gospodarowanie kapita*em ludzkim i niematerialnym w

GOSPODAROWANIE KAPITAŁEM
LUDZKIM I NIEMATERIALNYM
W ORGANIZACJI
KAPITAŁ INTELEKTUALNY
 Wszystko co jest niewidoczne, a co decyduje o
wartości przedsiębiorstwa i jego przewadze
konkurencyjnej – wiedza, doświadczenie,
informacja, umiejętności.
 Wartość wyznaczona jest przez podnoszenie
zysków przedsiębiorstwa.
STRUKTURA KAPITAŁU
INTELEKTUALNEGO
 Kapitał strukturalny – patenty, koncepcje,
modele, systemy komputerowe i
administracyjne, kultura organizacyjna;
 Kapitał strukturalny zewnętrzny – relacje z
klientami i dostawcami, marki handlowe,
reputacja i wizerunek;
 Kapitał ludzki – kompetencje, wiedza,
doświadczenie pracowników (nie staje się
własnością przedsiębiorstwa).
KAPITAŁ LUDZKI
 Cechy fizyczne i psychiczne pracowników




organizacji – potencjał pracowników,
Jest strategicznym zasobem,
Polityka kadrowa wynika ze strategii
organizacji.
Zróżnicowanie, zmienność –
nieprzewidywalność zachowań, aktywność.
Gospodarowanie – takie pozyskiwanie i
wykorzystanie tego potencjału aby umożliwiało
realizację celów przedsiębiorstwa, a
jednocześnie uwzględniało potrzeby
pracowników (społeczna odpowiedzialność).
CECHY KAPITAŁU INTELEKTUALNEGO
 Możliwość jednoczesnego wielorakiego
wykorzystania;
 Długotrwała akumulacja;
 Urzeczywistnianie poprzez ludzi – zależy wyłącznie
od pracowników – relacje z partnerami, kultura
organizacyjna...
NIEKTÓRE ELEMENTY KAPITAŁU
INTELEKTUALNEGO
 Kultura organizacyjna;
 Zasoby technologiczne;
 Reputacja, marka;
 Lokalizacja.
KULTURA
ORGANIZACYJNA
system założeń, wartości, norm społecznych, które
mają znaczenie dla realizacji celów organizacji (bo
wpływają na zachowania ludzi).
 Ma decydujący wpływ na rozwijanie kapitału
intelektualnego organizacji;
 Jest metazasobem.
KULTURA PROEFEKTYWNOŚCIOWA
 Łączenie całej organizacji poprzez integrację




pracowników;
Poprawa współdziałania członków grupy
poprzez osiąganie wspólnych celów;
Podkreślanie przynależności do organizacji
poprzez np. używanie słowa „my”;
Traktowanie swoich podwładnych jako
współpracowników;
Dostrzeganie w menedżerach swoich
przywódców.
KULTURA ANTYEFEKTYWNOŚCIOWA
 Dzieli należących do niej ludzi;
 Nie tworzy konstruktywnych rozwiązań;
 Wewnątrz organizacji występują wyraźne podziały
(utrudniają współpracę).
ZASOBY TECHNOLOGICZNE
Działania organizacji wiążące się z poprawą
produktu i technologii, zapewniania ich jakości;
 Są źródłem przewagi konkurencyjnej (udział w
rynku, dochody itp.);
 Ich rola rośnie;
 Łatwość imitacji innowacji.
REPUTACJA
 Wypadkowa wyobrażeń interesariuszy o
organizacji;
 Informacja dla pracowników, klientów,
społeczeństwa;
 Odzwierciedla atrakcyjność organizacji;
 Widoczna jest w percepcji nazwy organizacji.
REPUTACJĘ TWORZY:
 Solidność – głównie dla klientów – zgodność z
oczekiwaniami;
 Wiarygodność – głównie dla inwestorów i
kontrahentów– wierność twierdzeniom i
zobowiązaniom;
 Zaufanie – głównie dla pracowników
 Odpowiedzialność – głownie dla społeczności
lokalnej.
MARKA
Środek do ustalania reputacji
1. Znak towarowy – wszystko co oznacza produkt
i odróżnia go od konkurencji LUB
2. Zespół cech związanych z przeświadczeniem
konsumentów o korzyściach z użytkowania
produktu.
 Obiecuje dostarczenie klientowi określonych
korzyści;
 Traci na znaczeniu w wypadku imitacji.
FUNKCJE MARKI
 Gwarancja autentyczności produktu;
 Powtarzalność rezultatów;
 Upraszczanie procesów decyzyjnych –




