Operacje Otwartego Rynku

Anna Czapka
Sylwia Zabłocka

transakcje dokonywane z inicjatywy banku
centralnego z bankami komercyjnymi

równoważą popyt i podaż środków
utrzymywanych przez banki komercyjne
w banku centralnym
 bezwarunkowe
:
outrighty
 sprzedaż bonów pieniężnych
 uwarunkowane:
 REPO
 REVERSE REPO
 swap walutowy
 SELL-BUY-BACK
 BUY-SELL-BACK


podstawowe – sprzedaż bonów pieniężnych na 7 dni

dostrajające – emisja bonów pieniężnych na okresy
niestandardowe, operacje REPO

strukturalne – wykup obligacji NBP, zakup papierów
na rynku
krótkoterminowe
papiery
wartościowe
emitowane na: od 1 do 364 dni (7, 14, 28, 91,
182, 273 i 364)
 sprzedawane na rynku pierwotnym z dyskontem
 emitentem jest Narodowy Bank Polski
 o nominale 10.000 PLN

regulowanie płynności sektora bankowego
kształtowanie stóp procentowych na rynku
pieniądza.
Bony te są sprzedawane na przetargach
 Uczestnikami są tzw. dealerzy rynku
pieniężnego
 Minimalna wysokość oferty przetargowej
wynosi 1mln PLN
 Nabywcami na rynku wtórnym nie mogą być
podmioty inne niż banki.

1. Powszechna Kasa Oszczędności BP S. A.
2. Bank Handlowy w Warszawie S. A.
3. ING Bank Śląski S. A.
4. Bank BPH S. A.
5. Bank Zachodni WBK S. A.
6. Bank Gospodarstwa Krajowego
7. BRE Bank S. A.
8. Bank Millenium S. A.
9. Bank Polska Kasa Opieki S. A.
10. Kredyt Bank S. A.
11. Raiffeisen Bank Polska S. A.
12. Societe Generale S. A. Oddział w Polsce
13. Deutsche Bank Polska S. A.
14. Bank Gospodarki Żywnościowej S. A.
15. BNP Paribas S. A. Oddział w Polsce
Główne cele:
 Umożliwienie bankom pozyskiwania środków
złotowych na okresy dłuższe niż jeden dzień,
 Umożliwieniu bankom pozyskiwania środków
walutowych
 Zwiększenie możliwości pozyskiwania płynności
złotowej przez banki poprzez rozszerzenie
zabezpieczeń operacji z NBP.
Źródło: NBP

Bank centralny kupuje papiery wartościowe od banków
komercyjnych i zobowiązuje je do odkupienia ich po
określonej cenie w określonym czasie –
krótkoterminowa pożyczka pod zastaw papierów
wartościowych.

Operacja ta pobudza aktywność gospodarczą, gdyż
banki komercyjne otrzymują na pewien czas rezerwy
pieniężne, co prowadzi do wzrostu ich płynności.




17 październik 2008 r. - pierwsza dostrajająca operacja z terminem
zapadalności 6 dni.
21 październik 2008 r. - druga dostrajająca operacja z terminem zapadalności
14 dni.
4 i 12 listopad oraz 9 grudnia 2008 r. – operacje z terminem zapadalności 91
dni.
16 grudzień 2008 r. – operacja dostrajająca z terminem zapadalności 28 dni.

Skutek: sektor bankowy został zasilony w płynność o łącznej wysokości
34329,2 mln zł.

W 2009 r. stosowane terminy zapadalności to: 91 i 182 dni.
Średni poziom operacji REPO zwiększających płynność złotówkową w 2008 r.
wynosił 2 135 mln zł, w 2009 r. - 11 456 mln zł, w 2010 r. - 5 097 mln zł.

16000
14000
12000
10000
8000
2008
6000
2009
4000
2010
2000
0
I
II
III
IV
V
VI
VII
VIII
IX
X
XI
XII
Źródło: Opracowanie własne na podstawie raportów z 2008 r., 2009 r. i 2010 r.: Płynność sektora
bankowego. Instrumenty polityki pieniężnej NBP. Dostęp 26.10.2013 r.

Transakcja warunkowej sprzedaży.

BC sprzedaje papiery wartościowe bankom
komercyjnym, pod warunkiem odsprzedaży w
określonym czasie i w wyznaczonym terminie .

