Wprowadzenie do filozofii Wykład trzeci Maciej Barwacz Szkoła Ateńska, Raphael (1509-11) Sokrates---------Platon-----------……………… Sokrates---------Platon-----------Arystoteles Arystoteles 384-322 pne • Filozofia jest nauką użytkową • Trening filozoficzny, może przyczynić się do pełnego uczestnictwa w racjonalnym dyskursie (K. R. Popper) • Epistemologia – aksjologia – ontologia (metafizyka) jak poznać? Jakie wartości? czym jest? • Pierwszy systematyk, nowa forma przekazu • Ład pojęciowy, encyklopedia wiedzy • Substancja ( sub - stare ) • Zmysłowa empiria • Biolog • Logik - sylogizm • Psycholog (dusza + ciało = całość) • W etyce tak i polityce (politeja) wybór drogi pośredniej Sylogizm (stgr. συλλογισμός) • Schemat wnioskowani dedukcyjnego • Wniosek + dwie przesłanki • Schemat: przesłanka większa (ponieważ zawiera termin większy) przesłanka mniejsza (z terminem mniejszym) ------------------------------------------------------------------------wniosek Podział nauk 1. Dyscypliny TEORETYCZNE: • Filozofia pierwsza (metafizyka). • Matematyka: arytmetyka, geometria, muzyka, optyka, Astronomia, mechanika. • Fizyka: kosmologia, meteorologia, psychologia, zoologia, botanika 2. PRAKTYCZNE: etyka, polityka 3. POIETYCZNE: retoryka, rzemiosło, poezja, medycyna. Szkoła Ateńska, Raphael (1509-11) Platon-----------Arystoteles Epoka hellenistyczna III w. p.n.e. – I w n.e. Epoka hellenistyczna: III w. p.n.e. – I w n.e. • Cynicy (pierwsi filozofowie życia, cnoty a nie wiedza, sensualizm) • Epikurejczycy (dopóki jesteśmy, nie ma śmierci, a gdy ona przychodzi, nie ma nas Epikur) • Sceptycy (Izostenia gr. Ισοσθενεια) • Stoicy (logika – fizyka – etyka) Kontynuatorzy myśli Sokratesa Megaryjczycy (Euklides) Szkoła Elejska (Fedon) Cynicy (Antystenes) Szkoła cyrenejska Platon Logika Erystyka antynomie Badania dialektyczne Negacja wiedzy i kultury Obojętność wobec potrzeb Etyka z natury, Zasada hedonizmu Przeprowadzenie filozofii sokratejskiej w przyszłość (dialogi) Stoicy • Przedstawiciele: Zenon z Kition, Chryzyp, Seneka, Epiktet, Marek Aureliusz • Rozum – nadrzędną wartością • Świat natury • Fatum i Fortuna • Obowiązek (godne – niegodne - obojętne wybory) Podsumowanie, (filozofia starożytna) • • • • • • Necessytaryzm (konieczność – czas cykliczny) Racjonalizm Intelektualizm Uniwersalizm Od Arystotelesa, systematyka Brak pojęć: nicości, osoby, wolności, czasu linearnego Lektury uzupełniające: • Robert C. Solomon , Kathleen M. Higgins, Krótka historia filozofii , Warszawa 1997 • Bertrand Russell, Zarys Filozofii, Warszawa 1939 • Leszek Kołakowski, O co nas pytają wielcy filozofowie, Kraków 2004. • Marek Aureliusz, Rozmyślania, Kęty 2003 • Arystoteles, O duszy, Kraków 1988