skojarzenia z marką;
Wsparcie, gwarancje – ufność w niezawodność;
Wzbogaca przeżycia związane z konsumpcją;
Odróżnienie od innych produktów;
Tworzy wartość dodaną produktu.
LOKALIZACJA
 Umiejscowienie organizacji w określonym




obszarze;
Coraz mniejsze znaczenie;
W rozumieniu czynnościowym – decyzja o
lokalizacji;
W rozumieniu rezultatowym – co wynika z naszej
lokalizacji.
Nie ma obiektywnie dobrej lokalizacji.
UWARUNKOWANIA WEWNĘTRZNE
LOKALIZACJI
 Warunki naturalne – ukształtowanie terenu, (cechy
gruntu itp.);
 Stan prawny (własność, obciążenia hipoteczne);
 Istniejący sposób zagospodarowania i użytkowania
– czy jest dostosowany.
WARUNKI OTOCZENIA
 Warunki naturalne;
 Warunki społeczno – demograficzne;
 Relacja przestrzenna do rynków zbytu;
 Wyposażenie w infrastrukturę;
 Uwarunkowania prawne;
 Sytuacja gospodarcza.
DECYZJA O LOKALIZACJI ZALEŻY OD:
 Inwestora – gdzie mu się najbardziej opłaca
zlokalizować firmę;
 Władzy regionalnej – jak lokalizacja wpłynie na
interesy regionu;
 Gospodarki jako całości – na ile sprzyja
przedsiębiorcom – klimat inwestycyjny, koszty
produkcji.
MIERNIKI ZASOBÓW NIEMATERIALNYCH
Obszar finansowy:
 Aktywa ogółem,
 Aktywa ogółem na jednego zatrudnionego,
 Wskaźnik straconych klientów do średniej w
sektorze %,
 Przychody od nowych klientów / przychody
ogółem %,
 Zwrot z aktywów netto,
 Inwestycje w technologię informacyjną.
OBSZAR KLIENTÓW
 Liczba klientów,
 Udział w rynku,
 Roczna sprzedaż na jednego klienta,
 Rating klienta,
 Liczba wizyt klienta w przedsiębiorstwie,
 Liczba dni poświęconych na wizyty u klienta,
 Klienci / pracownicy,
 Przeciętny czas od kontaktu klienta do
odpowiedzi w postaci sprzedaży.
OBSZAR PROCESÓW
 Koszty administracyjne / przychody ogółem,
 Liczba komputerów osobistych i laptopów na





pracownika,
Koszty administracyjne na pracownika,
Koszty informacyjne na pracownika,
Koszty informatyczne na pracownika,
Wydajność komputerów,
Wdrożone systemy jakości.
OBSZAR ROZWOJU
 Koszty podnoszenia kwalifikacji na jednego pracownika,
 Indeks satysfakcji pracowników,
 Udział godzin szkoleniowych w ogólnej liczbie godzin




pracy,
Nakłady na badania i rozwój / koszty administracyjne,
Przeciętna długość kontaktów klienta z
przedsiębiorstwem,
Inwestycje w rozwój nowych rynków,
Inwestycje w rozwój kapitału strukturalnego.
OBSZAR LUDZKI
 Fluktuacja pracowników,
 Przeciętna długość zatrudnienia,
 Liczba kierowników,
 Liczba kobiet na stanowiskach kierowniczych,
 Przeciętny wiek pracowników,
 Umiejętności komputerowe pracowników.
OCHRONA DÓBR NIEMATERIALNYCH
 Dobra wolne – nie są chronione prawnie;
 Dobra chronione – można ustanowić wyłączne
prawo do korzystania - utwory, rozwiązania,
oznaczenia.
RODZAJE OCHRONY
 Prawa autorskie – utwory wyrażane słowem,




symbolem matematycznym, znakiem
graficznym (do 70 lat po śmierci)
Patenty – wynalazki, projekty, wzory użytkowe,
nowe odmiany roślin (20 lat);
Prawo z rejestracji – wzory przemysłowe,
topografie układów scalonych (25 lat).
Prawo ochronne - rozwiązania (wzory
użytkowe), oznaczenia (znaki towarowe) (10
lat);
Tajemnica handlowa – na ogół dokumenty,
informacje firmy.