Logistyka - proces zarządzania całym łańcuchem

Logistyka - proces zarządzania
całym łańcuchem dostaw (def. Back’a wygłoszona na I Kongresie Międzynarodowym, Poznań 1991 rok)
Właściwości i założenia logistyki rozpatrujemy w dwóch płaszczyznach:


logistyka zorientowana na przepływy towarowe
logistyka zorientowana rynkowo
Definicje:
Logistyka jest koncepcją planowania , sterowania, organizowania i kontrolowania fizycznego obiegu towarów
wymagającą systemowego ujęcia
Przepływy towarowe (materiały, surowce, produkty finalne) i informacyjne tworzą system który może
rozciągać się na różne ogniwa, fazy podsystemy i tym podobne
Koncepcja logistyki osadzona jest na współzależnych ścisłych związkach w obrębie funkcjonalnych i
strukturalnych aspektów procesu fizycznego obiegu towarów (układy strukturalne, funkcjonalne i strategiczne)
Integracja komponentów realnych logistyki (transport, magazynowanie kształtowanie zapasów, pakowanie,
czynności, obsługi nabywców, itp.) znajduje odbicie w tworzeniu zintegrowanych systemów organizacyjnych i
informacyjno-regulacyjnych, zabezpieczających i stymulujących realizację pożądanych celów
Logistyka stanowi orientację efektywnościową w szerszej skali (w ujęciu systemowym), opierającej się na
kompleksowej analizie i kształtowaniu poziomu i struktury kosztów, a w której centralną rolę odgrywa
odpowiedni poziom i jakość świadczonych usług ( szybkość i terminowość realizacji zamówień, jakość i
niezawodność dostaw, itp.)
Podstawowy problem przy kształtowaniu systemu logistycznego sprowadza się o znalezienia pewnego optimum
między:
- dążeniem do racjonalnego poziomu kosztów w skali systemu logistycznego lub jego podsystemów
- dążenie do odpowiedniego realizowanej w tej skali usług i obsługi klientów (odbiorów)
znajduje to wyraz w postaci zintegrowania różnych stref działalności przedsiębiorstwa lub różnych podmiotów
gospodarczych dla prawidłowego rozłożenia zadań i związanych z nimi nakładów w całym lub części układu
logistycznego, a tym samym osiągnięcia oszczędności w ogólnym poziomie kosztów przedsiębiorstwa.
Nie poszczególne elementy składowe układów logistycznych są przedmiotem przedsięwzięć racjonalizacyjnych,
lecz znalezienie ekonomicznie uzasadnionego optimum wszystkich funkcji logistycznych w aspekcie
minimalizacji całkowitych kosztów logistycznych
Koncepcja logistyczna osadzona jest na realiach rynku tzn. że bazą i przesłanka wszystkich (operatywnych,
strategicznych) działań oraz decyzji i rozwiązań w sferze logistyki powinno być podejście zorientowane na
wymogi rynku oraz możliwości kształtowania i rozwoju
Logistyka stanowi potencjał i instrument strategiczny marketingu, wspomagający w sposób długofalowy
przedsięwzięcia i komponenty strategii rynkowej przedsiębiorstwa, determinując jej skuteczność. Logistyka
zorientowana jest na wykorzystywanie zależności i efektów synergetycznych
Zintegrowane struktury logistyczne mają charakter dynamiczny, co zwiększa zdolność dostosowania się
przedsiębiorstw do zmian na rynku oraz zmian w zakresie ekonomicznych, technicznych, i organizacyjnych
warunków gospodarowania, itp.
