organizacja logistycznych centrów dystrybucji

TEMAT: Istota i zakres logistyki dystrybucji
WSTĘP
Podobnie jak do przedsiębiorstw produkcyjnych, również do przedsiębiorstw
handlowych
obserwuje
się
przenikanie
zarządzania
logistycznego,
zwłaszcza,
że
producentom coraz bardziej zależy na budowie łańcuchów dystrybucyjnych., aby w ten
sposób
nie
martwić
się
o
zbyt
wyprodukowanych
towarów.
Stosowanie
w
przedsiębiorstwach handlowych zasady Just-in-time jest o tyle trudniejsze, że oprócz
zapasów bezpieczeństwa niezbędne zsynchronizowanie w tych ogniwach rozbieżności w
czasie między podażą a popytem (np. w przypadku produktów rolnych).
W celu
usprawnienia coraz potężniejszych strumieni towarowych powstają logistyczne centra
dystrybucji jako wyspecjalizowane w tym zakresie przedsiębiorstwa.
MARKETING LOGISTYCZNY
Przystępując do omówienia zarządzania logistycznego w dystrybucji w Polsce, trzeba
je odnieść do różnego typu przedsiębiorstw handlowych na szczeblu hurtu i detalu, a także
do niektórych dużych producentów rozwijających własną sieć dystrybucji swoich wyrobów,
co w dużej mierze dotyczy przedsiębiorstw z kapitałem zagranicznym. Punktem wyjścia tych
rozważań jest marketing logistyczny, a więc spojrzenie na kanały dystrybucyjne przez
pryzmat upodobań konsumentów oraz możliwości producentów i dystrybutorów.
W
warunkach prowadzenia
badań marketingu tradycyjnego główna uwaga
przedsiębiorcy skupiała się na produkcji, przy czym badania rynkowe miały na celu ustalenia
danych ilościowych oraz określenie, czy towar można sprzedać w innych rejonach kraju lub
w innych krajach.
W warunkach marketingu współczesnego rynek stał się punktem wyjścia działalności
produkcyjnej i handlowej. Nowe wynalazki i udoskonalenia przez zastosowaniem ich
w produkcji są konfrontowane z potencjalnym nabywcą.
Bada się także, czy
nabywca zaakceptuje opakowanie produktu, cenę, sposób sprzedaży itp.
Marketingu nie należy uważać za zbiór teoretycznych praw, twierdzeń i wymyślonych
zasad. Marketing jest uogólnionym doświadczeniem praktycznych sposobów postępowania
setek tysięcy przedsiębiorstw, które dzięki niemu uzyskały i uzyskują przewagę
konkurencyjną oraz sukcesy na rynkach krajowych i w międzynarodowej rywalizacji
gospodarczej. Jest on przede wszystkim sposobem myślenia o rynku i przedsiębiorstwie, o
jego roli i zadaniach, zapewniających przetrwanie i rozwój.
Podstawą nowoczesnej
koncepcji i praktycznej różnorodności definicji marketingu można się zgodzić z tym, że jest
on podstawową funkcją przedsiębiorstwa, która łączy potrzeby i oczekiwania nabywców –
występujące na określonych segmentach rynku – z działalnością produkcyjną i handlową
podporządkowaną orientacji na nabywców.
W gospodarce rynkowej, której elementy coraz pełniej wykształcają się w Polsce,
nabywcy staną się przedmiotem i centrum uwagi ze strony przedsiębiorstw.
Decyzje
nabywców dotyczące zakupów stają się coraz bardziej suwerenne, choć są oni poddania
różnym działaniom. Wzorce zachowań konsumpcyjnych kształtują się pod wpływem rodziny
oraz innych grup społecznych i kulturowych. Poznanie uwarunkowań zakupu staje się więc
główną troską producentów.
Skuteczne i efektywne posługiwanie się przez przedsiębiorstwo instrumentami
marketingowymi wymaga przestrzegania następujących reguł:

instrumenty marketingowe tworzą system, muszą zatem być łącznie analizowane,
projektowane, stosowane;

projektowanie
wykorzystania
zespołu
instrumentów
marketingowych
powinno
poprzedzać podjęcie produkcji i służyć do weryfikacji zamierzenia gospodarczego
oraz do przygotowania pełnego programu wprowadzenia i obiegu produktu na rynku;

przy
analizowaniu
i
projektowaniu
sposobów
zastosowania
instrumentów
marketingowych należy się kierować kolejnością, w jakiej zostały wymienione,
poczynając od produktu, poprzez drogę obiegu w kanałach dystrybucji, a kończąc na
instrumentach komunikowania się z nabywcami;

ze względu na wewnętrzne relacje i wzajemne powiązania występujące między
wszystkimi instrumentami marketingowymi należy dążyć do pełnej zgodności całego
układu, pamiętając, że sposób użycia jednego z instrumentów wpływa na
zastosowanie innych;