Oprocentowanie jest różnicą ceny sprzedaży i ceny, po
której BC odkupuje papiery.

W warunkach polskich ma charakter lokaty w bony
skarbowe lub bony pieniężne NBP.




FED ściąga pieniądze z rynku, z zastrzeżeniem ich
oddania po określonym czasie i stopie procentowej.
18 października 2013 r. od 9 oferentów zebrał 4,2
miliarda dolarów przy stopie procentowej 0,01 %.
W nocy z 21 na 22 października 2013 r. od 14
oferentów zebrał 4,87 miliardów dolarów przy stopie
procentowej 0,02 %.
Wniosek: Przy podwojonej stopie procentowej, kwota
nieznacznie się różni, co oznacza, że brak jest strony
popytowej do uczestnictwa w tych operacjach.
Źródło: Domestic open market operations during 2008.

Umowa, w której dwie strony chcą wymienić pomiędzy
sobą określoną kwotę waluty na tę samą wartość w
innej walucie na określony czas.

Zakup lub sprzedaż określonej waluty po kursie
kasowym i dokonanie odwrotnej umowy terminowej.







Od 17 października 2008 r. operacje te były oferowane w USD/PLN oraz
EUR/PLN.
21 październik 2008 r. – pierwsza transakcja tego typu.
17 listopad 2008 r. – NBP zaczął przeprowadzać swap walutowy w CHF/PLN.
Operacje z 7-dniowym terminie zapadalności były przeprowadzane raz w
tygodniu.
19 listopad, 3 i 17 grudzień 2008 r. – operacje z terminem zapadalności 84 dni.
SWAP walutowy ograniczył płynność w październiku o 75 mln zł, w
listopadzie o 476 mln zł, a w grudniu o 1410 mln zł.
W ujęciu średniorocznym w 2008 r. nastąpiło ograniczenie płynności na
poziomie 162 mln zł, a w 2009 r. na poziomie 1076 mln zł.
3000
2500
2000
1500
2008
1000
2009
500
0
I
II
III
IV
V
VI
VII
VIII
IX
X
XI
XII
Źródło: Opracowanie własne na podstawie raportów z 2008 r. i 2009 r. Płynność sektora
bankowego. Instrumenty polityki pieniężnej NBP. Dostęp 26.10.2013 r.

1)
2)
Odpowiednik REPO, tylko że mamy dwie umowy:
Sprzedaży papierów wartościowych na rynku
kasowym,
Kupna tych samych papierów na rynku terminowym
po określonej cenie.

1)
2)
Odpowiednik REVERSE REPO, tylko że mamy dwie
umowy:
Kupna papierów wartościowych na rynku kasowym,
Sprzedaży tych samych papierów na rynku
terminowym po określonej cenie.

Sprzedaż bonów pieniężnych ogranicza nadpłynność sektora bankowego > „ściąga” nadmiar środków pieniężnych z rynku międzybankowego w
trosce o stabilność krótkoterminowych stóp procentowych.

Swap walutowy, ze względu na zabezpieczenie transakcji w okresie
kryzysu płynności, pozwala to pozyskać środki nawzajem od siebie.

Najważniejszą zaletą operacji typu REPO jest bezpieczeństwo tej
transakcji, co wynika z faktu, że zabezpieczeniem są płynne i bezpieczne
papiery wartościowe - bony i obligacje skarbowe.

REVERSE REPO jest stosowane, gdy BC chce ograniczyć wzrost podaży
pieniądza w wyniku ekspansji kredytowej banków komercyjnych.








www.nbp.pl
Kudła J. Instrumenty finansowe i ich zastosowania , Key Text,
Warszawa 2009
http://www.nbp.pl/publikacje/operacje_or/2008/raport2008.pdf
http://www.nbp.pl/publikacje/operacje_or/2009/raport2009.pdf
http://www.nbp.pl/publikacje/operacje_or/2010/raport2010.pdf
http://www.newyorkfed.org/markets/omo/omo2008.pdf
http://analizy.investio.pl/komentarz-dzienny-2122-pazdziernika/
http://zbp.pl/public/repozytorium/dla_bankow/rady_i_komitety/eko
nomia_i_regulacje/podatki/pismo_do_min_fin.pdf