Aktywny i integracyjny aspekt logistyki przejawia się w jej funkcji koordynacyjnej, przenikającej podstawowe
klasyczne sfery funkcjonalne przedsiębiorstw i cały proces gospodarowania (m.in. koordynacja styków funkcji i
czynności logistycznych z innymi funkcjami przedsiębiorstwa oraz koordynacja styków i tendencje w obszarze
celów i komponentów logistyczno-marketingowych w całym układzie rynkowym)
Podstawowe zasady nowoczesnej koncepcji logistycznej:
-
-
-
niezbędna jest integracja między operacyjnymi, strategicznymi i normatywnymi decyzjami w sferze
logistyki oraz z całym systemem zarządzania przedsiębiorstwem
wszystkie aspekty procesów logistycznych powinny być związane w sposób bezpośredni z innymi
sferami funkcjonalnymi w przedsiębiorstwie
wszystkie funkcje logistyczne powinny być zorganizowane w jednostkach (działach) organizacyjnych,
zlokalizowanych w odpowiednich (na wysokich bądź najwyższych) szczeblach w hierarchii struktury
organizacyjnej i zarządzaniu w przedsiębiorstwie
logistyka powinna stanowić podstawowe kryterium i orientacje zintegrowanego zarządzania
przedsiębiorstwem
przedsiębiorstwa powinny troszczyć się o ścisłe partnerstwo z innymi uczestnikami łańcucha dostaw
(łańcucha logistycznego)
dostosowana do wymogów logistyki polityka personalna powinna stanowić istotna przesłankę
uzyskania właściwych efektów logistycznych
przedsiębiorstwa powinny wprowadzić (stosować ) kompleksowe i przejrzyste wskaźniki miar
efektywności logistyki
koncepcja logistyki musi być oparta na realiach rynku, tj. bazą i przesłanką podstawowych decyzji i
rozwiązań (działań) w sferze logistyki podejście powinno być zorientowane na wymogi rynku
(preferencje odbiorców i dostawców)
realizacja optymalnego poziomu usług i obsługi logistycznej warunkuje osiągnięcie odpowiedniej
jakości i przewagi konkurencyjnej na rynku
Zadania i potencjalne możliwości logistyki
Logistyka:
- wspiera orientację rynkową przedsiębiorstwa; zorientowana jest na oferowanie nabywcom optymalnego
serwisu (poziomu i jakości usługi); sprzyja zwiększeniu przejrzystości rynku oraz elastyczności i
zdolności dostosowania się przedsiębiorstw do zmian na rynku
- zorientowana jest na stymulowanie sprzedaży i serwisu (obsługi) przy równoczesnej racjonalizacji
struktury całkowitych kosztów logistycznych; zwiększa świadomość znaczenia relacji koszty - korzyści
we wszystkich sferach przedsiębiorstwa i fazach układu logistycznego (rynku)
- zorientowana jest na wykorzystywanie zależności i efektów synergetycznych w całej strukturze
systemu logistycznego
- umożliwia rozwiązywanie problemów powstających w miejscach styków (sprzężeń) przepływów
towarów i informacji, funkcji i czynności logistyczno-marketingowych
- umożliwia i stymuluje tendencje do integracji i hierarchizacji celów w przedsiębiorstwie i w
powiązaniu z jego partnerami; wspomaga w sposób długofalowy przedsięwzięcia i komponenty
zarządzania i strategii marketingowej, determinując ich skuteczność
-
zorientowana jest na racjonalizację systemu organizacyjnego przedsiębiorstw i całego układu
przepływów towarowych
stymuluje wzrost ogólnej efektywności gospodarowania
Podstawowe pojęcia:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
Logistyka to koncepcja zarządzania procesami i potencjałem dla skoordynowanej realizacji
przepływów towarowych między partnerami rynkowymi
Logistyka-mix to proces zarządzania całym łańcuchem dostaw tzn. transportem, magazynowaniem,
kształtowaniem zapasów, opakowaniem, realizacją zamówień oraz procesem obsługi
Logistyka marketingowa jest to przejaw integracji celów logistyki z celami marketingowymi w sferze
dystrybucji (styki logistyki z marketingiem). Dotyczy zarządzania działami przemieszczania i
składowania, które mają ułatwić przepływy produktów z miejsca pochodzenia do miejsca finalnej
konsumpcji. Związane jest to także z informacja w celu zapewnienia klientowi odpowiedniego poziomu
obsługi przy racjonalnych kosztach
System logistyczny to system otwarty z punku widzenia przedsiębiorstwa. system logistyczny jest sam
w sobie zbiorem elementów logistycznych , których powiązania konkretyzują się poprzez ściśle ze sobą
