierając garnitur Marcin zażądał odliczenia od ceny, którą miał uiścić kosztów przejazdu do nowej pracowni i z powrotem. Karol nie wyraża zgody na zaspokojenie tego żądania Marcina. • Oceń sytuację prawną Marcina. Termin spełnienia świadczenia • Art. 455 k.c. – zasada: • - zgodnie z ustaleniem stron lub właściwość zobowiązania, a w jego braku: niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania zobowiązania; • Art. 456 k.c. – uprawnienia wierzyciela w przypadku świadczeń częściowych; • Art. 457 k.c. – zasada zastrzeżenia terminu na korzyść dłużnika • Art. 458 k.c. – natychmiastowa wymagalność wierzytelności w przypadku niewypłacalności dłużnika lub zmniejszenia zabezpieczenia roszczenia wierzyciela • Termin spełnienia świadczenia a zasada jednoczesności świadczeń wynikających z umowy wzajemnej (art. 488 k.c.) • Art. 543 (1) – termin wydania rzeczy konsumentowi Spełnienie świadczenia pieniężnego • • • • Zasada nominalizmu Art. 358 (1) par. 1 k.c. Zasada walutowości Art. 358 k.c. – zasada: świadczenie wyrażone w walucie obcej może być spełnione w walucie polskiej, • - wyjątki: efektywne zastrzeżenie waluty w: ustawie, orzeczeniu sądowym, czynności prawnej • Kazus • Kamilowi przysługiwała względem Jakuba wymagalna i zaskarżalna wierzytelność o zapłatę 1000 Euro, natomiast Jakubowi przysługiwała względem Kamila wymagalna i zaskarżalna wierzytelność o zapłatę 5000 zł. Jakub zażądał zapłaty od Kamila, zaś Kamil złożył oświadczenie o potrąceniu wierzytelności do wysokości 4200 zł, bowiem w dniu oświadczenia o potrąceniu taki był kurs rynkowy Euro. • • Oceń skuteczność oświadczenia Kamila o potrąceniu wierzytelności.