gospodarowanie kapita*em ludzkim i niematerialnym w
advertisement
GOSPODAROWANIE KAPITAŁEM LUDZKIM I NIEMATERIALNYM W ORGANIZACJI AGENDA 1. Rola kapitału ludzkiego i intelektualnego w funkcjonowaniu organizacji; 2. Istota gospodarowania kapitałem intelektualnym w organizacji; 3. Wizerunek, reputacja i marka organizacji; 4. Zasoby technologiczne i patenty organizacji; 5. Lokalizacja jako rodzaj zasobów niematerialnych organizacji; 6. Kultura organizacyjna jako narzędzie sprzyjające wykorzystaniu zasobów i kreowaniu przedsiębiorczości. KAPITAŁ LUDZKI • Cechy fizyczne i psychiczne pracowników organizacji oraz charaktery i witalność – potencjał intelektualny pracowników; • Jest strategicznym zasobem; • Polityka kadrowa wynika ze strategii organizacji; • Zróżnicowanie, zmienność – nieprzewidywalność zachowań, aktywność; • Gospodarowanie – takie pozyskiwanie i wykorzystanie tego potencjału aby umożliwiało realizację celów przedsiębiorstwa, a jednocześnie uwzględniało potrzeby pracowników (społeczna odpowiedzialność). KOMPONENTY ZARZĄDZANIA KAPITAŁEM LUDZKIM • • • • • • • Planowanie zatrudnienia Rekrutacja i selekcja kadr Wprowadzenie do pracy Szkolenia i doskonalenie personelu Ocenianie pracowników Przesunięcia i fluktuacja pracowników Motywowanie pracowników KAPITAŁ INTELEKTUALNY • Wszystko co jest niewidoczne, a co decyduje o wartości przedsiębiorstwa i jego przewadze konkurencyjnej – wiedza, doświadczenie, informacja, umiejętności. • Wartość wyznaczona jest przez podnoszenie zysków przedsiębiorstwa. STRUKTURA KAPITAŁU INTELEKTUALNEGO • Kapitał strukturalny – patenty, koncepcje, modele, systemy komputerowe i administracyjne, kultura organizacyjna; • Kapitał strukturalny zewnętrzny – relacje z klientami i dostawcami, marki handlowe, reputacja i wizerunek; • Kapitał ludzki – kompetencje, wiedza, doświadczenie pracowników (nie staje się własnością przedsiębiorstwa). CECHY KAPITAŁU INTELEKTUALNEGO • Możliwość jednoczesnego wielorakiego wykorzystania; • Długotrwała akumulacja; • Urzeczywistnianie poprzez ludzi – zależy wyłącznie od pracowników – relacje z partnerami, kultura organizacyjna... NIEKTÓRE ELEMENTY KAPITAŁU INTELEKTUALNEGO • • • • Kultura organizacyjna; Zasoby technologiczne; Reputacja, marka; Lokalizacja. KULTURA ORGANIZACYJNA • System założeń, wartości, norm społecznych, które mają znaczenie dla realizacji celów organizacji (bo wpływają na zachowania ludzi). • Ma decydujący wpływ na rozwijanie kapitału intelektualnego organizacji; • Jest metazasobem. KULTURA PROEFEKTYWNOŚCIOWA • Łączenie całej organizacji poprzez integrację pracowników; • Poprawa współdziałania członków grupy poprzez osiąganie wspólnych celów; • Podkreślanie przynależności do organizacji poprzez np. używanie słowa „my”; • Traktowanie swoich podwładnych jako współpracowników; • Dostrzeganie w menedżerach swoich przywódców. KULTURA ANTYEFEKTYWNOŚCIOWA • Dzieli należących do niej ludzi; • Nie tworzy konstruktywnych rozwiązań; • Wewnątrz organizacji występują wyraźne podziały (utrudniają współpracę). ZASOBY TECHNOLOGICZNE • Działania organizacji wiążące się z poprawą produktu i technologii, zapewniania ich jakości; • Są źródłem przewagi konkurencyjnej (udział w rynku, dochody itp.); • Ich rola rośnie; • Łatwość imitacji innowacji. REPUTACJA • Wypadkowa wyobrażeń interesariuszy o organizacji; • Informacja dla pracowników, klientów, społeczeństwa; • Odzwierciedla atrakcyjność organizacji; • Widoczna jest w percepcji nazwy organizacji. REPUTACJĘ TWORZY: • Solidność – głównie dla klientów – zgodność z oczekiwaniami; • Wiarygodność – głównie dla inwestorów i kontrahentów– wierność twierdzeniom i zobowiązaniom; • Zaufanie – głównie dla pracowników • Odpowiedzialność – głownie dla społeczności lokalnej. MARKA • Środek do ustalania reputacji • Znak towarowy – wszystko co oznacza produkt i odróżnia go od konkurencji LUB • Zespół cech związanych z przeświadczeniem konsumentów o korzyściach z użytkowania produktu. • Obiecuje dostarczenie klientowi określonych korzyści; • Traci na znaczeniu w wypadku imitacji. FUNKCJE MARKI • Gwarancja autentyczności