powiązane procesy transformacji
koszty logistyczne to suma kosztów magazynowania, transportu i całego procesu realizacji zamówień
stanowiący podstawowe rachunku efektywności ekonomicznej firmy. Oblicza się go stosując kryteria
zgodne z :
miejscem ich powstania
nośnikiem kosztów
pozycjami analitycznymi z podziałem na zmienne i stałe
Procesy logistyczne to przedmiot działania i stopień złożoności realizowanych procesów
gospodarczych firmy. Złożoność i zakres procesów logistycznych są tym większe im bardziej złożone
są procesy gospodarcze firmy. Składniki procesów logistycznych :
realne procesy przepływu
procesy informacyjne dotyczące zakupu, sterowania zapasami, oraz dotyczące sprzedaży
strumienie pieniężne
Łańcuch logistyczny to taki łańcuch magazynowo - transportowy który stanowi technologiczne
połączenie punktów przewozowych i magazynowych drogami przewozu towarów oraz organizacyjne i
finansowe skoordynowanie operacji procesów zamówień i polityki wszystkich ogniw tego łańcucha
Łańcuch podaży to sieć wzajemnie ze sobą powiązanych organizacji zaangażowanych w różne procesy
i działania której celem jest dostarczenie odbiorcy pełnej oferty produktów
Łańcuch wartości dodanej do produktu w czasie jego produkcji i dystrybucji. Powstaje on w
poszczególnych obszarach działalności logistycznej takich jak: transport, magazynowanie, czy też w
całym procesie zamówień
Łańcuch dostaw obejmuje wszystkie ogniwa pośredniczące w przepływie fizycznym i informacyjnym
od źródła surowca do ostatecznego nabywcy. Jest to zintegrowane podejście systemowe w zarządzaniu
produktem począwszy od surowca do sprzedaży gotowego wyrobu. Postrzegany jest jako całość
wymagająca strategicznego podejmowania decyzji, w każdym ogniwie łańcucha logistycznego
kształcącego inna perspektywę spojrzenia na poziom zapasów
Dystrybucja fizyczna to operacja dotycząca przemieszczania produktów od wytwórcy do miejsca
przeznaczenia. Dystrybucja fizyczna odnosi się do zbytu i sprzedaży - faza wymiany towarowejinaczej fizyczny przepływ towarów
Zbyt - to sprzedaż, rozprowadzanie produktów wśród odbiorców
Przebiegi towarowe to odbywający się w określonym czasie i przestrzeni ruch fizyczny towarów ze
sfery produkcji do sfery konsumpcji. Nazywany jest także kanałami dystrybucji np. producent - hurt detal - klient
Przepływy fizyczne i informacyjne wszelkim przepływom materialnym (fizycznym) towarzyszą
przepływy informacji. Wymiana informacji między nadawcą i odbiorcą informacji jest warunkiem
przepływu dóbr między nimi. Sfera logistycznych przepływów informacyjnych zajmuje kluczowe
miejsce w organizowaniu efektywnych łańcuchów dostaw.
Wartość to zdolność do zdolność produktu do zaspokajania pewnej potrzeby. Analiza wartości to
narzędzie obniżki kosztów i podniesienia jakości. Wytwórcy mający dobrze rozwiniętą analizę wartości
produktu osiągają istotna przewagę konkurencyjną
System wartości to umiejętności wyróżniające firmę. Mogą być osiągane w różnych ogniwach
łańcucha. Koncepcja łańcucha wartości oparta jest na przeświadczeniu, że każde ogniwo jest bardzo
istotne.
Podstawowym celem działalności logistycznej jest optymalizacja poziomu obsługi i kosztów procesów
logistycznych
Logistyka marketingowa obejmuje swym zasięgiem przepływy fizyczne i informacyjne w sferze
zaopatrzenia i zbytu
19. Efekt synergiczny to efekt uzyskany w wyniku działania systemu większy niż suma efektów
pojedynczych działań
20. Logistyka w początkowej fazie była utożsamiana z dystrybucją fizyczną towarów
21. Struktura zintegrowanych celów marketingowo logistycznych obejmuje 4p i 7w
22. Logistyka odwrotna to pojecie podsystemu logistyki w sferze odpadów, zwrotów towarowych i
opakowań
23. Metalogistyka to system logistyczny obejmujący zintegrowane podstawy współpracujących ze sobą
przedsiębiorstw
24. Aby osiągnąć poprawę pozycji konkurencyjnej przedsiębiorstwo powinno poszukiwać potencjałów w
obszarze:
- sfery inwencji (logistyczne przedpola marketingu i marketingowe przedpola logistyki)
Rozwój koncepcji zarządzania logistycznego przebiegał w następujących fazach:
25.
26.
27.
28.
29.
30.
31.
32.
33.
34.
35.
36.
37.
38.
39.
