Fakultet CHEMIA BEATA MENDAK Temat: Atom i cząsteczka. Zagadnienia: • Budowa atomu. • Liczba atomowa i liczba masowa. • Masa atomowa i masa cząsteczkowa. • Czego można się dowiedzieć z układu okresowego pierwiastków chemicznych? • Konfiguracja elektronowa. • Odczytywanie zapisanych ilości atomów i cząsteczek. • Wiązania chemiczne. Zadania utrwalające wiadomości: Zadanie 1 Oceń prawdziwość podanych zdań. Wpisz literę P jeśli zdanie jest prawdziwe lub literę F jeśli zdanie jest fałszywe. • Masy atomów są bardzo małe i wyrażamy je zawsze w gramach …………………. • Elektrony znajdują się na powłokach …………………… • Najbliżej jądra leży powłoka n = 2 ……………….. • Mamy sześć powłok elektronowych ………………… • Powłoki elektronowe mogą zawsze pomieścić więcej niż cztery elektrony ……………… • Atom jako całość jest elektrycznie obojętny …………………. Zadanie 2 Połącz w pary typy wiązań chemicznych(1 – 3) z mechanizmami ich tworzenia (A- C). 1 Wiązanie (atomowe) 2 Wiązanie jonowe 3 Wiązanie kowalencyjne C spolaryzowane(atomowe spolaryzowane) Zadanie 3 kowalencyjne A B Powstaje w wyniku uwspólnienia pary elektronowej, która jest przesunięta w stronę atomu o większej zdolności do przyciągania elektronów. Powstaje w wyniku uwspólnienia pary elektronowej, która nie jest przesunięta w kierunku żadnego jądra atomu. Powstaje w wyniku przeskoku elektronów z wytworzeniem ładunków dodatnich i ujemnych, które oddziaływają ze sobą w sposób elektrostatyczny. Na podstawie układu okresowego pierwiastków oceń prawdziwość podanych zdań. Wybierz P jeśli zdanie jest prawdziwe lub F – jeśli jest fałszywe. Atomy pierwiastków umieszczonych w pierwszej grupie układu okresowego pierwiastków mają zawsze taką samą liczbę elektronów. Atomy pierwiastków umieszczonych w 17 grupie układu okresowego pierwiastków mają zawsze taką samą liczbę elektronów walencyjnych. Atomy pierwiastków okresu trzeciego posiadają taką samą liczbę powłok elektronowych. Układ okresowy pierwiastków zbudowany jest z okresów (kolumn pionowych) i grup (wierszy poziomych). P F P F P F P F Zadanie 4 Zaznacz zestawienie zawierające tylko pierwiastki z trzeciego okresu układu okresowego. • Sód, glin, wapń, fluor, fosfor, siarka • Sód, neon, magnez, chlor, fosfor, siarka • Sód, glin, magnez, chlor, fosfor, siarka • Sód, selen, wapń, krzem, fosfor, siarka Zadanie 5 Połącz w pary pojęcia (1 – 3) z odpowiadającymi im definicjami (A – C). 1 Liczba atomowa Z A 2 Masa atomowa B 3 Liczba masowa A C Suma protonów i neutronów w jądrze atomowym Masa atomu wyrażona w jednostkach masy atomowej Liczba protonów w jądrze atomowym Zadanie 5 Wybierz poprawne dokończenie zdania. Cztery pierwsze powłoki elektronowe w atomie oznaczane są symbolami: • a, b, c, d • K, L, M, N • N1, N2, N3, N4 • O, P, Q, Z Zadanie 6 Napisz słownie co oznaczają podane symbole i wzory: 2 H - ......................................................... 3 CO2 - …...…………….........……………………….... 5 H2O - ……………………………………………………… 4 P - ………………………………………………………….. MgO - ……………………………………………………….. Zadanie 7 Odczytaj z układu okresowego zaokrągloną masę atomową dla: • siarki ………………………….. • azotu …………………………. • potasu …………………………. Zadanie 8 Maksymalną liczbę elektronów na danej powłoce można obliczyć korzystając ze wzoru: 2n2 Gdzie n to numer okresu, w którym umieszczony jest atom danego pierwiastka. Na podstawie powyższej informacji oblicz maksymalną liczbę elektronów, jaka znajdować się może na powłoce oznaczonej symbolem M. Wybierz odpowiedź spośród podanych. • 81 • 18 • 12 • 21