Ludowe zwyczaje wielkanocne

Ludowe zwyczaje wielkanocne
1. Cele lekcji
a) Wiadomości
Uczeń:

wie, jakie zwyczaje ludowe związane są z Wielkanocą,

zna wybrane wyrazy z ó niewymiennym.
b) Umiejętności
Uczeń:

opowiada o wielkanocnych zwyczajach ludowych,

swobodnie i na temat wypowiada się,

tworzy zakończenie opowiadania,

wyodrębnia przymiotniki i określa ich rodzaj,

tworzy plakat wyrazów z u i ó, kojarzących się z Wielkanocą,

korzysta ze słowniczka ortograficznego,

redaguje i pisze odpowiedź na zadane pytanie.
b) Postawy
Uczeń wie, jak należy zachować się podczas śmigusa-dyngusa.
2. Metoda i forma pracy
Metody:

praktycznego działania,

pokaz – prezentacja,

drama.
Formy:

praca zbiorowa,

praca grupowa,

praca indywidualna.
3. Środki dydaktyczne
Dobrowolska H., Konieczna A., Wesoła szkoła. Kształcenie zintegrowane w klasie 2.
Podręcznik. Część 3, WSiP, Warszawa 2000, (P.)
Dobrowolska H., Konieczna A., Wasilewska K., Wesoła szkoła. Kształcenie zintegrowane w
klasie 2. Karty pracy ucznia. Część 3, WSiP, Warszawa 2000, (Kp)
Gaik – maik z papierowymi jajkami na końcu wstążek
Kartoniki na tablicę z wypisanymi zwyczajami ludowymi (śmigus-dyngus, kolędowanie,
chodzenie z kogucikiem, topienie marzanny, puszczanie wianków na wodę, gaik – maik,
smaganie brzózkami)
Materiały związane z Wielkanocą zgromadzone w klasie
Słowniczki ortograficzne
Pojemniki po jajkach z niespodzianką z ukrytymi pytaniami dotyczącymi Wielkanocy
Kartki z jednym zdaniem, opisującym krótko sytuację, przedstawiającą właściwe zachowanie
się podczas dyngusa
4. Przebieg lekcji
1. Wprowadzenie w tematykę zajęć.

Nauczyciel wnosi do klasy gaik – maik. Na końcu 10 wstążek różnej długości
umieszczone są papierowe jajka z sylabami tworzącymi hasło: WIEL, KA, NOC, NE,
ZWY, CZA, JE, LU, DO, WE. Dzieci odczepiają jajka począwszy od najkrótszej
wstążki i układają je na tablicy w kierunku rosnącym. Odczytują hasło.
2. Ciche czytanie ze zrozumieniem opisów ludowych zwyczajów wielkanocnych i
prezentacja różnymi środkami wyrazu danego zwyczaju (P. s. 32).

Nauczyciel dzieli zespół klasowy na trzy grupy. Każda grupa ma za zadanie
przeczytać informację o wylosowanym zwyczaju (śmigus – dyngus, chodzenie z
kogucikiem lub gaik – maik), a następnie zaprezentować dany zwyczaj. Podczas
prezentacji dzieci opierają się na tekście z podręcznika, własnych, zgromadzonych w
domu informacjach, własnych doświadczeniach. Mogą też wykorzystać w tym celu
zgromadzone w klasie rekwizyty i przedstawić scenkę dramową.
3. Opowiadanie nauczyciela o innych zwyczajach wielkanocnych, zwłaszcza
charakterystycznych dla regionu, w którym znajduje się szkoła.
4.
Wypisanie w zeszycie wielkanocnych zwyczajów ludowych. Dokończenie zdania
wyrażeniami z tablicy.

Na tablicy nauczyciel zapisuje początek zdania: Najpopularniejsze wielkanocne
zwyczaje ludowe to:... Uczniowie kończą zdanie, wybierając zwyczaje spośród
zgromadzonych na tablicy: śmigus-dyngus, kolędowanie, chodzenie z kogucikiem,
topienie marzanny, puszczanie wianków na wodę, gaik – maik, smaganie brzózkami.

Ustalenie i podkreślenie zwyczaju, który najbardziej cieszy dzieci i jest wśród nich
najpopularniejszy.
5. Rozwiązanie rebusu (zadanie 2 Kp. 25) i eliminatki (zadanie 4 Kp. 24) w celu ustalenia
zwyczaju, jaki króluje drugiego dnia świąt.
6.
Pisemne odpowiedzi na pytania związane ze śmigusem-dyngusem (zadanie 2 Kp. 24).
7.
Wypowiedzi dzieci na temat właściwego zachowania się podczas zabawy
dyngusowej. Wyeliminowanie zachowań niewłaściwych poprzez skreślenie ilustracji w
zadaniu 1 Kp. 24.
8.
Oblewamy się w lany poniedziałek – drama. Scenki przedstawiające właściwe
zachowanie się podczas dyngusa. Kilkoro dzieci losuje kartki z jednym zdaniem
opisującym krótko sytuację. W parach, trójkach lub liczniejszych grupach przedstawiają
scenki.
9.
Ciche czytanie tekstu opowiadania Śmigus-dyngus (zadanie 1 Kp. 25).
10.
Tworzenie twórczego zakończenia opowiadania przez chętne dzieci.
11.
Układanie pisemnego zakończenia opowiadania z wykorzystaniem rozsypanki
wyrazowej (zadanie 1, część druga, Kp. 25).
12.
Wyszukiwanie w tekście przymiotników. Ustalenie ich rodzaju. Układanie i pisanie z
wybranym zdania (zadanie 3 Kp. 25).
Tworzenie wielkanocnego obrazu wyrazów z u i ó – praca w grupach.
13.

Nauczyciel dzieli zespół klasowy na czteroosobowe grupy.

Każda grupa tworzy plakat słowno – obrazkowy wyrazów z u i ó, kojarzących się z
Wielkanocą.

Grupy mają do dyspozycji oprócz materiałów do prac plastycznych również
słowniczki ortograficzne.

Po ewentualnej korekcie i prezentacji, nauczyciel umieszcza plakaty w widocznym
miejscu.
14. Pisownia wyrazów z ó niewymiennym. Nauka rymowanki na pamięć (zadanie 4 Kp. 25).
Podsumowanie zajęć dotyczących Wielkanocy – konkurs.
15.

Każde dziecko losuje pojemnik z Kinder-niespodzianki, w którym ukryte jest pytanie.

Dzieci czytają pytanie i odpowiadają na nie ustnie.
5. Bibliografia
1. Dobrowolska H., Konieczna A., Wasilewska K., Wesoła szkoła. Kształcenie
zintegrowane w klasie 2. Karty pracy ucznia. Część 3, WSiP, Warszawa 2000.
2. Dobrowolska H., Konieczna A., Wesoła szkoła. Kształcenie zintegrowane w klasie 2.
Podręcznik. Część 3, WSiP, Warszawa 2000.
6. Załączniki
a) Zadanie domowe
Ułóż kostki domina i odczytaj życzenia Sobieradzika (zadanie 3 Kp. 24).
7. Czas trwania lekcji
2 x 45 minut
8. Uwagi do scenariusza
Scenariusz dotyczy edukacji polonistycznej realizowanej w klasie II w piątym dniu bloku
tematycznego Święta wielkanocne.