40.
41.
42.
43.
44.
45.
46.
47.
48.
49.
zarządzanie operacyjno funkcjonalne
strategiczne zarządzanie systemami logistycznymi
logistycznie zorientowane zintegrowane zarządzanie przedsiębiorstwem
logistycznie zorientowane zarządzanie łańcuchem dostaw
Orientacja strategiczno-funkcjonalna zarządzania logistycznego polega na:
sterowaniu przepływami towarów i informacji w całkowitym łańcuchu tworzenia wartości, w ramach
logistycznie ukierunkowanej struktury przedsiębiorstwa
rozdzieleniu sfer odpowiedzialności za poszczególne funkcje logistyczne w miejscach styków i
zorientowaniu zarządzania logistycznego na logistyczny potencjał efektów (strategia funkcjonalna)
Reengenering to koncepcja która umożliwia przejście przedsiębiorstwa na orientację procesualną,
polegająca na nowym ukształtowaniu kluczowych procesów w ramach organizacji poziomej
Just in time to system wspomagania zarządzania polegający na dostosowaniu wielkości bieżących
zapasów do bieżącego zapotrzebowania
Kluczowym elementem logistycznego zarządzania strategicznego jest tworzenie misji przedsiębiorstwa
Do podstawowych charakterystyk potencjalnych systemu A. Śliwiński zalicza : stabilność,
adaptacyjność, inwestycyjność
W świetle orientacji procesowej przedsiębiorstwo powinno być traktowane jako sieć procesów
kreujących pożądany system wartości
Podsystem nakładów logistycznych wyróżniamy w świetle kryterium efektywnościowego
Ocena realności celu, trafności doboru środków wykorzystywanych do jego realizacji mierzona jest
relacja: cel - nakład
Traktowanie logistyki jako dualnej koncepcji zorientowanego na potrzeby przepływu zarządzania
przedsiębiorstwem jest determinowane przez megatrendy i łańcuch wartości Portera
Logistyka materiałowa obejmuje swoim zasięgiem przepływy fizyczne i informacyjne w sferach
produkcji i zaopatrzenia
W ramach podsystemu transporty dokonywana jest przede wszystkim transformacja przestrzenna
Nowoczesne ujęcie relacji między logistyką jako koncepcją zarządzania zorientowanego na przepływy
oraz marketingiem jako koncepcją zarządzania zorientowaną na rynek wymaga traktowania tych
koncepcji jako równorzędnych sfer funkcjonalnych i podstawowych orientacji zarządzania
Do podstawowych funkcji (podsystemów) zintegrowanego systemu zarządzania logistycznego
zaliczamy analizę sytuacji logistycznych, formułowanie strategii logistycznych, tworzenie logistyki
mix, realizacje i kontrolę
Powiązane ze sobą instrumenty marketingu i logistyki są nazywane marketing-logistyka mix
Rozszerzony system logistyczny, stanowiący model tworzenia wartości logistycznej nazywany jest
cyrkulacją logistyczną
Orientacja normatywno-funkcjonalna zarządzania logistycznego opiera się na założeniach: zasady
logistycznego myślenia i działania wprowadzane są na poziomie poszczególnych działów
Dualizm efektywności polega na traktowaniu efektywności jako kategorii rynkowej i ekonomicznej
Działalność logistyczna zmierza do optymalizacji poziomu obsługi i kosztu procesów logistycznych
Poziom obsługi logistycznej mierzymy w oparciu o zestaw efektów określany jako 7w
Orientację procesowa (procesualną) można scharakteryzować w oparciu o następujące cechy:
integralność, koordynacją i kreatywność
Zagregowany układ procesów obejmujący dostrajanie czyli zorientowane na ustalony przebieg kolejne
procesy częściowe łańcuchem procesów
Zintegrowany podsystem logistyki dostawców wyróżniamy w świetle kryterium funkcjonalnego
Efekty i relacje ekonomiczne (wartość obrotu, koszty, usługi logistyczne) oraz zdolności finansowe są
kryterium logistycznie zorientowanego zarządzania operacyjnego
Przewidywanie i kreowanie potrzeb i popytu oraz jego realizacja stanowi przykład celu
marketingowego
Koncepcja potencjału efektywności obejmującą potencjały rynkowe i potencjał kosztów jest autorstwa
Pfohla
50. Trójwymiarowy efekt strategiczny logistyki obejmuje efektywny system wartości osiąganej przez
klientów(określana prze odpowiednią strukturę użyteczności), przewagę konkurencyjną
przedsiębiorstwa (pozycja konkurencyjna), wartość dodana dla przedsiębiorstwa (udział efektów
ekonomicznych logistyki) jako rezultat racjonalnie zaangażowanych i wykorzystanych czynników
wytwórczych (zasobów) w tworzącym wartość logistycznym systemie transformacji.