stosowanie przez przedsiębiorstwo instrumentów marketingowych musi być wysoce
zindywidualizowane w zależności od sytuacji rynkowej, rodzaju produktu, rodzaju
nabywców oraz ustalonych celów rynkowych i polityki przedsiębiorstwa.
Przy takim podejściu do oddziaływania na rynek przedmiotem uwagi marketingu
staje się dystrybucja, rozumiana jako analizowanie rozmaitych możliwości
wyznaczania dróg obiegu produktu na rynku, dokonywanie wyboru najbardziej
korzystnych
kanałów
dystrybucji,
opracowanie
programów
współdziałania
producentów z hurtownikami i detalistami, ustalanie sprawnych procedur
oferowania,
zamawiania
i
dostawy
produktów,
minimalizowanie
kosztów
sprzedaży, wykorzystywanie logistyki do zapewnienia dostawy towarów we
„właściwym czasie”, stosowanie do lokalizacji nabywców. Wieloletnia praktyka
stosowania metod marketingu wymusiła niejako pojęcie logistyki, dodając czasem
jej przymiotnik „marketingowa”, co oznacza jednak działanie w ramach
przedsiębiorstwa, na rzecz tego przedsiębiorstwa i najczęściej z zastosowaniem
wąsko rozumianych pól decyzyjnych, a więc niekompleksowych rachunków
optymalizacyjnych.
Jest więc rzeczą naturalną, że pojawiła się logistyka jako
odrębna dziedzina. Wykorzystuje ona stosowane dotąd metody, wzbogacają je
znacznie szerszym polem manewru dzięki wykorzystywaniu głębszych przekrojów
informacyjnych i kompleksowych systemów informatycznych oraz stosowaniu
symulacji komputerowej, a przede wszystkim przez zwróceni uwagi na kanały
dystrybucyjne
towarów,
w
których
logistyka
jest
nadrzędna,
a
dane
przedsiębiorstwo staje się podsystemem tak rozumiany systemów.
W misji dystrybucji najlepiej może się ujawnić stopień realizacji misji
przedsiębiorstwa, rozumianej jako zbiór celów, które mają być osiągnięte przez
system w specyficznym kontekście produktu/rynku.
Misję dystrybucji można
natomiast określać w kategoriach obsługiwanych kanałów, typu produktów,
punktów sprzedaży orz wymagań odbiorców.
ORGANIZACJA LOGISTYCZNYCH CENTRÓW DYSTRYBUCJI
Wielkości
docelowe
systemów
logistycznych
wskazują
na
skrócenie
cyklu
produkcyjnego i redukcję zapasów, co dla samego marketingu jest problemem niewiele
znaczącym, podczas gdy dla przedsiębiorstwa produkcyjnego jest to naczelne zadanie,
formułowane w kategoriach zarządzania logistycznego.
Dobrym zalążkiem systemów logistycznych jest łańcuch franchisingowy, będący
formą organizacji kanałów dystrybucji, w której poszczególne firmy dysponujące własnym
kapitałem są zarządzane tak , jakby były elementami większej organizacji.
Niezmiernie
ważne jest to, że uczestnicy kanałów franchisingowych, odwrotnie niż w kanałach
dystrybucyjnych innego typu, współpracują ze sobą i nie toczą ostrej walki konkurencyjnej.
Mówiąc o logistycznie zorientowanym zarządzaniu zintegrowanym, można mieć na
myśli takie przyporządkownaie i wkomponowanie logistyki w systemową koncepcję
zarządzani przedsiębiorstwem, w której logistyka stanowiłaby podstawowe kryterium
zarządzania.
Podejście to oznacza integrację zasad i procesu logistycznego myślenia,
podejmowania decyzji i działania z każdym szczeblem zarządzania (operacyjnego,
strategicznego i normatywnego) i w ramach każdego z nich.
Zarządzanie logistyczne w dystrybucji w szczególny sposób traktuje jakość obsługi
klienta.
Chociaż polityka obsługi klienta wykracza znacznie poza obszar zainteresowań
logistyki i obejmuje działania z zakresu marketingu, finansów i innych sfer przedsiębiorstwa,
to jednak wśród działań mających na celu zapewnienie należytej obsługi klienta szczególną
rolę odgrywają działania logistyczne.
Ponieważ każde z tych działań ma wpływ na
otrzymanie przez klienta właściwego produktu, o właściwej jakości, we właściwym miejscu,
we właściwym czasie i po właściwych kosztach, dążenie do właściwej obsługi klienta
sprowadza się do zintegrowanego zarządzania działaniami logistycznymi w taki sposób, aby
osiągnąć niezbędny poziom zadowolenia klienta przy możliwie najniższych kosztach
globalnych. Obsługę klienta można więc zdefiniować jako zdolność systemu logistycznego
przedsiębiorstwa
do
zaspokojenia
klientów
pod
względem
czasu,
niezawodności,
komunikacji i wygody. Każdy z tych elementów odgrywa w logistyce specyficzną rolę.
Kiedy
w
roli
klienta
występuje
pośrednik
jako
kolejne
ogniwo
łańcucha
dystrybucyjnego, powinien się on spotkać z takim właśnie traktowaniem, gdyż niewątpliwie
ułatwia mu to podejście odpowiedniej strategii w wyborze dostawcy.
Logistyka dzięki podejściu systemowemu oraz dorobkowi elektroniki wprowadza do
praktyki systemy nie
wzbogacające
tylko usprawniające przepływ masy towarowej,
informacyjny
opis
rzeczywistości
i
automatycznych systemów sterowania w gospodarce.
dorobek
w zakresie stosowania kodów kreskowych,
umożliwiające
lecz także
eksploatację
Wykorzystywany jest przy tym
umożliwiający korzystanie
z
automatycznej identyfikacji nie tylko w odniesieniu do towarów w opakowaniach
jednostkowych, lecz także w większych opakowaniach zbiorczych, czyli pakietach. Celem
tego tej możliwość automatycznej identyfikacji wyrobów gotowych w magazynie podczas
przygotowywania partii towarów dla poszczególnych odbiorców.
Sięgając do doświadczeń zachodnioeuropejskich w rozwoju sieci dystrybucyjnych,
organizowanych w nowoczesnych łańcuchach logistycznych, w ich węzłach można wyróżnić
centra dystrybucji, które umożliwiają lepsze wykorzystanie transportu, a także znacznie
lepszą obsługę procesów dystrybucyjnych, magazynowania, kompletacji, przeładunków i
innych prac towarzyszących,
W swojej najbardziej rozwiniętej formie logistyczne centra
dystrybucji przyjmują postać bardzo rozbudowanych obiektów i wymagają znacznych
nakładów oraz skoordynowania prac nad ich budową.
Nowe formy organizacji zaopatrzenia i dystrybucji wymagają dobrego systemu
informatycznego, umożliwiającego sprawną obsługę klientów.
Rozwój tego typu form
sprzedaży, przy jednoczesnym asortymentowym rozdrobnieniu producentów, doprowadził do
powstania branżowych logistycznych centrów dystrybucji.
Pozwoliło to na pełniejsze
wykorzystywanie automatycznej identyfikacji towarów oraz stosowanie elektronicznej
wymiany danych (EDI).
Umożliwia to wykorzystywanie analiz wyników eksperymentów
prowadzonych w ramach symulacji komputerowej oraz, gdy zajdzie tego potrzeba, metod
zwanych sztuczną inteligencją, a także stosowanie rachunku optymalizacji kosztów w
odniesieniu do całych łańcuchów logistycznych.
Można wyróżnić następujące centra:

międzynarodowe logistyczne centra dystrybucji, o najwyższym stopniu rozbudowy
organizacyjnej i funkcjonalnej, umożliwiającej współprocę z Unią Europejską;

regionalne logistyczne centra dystrybucji, stanowiące pośrednie ogniwo w kanałach
logistycznych, z zadaniami obsługi dystrybucyjnej regionu;

lokalne logistyczne centra dystrybucji, stanowiące zakończenie systemu nowoczesnej
sieci dystrybucyjnej, wymagające odpowiedniego wyposażenia, choć znacznie
skormniejszego;

branżowe logistyczne centra dystrybucji, pracujące na rzecz określonej branży;

centa usług logistycznych, będące fazą pośrednią w dojściu do wyższego rzędu
logistycznych centrów dystrybucji.
Podmioty gospodarcze współpracujące w kanale logistycznym starają się w
taki sposób rozwiązywać problemy logistyczne, aby dzięki kooperacji można
było
uzyskać
optymalny
poziom
pochodzących ze współdziałania.
między
przedsiębiorstwami
efektów
synergicznych,
tj.
efektów
Kooperacja może również występować
logistycznymi.
Gruntowna
przebudowa
gospodarki, związana z przejściem na gospodarkę rynkową na wzór
zachodnioeuropejski, skłania do przyjęcia lansowanej tam strategii w zakresie
logistyki, którą można streścić w idei budowy centrów dystrybucyjnych.
Każde z przedsiębiorstw, które w perspektywie pragnie się widzieć w
łańcuchach logistycznych, powinno już dziś rozpocząć przygotowywanie się do
współpracy z tego typu logistycznymi centrami dystrybucji na różnych szczeblach ich
organizacji, a towarzyszyć temu powinno przygotowywanie się do elektronicznej
wymiany danych.
BIBLIOGRAFIA:
Abt Stefan, Zarządzanie Logistyczne w Przedsiębiorstwie, Polskie Wydawnictwo
Ekonomiczne, Warszawa 1998