produktu; • Powtarzalność rezultatów; • Upraszczanie procesów decyzyjnych – skojarzenia z marką; • Wsparcie, gwarancje – ufność w niezawodność; • Wzbogaca przeżycia związane z konsumpcją; • Odróżnienie od innych produktów; • Tworzy wartość dodaną produktu. LOKALIZACJA • Umiejscowienie organizacji w określonym obszarze; • Coraz mniejsze znaczenie; • W rozumieniu czynnościowym – decyzja o lokalizacji; • W rozumieniu rezultatowym – co wynika z naszej lokalizacji. • Nie ma obiektywnie dobrej lokalizacji. UWARUNKOWANIA WEWNĘTRZNE LOKALIZACJI • Warunki naturalne – ukształtowanie terenu, (cechy gruntu itp.); • Stan prawny (własność, obciążenia hipoteczne); • Istniejący sposób zagospodarowania i użytkowania – czy jest dostosowany. WARUNKI OTOCZENIA • • • • • • Warunki naturalne; Warunki społeczno – demograficzne; Relacja przestrzenna do rynków zbytu; Wyposażenie w infrastrukturę; Uwarunkowania prawne; Sytuacja gospodarcza. DECYZJA O LOKALIZACJI ZALEŻY OD: • Inwestora – gdzie mu się najbardziej opłaca zlokalizować firmę; • Władzy regionalnej – jak lokalizacja wpłynie na interesy regionu; • Gospodarki jako całości – na ile sprzyja przedsiębiorcom – klimat inwestycyjny, koszty produkcji. MIERNIKI ZASOBÓW NIEMATERIALNYCH • • • • • Obszar finansowy; Obszar klientów; Obszar procesów; Obszar rozwoju; Obszar ludzki. OBSZAR FINANSOWY • Aktywa ogółem, • Aktywa ogółem na jednego zatrudnionego, • Wskaźnik straconych klientów do średniej w sektorze %, • Przychody od nowych klientów / przychody ogółem %, • Zwrot z aktywów netto, • Inwestycje w technologię informacyjną. OBSZAR KLIENTÓW • • • • • • Liczba klientów, Udział w rynku, Roczna sprzedaż na jednego klienta, Rating klienta, Liczba wizyt klienta w przedsiębiorstwie, Liczba dni poświęconych na wizyty u klienta, • Klienci / pracownicy, • Przeciętny czas od kontaktu klienta do odpowiedzi w postaci sprzedaży. OBSZAR PROCESÓW • Koszty administracyjne / przychody ogółem, • Liczba komputerów osobistych i laptopów na pracownika, • Koszty administracyjne na pracownika, • Koszty informacyjne na pracownika, • Koszty informatyczne na pracownika, • Wydajność komputerów, • Wdrożone systemy jakości. OBSZAR ROZWOJU • Koszty podnoszenia kwalifikacji na jednego pracownika, • Indeks satysfakcji pracowników, • Udział godzin szkoleniowych w ogólnej liczbie godzin pracy, • Nakłady na badania i rozwój / koszty administracyjne, • Przeciętna długość kontaktów klienta z przedsiębiorstwem, • Inwestycje w rozwój nowych rynków, • Inwestycje w rozwój kapitału strukturalnego. OBSZAR LUDZKI • • • • Fluktuacja pracowników, Przeciętna długość zatrudnienia, Liczba kierowników, Liczba kobiet na stanowiskach kierowniczych, • Przeciętny wiek pracowników, • Umiejętności komputerowe pracowników. OCHRONA DÓBR NIEMATERIALNYCH Dobra wolne – nie są chronione prawnie; Dobra chronione – można ustanowić wyłączne prawo do korzystania - utwory, rozwiązania, oznaczenia. RODZAJE OCHRONY • Prawa autorskie – utwory wyrażane słowem, symbolem matematycznym, znakiem graficznym; • Patenty – wynalazki, projekty, wzory użytkowe, nowe odmiany roślin (20 lat); • Prawo ochronne - rozwiązania (wzory użytkowe), oznaczenia (znaki towarowe) (10 lat); • Prawo z rejestracji – wzory przemysłowe, topografie układów scalonych (25 lat). • Tajemnica handlowa – na ogół dokumenty, informacje firmy. ĆWICZENIE Porównaj mierniki kapitału intelektualnego Twoje (lub Twojej rodziny) i lidera zespołu według zestawienia. Jakie można wyciągnąć wnioski? ZESTAWIENIE Miernik dla organizacji Miernik dla Ciebie (rodziny) Inwestycje w technologie informacyjną Inwestycje w technologie informatyczną / rok Liczba klientów Liczba znajomych Liczba wizyt klienta Liczba spotkań ze znajomymi/ miesiąc A B C ZESTAWIENIE c.d. Miernik dla organizacji Miernik dla Ciebie (rodziny) Liczba komputerów na Liczba komputerów pracownika na domownika Wydajność komputerów Wydajność komputerów Koszty podnoszenia kwalifikacji / pracownika Roczne wydatki na edukację Udział godzin szkoleniowych Czas poświęcony na naukę w miesiącu Umiejętności komputerowe pracowników Umiejętności komputerowe domowników A B C