51. Dystrybucja fizyczna lub fizyczny obieg towarów odnosi się jedynie do materialnej (fizycznej) strony
dystrybucji, rozumianej jako faza wymiany towarowej (zbyt, sprzedaż w przedsiębiorstwach
produkcyjnych)
52. Pierwotne procesy logistyczne łączą procesy zaopatrzenia, produkcji i dystrybucji, zmieniając czasowe,
przestrzenne, ilościowe, jakościowe i rodzajowe właściwości (atrybuty) towarów i informacji. Procesy
te składają się z łańcuchów procesów przepływów materiałów i towarów oraz komplementarnych
przepływów informacji
53. Do głównych procesów strategicznych zalicza się procesy planowania celów i strategii logistycznych,
controlling logistyki oraz kształtowanie systemu logistyki
54. Do głównych procesów operacyjnych zalicza się proces realizacji zamówień, procesy logistyczne w
zaopatrzeniu, sprzedaży i dystrybucji, proces sterowania i planowania dystrybucją oraz serwis
posprzedażny.
55. Tworzenie wartości to właściwy proces transformacji, którego celem jest osiągnięcie wartości dodanej
Zorientowany na klienta proces tworzenia wartości
Stan początkowy
Proces transformacji
Stan finalny procesu transfor
Rozpoznanie wartości
Proces tworzenia wartości
zrealizowane wartości
dla klientów
dla klientów
56. System tworzenia wartości to rozszerzenie łańcucha wartości w przedsiębiorstwie na fazy (łańcuchy)
tworzenia wartości u jego dostawców i odbiorców
57. Łańcuch tworzenia wartości dodanej to ogniwa lub fazy procesu transformacji, w których realizuje się
produkt i usługi (świadczenia) począwszy od wyjściowych materiałów aż do ostatecznego
wykorzystania tj. aż do realizacji wartości dla klienta.
58. Wartość dodana to wynik procesu tworzenia wartości . jest to wartość jaką dostarcza klientowi
określony produkt lub usługa
59. Logistyczny łańcuch wartości (centralne miejsce zajmuje tu analiza wartości Portera), główne miejsce
zajmują czynności i procesy logistyczne zorientowane na osiągnięcie wartości dla klienta
60. Logistyka w sferze inwencji - podsystem logistyki w sferze inwencji stanowi nowy wariant logistyki w
sferze informacyjnej zajmującej początkowe miejsce w procesie tworzenia wartości logistycznej
61. Koszty alternatywne - straty i utracone korzyści
62. Koszty efektownościowe celowe nakłady zużyte przez przedsiębiorstwo w procesie działalności
logistycznej
63. Potencjał sukcesu jest to połączenie potencjału kosztów logistyki i potencjału rynkowego. Jest to
ogólnie struktura wszystkich - specyficznych w sensie produkcyjno rynkowym - przesłanek istotnych
dla przedsiębiorstwa
64. 7W to ogół wartości i korzyści osiąganych przez klientów, jako efekt strategiczny działalności
logistycznej:
WŁAŚCIWY
- produkt
- ilość
- jakość
- czas
- miejsce
- informacja
- koszt realizacji zleceń
65. 4C koncepcja zaspokajania potrzeb i preferencji klientów (formuła marketingowa)
- zaspokajanie potrzeb
- zmniejszenie kosztów
- informacja
- wygoda zakupu
66. Instrumenty działania:
LOGISTYKA MIX (7W)
MARKETING MIX (4C)
Transport
Produkt
Magazynowanie
Cena
Kształtowanie zapasów
Promocja
Pakowanie
Dystrybucja
Realizacja zamówień
Proces obsługi
67. Efekt idealny to poziom zadowolenia klientów w pełni odpowiadający strukturze ich oczekiwań,
stanowiący wskaźnik efektywnej realizacji logistyczno-marketingowego procesu obsługi klienta oraz
wyznacznik sukcesu rynkowego
68. Luka efektywnościowa deficyt planowania w stosunku do lidera
69. Przewaga w zakresie efektywności zależy od spodziewanych w przyszłości działań konkurencji jak i
możliwości zastosowania zasobów wymaganych do realizacji tych zadań
70. orientację procesową można scharakteryzować w opaciu o następujące cechy:
- integracyjność - wszystkie zaangażowane w produkcję czynności i częściowe procesy integruja się w
jeden całościowy proces
- koordynacja - kreatywność 71. zorientowany
Wyjaśnienie i istota wzajemnych relacji między kategoriami:
Dystrybucja a logistyka
Dystrybucja to zorientowana na osiąganie zysku działalność obejmująca planowanie, realizację i kontrolę
fizycznego przepływu materiałów i towarów z miejsca ich pochodzenia (produkcji) do miejsca ich zbytu celem
jest zarządzanie łańcuchem dostaw. Funkcją logistyki jest koordynowanie działań dostawców, agentów, do
spraw zakupów, kadr odpowiedzialnych za marketing, uczestników kanałów dystrybucji i klientów natomiast
Proces logistyczny a cyrkulacja logistyczna
Proces logistyczny to celowy, zintegrowany układ bądź łańcuch czynności, stanowiący zarazem rezultat
integracji i strukturalizacji czynności, jak i obiekt zintegrowanego zarządzania. Są to więc zintegrowane
czynności służące realizacji zadań logistycznych, zintegrowanego planowania, sterowania, organizowania i
fizycznego obiegu toarów. Cyrkulacja stanowi niezbędną przesłankę do zamknięcia przepływu towarów i
informacji łańcucha logistycznego we postaci obiegu towarów i informacji. Jest to całościowe podejście
procesualne natomiast procesy logistyczne stanowią część składową struktury całego systemu organizacji,
charakteryzujące się cechami zdolności do transformacji, zdolności do zarządzania, zdolności do kreowania
nowych wartości.
Nakłady a koszty logistyczne
Nakłady to wydatkowane i zużyte zasoby materialne i niematerialne przeznaczone do realizacji danego procesu .
natomiast koszty logistyczne to celowe nakłady i wydatki zużyte przez przedsiębiorstwo w procesie działalności
logistycznej a także koszty i straty wynikające z działalności przedsiębiorstwa.
Logistyczna wartość dla klienta a logistyczna wartość dla przedsiębiorstwa
Wartość dla klienta ujawnia się w postaci zrealizowanej sprzedaży (jako przejaw dalszej transformacji) tworzy
podstawę sukcesu (zysku) przedsiębiorstwa. wartość dodana dla przedsiębiorstwa stanowi ekonomiczny przejaw
sukcesu przedsiębiorstwa, charakteryzuje ja wartość produktu/oferty jaką uzyskuje przedsiębiorstwo w wyniku
zaangażowanych czynności i zasobów. Jest to różnica między całkowitą wartością sprzedaży (ceną) a
zakupionymi materiałami i usługami.
Efektywność potencjalna a efektywność rzeczywista
Efektywność potencjalna - istotą efektywności potencjalnej jest ocena potencjalnych zdolności systemu
logistyki, a nie tylko ocena ich zewnętrznych przejawów, analiza i prognoza stanu który nie istnieje ale musi
nastapić. Optimum różnicy między poniesionymi nakładami a przewidzianymi celami efektywność rzeczywista
jest analizą zewnętrznych przejawów systemu logistycznego a także badań efektywności potencjalnej tego
systemu ujawniający źródła zwiększenia jej efektywności rzeczywistej i jej funkcjonowania
Efektywność potencjalna (wg A. Śliwińskiego):
stabilność - zdolność działania systemu w granicach przyjętych norm oraz zdolność unormowania swej
działalności w warunkach występowania zakłóceń zewnętrznych i wewnętrznych
- adaptacyjność - jest to zdolność systemu do przystosowywania się do zmian w otoczeniu
- innowacyjność -zmiany w zachowaniu zachowaniu się systemu podyktowane dążeniem do celowego
przekształcenia swego otoczenia (zmiany zewnętrznych warunków działania)
Efektywność rzeczywista:
-
-
orientacja na klienta
celowość
użyteczność
racjonalność działań
Za opracowaniem prof. Piotra Blaika - Uniwersytet opolski